Bios trên máy tính là gì
Chắc là chẳng mấy khi bạn nghĩ đến các công cụ xử lý sự cố của máy tính chừng nào rắc rối xảy ra đối với bạn. Máy tính của bạn có một trung tâm xử lý sự cố của riêng nó, đó là BIOS (Hệ thống nhập/xuất cơ bản). Không có chỉ lệnh cho phép từ BIOS, hệ điều hành của bạn sẽ không khởi động. Show
Khi bạn bật máy tính lên, Bios lập tức hoạt động. Bios được xem là phần sụn (firmware)- là một loại phần mềm được tích hợp với phần cứng. Một loại Bios đời cũ hơn thường được tích hợp trong một chip ROM và gắn bo mạch vào hệ thống. Flash Bios là một loại Bios mới hơn và được lưu trong một chip nhớ flash mà bạn có thể xoá và lập trình lại. Tìm hiểu về BIOS
Có phải tất cả các Bios đều giống nhau?Không đúng. Có một số công ty sản xuất các Bios, vì vậy các phiên bản khác nhau có mã khác nhau. Những nhà sản xuất Bios hàng đầu bao gồm AMI (http://www.ami.com), Phoenix Technologies (http://www.phoenix.com), IBM (http://www.ibm.com) và Intel (http://www.intel.com). Một số nhà sản xuất Bios cũng sản xuất luôn toàn bộ hệ thống, trong khi các nhà sản xuất khác tập trung vào các thành phần, chẳng hạn các bộ vi xử lý và bo mạch chủ. Làm thế nào để xác định được bạn đang có phiên bản Bios nào?Windows 10, Windows 8, Windows 7, Windows Vista và Windows XPSố phiên bản BIOS không phải là thứ bạn cần phải luôn cập nhật. Lý do chính bạn muốn kiểm tra phiên bản BIOS là để biết có bản cập nhật nào mới không. Giống như hầu hết mọi thứ trong thế giới công nghệ, phần mềm bo mạch chủ (BIOS) thỉnh thoảng được cập nhật, đôi khi để sửa lỗi và đôi khi để thêm các tính năng mới. Là một phần trong số quy trình khắc phục sự cố phần cứng, đặc biệt là các quy trình liên quan đến RAM hoặc CPU mới không hoạt động chính xác, việc cập nhật BIOS lên phiên bản mới nhất là một phương án đáng để thử. Dưới đây là 5 phương pháp khác nhau để kiểm tra phiên bản BIOS được cài đặt trên bo mạch chủ của bạn:
Phương pháp 1: Khởi động lại máy tính và chú ý Cách "truyền thống" để kiểm tra phiên bản BIOS trên máy tính là xem chú thích phiên bản xuất hiện trên màn hình trong quá trình POST khi máy tính của bạn bắt đầu boot. 1. Khởi động lại máy tính của bạn bình thường (giả sử nó vẫn hoạt động tốt để thực hiện điều đó). Nếu không, hãy tắt nguồn thủ công và sau đó khởi động lại máy tính. 2. Nếu máy tính của bạn tắt ngay lập tức, việc bật lại nguồn cũng sẽ hoạt động bình thường. Mẹo: Cẩn thận xem xét khi máy tính khởi động và lưu ý phiên bản BIOS được hiển thị trên màn hình. Một số máy tính, đặc biệt là các máy tính được sản xuất bởi các nhà sản xuất lớn, hiển thị màn hình logo máy tính thay cho kết quả POST. Đó là nơi chứa số phiên bản BIOS. Nhấn phím Esc hoặc Tab thường xóa màn hình logo và hiển thị thông tin POST đằng sau nó. Nếu màn hình kết quả POST biến mất quá nhanh, hãy thử nhấn phím Pause trên bàn phím. Hầu hết các bo mạch chủ sẽ tạm dừng quá trình khởi động, cho người dùng nhiều thời gian để đọc số phiên bản BIOS. Nếu việc tạm dừng không có tác dụng, hãy giơ điện thoại thông minh của bạn lên màn hình máy tính và quay lại video về các kết quả POST xuất hiện trên màn hình. Hầu hết các camera ghi lại hình ảnh với tốc độ 60 fps hoặc cao hơn, giúp bạn nắm bắt được phiên bản BIOS của máy tính. 3. Ghi lại số phiên bản BIOS như được hiển thị trên màn hình. Số phiên bản BIOS không phải lúc nào cũng dễ nhìn thấy, vì vậy hãy ghi lại mọi thông tin có thể. Mẹo: Hãy chụp một tấm hình! Nếu bạn có thể tạm dừng quá trình khởi động ở màn hình kết quả POST, hãy chụp ảnh bằng điện thoại của bạn. Điều này sẽ lưu trữ lại các thông tin cụ thể để tham khảo sau này. 4. Bây giờ bạn sẽ có số phiên bản BIOS của mình. Phương pháp khởi động lại thật tuyệt vời khi máy tính của bạn không hoạt động và bạn không thể áp dụng một trong những phương pháp thuận tiện hơn dưới đây. Tuy nhiên, việc khởi động lại máy tính có thể làm bạn thấy bực bội, nếu bạn nhìn thiếu ký hiệu phiên bản BIOS. Màn hình kết quả POST thường rất nhanh, đặc biệt khi máy tính chạy nhanh và giảm thời gian boot. Phương pháp 2: Hãy để công cụ cập nhật BIOS cho bạn biết Cập nhật BIOS không phải là thứ bạn có thể làm theo cách thủ công. Trong hầu hết các trường hợp, bạn sẽ sử dụng công cụ cập nhật BIOS đặc biệt do nhà sản xuất máy tính hoặc bo mạch chủ cung cấp để thực hiện công việc này. Thông thường, công cụ này sẽ hiển thị rõ ràng phiên bản BIOS hiện tại đã được cài đặt, vì vậy ngay cả khi bạn chưa sẵn sàng cập nhật BIOS, hoặc không chắc chắn mình cần thực hiện việc đó, BIOS update tool (công cụ cập nhật BIOS) có thể được sử dụng để kiểm tra phiên bản hiện tại. Trước tiên, bạn cần xác định hỗ trợ trực tuyến từ nhà sản xuất máy tính hoặc bo mạch chủ của mình, sau đó tải xuống và chạy công cụ. Bạn không cần cập nhật bất kỳ thứ gì, vì vậy hãy bỏ qua các bước sau trong bất kỳ hướng dẫn nào được cung cấp. Lưu ý: Phương thức này hoạt động khi máy tính của bạn không khởi động đúng cách trong khi công cụ cập nhật BIOS cho bo mạch chủ có khả năng boot. Nói cách khác, nếu chương trình cập nhật BIOS chỉ hoạt động trong Windows, bạn sẽ buộc phải dùng phương pháp 1. Phương pháp 3: Sử dụng Microsoft System Information (MSINFO32) Một cách dễ dàng hơn để kiểm tra phiên bản BIOS đang chạy trên bo mạch chủ của máy tính là thông qua một chương trình có tên Microsoft System Information. Phương pháp này không yêu cầu phải khởi động lại máy tính. Nó đã được bao gồm sẵn trong Windows (có nghĩa là bạn không phải tải xuống và cài đặt bất cứ thứ gì cả). Dưới đây là cách kiểm tra phiên bản BIOS với Microsoft System Information: 1. Trong Windows 10 và Windows 8.1, nhấp chuột phải hoặc nhấn và giữ nút Start rồi chọn Run. Trong Windows 8.0, truy cập Run từ màn hình Apps. Trong Windows 7 và các phiên bản Windows cũ hơn, nhấp vào Start và sau đó chọn Run. 2. Trong cửa sổ Run hoặc hộp tìm kiếm, nhập chính xác cụm từ sau:
Một cửa sổ có tiêu đề System Information sẽ xuất hiện trên màn hình. 3. Nhấn vào phần System Summary, nếu nó chưa được highlight. 4. Ở bên phải, bên dưới cột Item, tìm mục nhập có tên BIOS Version/Date. Lưu ý: Trong một vài trường hợp, bạn cũng có thể cần phải biết nhà sản xuất và model của bo mạch chủ là gì. Nếu thông tin đó được báo cáo cho Windows, bạn sẽ tìm thấy các giá trị đó trong các mục BaseBoard Manufacturer, BaseBoard Model và BaseBoard Name. Ghi lại phiên bản BIOS như được báo cáo ở đây. Bạn cũng có thể xuất kết quả của báo cáo này sang file TXT trong phần File > Export... trong menu System Information. Microsoft System Information là một công cụ tuyệt vời nhưng nó không phải lúc nào cũng báo cáo số phiên bản BIOS. Nếu máy tính của bạn rơi vào trường hợp này, một chương trình tương tự của bên thứ ba là điều tiếp theo bạn nên thử. Phương pháp 4: Sử dụng công cụ cung cấp thông tin hệ thống của bên thứ 3 Nếu Microsoft System Information không chứa dữ liệu phiên bản BIOS mà bạn cần, có một số công cụ cung cấp thông tin hệ thống thay thế trên mạng bạn có thể thử. Nhiều công cụ còn cho ta thông tin chi tiết hơn MSINFO32. Dưới đây là cách thực hiện: 1. Tải xuống Speccy, một công cụ thông tin hệ thống hoàn toàn miễn phí cho Windows. Lưu ý: Có một số công cụ cung cấp thông tin hệ thống thực sự tốt, nhưng Speccy là lựa chọn yêu thích của nhiều người dùng. Nó hoàn toàn miễn phí, có phiên bản portable và có xu hướng hiển thị thêm nhiều thông tin về máy tính của bạn hơn, so với các công cụ tương tự. 2. Cài đặt và chạy Speccy nếu bạn chọn phiên bản có thể cài đặt hoặc giải nén và sau đó chạy Speccy.exe hoặc Speccy64.exe nếu bạn chọn phiên bản portable. Xem bài viết: Khác biệt giữa Windows 32-bit và 64-bit? nếu bạn không chắc phải chạy file nào. 3. Đợi Speccy quét máy tính của bạn. Quá trình này thường mất vài giây đến vài phút, tùy thuộc vào tốc độ máy tính của bạn. 4. Chọn Motherboard từ menu bên trái. 5. Lưu ý phiên bản được liệt kê trong danh mục phụ BIOS ở bên phải. Đây là phiên bản BIOS mà bạn đang sử dụng. Mẹo: Thương hiệu được liệt kê dưới BIOS thường không phải là thông tin đáng giá. Công cụ cập nhật BIOS và file dữ liệu bạn cần sẽ đến từ nhà sản xuất máy tính hoặc bo mạch chủ của bạn, được liệt kê là Nhà sản xuất và sẽ cụ thể cho mô hình bo mạch chủ của bạn, được liệt kê trong phần Manufacturer. Nếu Speccy hoặc công cụ "sysinfo" khác không hoạt động trong trường hợp của bạn, hoặc bạn không muốn tải xuống và cài đặt phần mềm nào, bạn vẫn còn một phương pháp cuối cùng để kiểm tra phiên bản BIOS của máy tính. Phương pháp 5: Khai thác trong Windows Registry Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, và có lẽ không có gì đáng ngạc nhiên đối với những người đã biết, rất nhiều thông tin về BIOS có thể được tìm thấy trong Windows Registry. Không chỉ phiên bản BIOS thường được liệt kê rõ ràng trong registry, mà còn có thông tin về nhà sản xuất và model bo mạch chủ của bạn. Đây là nơi để tìm thấy nó: Lưu ý: Không có thay đổi nào được thực hiện đối với registry key trong các bước dưới đây nhưng nếu bạn lo sợ mình có thể vô tình làm thay đổi phần quan trọng này của Windows, bạn luôn có thể sao lưu registry bất cứ lúc nào. 1. Mở Registry Editor. 2. Từ danh sách registry hive ở bên trái, mở rộng HKEY_LOCAL_MACHINE. 3. Tiếp tục đi sâu vào bên trong phần HKEY_LOCAL_MACHINE, trước tiên với HARDWARE, sau đó là DESCRIPTION, và cuối cùng là System. 4. Với phần System được mở rộng, hãy nhấn hoặc nhấp vào BIOS. 5. Ở bên phải, trong danh sách các giá trị registry, định vị một giá trị có tên là BIOSVersion. Giá trị bên phải là phiên bản BIOS được cài đặt bạn cần. Lưu ý: Phiên bản BIOS có thể được ghi là SystemBiosVersion trong một số phiên bản cũ của Windows. 6. Viết lại phiên bản BIOS, cũng như các giá trị BaseBoardManufacturer và BaseBoardProduct ở đâu đó, nếu bạn cần chúng. Windows Registry có vẻ đáng sợ nhưng miễn là bạn không thay đổi bất cứ điều gì, nó hoàn toàn vô hại khi cần khai thác thông tin trong đó. Windows 98 hoặc phiên bản cũ hơnNếu bạn có một máy tính đời cũ hơn, chẳng hạn máy đang cài Windows 98 hoặc phiên bản trước nữa, bạn có thể nhìn thấy chuỗi định danh Bios của bạn-một chuỗi dài các số và con chữ-trên màn hình khởi động khi bạn khởi động hệ thống. Tuy nhiên, trên các hệ thống mới hơn, Bios của bạn có thể được cấu hình để thực hiện một quá trình khởi động lặng lẽ hơn, có nghĩa là bạn sẽ không thấy các kết quả của quá trình POST (tự kiểm tra khi bật máy) mà Bios thực hiện khi hệ thống của bạn được bật lên. Vì vậy, bạn sẽ cần phải tìm phiên bản Bios của bạn ở một nơi khác. Làm thế nào để mở Bios?Đây không phải là một quá trình chung, thống nhất. Phương thức truy nhập Bios thường khác nhau đối với mỗi nhà sản xuất máy tính, nếu không phải là khác nhau với mỗi mẫu hệ thống. Bởi vì việc tinh chỉnh Bios thường không phải là một công việc cần thiết và thường là có hại nhiều hơn là có lợi nếu bạn không biết bạn đang làm gì nên một số nhà sản xuất máy tính thường ẩn chúng đi. Cũng giống như với Windows Registry, bạn không nên xới tung Bios lên trừ phi bạn chắc chắn là bạn biết mình đang làm gì và điều đó là hết sức cần thiết. Bạn có thể thay đổi thiết lập nào trong Bios?Bios của bạn có thể được tổ chức khác với của chúng tôi, cho dù có thể chỉ khác ở cáchgán nhãn các phần. Tuy vậy, dưới đây là những điểm nổi bật trong nội dung củamột Bios đời mới điển hình. Chúng tôi chọn mô tả những tính năng được tập hợp theo nhóm nằm trên nhiều màn hình khác nhau trong Bios của chúng tôi(do Intel sản xuất). MainTrên màn hình giới thiệu này, bạn sẽ có một bức ảnh về cơ cấu các thành phần hệ thống của bạn: phiên bản Bios, chủng loại và tốc độ bộ vi xử lý, tốc độ bộ nhớ và bus hệ thống, cache RAM và tổng dung lượng bộ nhớ. Rõ ràng là bạn không thể thay đổi những con số này trừ phi bạn phải đổi cả chiếc PC của mình. AdvancedBây giờ chúng ta sẽ tìm hiểu phần trung tâm của các thiết lập Bios. Các giá trị nhập vào đây, nếu đúng, sẽ giữ cho hệ thống của bạn hoạt động tốt. Nếu không đúng, chúng có thể làm cho hệ thống trục trặc, vì vậy bạn hãy cẩn thận khi mày mò vào đây. Một kinh nghiệm rất tốt là kiểm tra kỹ lưỡng phần thiết lập này của Bios bất cứ khi nào bạn nâng cấp hệ thống bằng phần cứng mới, dù là các thành phần bên trong hoặc thiết bị ngoại vi, để xem những thiết lập dưới đây có phù hợp với các thành phần mới của bạn hay không. BootNhững lựa chọn của bạn ở đây bao gồm một hỗn hợp các thiết lập liên quan đến khởi động. Đối với những người mới bắt đầu, bạn có thể xác định thứ tự mà hệ thống của bạn khởi động các ổ đĩa của nó và các thiết bị tháo dời được. Bạn cũng có thể bật hoặc tắt tính năng khởi động ngầm (silent boot). Ngoài ra, bạn có thể bật và tắt các cảnh báo dò tìm cho các thành phần hệ thống, chẳng hạn các ổ đĩa, bàn phím và chuột của bạn. Nếu những cảnh báo này được bật lên, máy tính của bạn sẽ thông báo cho bạn với một tiếng bíp to nếu nó không thể dò ra một thiết bị.Thoát khỏi Bios một cách an toàn Làm thế nào để nâng cấp Bios?Mr.Bios(http://www.mrbios.com) là một địa chỉ rất tốt để tìm một bản nâng cấp Bios trực tuyến, đặc biệt là nếu bạn có một Bios được sản xuất bởi các công ty được liệt kê trong ảnh chụp màn hình này.
|