VOV.VN - Tuần tới, Tổng thống Joe Biden sẽ công bố tranh cử Tổng thống Mỹ nhiệm kỳ 2. Một khi tuyên bố này được xác nhận, cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024 có thể sẽ là màn “tái đấu” giữa ông Biden và ông Donald Trump - ứng cử viên tiềm năng của đảng Cộng hòa hiện đã tuyên bố ra tranh cử.
Truyền thông Mỹ dẫn nguồn tin thân cận với Nhà Trắng cho biết, Tổng thống Joe Biden có thể khởi động chiến dịch tái tranh cử vào ngày 25/4 tới trùng với thời điểm thông báo tranh cử năm 2020.
Ông Biden và ông Trump có thể đối đầu nhau trong cuộc tranh cử tổng thống. Ảnh: AP
Thời điểm công bố kế hoạch tranh cử của ông chủ Nhà Trắng diễn ra chỉ ít ngày trước sự kiện của các nhà tài trợ lớn của đảng Dân chủ, dự kiến vào ngày 28/4 tới. Việc ông Biden công bố chiến dịch tranh cử lần hai sẽ kích hoạt nỗ lực gây quỹ lớn của đảng Dân chủ nhằm duy trì quyền kiểm soát Nhà Trắng.
Kế hoạch tranh cử lần 2 của ông Biden đã được bàn bạc nhiều tháng qua. Tổng thống Mỹ cũng đã nhiều lần phát đi tín hiệu về việc ông có thể tiếp tục chạy đua vào ghế nóng Nhà Trắng một lần nữa, nhưng tới nay vẫn chưa có xác nhận chính thức. Phát biểu trong chuyến thăm Ireland vào tuần trước, nhà lãnh đạo 81 tuổi này cũng đã phần nào hé lộ ý định tái tranh cử và cho biết sẽ sớm công bố kế hoạch.
“Có quá nhiều thứ xảy ra đối với đất nước chúng ta hiện nay không hề bình thường một chút nào. Ông Donlad Trump đã tuyên bố tranh cử song quan điểm của ông ấy có phần cực đoan và đe dọa nền tảng dân chủ của chúng ta. Chúng ta cần phải bảo vệ nền dân chủ”, ông Biden nói.
Truyền thông Mỹ từ nhiều tháng nay đã dự báo ông Biden sẽ tái tranh cử. Tuy nhiên việc ông Biden vẫn chưa tuyên bố chính thức về chiến dịch đã khiến dư luận không khỏi hoài nghi. Hàng loạt câu hỏi đã được đặt ra là liệu vị tổng thống đã hơn 80 tuổi này có thể cam kết thêm 4 năm lãnh đạo nước Mỹ hay không bởi nếu đắc cử, khi kết thúc nhiệm kỳ 2, ông Biden khi đó đã 86 tuổi.
Tổng thống Biden có thể tiếp tục đưa ra các cam kết hãy không sẽ để thời gian trả lời. Một thực tế là năm 2019, ông Biden mở màn chiến dịch chạy đua vào Nhà Trắng bằng một đoạn video. Ban đầu, nhiều người đánh giá sự nghiệp chính trị của ông đã khép lại từ khi ông kết thúc nhiệm kỳ phó tổng thống trong chính quyền cựu Tổng thống Barack Obama. Tuy nhiên, ông Biden vẫn giành được vị trí ứng cử viên của đảng Dân chủ và sau đó còn đánh bại đương kim Tổng thống khi đó là ông Donald Trump trong cuộc bầu cử tổng thống gây tranh cãi và chia rẽ nhất lịch sử nước Mỹ.
Phía đảng Cộng hòa hiện vẫn chưa chọn ra ứng viên tranh cử, tuy nhiên, cựu Tổng thống Mỹ Donlad Trump đang được xem là một nhân vật có tầm ảnh hưởng lớn và tiềm năng tại đảng này và vẫn nhận được nhiều sự ủng hộ từ cử tri. Cựu Tổng thống đảng Cộng hòa Donlad Trump đã công bố và tái khởi động chiến dịch tranh cử vào năm ngoái.
Bất chấp các cáo buộc hình sự, trong cuộc trả lời phỏng vấn kênh truyền hình Fox News ngày 12/4 vừa qua, Cựu Tổng thống Mỹ Donlad Trump cho biết, ông vẫn sẽ tranh cử Tổng thống Mỹ: “Tôi sẽ không bao giờ từ bỏ. Đó là tính cách của tôi và tôi sẽ không bao giờ làm điều đó”.
Ứng cử viên tiềm năng của đảng Cộng hòa Donlad Trump đã nổ phát súng tranh cử. Nếu ông Biden quyết định “nhập cuộc”, cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2024 sẽ có thể diễn lại màn tái đấu giữa ông Joe Biden và ông Donlad Trump. Và cuộc đua lần này dự báo sẽ còn quyết liệt hơn cuộc đua Tổng thống năm 2020 giữa 2 ứng cử viên tổng thống lớn tuổi nhất trong lịch sử bầu cử của nước Mỹ./.
Ngày 13/12/2023, Hạ viện Mỹ đã bỏ phiếu thông qua quyết định mở cuộc điều tra luận tội đương kim Tổng thống Mỹ Joe Biden. Như vậy, ông Biden đã trở thành tổng thống thứ tư trong lịch sử nước Mỹ bị Hạ viện điều tra luận tội trong khi tại nhiệm. Cuộc điều tra nhằm xem xét liệu ông chủ Nhà Trắng có hưởng lợi bất chính từ các giao dịch kinh doanh nước ngoài của người con trai Hunter Biden hay không.
Với với 221 phiếu thuận và 212 phiếu chống, đảng Cộng hòa đang nắm quyền tại Hạ viện Mỹ đã cáo buộc Tổng thống Biden và gia đình được hưởng lợi bất hợp pháp khi ông giữ chức phó tổng thống trong chính quyền ông Barack Obama giai đoạn 2009-2017. Các nghị sĩ Cộng hòa nhắm vào những dự án kinh doanh của ông Hunter tại Ukraine và Trung Quốc trong giai đoạn này. Các bằng chứng cho thấy, Hunter khiến đối tác tin rằng anh có quyền tiếp cận văn phòng phó tổng thống, nhưng không cung cấp bằng chứng nào cho thấy ông Biden giúp đỡ doanh nghiệp hay thu lợi từ họ. Chính vì thế, Hạ viện đã yêu cầu thực hiện thêm cuộc điều tra để làm rõ những cáo buộc này.
Cuộc điều tra luận tội gần như không ảnh hưởng tới chức tổng thống của ông Biden vì ông đang được hưởng quyền miễn trừ. Ngay cả khi có kết quả và Hạ viện tiến hành luận tội ông, quá trình này cũng sẽ bị ngăn chặn khi chuyển lên Thượng viện, nơi đảng Dân chủ đang chiếm đa số. Tuy nhiên, cuộc điều tra sẽ đánh vào hình ảnh của ông Biden trong bối cảnh ông đang nỗ lực tham gia cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2024 và nó làm giảm uy tín của ông trong mắt các cử tri Mỹ khi họ sẽ là những người trực tiếp bỏ phiếu trong cuộc bầu cử tháng 11/2024, thời điểm mà rất có thể cuộc điều tra vẫn đang được tiến hành. Rõ ràng, đây là một đòn đánh có chủ ý của phe Cộng hòa tại Hạ viện khi nó diễn ra vào thời điểm nhạy cảm 1 năm trước bầu cử.
Những cáo buộc liên quan tới Hunter Biden vốn đã có từ tháng 10/2020, thời điểm cũng chỉ vài tháng trước cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2020 khi ông Biden đang cạnh tranh gay gắt với đương kim tổng thống khi đó là ông Donald Trump. Thời điểm đó, công tố viên liên bang ở bang Delaware đã điều tra các vấn đề về thuế của Hunter Biden, song không buộc tội ông này. Kể từ đó tới nay, “vấn đề Hunter Biden” luôn trở thành đề tài trong các cuộc tranh luận của đảng Cộng hòa khi nhắm vào tư cách của ông Biden. Càng không phải ngẫu nhiên khi cuộc điều tra luận tội lần này được khơi mào bởi tân Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson, người được biết tới là đồng minh thân cận của cựu Tổng thống Trump, người cũng đang dẫn đầu cuộc đua vào Nhà Trắng năm tới.
Một ứng viên bị cấm
Ngày 19/12/2023, Tòa án Tối cao Colorado đã ra phán quyết rằng, cựu Tổng thống Donald Trump không đủ điều kiện tranh cử trong lần đầu tiên viện dẫn điều khoản chống nổi loạn trong Hiến pháp Hoa Kỳ để tranh cử tổng thống. Theo đó, ông Trump đã bị loại khỏi cuộc bỏ phiếu sơ bộ tổng thống của bang khi các thẩm phán đã lật ngược một phần phán quyết của tòa án quận trước đó về vấn đề này. Đây là một tranh cãi bởi theo Mục 3 của Tu chính án thứ 14 thì “lệnh cấm nổi dậy” có đủ để loại ông Trump khỏi cuộc bỏ phiếu sơ bộ tổng thống hay không.
Theo người phát ngôn của Tòa án Tối cao Colorado, nơi các thẩm phán đều do các thống đốc của đảng Dân chủ bổ nhiệm, cho biết: “Chúng tôi không đưa ra những kết luận này một cách dễ dàng” sau khi đã “lưu tâm đến tầm quan trọng và sức nặng của những câu hỏi đặt ra trước mắt”. Tòa án cho biết họ sẽ giữ nguyên phán quyết cho đến ngày 4/1/2024 trong trường hợp quyết định này được tòa án cấp cao hơn xem xét lại. Trong khi đó, các tiểu bang sẽ bắt đầu in tên trên các lá phiếu sơ bộ tổng thống vào ngày 5/1. Rõ ràng, đây là một hành động ngăn chặn ông Trump ứng cử một cách chính thức cho cuộc bầu cử năm tới.
Thực tế, vụ kiện đã được khơi mào từ tháng 9/2023 khi các đại cử tri ở Colorado [nơi đảng Dân chủ đang nắm quyền] đệ đơn kiến nghị loại ông Trump khỏi cuộc bỏ phiếu sơ bộ tổng thống của đảng Cộng hòa. 6 cử tri cho rằng, cựu tổng thống sẽ không đủ điều kiện theo Tu chính án thứ 14 vì ông đã tham gia cuộc bạo loạn ở đồi Capitol ngày 6/1/2021 khi những người ủng hộ ông tràn vào tòa nhà Quốc hội Mỹ để phản đối việc xác nhận chiến thắng của ông Biden trong cuộc bầu cử tổng thống trước đó.
Vụ kiện đã được chuyển đến tòa án quận, nơi ra phán quyết rằng ông Trump đã tham gia cuộc nổi dậy, nhưng các quy tắc trong Tu chính án thứ 14 không áp dụng cho chức tổng thống và do đó ông Trump có quyền tái ứng cử. Tuy nhiên, khi được chuyển lên tòa án của bang, nơi 4/7 thẩm phán là người đảng Dân chủ đã bỏ phiếu ủng hộ quan điểm này thì ông Trump sẽ bị gạch tên khỏi danh sách bầu cử sơ bộ sắp tới.
Các luật sư của ông Trump ngay lập tức tuyên bố sẽ kháng cáo quyết định này lên Tòa án Tối cao Hoa Kỳ, nơi gần như chắc chắn sẽ phủ quyết phán quyết của Tòa án Colorado. Theo phát ngôn viên chiến dịch tranh cử của ông Trump, Steven Cheung thì: “Toàn đảng Dân chủ đã bổ nhiệm Tòa án Tối cao Colorado” tham gia vào kế hoạch “can thiệp vào một cuộc bầu cử thay mặt cho ông Joe Biden”. Rõ ràng, phe của ông Trump biết rõ sức ép thực sự đến với mình từ đâu.
“Nghệ thuật hắc ám”
Gần như chắc chắn, ông Donald Trump và Tổng thống Joe Biden sẽ lại một lần nữa so găng với nhau trong cuộc bầu cử năm 2024. Trong khi đảng Dân chủ đã khẳng định ủng hộ đương kim Tổng thống Joe Biden là ứng viên duy nhất thì 5 ứng viên còn lại của đảng Cộng hòa đều ở khoảng cách quá xa so với ông Donald Trump về mọi mặt, từ tài chính, kinh nghiệm đến danh tiếng. Một số ứng viên độc lập khác thì rõ ràng không đủ sức nặng để tham gia cuộc cạnh tranh căng thẳng và tốn kém này. Khi các đối thủ đã lộ mặt cũng là lúc những “đòn thù” được đánh ra.
Là người nổi tiếng chính trực trong nền chính trị Mỹ, cố thượng nghị sĩ John McCain từng dính phải cáo buộc có con ngoài giá thú trong khi vợ bị nghiện thuốc vào năm 2000, khi ông đang dẫn đầu cuộc đua của đảng Cộng hòa cho vị trí ứng viên tổng thống. Với những đảng viên bảo thủ của đảng Cộng hòa thì cáo buộc này hết sức nghiêm trọng, nó đồng hành với việc đối thủ của ông là Tổng thống Mỹ sau này, ông George W. Bush thường tự nhận mình là một người “bảo thủ thật sự”. Những cáo buộc này đã góp phần làm ông McCain phải rời khỏi cuộc đua năm đó trong tức tưởi.
Như nhiều cuộc chạy đua khác ở chính trường Mỹ, “nghệ thuật hắc ám” để moi móc về đời tư, quá khứ của các đối thủ luôn là một vũ khí để đánh bại đối thủ. Cuộc chạy đua Tổng thống Mỹ năm tới cũng đi theo con đường tương tự. Ngay từ khi bắt đầu, các ứng viên và bộ máy vận động của mình đều tìm hiểu rất kỹ về đối thủ và quá khứ của họ. Việc họ từng làm việc gì, ở đâu, có mắc sai lầm gì trong quá khứ không, hay thậm chí cả quá khứ hẹn hò, bạn bè hay người làm thuê cũng sẽ bị đem ra soi mói.
Cách đây 8 năm, ông Donald Trump từng bị lôi ra chuyện cặp bồ lăng nhăng hay sỉ nhục người nhập cư. Trong khi đó, bà Hillary Clinton năm 2012 từng bị tố vì mối quan hệ mật thiết với giới tài phiệt phố Wall. Cuộc bầu cử năm nay, khi mà những trò “bới móc” đã trở nên tầm thường thì các phe thậm chí còn đưa luật pháp vào cuộc. Dẫu vậy, nó chỉ một lần nữa cho thấy sân khấu chính trị Mỹ cũng phức tạp không kém bất cứ cuộc đấu nào khi các đối thủ không từ các thủ đoạn để hạ gục nhau. “Chúng tôi có lịch sử nổi tiếng với những trò chính trị bẩn”, David Woodard, giáo sư chính trị ở Trường Đại học Clemson đã nói.