Hỏi Đáp Là gì

Bị mù màu là gì

Mù màu là tình trạng thị lực khi một người gặp khó khăn khi nhìn các màu khác nhau hoặc lẫn lộn chúng với nhau. Phổ biến nhất là mù màu xanh đỏ, nhưng có những người lại gặp khó khăn với màu xanh dương và vàng. Nam giới thường có nguy cơ bị mù màu cao hơn nữ giới; ước tính khoảng 1 trong 12 đàn ông và 1 trong 200 phụ nữ bị mù màu trên thế giới.

MÙ MÀU CÓ NGHĨA LÀ GÌ?

Mù màu có thể ảnh hưởng cuộc sống hàng ngày tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của nó và có thể khá nguy hiểm, ví dụ như khi một người không thể phân biệt được màu sắc của đèn tín hiệu giao thông.

Những người mắc bệnh mù màu nhẹ thường phát hiện ra bệnh một cách tình cờ, như khi bạn bè khen chiếc váy màu đỏ của họ trong họ vẫn luôn nghĩ chiếc váy đó màu nâu. Việc phát hiện mình bị mù màu có thể làm bối rối và gây sốc đối với họ. Trong trường hợp này, lời khuyên được đưa ra là hãy đến gặp chuyên gia nhãn khoa để kiểm tra toàn diện.

Mù màu xảy ra do vấn đề của các sắc tố trong mắt. Trên võng mạc [lớp sau cùng của mắt] có các tế bào phản xạ với ánh sáng gọi là Tế Bào Nón và Tế Bào Que. Tế Bào Nón chứa sắc tố [gọi là sắc tố màu] phản xạ với các bước sóng khác nhau của ánh sáng. Khi tất cả tế bào nón có tất cả các sắc tố đúng, thị lực sẽ tốt, nhưng với một sắc tố sai lệch, bạn sẽ có thể không nhìn thấy một vài màu một cách chính xác.

Nếu không có sắc tố nào ở tế bào nón, thì đây được gọi là Achromatopsia, có nghĩa là màu sắc hoàn toàn không được nhìn thấy, nhưng đây là một trường hợp hiếm. Nên nếu một quang sắc tố xanh lá cây không hoạt động đúng, bạn sẽ có thể bị mù màu xanh hoặc đỏ, nghĩa là bạn sẽ gặp khó khăn trong việc phân biệt màu đỏ, nâu, xanh và cam.

Có nhiều nguyên nhân của mù màu, nhưng nguyên nhân phổ biến nhất là do gen. Bệnh này thường di truyền, có nghĩa là được truyền từ cha mẹ đến con cái. Những nguyên nhân khác bao gồm:

Tiểu đường
Thoái hóa Hoàng Điểm Tuổi Già [AMD]
Xơ Cứng Rải Rác [Multiple Sclerosis]
Những tình trạng mắt khác như đục thủy tinh thể [khi thủy tinh thể mở đục] hoặc bệnh glaucoma [những suy thoái trong mắt gây ra tổn thương đến thị thần kinh]
Chấn thương mắt
Rối loạn thần kinh, ví dụ như bệnh Parkinson's
Mù màu do tuổi

Mù màu di truyền ảnh hưởng cả hai mắt, mặc dù đôi khi có thể chỉ một mắt.

BỆNH MÙ MÀU CẦN KIỂM TRA GÌ?

Có các khám nghiệm sàng lọc để phát hiện mù màu và các khám nghiệm chuyên sau để giúp hiểu rõ về loại mù màu và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Khám nghiệm Màu Ishihara là loại phổ biến được dùng để chuẩn đoán mù màu. Bệnh nhân sẽ nhìn vào một cuốn sách ảnh có các màu được trộn vơi nhau để kiểm tra xem họ có thể phân biệt được chúng hay không. Những bức ảnh có chứa nhiều chấm có tất cả các màu và kích thước khác nhau. Một số hoặc hình có màu khác sẽ được đặt trong những chấm đó. Những người mù màu sẽ gặp khó khăn để nhìn số hoặc hình, hoặc họ có thể là không nhìn thấy gì cả.

Hãy đến gặp chuyên gia nhãn khoa tại cửa hàng kính mắt gần bạn để khám mắt ngay hôm nay.

Mù màu hay còn được gọi là rối loạn sắc giác, là tình trạng khả năng phân biệt màu sắc bị giảm. Khi mắc bệnh này, người bệnh sẽ gặp khó khăn trong việc phân biệt giữa các màu đỏ, xanh lá cây, màu xanh biển hoặc các loại màu sắc được pha trộn từ những màu này. Ngay cả đối với những người mù màu thì rất hiếm khi xuất hiện trường hợp không thể nhìn thấy màu nào cả.

Rất hiếm xảy ra trường hợp không thể nhìn thấy màu nào ở những đối tượng bị mù màu.

Triệu chứng thường gặp

Những dấu hiệu và triệu chứng của mù màu

Các dấu hiệu của bệnh mù màu bao gồm:

Có một số màu nhất định người bệnh sẽ không phân biệt được, tuy nhiên những màu khác vẫn có thể. Ví dụ như có người không thể phân biệt được màu đỏ và xanh lá nhưng vẫn phân biệt được màu xanh dương và màu vàng.
Một số trường hợp hiếm chỉ phân biệt được màu đen, trắng và màu xám.
Đa số người bệnh không phát hiện ra những vấn đề về thị lực của bản thân.
Người bình thường có thể thấy hàng ngàn sắc thái khác nhau nhưng người bị mù màu chỉ có thể thấy được một số sắc thái mà thôi.

Biến chứng có thể gặp do mù màu

Bệnh không ảnh hưởng đến khả năng sống nên người bệnh vẫn sinh hoạt bình thường. Tuy nhiên, người bệnh sẽ gặp một số khó khăn trong cuộc sống như khi tham gia giao thông, người mù màu không phân biệt đèn tín hiệu.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Bạn nên đến gặp bác sĩ nếu không phân biệt được một số màu nhất định. Trẻ em cần được khám mắt toàn diện khi còn nhỏ bao gồm cả kiểm tra thị lực và khả năng phân biệt màu sắc trước khi bắt đầu đi học.

Nguyên nhân gây bệnh

Nguyên nhân dẫn đến mù màu

Bệnh mù màu có thể là do bẩm sinh, bên cạnh đó, còn do một số yếu tố khác bao gồm:

Rối loạn di truyền.
Do biến chứng của bệnh. Nếu bạn mắc bệnh như tiểu đường, bệnh tăng nhãn áp, thoái hóa điểm vàng, bệnh Alzheimer, bệnh Parkinson, nghiện rượu mãn tính, bệnh bạch cầu và thiếu máu hồng cầu hình lưỡi liềm, bạn cũng có thể bị mù màu. Những bệnh này thường ảnh hưởng đến một bên mắt, nhưng đôi khi bệnh có thể ảnh hưởng đến cả hai mắt. Sau khi điều trị các bệnh trên, chứng mù màu có thể giảm nhẹ hoặc được phục hồi
Một số thuốc. Một số loại thuốc để điều trị bệnh tim, cao huyết áp, rối loạn chức năng cương dương, nhiễm trùng, rối loạn thần kinh và các vấn đề tâm lý.v.v có thể ảnh hưởng đến khả năng phân biệt màu sắc.
Lão hóa. Khả năng phân biệt màu sắc bị thoái hóa dần theo độ tuổi.

Nguy cơ mắc phải

Những ai có nguy cơ mắc phải mù màu?

Mù màu là căn bệnh hiếm gặp và mọi lứa tuổi đều có thể mắc bệnh, tuy nhiên nam giới có nguy cơ mắc bệnh cao hơn phụ nữ.

Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh bao gồm:

Yếu tố di truyền: Nếu bố mẹ hoặc ông bà bị mù màu, bạn có khả năng nhận các gen mang bệnh.
Do thuốc: Một số loại thuốc có khả năng làm tăng nguy cơ mù màu như thuốc hydroxychloroquine do thuốc này ảnh hưởng đến võng mạc và dây thần kinh thị giác.

Phương pháp chẩn đoán và điều trị

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán mù màu

Bác sĩ chẩn đoán bệnh bằng cách cho bạn làm xét nghiệm nhằm đánh giá khả năng phân biệt màu sắc của bạn. Bạn có thể được yêu cầu nhìn vào một bảng màu có hình chấm và cố gắng tìm một hình trong những chấm màu đó, đó có thể là một chữ cái hoặc một con số. Kết quả xét nghiệm sẽ giúp bác sĩ xác định được bạn đang bị mù màu gì.

Hoặc bạn có thể làm một loại xét nghiệm mù màu khác. Trong quá trình thực hiện xét nghiệm này, bạn sẽ sắp xếp các màu sắc dựa theo sự tương đồng của chúng với nhau, nếu bạn bị mù màu, bạn sẽ xếp sai thứ tự.

Phương pháp điều trị mù màu hiệu quả

Không có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn bệnh mù màu. Trong trường hợp mắc bệnh do thuốc hoặc do biến chứng của các bệnh khác, việc điều trị các bệnh đó có thể làm giảm triệu chứng mù màu. Hoặc bạn có thể đeo kính có khả năng lọc màu sắc, tuy nhiên loại kính này không điều trị được bệnh mà chỉ hỗ trợ bạn khả năng phân biệt màu sắc.

Chế độ sinh hoạt và phòng ngừa

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của mù màu

Các biện pháp giúp bạn sống chung với mù màu bao gồm:

Học cách nhớ thứ tự của các màu. Bạn nên cố gắng nhớ thứ tự các màu sắc trên đèn giao thông nếu bạn không thể phân biệt được màu sắc của nó để có thể lưu thông trên đường an toàn.
Bạn có thể nhờ những người có khả năng nhìn màu bình thường xem giúp bạn màu sắc của những bộ quần áo và dán tên màu lên đó. Bạn cũng có thể nhờ họ sắp xếp sẵn những bộ quần áo nào phù hợp màu sắc với nhau và cất chung trong tủ. Đến khi lần sau bạn cần dùng, bạn chỉ cần mặc chúng và không cần phải lo lắng nó có hợp màu với nhau hay không

Mọi thông tin trên đây chỉ mang tính chất tham khảo. Việc sử dụng thuốc phải tuân theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên môn.