5 nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho 15 người 24 tuổi năm 2022

Những con số không thể xem nhẹ

Theo số liệu của điều tra quốc gia về vị thành niên và thanh niên ở Việt Nam lần thứ 2 (do Bộ Y tế, Tổng cục Thống kê, WHO tổ chức năm 2000) trên 10.000 thanh thiếu niên, thực hiện tại 63 tỉnh thành có tới 409 người (4,1%) có ý định tự tử. 

Theo thống kê khác của Trung tâm phòng chống khủng khoảng tâm lý (PCP), ở Việt Nam thanh thiếu niên thuộc độ tuổi từ 15 – 24 là nhóm lứa tuổi có ý định tự sát cao hơn cả, và tỷ lệ nữ giới có ý định tự sát cao gấp hai lần so với nam. Điều tra quốc gia về vị thành niên và thanh niên Việt Nam (năm 2010) đối với hơn 10.000 người trong nhóm tuổi này cho thấy, 4,1% người nghĩ đến chuyện tự tử, 25% đã tìm cách kết thúc cuộc sống. Các số liệu trên như một hồi chuông báo động về nạn tự tử ở vị thành niên hiện nay và vấn đề không thể xem nhẹ.

Theo số liệu của một vài nghiên cứu tại Việt Nam gần đây, tỉ lệ trẻ vị thành niên bị trầm cảm là 26,3%, trẻ có suy nghĩ về cái chết là 6,3%, trẻ lập kế hoạch tự tử là 4,6% và trẻ cố gắng tự tử là 5,8%. Tuy đây chưa phải là nghiên cứu diện rộng mà chỉ trên nhóm nhỏ, điểm nhỏ, nhưng điều đáng nói là phần lớn nguyên nhân dẫn đến tự tử thường do hội chứng trầm cảm. Trẻ em, vị thành niên bị trầm cảm thường gặp trong các trường hợp gia đình có vấn đề như bố mẹ ly hôn, bản thân trẻ gặp khó khăn, thất bại trong tình yêu, quan hệ bạn bè, học tập, bị lạm dụng tình dục... Ngoài ra, các căn bệnh tâm thần như tâm thần phân liệt, hoang tưởng, rối loạn lo âu, rối loạn nhân cách cũng có thể là nguyên nhân bệnh lý dẫn đến tự sát ở tuổi vị thành niên.

Theo báo cáo của Quĩ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF), hàng năm, trên thế giới có trên 800.000 người chết vì tự tử, và con số toan tự tử còn cao hơn thế. Các nước thu nhập thấp và trung bình (LMICS) đặc biệt có nguy cơ về tự tử chiếm 75% số vụ tự tử trên toàn cầu năm 2012, trong đó các nước thu nhập thấp và trung bình ở khu vực Đông Nam Á chiếm tỷ lệ cao nhất, gần 40% tổng số vụ tự tử (WHO, 2016). Mặc dù xảy ra ở tất cả độ tuổi, tự tử là nguyên nhân gây tử vong thứ hai đối với nhóm tuổi từ 15 đến 29 trên thế giới trong năm 2012 (sau tai nạn giao thông). Cứ trung bình mỗi ngày, khoảng 3.000 trẻ vị thành niên chết do tự tử trên thế giới. Khi so sánh với khu vực Đông Nam Á cũng như Tây Thái Bình Dương, tỷ lệ tự tử ở Việt Nam thấp, (5 vụ trên 100.000 người) (2012), và giảm so với năm 2000 (5,7 vụ). Tỷ lệ trẻ vị thành niên tự tử ở Việt Nam cũng tương đối thấp so với các nước trong khu vực. Cho dù tỷ lệ thấp như thế, quan ngại ngày càng tăng rằng tự tử ở Việt Nam bắt đầu có chiều hướng gia tăng và cần phải có những hành động thích hợp để đối phó với vấn đề này.

Nguyên nhân dẫn đến ý định và hành vi tự tử

Ngày nay, xã hội hiện đại cũng đem đến những nguy cơ khác như sự tràn lan của các video độc hại trên youtube hướng dẫn treo cổ, cắt tay, tự tử theo những cách thức đặc biệt khiến nhiều trẻ xem và học theo. Trẻ có thể bị dẫn dắt khi vô tình tham gia các nhóm kín trên mạng và bị nhiễm những suy nghĩ lệch lạc về cái chết. Đáng lo ngại hơn nữa là thực trạng sử dụng nghiện chất ở trẻ vị thành niên, thanh niên. Ma túy có thể dẫn tới ảo giác, hoang tưởng và dẫn tới những hành vi tự hủy hoại.

Hiện nay các nghiên cứu đã cho thấy nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tình trạng tự tử ở trẻ vị thành niên là lo âu, trầm cảm. Lo âu, trầm cảm là vấn đề hay gặp và phổ biến trong giai đoạn phát triển trẻ vị thành niên (giai đoạn chuyển tiếp từ trẻ con thành người lớn). Đây là độ tuổi rất nhạy cảm trước những tác động của môi trường, xã hội do những thay đổi về tâm sinh lý ở lứa tuổi này.

Ở Việt Nam, một trong những nguyên nhân thường gặp gây ra trầm cảm ở trẻ vị thành niên là do áp lực học tập, thi cử. Lịch học quá dày gồm học chính khóa, học thêm đã chiếm hầu hết thời gian làm cho trẻ cảm thấy luôn căng thẳng và mệt mỏi. Ngoài ra, một số trẻ dễ rơi vào tình trạng “sốc tâm lý” và nghĩ đến chuyện tiêu cực thậm chí kết thúc cuộc đời sau những thất bại trong học tập, thi cử. Hiện nay, trên thực tế ở Việt Nam, vấn đề sức khoẻ tâm thần đặc biệt tâm lý thanh thiếu niên tuổi học đường chưa được chú trọng nhiều. 

Ngoài ra, mâu thuẫn trong cuộc sống cũng là một trong những nguyên nhân khiến trẻ vị thành niên tự tử. Những mối quan hệ bất hòa, mẫu thuẫn với gia đình, bạn bè, xã hội nhưng không được chia sẻ có thể khiến cho trẻ không tìm ra được những giải pháp để giải quyết. Trẻ dễ có những suy nghĩ tiêu cực, mất kiểm soát dẫn đến hành vi tự sát và xem việc tự sát như là một cách để giúp giải thoát khỏi những bế tắc trong cuộc sống.

Trong khi đó, báo cáo của UNICEF chỉ rõ, thời gian qua xuất hiện bằng chứng về tỷ lệ tự tử trong nhóm thanh thiếu niên có thể tăng (ví dụ: theo báo cáo của Bộ Y Tế và các tổ chức khác năm 2010), do đó tìm hiểu thấu đáo nguyên nhân và những yếu tố thúc đẩy hành vi này là cần thiết. Theo những người trả lời phỏng vấn, nguyên nhân của việc hình thành ý nghĩ tự tử và hành vi tự tử, chủ yếu ảnh hưởng đến các em gái, bao gồm: thất bại trong chuyện tình cảm, chẳng hạn như bị bỏ rơi – thường là bị bạn trai bỏ rơi; các vấn đề ở trường từ việc bị bắt nạt, trêu chọc đến việc bị điểm kém – những vấn đề này ảnh hưởng đến cả các em trai và gái; các vấn đề trong gia đình bao gồm bị cha mẹ mắng, thiếu sự giao tiếp giữa con cái và cha mẹ, cha mẹ không đồng tình (chủ yếu) với các em gái về lựa chọn người chồng tương lai, mâu thuẫn giữa cha và mẹ, người cha có hành vi bạo lực, áp lực về kinh tế, cha mẹ nghiện ngập; tảo hôn đối với các em gái, dẫn đến việc các em phải nghỉ học và mâu thuẫn trong cuộc sống vợ chồng; và việc không thể hoặc ngại chia sẻ cảm xúc.

Đối với các em trai, nguyên nhân cũng gồm thất bại trong việc đáp ứng những kỳ vọng của xã hội về vai trò và hành vi chuẩn mực của một người nam giới, trong đó có khả năng làm người trụ cột trong hộ gia đình. Tất cả những điều này dẫn đến cảm xúc buồn bã, chán nản, thất vọng ở những người trẻ tuổi, từ đó khiến họ tìm đến cái chết và có những người đã thực sự kết thúc cuộc sống của mình.

Theo đánh giá của chuyên gia, ở Việt Nam vẫn còn thiếu các cơ sở tư vấn tâm lý trẻ vị thành niên sẵn có, tại các trường học hoặc bố trí ở từng khu vực, cộng đồng dân cư. Các hình thức tư vấn trực tuyến với mục đích ngăn ngừa tự sát cho trẻ vị thành niên, người trẻ cũng còn thiếu. Nhiều bậc cha mẹ chưa có nhận thức đúng về trầm cảm và tự sát để có thể có ứng xử thích hợp. Vì vậy, phụ huynh nên đưa con đi khám chuyên khoa tâm thần ngay khi nghi ngờ trẻ có vấn đề về sức khỏe tâm thần như trầm cảm. Bởi trẻ có thể khó khăn khi chia sẻ với bố mẹ nhưng với các chuyên gia lại dễ dàng hơn nhiều.

Báo cáo mới của Paho kiểm tra sức khỏe của những người trẻ tuổi trong khu vực và đưa ra các khuyến nghị về cách nó có thể được cải thiện và cứu sống.

Washington D.C, ngày 5 tháng 3 năm 2019 (Paho/WHO) & nbsp;-Một nửa số người chết của những người trẻ tuổi từ 10-24 ở châu Mỹ là do giết người, tử vong giao thông đường bộ và tự tử, tất cả đều có thể phòng ngừa được, cho thấy một báo cáo mới Ra mắt bởi Tổ chức Y tế Pan American (PAHO).

Báo cáo, Sức khỏe của thanh thiếu niên và thanh niên ở Châu Mỹ: Thực hiện chiến lược khu vực và kế hoạch hành động đối với thanh thiếu niên và sức khỏe thanh niên 2010-2018, Trình bày và phân tích dữ liệu mới nhất liên quan đến sức khỏe của những người trẻ tuổi từ 48 quốc gia và các vùng lãnh thổ ở châu Mỹ. Nó bao gồm thông tin về những gì họ chết, những gì họ mắc phải, sức khỏe sinh sản và tình dục của họ, sử dụng chất gây nghiện, dinh dưỡng và mức độ hoạt động thể chất.

Trong khi tiến bộ đã được thực hiện trên toàn khu vực hướng tới việc đảm bảo tiếp cận chăm sóc sức khỏe nhiều hơn, nhiều can thiệp để ngăn chặn những người trẻ tuổi chết trước thời gian của họ nằm ngoài ngành y tế. Chúng tôi phải tăng cường nỗ lực trên tất cả các lĩnh vực để đảm bảo rằng những người trẻ tuổi không chỉ tồn tại mà còn phát triển mạnh, cô nói thêm.

Khoảng 237 triệu thanh niên từ 10-24 tuổi sống ở châu Mỹ, bao gồm một phần tư dân số khu vực. Mặc dù đại diện cho một nhân khẩu học ưu tiên rất lớn, tuy nhiên, tỷ lệ tử vong của thanh thiếu niên chỉ giảm nhẹ từ năm 2000 đến 2015.

Báo cáo phác thảo sáu khuyến nghị về cách cải thiện sức khỏe của những người trẻ tuổi trong khu vực. Chúng bao gồm: đảm bảo rằng các chương trình y tế thanh thiếu niên và thanh thiếu niên được tài trợ tốt và liên quan đến các lĩnh vực khác ngoài sức khỏe; thúc đẩy các hệ thống y tế đáp ứng nhu cầu của thanh niên; sử dụng các phương pháp dựa trên bằng chứng nhắm mục tiêu các nhóm dễ bị tổn thương; Thực hiện các chương trình giám sát và đánh giá để cải tiến liên tục được thực hiện; xây dựng năng lực cho những người làm việc với những người trẻ tuổi; và trao quyền và thu hút những người trẻ tuổi là tác nhân thay đổi trong cộng đồng và quốc gia của họ.

Nguyên nhân chính gây tử vong và bệnh tật & NBSP;

Ba nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở những người trẻ tuổi ở châu Mỹ đều có thể phòng ngừa được. Giết người là kẻ giết người hàng đầu, chiếm 24% tỷ lệ tử vong, tiếp theo là trường hợp tử vong giao thông đường bộ ở mức 20% và tự tử ở mức 7%.

Báo cáo cho thấy một số lượng đáng kể những người trẻ tuổi trong khu vực tiếp tục bị sức khỏe kém, với các nhóm dễ bị tổn thương hơn như người bản địa, người descent, LGBTQ và những người trẻ tuổi di cư bị ảnh hưởng đặc biệt. Các quốc gia phải hành động để tất cả những người trẻ tuổi, bao gồm cả những người dễ bị tổn thương nhất, có quyền truy cập vào các dịch vụ y tế mà họ cần, không có ai bị bỏ lại phía sau. Một thanh niên khỏe mạnh hơn sẽ đảm bảo những người trưởng thành khỏe mạnh hơn trong tương lai, cô nói thêm.

Tỷ lệ tử vong cao hơn cho nam so với nữ & NBSP;

Tám mươi phần trăm trong số 230.000 trường hợp tử vong mỗi năm của những người trẻ tuổi trong khu vực xảy ra ở nam giới, bao gồm chín trong số mười trường hợp tử vong do giết người, bốn trong số năm trường hợp tử vong quá cảnh đường bộ và ba trong số bốn vụ tự tử.

Tỷ lệ giết người ở nam thanh niên từ 10-24 tuổi dao động từ 3 trên 100.000 ở Honduras đến 121,3 trên 100.000 ở Bahamas trong năm 2013-2014. Đối với phụ nữ, tỷ lệ thay đổi từ 0,2 trên 100.000 ở Honduras đến 21,1 ở Saint Vincent và Grenadines.

Điều quan trọng là các quốc gia thừa nhận rằng tỷ lệ tử vong cao hơn được thấy ở những người đàn ông trẻ tuổi, một phần là do áp lực mà họ phải đối mặt với các chuẩn mực giới tính có thể góp phần vào các hành vi có hại như xâm lược và chấp nhận rủi ro, ông Caffe nói . Đây là lý do tại sao điều quan trọng là sức khỏe làm việc với các gia đình, trường học và cộng đồng, để giải quyết các chuẩn mực xã hội tác động đến sức khỏe thể chất và tinh thần của họ.

Tỷ lệ tự tử cũng tiếp tục tăng trong toàn khu vực. Trong khi nhiều phụ nữ trẻ cố tự tử, nhiều chàng trai trẻ chết vì nó. Tỷ lệ tự tử ở phụ nữ từ 10-24 tuổi dao động từ 0,7 trên 100.000 ở Puerto Rico đến 19,4 trên 100.000 ở Guiana thuộc Pháp năm 2013-2014. Đối với nam giới, tỷ lệ thay đổi từ 1,6 trên 100.000 ở Honduras đến 51,6 trên 100.000 ở Guiana thuộc Pháp.

Tỷ lệ mang thai ở tuổi vị thành niên cao thứ hai trên thế giới

& nbsp; Mỹ Latinh và Caribbean có tỷ lệ mang thai ở tuổi vị thành niên cao thứ hai trên thế giới, ước tính khoảng 66,5 ca sinh trên 1.000 cô gái ở độ tuổi 15-19 trong năm 2010-2015, so với trung bình trên toàn thế giới là 46 ca sinh trên 1.000 cô gái.

Trong khi tổng số trẻ em trên mỗi phụ nữ trưởng thành đã giảm ở Mỹ Latinh và Caribbean trong 30 năm qua, tỷ lệ mang thai ở tuổi vị thành niên hầu như không giảm. Châu Mỹ Latinh và Caribbean cũng là khu vực duy nhất trải nghiệm xu hướng ngày càng tăng trong việc mang thai ở tuổi vị thành niên ở các cô gái dưới 15 tuổi. Tuy nhiên, một số quốc gia đang bắt đầu thấy sự suy giảm nhanh hơn trong tỷ lệ mang thai ở tuổi vị thành niên.

Tỷ lệ tử vong của bà mẹ là nguyên nhân hàng đầu thứ tư gây tử vong ở phụ nữ từ 10-24 ở châu Mỹ trong giai đoạn 2010-2014, do biến chứng trong thai kỳ và sinh con ở thanh thiếu niên.

Bởi các con số

• Hơn 45.000 thanh niên ở độ tuổi 15-24 chết vì giết người mỗi năm ở châu Mỹ. Trong khi các biến thể quốc gia tồn tại, 60-70% trong số này liên quan đến súng.
• Khoảng 30.000 thanh niên ở độ tuổi 15-24 chết vì tử vong giao thông đường bộ mỗi năm ở châu Mỹ. Trình điều khiển tuổi teen mới có khả năng bị tai nạn cao hơn tới 10 lần so với người lớn.
• Khoảng 12.000 thanh niên từ 15-24 tuổi chết vì tự tử mỗi năm ở châu Mỹ.
• Các cô gái vị thành niên có giáo dục tiểu học hoặc ít hơn có khả năng bắt đầu sinh con cao hơn gấp bốn lần so với các cô gái có giáo dục trung học hoặc đại học.
• Tỷ lệ người dùng thuốc lá ở thanh thiếu niên từ 13-17 tuổi ở châu Mỹ dao động từ 1,9% ở Canada đến 28,7% ở Jamaica.
• Ở 21 quốc gia có dữ liệu, 10-20% sinh viên chỉ ra rằng đôi khi họ đói vì không có đủ thức ăn trong nhà.
• Tỷ lệ biết chữ của thanh niên từ 15-24 tuổi ở châu Mỹ là hơn 98%. Tuy nhiên, thanh niên đăng ký vào trường trung học thay đổi từ 60-80% và, ở một số quốc gia, dưới 50%.

Links:

-& nbsp; Sức khỏe của thanh thiếu niên và thanh niên ở Châu Mỹ: Thực hiện chiến lược khu vực và kế hoạch hành động đối với thanh thiếu niên và thanh niên Sức khỏe 2010-2018-& NBSP;
— PAHO/WHO Adolescent Health
— Infographic: Homicide among youth in the Americas

Nguyên nhân tử vong hàng đầu thứ 2 trong 15 là gì

Điều nào sau đây là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho những người ở độ tuổi 15

Ba nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trong số 15

Nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho câu đố từ 15 đến 25 tuổi là gì?