CHUẨN BỊ CHO TRẺ MẪU GIÁO 5 TUỔI SẴN SÀNG VÀO HỌC LỚP MỘT
Đọc bài Lưu
Bồi dưỡng thường xuyên hướng dẫn giáo viên mầm non chuẩn bị cho trẻ 5 tuổi sẵn sàng vào học lớp một
Có thể nói đi học lớp Mộtở trường Tiểu học là bước ngoặt trong cuộc sống, là sự chuyển đổi qua một giai đoạn mới đối với trẻ. Việc chuẩn bị tâm thế sẵn sàng vào lớp Một cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi có ý nghĩa vô cùng quan trọng, khi có tâm thế tốt, trẻ sẽ tự tin, mạnh dạn và học tập tốt ở các bậc học tiếp theo....
1. Lý do cần chuẩn bị cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi sẵn sàng vào học lớp Một
- Sự chuyển đổi hoạt động chủ đạo của trẻ: Tại trường mầm non, hoạt động chủ yếu của trẻ là vui chơi “học bằng chơi, chơi mà học”, trẻ hoạt động thoải mái, không bắt buộc, gò bó; từ hoạt động vui chơi hình thành ở trẻ những kỹ năng, phẩm chất theo đặc trưng lứa tuổi... Tuy nhiên, khi bước vào lớp Một “học” là hoạt động chủ đạo.Việc học là bắt buộc, được tổ chức chặt chẽ, có mục đích, có kế hoạch và có ý nghĩa xã hội.Mỗi học sinh phải cố gắng, tự giác và có tinh thần học tập mới có thể đạt được kết quả tốt.
- Sự thay đổi mối quan hệ của trẻ với giáo viên trong nhà trường: Tại trường mầm non, trẻ được cô chăm sóc chu đáo, quan hệ giáo viên với trẻ mang tính chất mẹ - con. Khi vào học lớp Một, quan hệ giữa giáo viên với trẻ mang tính chất thầy - trò; trẻ phải tuân theo các yêu cầu và quy tắc sinh hoạt của nhà trường. Đồng thời, tại trường mầm non trẻ lớp 5 tuổi lớn nhất trong các khối lớp nhưng khi vào trường tiểu học, khốiMột là khối nhỏ nhất trong trường dễ dẫn đến tâm lý lo lắng, nhút nhát, rụt rè...
- Tầm quan trọng trong việc chuẩn bị cho trẻ 5 tuổi sẵn sàng vào lớp Một: Việc chuẩn bị về mặt tâm lý là một tiền đề cần thiết, quan trọng quyết định sự thành công hay thất bại, sự tự tin hay lo sợ ở trẻ, nếu chưa được chuẩn bị đầy đủ dễ dẫn trẻ đến nguy cơ thất bại, chán học, sợ đi học. Ngược lại, nếu trẻ được chuẩn bị các điều kiện về thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm, kĩ năng xã hội và tâm thế, trẻ sẽ dễ dàng thích ứng với những điều kiện mới của môi trường học tập ở trường phổ thông.
2. Nguyên tắc chuẩn bị sẵn sàng cho trẻ 5 tuổi vào lớp Một
- Không dạy trước chương trình lớp Một: Chuẩn bị sẵn sàng cho trẻ vào lớp Một không phải dạy trước cho trẻ biết đọc, biết viết và toán lớp Một. Việc dạy trước chương trình không phù hợp với đặc điểm phát triển của trẻ dưới 6 tuổi khiến trẻ mệt mỏi, mất hứng thú học tập, đồng thời dễ dẫn đến tâm lý chủ quan, chểnh mảng khi vào học lớp Một.
- Chuẩn bị toàn diện: Chuẩn bị về các phương diện thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm, kỹ năng xã hội vàmột số năng lực tính cách chuyên biệt để chuẩn bị cho trẻ vào lớp Một.
- Thực hiện tốt chương trình giáo dục mầm non, lấy trẻ làm trung tâm trong việc chuẩn bị cho trẻ vào lớp Một: Mục tiêu chương trình giáo dục mầm non giúp trẻ phát triển toàn diện về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành yếu tố đầu tiên của nhân cách.Việc thực hiện tốt chương trình giáo dục mầm non, tạo nhiều cơ hội cho trẻ được trải nghiệm, giúpnuôi dưỡng hứng thú, sự chủ động, sáng tạo, các khả năng suy luận, quan sát, nhận xét, biểu đạt, phát huy tính chủ động và sáng tạo của trẻ. Tuy nhiên, việc lấy trẻ làm trung tâm gắn liền với việc lựa chọn nội dung, cách thức tổ chức hoạt động giáo dục cho trẻ nghĩa là nội dung phải phù hợp với nhu cầu, hứng thú, tạo cơ hội để trẻ được trải nghiệm, khám phá và sáng tạo ở độ tuổi và mức độ phát triển của từng cá nhân trẻ, tạo cơ hội cho trẻ được học bằng nhiều cách, đặc biệt thông qua hoạt động chơi.
- Phối hợp thống nhất giữa nhà trường và gia đình: Nhà trường và giáo viên giúp cha mẹ trẻ hiểu biết đúng đắn việc chuẩn bị cho trẻ những điều kiện về thể chất, tâm thế và các kỹ năng cần thiết để trẻ sẵn sàng đi học lớp Một.
3.Vai trò, trách nhiệm của giáo viên và nhà trường trong công tác chuẩn bị sẵn sàng cho trẻ 5 tuổi vào lớp Một:
- Chuẩn bị cho trẻ thích ứng với cuộc sống ở trường Tiểu học về: Chế độ sinh hoạt, hành vi văn hóa và chuẩn bị cho trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động xã hội. Chuẩn bị cho trẻ thích ứng với hoạt động học tập và giúp trẻ hiểu biết về môi trường gần gũi xung quanh [đời sống xã hội và thế giới tự nhiên].
- Hướng dẫn chuẩn bị cho trẻ thích ứng với cuộc sống ở trường tiểu học: Tăng cường tổ chức các hoạt động trải nghiệmnhư đóng vai theo chủ đềtrường Tiểu học; tổ chức các hoạt động tập thể, hoạt động đông người,hun đúc dần ở trẻ ý thức tập thể, ý thức cộng đồng. Tạo cho trẻ nhiều cơ hội giao tiếp với những người xung quanh [kể chuyện cho trẻ nghe và khuyến khích trẻ kể chuyện, lắng nghe người khác trong giao tiếp]. Tổ chức trong các hoạt động nghệ thuật mà trẻ yêu thích như hoạt động tạo hình, múa hát, đọc thơ, kể chuyện,… mang đậm màu sắc của trường Tiểu học.
- Hướng dẫn chuẩn bị cho trẻ thích ứng với hoạt động học tập:Giáo viêntổ chức các “tiết học” để giúp trẻ hình thành các kỹ năng sử dụng sách vở, bút, cặp,… làm quen với những thao tác “đọc và viết” như biết cầm sách đúng, biết “đọc” từ trên xuống, từ trái sang phải; hướng dẫn trẻ biết sử dụng kí hiệu gần giống với chữ viết tức là “tiền chữ viết” để ký tên hay ghi lại bài thơ trẻ thích, hình thành động cơ đi học cho trẻ.Hình thành ở trẻ các chức năng tâm lý cần thiết của người học sinh bằng cách giao nhiệm vụ vừa sức, tạo tình huống để trẻ tư duy, biết so sánh, lập luận...
- Giúp cha mẹ hiểu biết đúng đắn việc chuẩn bị cho trẻ 5 tuổi sẵn sàng vào học lớp Một. Tạo sự phối hợp thống nhất giữa nhà trường và gia đình nhằm chuẩn bị cho trẻ 5 tuổi sẵn sàng đi học Tiểu học có hiệu quả nhất.
Ảnh: Các cháu trường MN Thống Nhất đi thăm trường Tiểu học Chu Văn An, TP Nam Định
4. Với cha mẹ trẻ
Để chuẩn bị cho trẻ vào lớp Một, cha mẹ trẻnên:
- Khơi gợi ở trẻ sự háo hức được đi học: Kích thích trí tò mò, ham hiểu biết những điều quan trọng trong tự nhiên và xã hội, dạy trẻ cách quan sát so sánh các sự vật, hiện tượng trong tự nhiên và xã hội. Cha mẹ trả lời các câu hỏi trẻ đặt ra, cho trẻ đến thăm quan trường Tiểu học.
- Tập cho trẻ sử dụng thành thạo tiếng Việt: Nói rõ ràng, không nói ngọng, tập ghi nhớ các bài hát, bài thơ, ca dao,để trẻ tự kể lại, hát lại...
- Rèn cho trẻ tính kiềm chế và tự tin vào bản thân.
- Luyện vận động đôi tay: Tập cài cúc, nặn, vẽ và tập cho trẻ biết sử dụng đồ dùng học tập [cặp sách, sách, vở, bút chì, tô màu...].
- Dạy trẻ biết lễ phép với người lớn [chào hỏi], biết giúp đỡ cha mẹ làm một số việc đơn giản...
Việc chuẩn bị cho trẻ đi học lớp Một ở trường Tiểu học là chuẩn bị những tiền đề cần thiết, tạo cơ hội giúp trẻ đạt mức độ cao sẵn sàng đến trường về mọi phương diện: Thể lực, trí tuệ, tình cảm, giao tiếp và ứng xử xã hội, tâm thế… để trẻ thích nghi với hoạt động học tập và cuộc sống tại môi trường giáo dục phổ thông, không phải là dạy trước chương trình lớp Một cho trẻ. Việc chuẩn bị sẵn sàng cho trẻ là nhiệm vụ của giáo viên, nhà trường và gia đình, song không nên yêu cầu trẻ như một học sinh Tiểu học thực thụ ngay khi còn ở tuổi mẫu giáo mà cần đảm bảo cho trẻ sống đúng với lứa tuổi của mình, hồn nhiên vui tươi, háo hức mong chờ bước vào lớp Một./.
Tổng số điểm của bài viết là: 22 trong 6 đánh giá
Click để đánh giá bài viết
MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHUẨN BỊ CHO TRẺ MẪU GIÁO LỚN 5-6 TUỔI SẴN SÀNG VÀO LỚP 1 Ở TRƯỜNG MẦM NON B THỊ TRẤN VĂN ĐIỂN
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây [2.11 MB, 31 trang ]
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
Như chúng ta đã biết, với trẻ mầm non hoạt động vui chơi là chủ đạo, học
mang tính chất “Học mà chơi, chơi mà học”, trẻ rất hiếu động tò mò, ham
muốn học hỏi, tìm hiểu khám phá thế giới xung quanh mình, trẻ thực sự học
trong khi chơi để lĩnh hội các khái niệm ban đầu hoặc các tri thức tiền khoa học.
Đặc biệt, với trẻ mẫu giáo lớn các yếu tố của hoạt động học tập đã xuất hiện
nhưng mới ở dạng sơ khai. Trong mỗi một giai đoạn phát triển, ở mỗi một lứa
tuổi trẻ đều mang những đặc điểm đặc trưng, sự phát triển của trẻ trong một giai
đoạn nhất định vừa là kết quả của giai đoạn trước đó vừa là tiền đề cho bước
phát triển của giai đoạn tiếp theo. Vào lớp 1 là một bước ngoặt khá lớn trong
cuộc đời của mỗi đứa trẻ, đang từ cuộc sống khá thoải mái về mặt thời gian cũng
như tinh thần, bé phải chuyển qua một môi trường đòi hỏi trẻ “làm việc” một
cách thực sự, phải tập trung chú ý trong cả một tiết học dài đó là một việc không
hề đơn giản với trẻ Chính vì thế việc chuẩn bị cho trẻ 5-6 tuổi vào lớp 1 là quá
trình lâu dài, quá trình này bắt đầu xuất hiện từ những tháng ngày tuổi nhà trẻ
cho đến khi đủ điều kiện vào lớp 1 và chỉ có ở trường mầm non mới thực hiện
được điều này, mới giúp trẻ làm quen với các hoạt động học tập, thể lực, lao
động, mối quan hệ xã hội. Trong quá trình đó giáo viên mầm non giữ vai trò chủ
đạo, là người tổ chức, hướng dẫn, điều khiển mọi hoạt động có mục đích học
tập, giúp trẻ phát triển thể lực, nhận thức, ngôn ngữ , tư duy, thẩm mỹ, kỹ năng,
giao tiếp, từng bước giúp trẻ nhận thức và hòa nhập dần với cách sinh hoạt và
phương pháp dạy học của giáo viên lớp 1 nhằm giúp trẻ không bị bỡ ngỡ, lo
lắng, sợ sệt và trẻ sẽ tiếp thu kiến thức ở trường Tiểu học một cách tốt nhất. Để
thực hiện được điều đó, nhà trường và gia đình cùng phối hợp để chăm sóc và
giáo dục trẻ một cách tốt nhất. Tuy nhiên, nhiều phụ huynh và một số giáo viên
đã sai lầm cho rằng chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1 là dạy cho trẻ biết đọc, biết viết,
biết làm toán làm ảnh hưởng đến tâm lý và kết quả học tập của trẻ.
Xuất phát từ lý do trên, với nhiều năm kinh nghiệm liên tục dạy lớp mẫu
giáo lớn, nắm bắt được tâm sinh lý của trẻ, tâm lý của chính các bậc phụ huynh
là cha mẹ ảnh hưởng trực tiếp đến nhận thức của trẻ, tôi nhận thấy việc chuẩn bị
cho trẻ mẫu giáo lớn vào lớp 1 là vô cùng cần thiết và quan trọng và thực hiện
được mục đích đầu tiên của Bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi, vì vậy tôi đã chọn đề
tài: “Một số biện pháp chuẩn bị cho trẻ mẫu giáo lớn 5 - 6 tuổi sẵn sàng vào
lớp 1 ở trường mầm non B thị trấn Văn Điển” làm sáng kiến kinh nghiệm
trong năm học này.
* Mục đích nghiên cứu.
- Đánh giá thực trạng việc áp dụng một số biện pháp chuẩn bị cho trẻ 5-6
tuổi sẵn sàng vào lớp 1 của lớp mẫu giáo lớn A2 Trường mầm non B thị trần
Văn Điển.
- Tìm ra các biện pháp chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1 đạt kết quả cao.
* Đối tượng nghiên cứu phạm vi nghiên cứu.
Trong khuôn khổ của đề tài, tôi chỉ tập trung nghiên cứu và áp dụng
một số biện pháp chuẩn bị cho trẻ 5-6 tuổi sẵn sàng vào lớp 1 tại lớp A2 Trường
mầm non B thị trấn Văn Điển.
1
* Phương pháp nghiên cứu.
Đề tài này được thực hiện với một số phương pháp sau đây:
- Nhóm phương pháp quan sát.
- Phương pháp thực nghiệm sư phạm
- Phương pháp đàm thoại.
* Phạm vi, kế hoạch nguyên cứu:
- Tháng 9 / 2013 Nghiên cứu và chọn đề tài sáng kiến kinh nghiệm.
- Tháng 10, 11 / 2013 Xây dựng đề cương sáng kiến kinh nghiệm.
- Tháng 12 / 2013 Nộp về BGH sửa sáng kiến kinh nghiệm.
- Tháng 1, 2 / 2014 Viết các nội dung biện pháp sáng kiến kinh nghiệm.
- Tháng 3/ 2014 Sửa sáng kiến kinh nghiệm
- Giữa tháng 4 / 2014 Hoàn thiện và nộp sáng kiến kinh nghiệm
2
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Cơ sở lý luận
Chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1 là mục tiêu của Giáo dục mầm non và là mục
đích đầu tiên ban hành Bộ chuẩn phát triển trẻ em năm tuổi. Đây là giai đoạn vô
cùng quan trọng đối với trẻ. Tâm lý sẵn sàng đi học của mỗi trẻ phụ thuộc vào
sự chuẩn bị đúng đắn của trường mầm non và đặc biệt là quan niệm của các bậc
phụ huynh.
Chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1 là chuẩn bị cho trẻ toàn diện về thể lực, nhận
thức, ngôn ngữ, tình cảm xã hội, kỹ năng cần thiết trong hoạt động học tập bằng
phương pháp phù hợp với sự phát triển của trẻ, cùng với sự phối hợp thống nhất
giữa gia đình và trường mầm non.
- Thể lực: Là chuẩn bị cho trẻ chiều cao, cân nặng, năng lực hoạt động
bền bỉ, dẻo dai, có khả năng chống lại sự mệt mỏi của hệ thần kinh.
- Phát triển trí tuệ: Là rèn cho trẻ các thao tác trí tuệ, kích thích những
hứng thú với hoạt động trí óc.
- Phát triển ngôn ngữ: Là phương tiện quan trọng giúp trẻ phát triển trí
tuệ, tiếp thu kiến thức học tập ở trường phổ thông.
- Tình cảm xã hội: Là dạy trẻ biết cách ứng xử với người xung quanh, lễ
phép, kính trọng người lớn, yêu quý bạn bè, biết thông cảm và ứng xử phù hợp.
Ngoài ra để đạt được kết quả, trẻ cần tích cực hứng thú tham gia hoạt
động, sự phối hợp giữa các bậc phụ huynh với cô giáo cùng có quan điểm đúng
về việc chuẩn bị cho trẻ vào trường tiểu học.
II. Cơ sở thực tiễn:
1. Đặc điểm chung:
- Trường Mầm non B Thị trấn Văn Điển là một trong 3 trường mầm non
công lập trên địa bàn Thị trấn Văn Điển. Nhà trường có bề dày thành tích, 5 năm
liên tục đạt danh hiệu tập thể lao động xuất sắc, năm học 2012 – 2013 trường
được tặng bằng khen của Thủ tướng chính phủ, có nhiều lượt giáo viên dạt danh
hiệu giáo viên giỏi cấp thành phố, cấp huyện. Năm học 2013-2014 tôi được Ban
giám hiệu nhà trường phân công dạy lớp mẫu giáo lớn A2 có 52 trẻ do 3 giáo
viên phụ trách.
2. Thuận lợi:
* Về giáo viên:
- 3/3 giáo viên đứng lớp đều có trình độ chuyên môn vững vàng, có năng
lực sư phạm, yêu nghề mến trẻ luôn tìm tòi sáng tạo trong giảng dạy cũng như
làm đồ dùng đồ chơi và thiết kế giáo án điện tử cho các hoạt động.
- Bản thân được đào tạo chính quy, có trình độ chuyên môn trên chuẩn,
nắm chắc phương pháp tổ chức, hướng dẫn chăm sóc, giáo dục trẻ và Bộ chuẩn
phát triển trẻ em năm tuổi của Bộ GD&ĐT.
- Bản thân tôi được Ban giám hiệu giao nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ
mẫu giáo lớn 5 năm liền và nghiêm túc thực hiện chỉ đạo của Bộ GD&ĐT không
dạy trước chương trình lớp 1 cho trẻ.
3
* Về Ban giám hiệu:
- Ban giám hiệu luôn quan tâm đầu tư cơ sở vật chất và chuyên môn, bồi
dưỡng phương pháp, đổi mới hình thức tổ chức hoạt động giáo dục mầm non, tạo
mọi điều kiện để giáo viên thực hiện tốt chương trình giáo dục mầm non mới.
* Về phụ huynh:
- Đa số các phụ huynh quan tâm đến tình hình học tập của con em mình,
thường xuyên ủng hộ các nguyên vật liệu phục vụ cho việc học tập của trẻ.
* Về học sinh:
- Đa số trẻ trong lớp học qua lớp mẫu giáo nhỡ nên nhận thức của trẻ theo
độ tuổi khá đồng đều.
3. Khó khăn.
* Về phụ huynh:
- Phụ huynh làm nhiều nghề khác nhau công nhân, viên chức, trồng trọt,
buôn bán khả năng nhận thức của phụ huynh không đồng đều chưa nắm bắt đặc
điểm tâm, sinh lý của trẻ, chưa xác định rõ yêu cầu tri thức thực chất ở độ tuổi
của con em mình.
- Ngay trên địa bàn có một vài giáo viên về hưu mở lớp dạy cho các cháu
5 tuổi dạy trước chương trình lớp 1, khiến nhiều phụ huynh hoang mang, lo sợ
con mình không đi học sẽ không theo kịp bạn. Một số phụ huynh quá nóng vội
cho con đi học viết, học đọc, học làm toán, ngoại ngữ ngay khi trẻ còn đang ở
lứa tuổi mầm non.
* Về học sinh:
- Một số trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn, tích cực tham gia vào các hoạt
động.
- Một số trẻ quá hiếu động, khả năng tập trung, tiếp thu kiến thức của trẻ
chưa cao.
Từ thực trạng trên tôi đã tiến hành khảo sát phát phiếu khảo sát cho phụ
huynh để thăm dò ý kiến phụ huynh về cách dạy học cho con ở lớp mẫu giáo lớn
chuẩn bị vào lớp 1 như thế nào? [Có phụ lục kèm theo].
- Kết quả:
Câu hỏi
Trả lời
Cần thiết
Không cần thiết
Câu hỏi số 1
71%
29%
Câu hỏi số 2
19%
71%
Câu hỏi số 3
10%
90%
Kết quả trên là vấn đề đáng lo ngại, vì các phụ huynh đều có suy nghĩ,
nhận thức khác nhau có phụ huynh thì không quan tâm đến tình hình của con mà
coi đó hoàn toàn là trách nhiệm của trường mầm non, còn có phụ huynh thì lại
quan tâm con quá sốt sắng, nôn nóng cho con đi học ngoài trước, nhất là sau Tết
phụ huynh xin đón con về sớm sau giờ ăn chiều để đến lớp học thêm. Còn
phương án đúng cần phải chuẩn bị cho con toàn diện về thể lực, trí tuệ, đạo đức,
thẩm mỹ, lao động, tâm lý, học đúng chương trình trước khi vào lớp 1 thì ít phụ
huynh chọn.Với kết quả khảo sát, nắm bắt được tâm lý của phụ huynh muốn cho
4
con học chữ, tập đọc, tập viết, tập làm toán khi còn đang học ở mầm non tôi tiến
hành một số biện pháp sau:
III. Các biện pháp:
1. Làm tốt công tác tuyên truyền phụ huynh:
Cha mẹ là người đầu tiên đặt nền móng cho nhận thức của trẻ, tác động
phần lớn đến suy nghĩ và hành động của con em mình, nhiều phụ huynh ngay
khi con chuyển từ lớp mẫu giáo nhỡ xuống lớp mẫu giáo lớn đã nôn nóng về
việc học chữ của trẻ. Tuy nhiên, không phải phụ huynh nào cũng hiểu và cung
cấp cho con kiến thức phù hợp với độ tuổi, vì thế cần phải tuyên truyền cho cha
mẹ trẻ, giúp cha mẹ hiểu tâm sinh lý, hiểu rõ điều gì cần nhất cho con trẻ trong
giai đoạn này, giai đoạn chuẩn bị vào lớp 1 và phải chuẩn bị những gì?
Ngay từ đầu năm học, tôi đã kết hợp Ban giám hiệu nhà trường tổ chức
họp phụ huynh để trao đổi, thống nhất với gia đình về mục tiêu, nội dung,
phương pháp, biện pháp, chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1 với cách làm như sau.
Cách làm
- Thông qua kế hoạch chăm sóc,
nuôi dưỡng, giáo dục trẻ của nhà
trường, của lớp. Tuyên truyền các phụ
huynh cùng phối kết hợp với nhà
trường để trẻ được giáo dục một cách
hiệu quả nhất.
- Giới thiệu với phụ huynh về Bộ
chuẩn phát triển 5 tuổi của Sở
GD&ĐT.
- Làm bảng chỉ số đánh giá trẻ 5
tuổi công khai ngoài bảng tuyên truyền
theo tuần học để phụ huynh nắm bắt.
- Thông qua chỉ đạo của Bộ
GD&ĐT về việc không dạy trước
chương trình lớp 1 cho con.
- giải thích cho phụ huynh hiểu
tác hại của việc cho trẻ 5-6 tuổi học viết,
làm toán trước. Và giải thích cho phụ
huynh biết cần kết hợp cô giáo để chuẩn
bị cho trẻ sẵn sàng vào lớp 1 là chuẩn bị
Mục đích
- Giúp phụ huynh nắm bắt và
biết trẻ được tham gia và học những
gì thông qua các hoạt động tại trường.
- Giúp phụ huynh nhận thức
đúng về sự phát triển của trẻ 5 tuổi để
thống nhất, phối hợp trong chăm sóc,
nuôi dưỡng, giáo dục giữa gia đình,
nhà trường và xã hội.
- Phụ huynh nắm bắt được
những yêu cầu cần đạt được ở trẻ qua
5 mặt phát triển nhận thức, phát triển
ngôn ngữ, phát triển thẩm mỹ, phát
triển thể chất, phát triển quan hệ tình
cảm xã hội ở mỗi chủ đề nhánh.
- Phụ huynh biết được quy định
chung của Bộ GD&ĐT áp dụng cho
toàn bộ trẻ em mầm non và yên tâm
về chương trình học của con tại
trường.
- Giúp phụ huynh thoải mái tư
tưởng và không còn lo lắng về việc có
cho con đi học trước chương trình lớp
1 hay không.
5
về thể lực, trí tuệ, ngôn ngữ, tình cảm xã
- Phụ huynh hiểu để chuẩn bị
hội và các kỹ năng, tâm lý cần thiết cho cho con vào lớp 1 là phải làm gì và
trẻ.
kết hợp với cô giáo
VD: Cháu Tiến Hưng ở lớp tôi năm trước
bố mẹ cho con đi học viết chữ, học đọc,
làm toán vào các buổi chiều trước khi vào
lớp 1.Cháu phải tập luyện quá sớm khi
các cơ quan chức năng chưa thành thục,
cơ tay hoạt động còn yếu, làm khổ con
trẻ. Qua một thời gian dài, cháu bước vào
trường tiểu học cháu rất mạnh dạn, học
tốt hơn các bạn không theo lớp học thêm
trước vì những kiến thức cô dạy trẻ đều
biết và quá dễ đối với trẻ, nhưng khoảng
2 tháng sau cháu cảm thấy chán học với
các bài cô dạy cháu đều biết rồi dẫn đến
trẻ chủ quan, lơ là, không tập trung,
không tư duy, ghi nhớ kém và kết quả là
học lực còn kém các bạn khác trong lớp.
Cuộc họp phụ huynh đầu năm học
Kết quả: Phụ huynh phấn khởi, thoải mái tư tưởng, không còn tâm trạng
nôn nóng gấp rút cho con đi học chữ, tập đọc, tập viết, tập làm toán khi con đang
học ở trường mầm non.
2. Chuẩn bị tốt về mặt thể lực cho trẻ:
Thể lực là điều kiện quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình học tập
của học sinh. Để giúp trẻ có một cơ thể khỏe mạnh không chỉ dừng lại là chuẩn
bị về lượng như phát triển chiều cao, cân nặng mà điều cần thiết không kém đó
là sự chuẩn bị về chất như rèn luyện cho trẻ sự bền bỉ, dẻo dai, khéo léo, kiên trì,
6
sự hoạt động của các nhóm cơ lớn là tiền đề giúp trẻ phát triển năng lực hoạt
động trí tuệ ở trường Tiểu học, xác định được tầm quan trọng của vấn đề nên tôi
thực hiện các yêu cầu sau:
2.1. Chăm sóc sức khỏe trẻ:
a. Theo dõi, kiểm tra sức khỏe định kỳ:
Ngay từ tháng đầu tiên của lớp mẫu giáo lớn, tôi đã kết hợp với Ban giám
hiệu, nhân viên y tế và mời đoàn bác sỹ bệnh viện đa khoa Thanh Trì khám sức
khỏe định kỳ cho trẻ để kiểm tra sức khỏe, ghi kết quả khám sức khỏe cụ thể,
trao đổi với phụ huynh về tình hình sức khỏe của từng trẻ.
Trong năm học, cứ 3 tháng cô giáo kết hợp y tế kiểm tra chiều cao, cân nặng
của trẻ, qua kết quả kiểm tra cô giáo và phụ huynh cùng kết hợp để có biện pháp
chăm sóc trẻ tốt hơn, đối với các cháu kênh Suy dinh dưỡng cô cần quan tâm, động
viên, tuyên dương để trẻ ăn thêm, ăn hết xuất, cô trao đổi phụ huynh nấu cơm thay
đổi thực đơn, nấu món trẻ thích để trẻ thích ăn và thấy ngon miệng. Đối với trẻ
thừa cân, cô cho cháu ăn đủ, ăn thêm nhiều rau xanh, cho cháu lao động trực nhật
giúp cô, kết hợp y tế cho trẻ tập chạy máy để giảm cân.Với các cháu chiều cao hơi
thấp cô cho trẻ tập đu xà ngoài góc vận động của nhà trường, cho cháu đánh cầu
lông, chơi bóng rổ để kích thích phát triển chiều cao của trẻ.
Trẻ tập máy tránh thừa cân
7
Trẻ có chiều cao thấp tập đu xà
b. Tổ chức tốt giờ ăn, ngủ:
Với thực đơn phong phú của nhà trường thay đổi theo mùa, theo tháng,
thực phẩm đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, trẻ ăn đủ lượng, đủ chất, tỷ lệ
các chất dinh dưỡng hợp lý đảm bảo cho sự phát triển của trẻ. Khi trẻ ăn cô luôn
động viên, khuyến khích cả lớp, đặc biệt các cháu lười ăn.
VD: Cô thấy hôm nay rất nhiều bạn ăn giỏi, ngoan ăn hết xuất giúp cho
các con da trắng, môi đỏ, con ăn nhiều cho cao lớn, xinh đẹp, được cô thưởng bé
ngoan, được vào học lớp 1 thì sau này con mới được làm thầy cô giáo, bác sĩ,
chú bộ đội, chú phi công…con có thích không nào?
Được cô động viên trẻ sẽ ăn rất nhanh, thi đua ăn hết xuất và cảm thấy vô
cùng phấn khởi vì mình sẽ xinh, sẽ lớn, sẽ được học lớp 1 như các anh chị và
đặc biệt là được làm nghề mà trẻ đang ao ước được tập làm.
Ngoài ra tôi còn tham mưu với Ban giám hiệu nhà trường đầu tư cho khối
mẫu giáo lớn bộ khay inox đựng cơm để trẻ được sử dụng trong giờ ăn giúp trẻ
được tiếp xúc, làm quen dần với cách ăn mới khi vào trường tiểu học.Vì, khi ở
trường mầm non các cháu được cô chia cơm về từng bát nhỏ, nếu hết cô giúp trẻ
lấy thêm cơm và chan canh còn khi vào lớp 1 trẻ ăn trưa sẽ tự lấy khay cơm của
mình và tự giác ăn cơm và thức ăn có trong khay. Ban giám hiệu đã nhất trí đến
học kỳ II đã đầu tư cho mỗi trẻ lớp mẫu giáo lớn một khay inox. Trẻ lớp tôi lúc
đầu còn bỡ ngỡ với cách sử dụng đồ dùng ăn này nhưng khi đã dùng một thời
gian, trẻ rất thích thú và sử dụng rất thành thục
8
Trong giờ ngủ, cô chăm sóc trẻ chu đáo, đảm bảo trẻ ngủ thoáng mát có
điều hòa, quạt, giường, chiếu, gối vào mùa hè, mùa đông có đệm, chăn ấm cho
trẻ. Luôn theo dõi động viên kịp thời các cháu khó ngủ để toàn bộ trẻ ngủ ngon,
ngủ đủ giấc là một trong những điều kiện giúp trẻ khỏe mạnh, nhanh nhẹn, hoạt
bát tăng cân.
2.2. Tổ chức thực hiện các nội dung phát triển vận động:
a. Trong giờ thể dục sáng:
Hoạt động thể dục sáng đối với trẻ em hàng ngày có ý nghĩa to lớn về
giáo dục và sức khỏe cho trẻ em, đặc biệt là trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo lớn. Buổi
sáng, ngay sau khi ngủ dậy, bé đến trường tập thể dục đơn giản, trẻ tích lũy được
sự sảng khoái cho hoạt động khác diễn ra trong ngày.Tập luyện thường xuyên
như vậy, cơ thể của trẻ nâng cao thể lực, thúc đẩy sự phát triển những kỹ năng
vận động cần thiết, củng cố các nhóm cơ, hình thành tư thế đúng. Trong hoạt
động thể dục sáng, để gây hứng thú cho trẻ thực hiện vận động phát triển các
nhóm cơ, hô hấp, tay, bụng, chân, bật, cô cho trẻ tập kết hợp có nhạc cùng với
các dụng cụ như hoa đeo tay, gậy,vòng phù hợp với từng chủ đề, phù hợp với lứa
tuổi giúp trẻ hứng thú tham gia thực hiện cácvận động.
VD: Với chủ đề Thế giới thực vật, để tổ chức cho trẻ tập thể dục sáng
giúp trẻ hứng thú tham gia vận động, trau chuốt kỹ năng các động tác hô hâp,
tay, bụng, chân, bật,tôi đã dùng nhạc bài hát: Em yêu cây xanh, Vườn cây của
ba, màu hoa có giai điệu vui tươi, nhí nhảnh kết hợp đạo cụ là hoa đeo tay. Qua
đó, trẻ thích thú tập các động tác cùng cô chứ không có cảm giác gò bó, uể oải.
Trẻ tập thể dục với hoa đeo tay
9
VD: Ở chủ đề Ngành nghề với chủ đề nhánh là “Chú bộ đội”, trong giờ
thể dục cô giáo thay đổi đạo cụ là gậy thể dục tập theo nhạc bài: Chú bộ đội,
cháu thương chú bộ đội, làm chú bộ đội. Trước khi tập, cô dẫn dắt vào bài các
chú bộ đội hôm nay sẽ tham gia vào phần thi “Trổ tài”. Sau đó, cô giới thiệu tên
gọi từng động tác của bài tập phát triển chung và cho trẻ tập, trẻ sẽ rất thích thú
và cố gắng tập thật đúng, chuẩn các động tác cùng cô.
Trẻ tập thể dục kết hợp với gậy
b. Trong hoạt động thể dục:
Đối với trẻ mầm non, tư duy của trẻ là tư duy trực quan hình tượng dù khi
trẻ học hay trẻ chơi, trẻ lĩnh hội kiến thức thông qua các đồ dùng trực quan sinh
động. Trong giờ thể dục, để trẻ tiếp thu và lĩnh hội bài tập với hiệu quả cao nhất
ngoài các đồ dùng, dụng cụ có sẵn của nhà trường tôi đã làm một số đồ dùng tự
tạo trong các giờ thể dục nhằm phát các vận động thô và vận động tinh cho trẻ
theo đúng chương trình giáo dục mầm non. Khi có đồ dùng đẹp, mới lạ trẻ tham
gia vào giờ học tích cực hơn.
VD: Với tiết bò thấp chui qua cổng ngoài đồ dùng sẵn có của nhà trường
tôi làm thêm chiếc cổng từ các ống nước, cút nối, đổ cột đứng bằng xi măng,
trang trí bằng đề can. Loại cột này có thể dùng cho các khối khác do có thể tháo,
lắp thêm các ống nước, có thêm dụng cụ tập luyện mới lạ trẻ vô cùng hào hứng
tham gia vào luyện tập
10
Cổng trẻ tập chui
Dụng cụ khi chưa tập
Trẻ bật tách và khép chân
c. Ở góc vận động:
Ngoài các trò chơi vận động như: Mèo đuổi chuột, kéo co, Chim sẻ và ô
tô tôi còn tăng cường cho trẻ một số bài tập rèn luyện thể lực cho trẻ thông qua
các trò chơi ở góc vận động như tập tạ, đá bóng, cầu lông, chơi với lốp ô tô,
bóng rổ, bóng đá, đu xà giúp toàn bộ các trẻ trong lớp được tham gia vận động,
trẻ thích thú chơi trò chơi, phát triển các nhóm cơ, phát triển tính nhanh nhạy,
hoạt bát, nhanh nhẹn, khéo léo cho trẻ để rèn luyện sức khỏe, rèn tính kiên trì,
mạnh dạn, năng động trong các hoạt động tiếp theo.
11
Trẻ tập tạ
Trẻ chơi lốp ô tô
Kết quả: 100% trẻ tăng cân đều, khỏe mạnh, nhanh nhẹn, tích cực tham
gia hoạt động, trẻ ít ốm tỷ lệ chuyên cần của lớp đạt 97%, không nhiễm dịch
bệnh sởi, thủy đậu, trẻ thừa cân giảm so với đầu năm, trẻ thực hiện tốt các bài
tập vận động, trò chơi vận động trong chương trình và của cô giao cho.
12
3. Chuẩn bị phát triển về mặt trí tuệ, phát triển ngôn ngữ:
Ở trường tiểu học, hoạt động chủ yếu của trẻ là hoạt động học, trẻ phải
tập trung, chú ý trong giờ học và đòi hỏi duy trì sự chú ý của trẻ trong thời gian
khá dài, do vậy khi ở trường mầm non phải tập cho trẻ sự chú ý trong khoảng
thời gian nhất định phù hợp với độ tuổi. Những hoạt động ở trường mầm non
như hoạt động âm nhạc, làm quen với toán, làm quen chữ cái, tạo hình, văn học,
khám phá khoa học, khám phá xã hội, hoạt động góc, hoạt động lao động…
nhằm phát triển trí tuệ, ngôn ngữ cho trẻ. Thông qua các môn học, trẻ có kỹ
năng tự tin, mạnh dạn và duy trì sự chú ý của trong thời gian dài. Vì thế, cô giáo
cần thực hiện đầy đủ và tổ chức tốt, linh hoạt, sáng tạo hình thức lên lớp trong
các hoạt động học ở từng chủ đề khác nhau để trẻ lĩnh hội kiến thức, kỹ năng
cần thiết cho độ tuổi.
3.1. Trong hoạt động học:
a. Hoạt động làm quen với toán:
Hoạt động làm quen với toán là hoạt động rất khô khan và cứng nhắc.
Đặc biệt, hoạt động hình thành các biểu tượng về số lượng và phép đếm thường
lặp đi lặp lại nhiều lần các tiết học có nội dung giống nhau, chỉ khác về số
lượng, nếu lặp lại khi học trẻ thường nhanh chán sẽ không thu hút được sự chú ý
của trẻ. Tuy nhiên, hoạt động làm quen với toán lại là một hoạt động giúp trẻ
phát triển hết khả năng tư duy, ghi nhớ, rèn luyện các thao tác trí tuệ, kích thích
những hoạt động trí óc của trẻ và nó cũng là hoạt động vô cùng quan trọng khi
trẻ vào lớp 1. Vì vậy, khi ở trường mầm non để giúp trẻ tiếp thu kiến thức mà cô
truyền tải cô giáo phải luôn sáng tạo hình thức lên lớp, sử dụng đồ dùng trực
quan sinh động, thiết kế bài giảng powerpoint để dạy trẻ, sáng tạo một số trò
chơi, và việc sử dụng lời nói đầu dẫn dắt vào bài mới lạ, gây ấn tượng thì mới
thu hút được sự chú ý của trẻ, làm cho trẻ hứng thú, tinh thần thoải mái khi học.
VD: Dạy bài khối vuông khối chữ nhật, khối cầu, khối trụ. Phần giới thiệu
bài cô nói: “ Các cầu thủ bóng đá của lớp ta vừa đi thi đấu về, sau đây là lễ
trao giải”, tiếng nhạc nổi lên, hai đội đi ra giơ tay vẫy. “Giải quả bóng vàng
trao cho cầu thủ A, các con thấy bạn A nhận được quả bóng như thế nào?. Vào
giờ học xung quanh chủ đề thể thao, hay cho trẻ xếp gôn bằng các khối và tập
lăn bóng bằng các khối cầu.Trẻ rất hứng thú chơi nhưng không biết mình đang
học một tiết toán về các khối.
Trò chơi toán học là một dạng của trò chơi học tập. Trẻ phải giải
quyết nhiệm vụ học tập dưới hình thức chơi nhẹ nhàng, thoải mái, làm trẻ dễ
dàng vượt qua những khó khăn trở ngại nhất định. Vì vậy, tôi luôn cố gắng suy
nghĩ sáng tạo ra một số trò chơi mới để áp dụng vào giờ học nhằm thay đổi hoạt
động chống sự chán nản, mệt mỏi, làm cho trẻ có hứng thú hoạt động.
VD: Trò chơi “Bàn cờ quay"
- Mục đích:
+ Trẻ được ôn luyện củng cố kiến thức đã học số lượng. [Hình, khối…]
+ Luyện khả năng quan sát ghi nhớ .cho trẻ.
- Chuẩn bị: Tùy theo chủ đề tôi lựa chọn quân cờ là những lô tô và sản
phẩm tạo hình mà cô và trẻ cùng làm để cho trẻ chơi.
13
- Cách chơi: Mỗi trẻ một rổ có 6 quân cờ là lô tô nhóm đối tượng. Bầy cờ
ra và trẻ quay, khi kim chỉ vào ô có mấy chấm tròn thì chọn ngay nhóm đối
tượng có số lượng bằng số chấm tròn xếp vào ô cờ của mình, nếu khi quay mà
kim chỉ vào ô trống thì người đó mất lượt. Bạn nào bày được hết quân cờ trước
thì bạn đó thắng.
Trẻ chơi bàn cờ quay
b. Hoạt động làm quen chữ cái: Đây là một hoạt động không thể thiếu để
chuẩn bị cho trẻ có kiến thức, tự tin vào lớp 1. Với hoạt động này, trẻ được làm
quen 29 chữ cái, trẻ được phát âm, đọc từ và tìm các chữ cái có trong từ có
nghĩa. Để giúp trẻ hứng thú, học tốt hoạt động làm quen chữ cái cô giáo cần phải
sáng tạo hình thức lên lớp, kết hợp làm bài giảng powerpoint, sáng tạo trong các
trò chơi trong các tiết làm quen chữ cái và tiết ôn chữ cái tạo cho trẻ cảm giác
thích thú, năng động, tích cực trong tiết học, phát triển tư duy, ngôn ngữ, tình
cảm, trẻ mạnh dạn tham gia phát biểu, trẻ phát âm chính xác, nhớ các chữ cái,
tìm và đọc chuẩn các chữ cái có trong từ, tên góc chơi, tên các đồ dùng và đó
cũng là yêu cầu đầu tiên để trẻ tự tin bước vào lớp 1.
VD: Trong tiết làm quen chữ cái i, t, c cô giáo sử dụng các phần mềm đã
học Power point, Plast và các phần mềm bổ trợ khác như Kid Prition, Happy
kid, Kismast, GIF để làm giáo án điện tử phục vụ cho giảng dạy ,thiết kế bài
giảng powerpoint với các slide theo trình tự cho trẻ làm quen từng chữ cái, trẻ
tích cực tham gia vào giờ học và chăm chú quan sát trên màn hình, trẻ phải dùng
ngôn ngữ và diễn đạt để trả lời câu hỏi của cô như: con có nhận xét gì về đặc
điểm của chữ i, lúc này yêu cầu trẻ phải tư duy và dùng khả năng ghi nhớ có chủ
định để trả lời cô. Sau khi cho trẻ làm quen chữ cái i, để củng cố kiến thức cho
trẻ sang phần trò chơi cô yêu cầu trẻ tìm những chú vịt có chữ i lại gần với vịt
mẹ, trẻ được lên dùng chuột, nhấn chuột kết hợp vận dụng kiến thức của mình
để tìm các chú vịt có chứa chữ i, đếm và chọn thẻ số tương ứng.
14
Ngoài làm quen chữ cái còn có tiết ôn các chữ cái có tác dụng giúp
trẻ ôn luyện, củng cố, ghi nhớ các kiến thức đã học. Khi trẻ được củng cố kiến
thức thông qua các trò chơi trẻ vừa hứng thú chơi vừa học bài một cách nhẹ
nhàng, nên tôi đã sáng tạo một số trò chơi để có thể dùng trong các tiết làm quen
chữ cái, ôn chữ cái hay các tiết khác ở từng chủ đề khác nhau.
VD: Sáng tạo trò chơi “Bảng học đa năng”
- Mục đích: + Ôn luyện kiến thức cũ về các chữ cái đã học
+ Trẻ được đọc, phát âm các chữ cái, các từ có nghĩa.
+ Trẻ xếp các chữ cái theo quy tắc1.1, 1.2, xếp xen kẽ…
Ngoài ra còn phục vụ một số môn học khác
- Chuẩn bị: Bảng học đa năng, các chữ cái phù hợp với chủ đề
- Cách chơi :
+ Cách 1: Bấm công tắc kim đồng hồ sẽ chạy, kim đồng hồ chạy chỉ vào
hình ảnh nào trẻ phải nói tên hình ảnh đó, đọc thẻ từ và xếp các thẻ chữ rời
giống từ bên dưới hình ảnh.
+ Cách 2: Hoặc với bảng này cô có thể cho 2 trẻ thi đua xếp chữ cái theo
quy tắc, xếp xen kẽ theo yêu cầu và đọc được tên các chữ cái đó.
15
B ảng dạy h ọc đa năng
c. Hoạt động làm quen văn học: là hoạt động có m ột vai trò không thể
thiếu để cung cấp cho trẻ những kiến th ức và k ỹ năng, giúp phát triển ngôn
ngữ, tình cảm xã hội, làm phong phú v ốn t ừ, phát triển tính chú ý, ghi nh ớ có
chủ định để trẻ sẵn sàng bước vào trường tiểu học. Đặc biệt, hoạt động này giúp
trẻ nắm được cách đọc sách, truyện đúng cách. Hình thành k ỹ năng tiền biết đọc
cho trẻ. Dựa vào tình hình của l ớp, đặc điểm của t ừng truyện, t ừng ch ủ đề và
từng loại tiết cô có thể kể truyện cho trẻ nghe, cho trẻ kể lại truyện, hay kể
truyện sáng tạo, đóng k ịch, giúp trẻ phát triển ngôn ngữ mạch lạc, tư duy logic,
sự tự tin, giáo dục trẻ có cảm xúc và biết thể hiện suy ngh ĩ, hành động c ủa mình
theo cái thiện đó là điều đặc biệt ở môn
VÝ dô: Ở chủ đề Phương tiện giao thông, tôi làm đồdùng cho tiết học như
tranh truyện, phim họat hình, sa bàn, rối tay, rối bóng, đểthu hút sự tập trung và
tích cực phát biểu xây dựng bài của trẻ, kết hợp với phương pháp đàm thoại trẻ
được hoạt động tích cực trong giờ học. Tận dụng các nguyên vật liệu, phế liệu để
làm mô hình sa bàn, minh họa truyện “ Xe Lu và xe Ca”, ô tô từ vỏ hộp sữa, hộp
bánh, cột đèn giao thông từ lõi giấy vệ sinh và thìa sữa chua, hoa từ chai lavi và
giấy kẹo nhằm giúp trẻ vô cùng hứng thú.
16
Sa bàn truyện “Xe Lu và xe Ca”
Tôi sử dụng bìa cat tông tạo hình thành khung sau đó trang trí nhân vật,
khung rối để tạo hứng thú cho trẻ trong tiết văn học.
17
TrÎ xem c« gi¸o diÔn rèi tay.
d. Hoạt động giáo dục âm nhạc:
Âm nhạc là món ăn tinh thần với những ngôn ngữ riêng đó là giai điệu,
âm sắc, cường độ, nhịp độ, tiết tấu giúp trẻ hồn nhiên, vui tươi, nhí nhảnh, đáng
yêu, đôi lúc lại nhẹ nhàng, da diết cho trẻ khám phá bao điều bí ẩn bởi thế giới
xung quanh. Hoạt động âm nhạc không những phát triển ngôn ngữ, tình cảm, mà
còn phát triển trí tuệ cho trẻ, trẻ phải tập phân tích, so sánh, phán đoán tên bài
hát khi nghe giai điệu bài hát đó, đoán tên dụng cụ khi nghe âm thanh của nó.
Để tạo cho trẻ có cảm giác tự tin, mạnh dạn thể hiện cảm xúc, trẻ hào hứng tham
gia biểu diễn các bài hát, bài múa, vận động cô giáo cần linh hoạt thay đổi nhiều
hình thức tổ chức khi lên tiết, chuẩn bị đồ dùng đẹp, mới lạ, sáng tạo phục vụ
cho tiết dạy.
VD: Với tiết tổng hợp biểu diễn ở chủ đề 8.3 ngoài các đồ dùng sẵn có
của nhà trường tôi đã làm thêm một số đồ dùng ở góc âm nhạc như từ những gáo
dừa bỏ di tôi dùng sơn màu vẽ lên những hoa văn và khi sử dụng sản phẩm phát
ra những âm thanh rất vui, hay những chiếc phách trẻ được tết nơ xinh xắn,
những chiếc đàn làm từ những tấm nhựa kết hợp đề can tạo ra những dụng cụ
đẹp mắt và trẻ rất thích được sử dụng.
18
Trẻ dùng dụng cụ âm nhạc biểu diễn
Với loại tiết dạy trẻ vận động theo tiết tấu chậm cô giáo cho trẻ vận động
dưới nhiều hình thức theo tiết tấu chậm như dùng các dụng cụ âm nhạc, vỗ cánh
tay, chỉ ngón tay, dậm gót chân, lắc đầu…tôi còn sáng tạo hình thức cho trẻ
khiêu vũ và một bạn khác đánh đàn để thay đổi hình thức tổ chức cũng như phát
huy khả năng sáng tạo của trẻ cũng cuốn hút các trẻ khác hăng say, tự tin, nỗ lực
thể hiện mình trước đám đông.
Trẻ chọn đôi khiêu vũ
19
Ngoài ra, và các tiết học khác cô giáo đều lấy trẻ làm trung tâm, chủ động
sáng tạo trong tiết dạy, linh hoạt, tích hợp, thay đổi hình thức tổ chức để lôi cuốn
sự hứng thú của trẻ trong giờ học.
3.2. Trong hoạt động góc
Hoạt động góc là một quá trình cô giáo tổ chức, hướng dẫn giúp đỡ trẻ tái
tạo lại những kiến thức trẻ đã được học, được nhìn thấy, được nghe thấy, trẻ
muốn bắt chước, muốn làm người lớn, muốn tham gia vào xã hội người lớn theo
cách riêng của trẻ. Khi chơi trẻ được phát huy tính tích cực, được thể hiện cái tôi
của mình, trẻ được trao đổi, phát triển khả năng tư duy, trí tưởng tượng, sự sáng
tạo, thẩm mỹ, phát triển ngôn ngữ, tình cảm qua việc tự chọn góc chơi, chọn chủ
đề cho buổi chơi, chọn bạn chơi, tự thỏa thuận và phân vai chơi trong nhóm. Vì
vậy, để tổ chức tốt hoạt động góc cho trẻ tôi xây dựng các góc phù hợp với mục
tiêu và yêu cầu giáo dục theo chủ đề, đảm bảo thẩm mỹ, có nhiều góc mở để trẻ
được tích cực hoạt động, có nội quy từng góc chơi. Vị trí các góc bố trí hợp lý,
thuận tiện cho trẻ hoạt động. Thay đổi vị trí, sắp xếp lại một số góc sau mỗi chủ
đề tạo cảm giác mới lạ, kích thích hứng thú của trẻ.
VD: Góc xây dựng cần khoảng rộng nhất, tránh lối đi lại, gần góc phân
vai xa góc đọc sách.
Trẻ chơi góc xây dựng
- Đồ dùng đồ chơi, nguyên vật liệu trong các góc đẹp, sáng tạo, thay đổi
theo chủ đề, dễ thấy, dễ lấy, kích thích hứng thú của trẻ khi chơi.
VD: Trong góc học tập ở chủ đề giao thông trẻ được chơi rất nhiều đồ
dùng đồ chơi sáng tạo, với những tấm mica trong vẽ những mê cung đường đi,
trẻ dùng quân xúc xắc, đọc đúng tên chữ cái để chọn lượt đi của mình, trẻ chọn
20
chiếc ô tô theo đúng màu của đường đi mê cung quy định và đi, cùng lượt đổ
như nhau ai đọc đúng và về đích trước thì bạn đó sẽ chiến thắng.
Trẻ chơi góc học tập
- Cô bao quát, giúp đỡ trẻ khi cần thiết nhằm giúp trẻ có thêm ý tưởng, kỹ
năng, bổ xung kiến thức cần thiết cho vai chơi.
4. Chuẩn bị về mặt tình cảm xã hội với những mối quan hệ và môi
trường mới:
4.1. Trong hoạt động thăm quan dã ngoại.
Môi trường cho trẻ hoạt động tham quan giã ngoại có ý nghĩa rất quan
trọng, giúp trẻ phát hiện ra nhiều điều mới lạ, hấp dẫn, các kiến thức kỹ năng
của trẻ được củng cố và bổ xung một cách nhẹ nhàng trong trí nhớ của trẻ, giúp
trẻ có những trải nghiệm, được tìm tòi, khám phá thực tế, cung cấp kiến thức,
cung cấp kỹ năng sống cho trẻ và các mối quan hệ xã hội trẻ được làm quen như
các bạn trường khác, các cô giáo, người lớn xung quanh, bước đầu hình thành
cho trẻ khả năng tự lập khi sắp vào lớp 1.
VD: Kết hợp với nhà trường tổ chức cho trẻ đi thăm trang trại Erahouse ở
chủ đề Thế giới thực vật, trẻ được thăm quan, tìm hiểu, biết về tên gọi, đặc
điểm, nơi sống, ích lợi của một số loại rau, củ.Trẻ còn được thể hiện ý thích
khám phá thế giới thực vật như được hướng dẫn cách trồng cây mía, qua đó trẻ
biết được đặc điểm, nơi sống, ích lợi, cách trồng, cách chăm sóc bảo vệ
cây.Thông qua hoạt động này, trẻ được cảm nhận vẻ đẹp thiên nhiên và hình
thành thái độ biết cách chăm sóc, bảo vệ cây ăn quả, cây rau, cây hoa ở mọi lúc
mọi nơi.
21
Trẻ được học cách trồng cây mía
Ngoài cây rau, củ, quả được làm quen, trẻ còn được tham gia rất nhiều trò
chơi như leo núi, cưỡi ngựa, biểu diễn thời trang, tô tượng, chăm sóc vật nuôi
giúp trẻ mạnh dạn, tự tin, phát triển khả năng tự lập, trẻ biết phải chấp hành
đúng nội quy cho trẻ điều này vô cùng cần thiết cho trẻ khi chuẩn bị bước vào
lớp 1.
Hay khi tổ chức cho trẻ đi tham quan giã ngoại cuối năm ở Kinder park
trẻ được tham gia vào rất nhiều hoạt động và trò chơi, trẻ đã có những trải
nghiệm được làm những nghề mà mình yêu thích, trẻ biết thể hiện vai chơi, biết
phân vai chơi trong nhóm, trẻ trao đổi, thỏa thuận, nhường bạn chơi nhằm phát
triển ngôn ngữ, tình cảm cho trẻ. Khi trẻ chơi, có tên các góc chơi, tôi đọc tên
các góc, tên các loại quả, loại cây để trẻ hiểu rằng trẻ phải cố gắng làm được như
cô và mong muốn vào trường tiểu.
Trẻ thu hoạch hoa quả ở trang trại.
22
VD: Trẻ chơi làm nghề lái xe ô tô, trẻ mạnh dạn, tự tin mời khách lên xe,
trao đổi giá vé và biết cách dặn hành khách ngồi cẩn thận khi xe chuyển bánh.
Biết thể hiện thái độ yêu quý, mời khách khi ngồi vào ghế.
.
Trẻ chơi làm người tài xế lái xe
4.2. Thông qua các ngày lễ, ngày hội:
Để dạy trẻ biết cách ứng xử với người xung quanh, lễ phép, kính trọng
người lớn, yêu quý bạn bè, biết thể hiện tình cảm của mình với người thân,
thông qua các ngày lễ, ngày hội tôi giải thích giúp trẻ hiểu ý nghĩa của ngày hội
đó và gợi ý giúp trẻ có ý tưởng làm món quà tặng người thân của mình.
VD: Trong ngày “Quốc tế phụ nữ 8 - 3” tôi gợi ý các con muốn làm món
quà gì về tặng bà, tặng mẹ, chị gái nào và khi trẻ nêu ý tưởng làm bưu thiếp, hộp
quà, vẽ tranh thì cô giáo là người bạn đồng hành cùng giúp đỡ trẻ nếu trẻ còn
luống cuống.
Trẻ tự làm tấm bưu thiếp
23
Kết quả: 100% trẻ ngoan ngoãn, cư xử đúng mực, chào hỏi lễ phép với
mọi người, biết thể hiện tình cảm của mình với mọi người xung quanh.
5. Chuẩn bị cho trẻ tâm lý và một số kỹ năng cần thiết cho hoạt động
học tập.
Khi ở trường mầm non, trẻ được các cô giáo chăm sóc chu đáo trong mọi
hoạt động, trẻ hoàn toàn phụ thuộc vào cô. Còn khi vào lớp 1, trẻ phải tự lập
hoàn toàn từ cách học, tự cất giữ đồ dùng học tập, tự soạn bài theo thời khóa
biểu, chuẩn bị đồ dùng học tập cách ăn uống, vệ sinh, đánh răng, rửa mặt. Cho
nên ngay từ khi trẻ ở trường mầm non cô giáo phải chuẩn bị cho trẻ tâm lý sẵn
sàng với những kiến thức và kỹ năng biết cần thiết cho hoạt động học tập.
Cô giáo mầm non giúp trẻ biết tư thế ngồi đúng, cách cầm bút, mở sách,
mở cặp lấy sách vở…là giúp trẻ thích ứng với hoạt động học tập mới, tránh
được những bỡ ngỡ ban đầu dễ gây cho trẻ những cảm giác sợ sệt, thiếu tự tin.
Trong giờ hoạt động chiều ở cuối năm học, tôi bố trí sắp xếp bàn ghế cho
trẻ ngồi học, cho trẻ tiếp xúc và làm quen sách, bút, cặp, thước, bảng, phấn… cô
làm mẫu, hướng dẫn trẻ cách sử dụng các dụng cụ học tập đó và uốn nắn trực
tiếp cho trẻ. Cho trẻ làm quen cách đọc từ, câu đơn giản như hướng dẫn trẻ đọc
tên trẻ, gọi tên một số đồ vật ghi trên đồ dùng cá nhân.
Ngoài ra cần chuẩn bị cho trẻ từ trường màm non kỹ năng tụ phục vụ bản
thân như tự rửa tay, lau mặt, trải chiếu, kê bàn, đánh răng, sau khi đi đại tiện,
tiểu tiện. Những điều này tưởng chừng rất nhỏ nhưng vô cùng cần thiết vì khi trẻ
đã được cô dạy, đã có kỹ năng thì trẻ sẽ không bị luống cuống, sợ sệt, thiếu tự
tin khi vào lớp 1.
VD: Trong bữa ăn tôi phân công trẻ tổ 1 gấp khăn, chia thìa, tổ 2 chia
cơm cho các bạn, tổ 3 lau bàn, lịch phân công của lớp nhằm rèn kỹ năng lao
động tự phục vụ, phát triển thể lực, phát triển trí tuệ cho trẻ vì các nhà khoa học
đã khẳng định “Những vận động bằng tay của trẻ càng khéo léo, càng phong
phú bao nhiêu càng dễ hình thành các thao tác trí tuệ bấy nhiêu”, khi trẻ chia
thìa, chia khăn, chia bát trẻ phải vận động, tư duy, trẻ phải đếm số lượng bàn, số
bạn trong bàn để chia đồ dùng trong giờ ăn
Trẻ đang chia khăn lau tay chuẩn bị giờ ăn.
24
Hình thành ở trẻ khả năng điều chỉnh hành vi của bản thân, khả năng biết
kiềm chế nhu cầu, có ý thức tổ chức kỷ luật để thích ứng với điều kiện học tập.
Việc chuẩn bị cho trẻ về mặt tinh thần cũng là một yếu tố quyết định.Cô
giáo và cha mẹ thường xuyên trò chuyện, giới thiệu cho trẻ về môi trường học
tập mới với bạn mới, cô giáo mới để trẻ thấy tự tin, vui vẻ và đặc biệt là luôn
vươn tới, luôn mong mỏi mình sẽ học lớp 1.
Kết quả: 99% trẻ lớp tôi có kỹ năng, trẻ kiên trì, biết tự thực hiện những
nhiệm vụ đơn giản, có kỹ năng cần thiết cho hoạt động học tập và chăm sóc bản
thân, trẻ vui vẻ, đi học đủ, đúng giờ, thích được vào lớp 1.
6. Tổ chức cho trẻ làm quen trường tiểu học.
Nhằm giúp trẻ chuẩn bị sẵn sàng bước vào lớp 1 ngoài việc trò chuyện,
trao đổi, đàm thoại, xem tranh, hình ảnh về ngôi trường trẻ được học khi vào lớp
1, sẽ không có gì thiết thực hơn là cho trẻ trực tiếp đến thăm quan trường tiểu
học, để giúp trẻ không bị hoang mang, bỡ ngỡ, lo sợ. Kết hợp Ban giám hiệu
nhà trường tôi tổ chức cho trẻ đi tham quan trường Tiểu học, để giúp cho trẻ
được làm quen với ngôi trường, trẻ được xem các anh chị học bài, trẻ được giao
lưu với cô giáo và các anh chị, trẻ làm quen với sách vở, đồng phục của trường,
đồ dùng dụng cụ học tập, hoạt động học tập, thời khóa biểu, hoạt động vui chơi,
lao động trong trường tiểu học. Đồng thời trẻ được giải thích vì sao cần phải đi
học, vào trường Tiểu học phải chấp hành những nội quy, phương pháp học tập
mới, học nhiều môn học khác nhau, và phải làm bài tập,.
Trẻ tham quan trường tiểu học
VD: Trẻ được quan sát các anh chị học trong một tiết học, với cách cô
giáo cầm phấn viết trên bảng và giảng bài, trẻ được làm quen với cách học, cách
25