Cách nhập số liệu vào spss

Năm 1968 ạ Đạ học Sanfor nhà nghên cứu xã hộ học Norman H. N và ha nghên cứu snh ến sĩ C. Hala (Tx) Hull, Dal H. Bn phá rển mộ hệ hống phần mềm ựa rên ý ưởng của vệc sử ụng số lệu hống kê để chuyển ữ lệu hô hành hông n cần hế cho vệc ra quyế định ành cho nhà quản lý. Hệ hống phần mềm này được gọ là phần mềm SPSS vế ắc của Sascal Packag for h Socal Scncs

N, Hull và Bn phá rển phần mềm SPSS vì họ cần phả nhanh chóng phân ích mộ khố lượng ữ lệu khoa học xã hộ hu hập được hông qua các phương pháp khác nhau rong các nghên cứu của mình. Như vậy ự án phần mềm SPSS được hực hện kh đó N đóng va rò rường nhóm đưa ra mục êu và hế lập các yêu cầu phân ích, còn Bn có chuyên môn phân ích và hế kế cấu rúc hệ hống ập n rong SPSS và Hull đã vế các chương rình máy ính. Công vệc ban đầu của ự án phần mềm SPSS đã được hực hện ạ Đạ học Sanfor vớ ý định phần mềm này sẽ chỉ được sử ụng rong các rường đạ học. Trong những năm 1970 vớ các ện ích rong phân ích hống kê nhu cầu sử ụng phần mềm SPSS được mở rộng, và kh đó phần mềm SPSS được xm như là “cuốn sách có ảnh hưởng nhấ ngành xã hộ học”. Do nhu cầu và phá rển phổ bến của nó, Công y SPSS Inc được hành lập vào năm 1975 nhằm hương mạ hoá phần mềm này. Gữa những năm 1980 SPSS chạy rên những máy ính lớn.

Vớ những ến bộ của máy ính cá nhân vào đầu năm 1980, SPSS/PC được gớ hệu vào năm 1984 nó như là các phần mềm hống kê đầu ên cho máy ính mà làm vệc rên nền ảng MS-DOS. Tương ự như vậy, SPSS là sản phẩm hống kê đầu ên cho hệ đều hành Mcrosof Wnows (phên bản 3.1) đưa ra vào năm 1992.

Kể ừ đó SPSS đã được cập nhậ hường xuyên để phù hợp và kha hác các ính năng ên ến của hệ đều hành mớ, và để đáp ứng nhu cầu ngày càng ăng gữa ngườ sử ụng. Tháng 07 năm 2009 phần mềm SPSS o SPSS Inc sở hữu được IBM mua lạ, o vậy các phên bản sau này của SPSS có ên là IBM SPSS Sascs

Tả phần mềm SPSS 20 full acv ạ đây.

2. CÁCH NHẬP LIỆU VÀO SPSS 20

Trước kh hực hện bấ kỳ phân ích hống kê hoặc đồ hị bằng SPSS, chúng a cần phả có ữ lệu ở ạng mà SPSS 20 có hể hểu để xử lí. Có mộ số cách để để đưa ữ lệu vào SPSS như sau:

    Mở mộ ập n ữ lệu đã được lưu bằng định ạng SPSSNhập số lệu bằng ay vào rình soạn hảo ữ lệu của SPSSĐọc ập n ữ lệu vào SPSS ừ nguồn khác như aabas, x aa fl, Excl, SAS hoặc STATA

Mở mộ âp n được lưu bằng định ạng SPSS là đơn gản, gả sử chúng a cần hống kê độ uổ của ngườ rả lờ rong mộ nghên cứu. Dữ lệu này được lưu ướ ạng SPSS vớ ên aa_onghop, chúng a mở ập n này bằng SPSS như sau:

Mở chương rình SPSS 20 vào FILE/OPEN/DATA ạ “Fls of Typ” chọn “SPSS (*.sav)” và đ đến nơ lưu fl aa_onghop và clck opn.

Nhập số lệu rực ếp rên SPSS 20

Ví ụ 1: Chúng a có số lệu về độ uổ và rình độ học vấn của 10 ngườ ham ga khảo sá như Bảng 1, và muốn nhập vào SPSS

Bảng 1: Số lệu Ví ụ 1

STT12345678910Độ uổ26433542302535443632Trình độ học vấnCao đẳngTến sĩThạc sĩThạc sĩĐạ họcCao đẳngĐạ họcTến sĩĐạ họcThạc sĩ

Đầu ên chúng a phả hực hện vệc mã hoá ữ lệu, bao gồm ên bến và các lựa chọn cho bến rước kh hực hện hao ác rên SPSS. Vệc mã hoá này không ho quy định uy nhên chúng a mã hoá sao cho kh phân ích ễ nhận bế ên bến cũng như những lựa chọn của bến.

Ở Ví ụ 1 này chúng a mã như sau:

Bảng 2: Bảng mã hoá bến ở Ví ụ 1

Tên bếnĐộ uổTrình độ học vấnCao đẳngĐạ họcThạc sĩTến sĩMãTUOIHOCVAN1234

Lưu ý độ uổ ngườ rả lờ là mộ gá rị cụ hể (bến định lượng) nên chúng a không cần mã mà nhập rực ếp vào SPSS

Để ến hành nhập số lệu này vào SPSS chúng a phả hực hện ha bước kha báo bến và nhập số lệu, ch ế như sau:

Bước 1: Kha báo bến chúng a phả kha báo để SPSS xác định ên bến và các đặc đểm của bến. Đây là bước đầu ên chúng a phả hực hện nếu muốn nhập lệu rực ếp rên SPSS

Chương rình SPSS sau kh được mở có 2 Sh gống như rong xcl có ên là Daa Vw và Varabl Vw. Bước 1 kha báo bến rong SPSS được hực hện ở Sh Varabl Vw bạn có hể xm ở Hình 1, ấ cả các định nghĩa về bến được đặ rên cùng của cửa sổ, chúng a phả vào ấ cả các cộ để kha báo cho bến

Ở cửa sổ Varabl Vw chúng a chỉ kha báo bến, vệc nhập lệu sẽ được hực hện ở cửa sổ Daa Vw sẽ hướng ẫn ở bước 2

Hnh 1 Gao n SPSS

Mỗ cộ rong cửa sổ Varabl Vw có mộ mặc định hông ụng, nếu chúng a không định nghĩa lạ ương ứng vớ bến hì SPSS sẽ sử ụng lựa chọn mặc định. Tuy nhên kh nhập lệu và phân ích chúng a sẽ không hực hện được những gì mình muốn, vì vậy hãy xm qua ấ cả các cộ rong cửa sổ Varabl Vw này, các cộ được gớ hệu ch ế bên ướ.

1. Nam

Cộ đầu ên của Sh Varabl Vw là Nam ở cộ này chúng a đặ mã cho ên bến chỉ cần clck vào ô và đặ ên, ở ví ụ này chúng a có 2 bến độ uổ và rình độ học vấn, ho bảng mã ở Bảng 2 rên rong SPSS chúng a có 2 bến TUOI và HOCVAN. Mộ mô ả à hơn của bến được hực hện ở cộ Labl, chúng a sẽ bàn ở bên ướ cộ này. Ở cộ Nam chúng a có hể gõ ên mã à hơn để ễ hình ung nhấ về bến, nhưng không quá à cố gắng rong khoản 8 ký ự bở vì ên này sẽ được sử ụng rong các phân ích cũng như bểu đồ. Tên quá à hì đầu ra phân ích sẽ bị cắ ngắn.

Nếu chúng a đặ ên bến quá à hoặc sa chính ả, chúng a có hể mở cửa sổ Varabl Vw để chỉnh sửa lạ. Mộ rong những ện ích của SPSS là chúng a chỉnh sửa lạ những sa lầm mộ cách nhanh chóng.

Dướ đây là mộ số gợ ý hữu ích kh chúng a đặ ên bến:

    Trong SPSS chúng a có hể sử ụng các ký ự đặ bệ để đặ ên như @, #, $, gạch chân (_) và chữ số.

Nếu muốn sử ụng mộ ký ự đặ bệ nào đó rong ên của bến hỏ hì hãy chủ động đặ hử rong SPSS

    Tên nên bắ đầu bằng mộ ký ự, hoa hoặc hường.Không hể có khoản rắng rong mộ ên

Nếu chúng a cần xuấ ữ lệu vào mộ ứng ụng khác cần phả đảm bảo rằng ên chúng a đang sử ụng được chấp nhận sử ụng rong ứng ụng đó. Đề phòng cho những ký ự đặ bệ.

2. Typ

Dữ lệu của chúng a có nhều kểu như số, văn bản, ền ệ, mũ… Nếu chúng a không xác định chính xác kểu ữ lệu kh kha báo bến hì sau này kh nhập lệu hoặc phân ích sẽ gặp nhều rắc rố không đáng có.

Đưa chuộ vào cộ Typ, mặc định của SPSS là Numrc, nú có ấu ba chấm xuấ hện bên phả của nó. Clck vào nú đó hộp hoạ Varabl Typ như Hình 2 sẽ xuấ hện.

Hnh 2 Cua so Varabl Typ

Chúng a có hể chọn các kểu cho bến kh mã rong SPSS như sau:

    Numrc: Kểu số. Các gá rị được nhập vào và hển hị ở ạng chữ số, có hoặc không có ẫu ngăn cách hàng hập phân. Gá rị được định ạng ho êu chuẩn khoa học, vớ E được gắn vào để đạ ện cho số mũ. Gá rị ở ô Wh là ổng số của ấ cả các ký ự rong mộ số, bao gồm ấ cả ký ự ngăn cách hàng hập phân cũng như chỉ số mũ. Số lượng chữ số hàng hập phân được xác định ở ô Dcmal Placs, không bao gồm số mũ.Comma: Kểu này chỉ rõ những gá rị số vớ những ấu phẩy (,) được chèn vào gữa những nhóm ba chữ số để huận ện phân bệ chữ số hàng chục, răm, nghìn…Chúng a có hể nhập ữ lệu mà không cần chèn ấu phẩy nhưng SPSS sẽ chèn vào kh hển hị gá rị. Ở hàng hập phân, cho ù có hơn ba chữ số nhưng vẫn không có ấu phẩy ngăn cách. Ví ụ 1000000,555555 = 1,000,000.555555Do: Gống như kểu Comma, nhưng ở đâu ấu ngăn cách gữa những nhóm ba chữ số là ấu chấm (.) và ấu phẩy được ùng cho chữ số hàng hập phân. Ví ụ 1000000,555555 = 1.000.000,555555Scnfc Noaon: Bến số mà ùng ký ự E để hển hị chữ số mũ. Cơ số được vế bên rá chữ E, có hoặc không có hàng hập phân. Số mũ được vế bên phả chữ E, có hoặc không có hàng hập phân, cho bế mườ mũ bao nhêu sau đó nhân vớ cơ số. Bạn có hể nhập D hoặc E để đánh ấu số mũ nhưng SPSS luôn luôn sử ụng E. Ví ụ số 2,014 được vế như 2.014E3, chẳng hạn số 0.0005 được vệ như 5E-4Da: Mộ bến có hể bao gồm năm, háng, ngày, gờ, phú, gây. Kh chúng a chọn Da các định ạng có sẵn xuấ hện bên rá hộp hoạ như Hình 3. Chọn định ạng phù hợp nhấ vớ kểu ữ lệu nhập vào. Lựa chọn của chúng a sẽ quyế định cách hển hị ữ lệu rong SPSS. Định ạng này cũng xác định phạm v và hình hức để chúng a nhập lệu vào. Chúng a có hể nhập lệu sử ụng ấu gạch ngang (-) ấu gạch chéo (/) ấu chấm (.) ấu cách hoặc ký ự khác để phân bệ ngày háng năm, gờ phú gây. Ví ụ, nếu chọn định ạng mà năm chỉ có 2 chữ số, kh nhập vào SPSS sẽ chấp nhận hển hị năm ho cách đó, uy nhên nó sẽ sử ụng bốn chữ số để ính oán. Ha chữ số đầu ên của năm nó sẽ lấy ho cấu hình mà chúng a phả hế lập bằng cách vào E ➪Opons sau đó vào hẻ Daa để hực hện

Hnh 3 Lua chon nh ang Da

    Dollar: Kh chọn Dollar các lựa chọn định ạng có sẵn xuấ hện rong anh sách bên phả của hộp hoạ. Gá rị của số lệu luôn được hển hị vớ mộ ấu ollar ($) đằng rước, ấu chấm ngăn cách hàng hập phân và ấu phẩy cho các gá rị lớn ngăn cách nhóm ba chữ số vớ nhau. Chọn định ạng, độ rộng và số chữ số hàng hập phân như Hình 4. Các lựa chọn định ạng là ương ự nhau, quan rọng là chúng a chọn mộ rong các định ạng đó ương hích vớ định nghĩa bến của mình để huận ện rong vệc n ấn cũng như hển hị gá rị ền ện rong các bảng đầu ra của phần mềm SPSS. Như vậy kh nhập số lệu chúng a không cần phả nhập ký ự ollar ($) và ấu chấm, phẩy, SPSS sẽ ự động chèn các ký ự này vào ữ lệuCusom Currncy: Năm định ạng ùy chỉnh cho ền ệ được đặ ên CCA, CCB, CCC, CCD, và CCE, như hể hện rong Hình 5. Chúng a có hể xm và uỳ chỉnh định ạng này bằng cách vào E➪Opons sau đó chọn hẻ Currncy. Chúng a có hể sửa định ạng uỳ chỉnh bấ kỳ kh nào mà không sợ làm hay đổ số lệu kh nhập vào SPSS. Cũng như định ạng Dollar hế lập wh và Dcmal Placs để huận ện vệc n ấn cũng như xuấ kế quả SPSSSrng: Định ạng kểu ký ự không phả số. Bở vì định ạng này là chuỗ ký ự nên nó không ùng để ính oán. Kểu định ạng này không gớ hạn số ký ự nhập vào, chúng a sử ụng định ạng kểu này cho bến mô ả hoặc định anh của mộ rường hợp cụ hể.Rsrc Numrc (ngr wh lang zros): Gống định ạng kểu Numrc uy nhên số chữ số được hển hị rên SPSS là bằng nhau, số chữ số hển hị được kha báo ở ô wh. Những số lệu nhập vào mà í hơn số ký ự được hển hị nhập vào hì SPSS mặc định hêm vào chữ số 0 đằng rước đến kh đủ số ký ự như kha báo.

3. Wh

Thế lập độ rộng rong định nghĩa của bến xác định số lượng ký ự được sử ụng để hển hị gá rị. Nếu gá rị được hển hị không đủ lớn để lấp đầy không gan hì SPSS sẽ mặc định hành những khoản rắng. Nếu gá rị được hển hị lớn hơn chúng a chỉ định SPSS sẽ ự động đều chỉnh hoặc xuấ hện ấu sao (*) để chung a đều chỉnh lạ cho phù hợp.

Mộ số định ạng kểu bến cho phép chúng a xác định độ rộng cho bến. Độ rộng của bến mà chúng a kha báo ở đây cũng gống như kha báo lúc định ạng kểu bến. Nếu chúng a hay đổ hông số này ở đây hì ự động SPSS sẽ cập nhậ gá rị độ rộng rong hộp hoạ định ạng kểu bến. Gá rị này ở ha chỗ là như nhau

Lúc này chúng a có hể hực hện mộ rong ba đều sau:

    Bỏ qua lựa chọn này và chấp nhận mặc định sẵn có của SPSS (hoặc số mà chúng a đã kha rước đó rong mục Typ)Nhập mộ gá rị nào đó cho độ rộng của bếnSử ụng ấu mũ ên hướng lên hoặc xuống để lựa chọn mộ gá rị cho độ rộng của bến

4. Dcmals

Số chữ số hập phân là số chữ số hển hị ở hàng hập phân rên mành hình. Gá rị chúng a kha báo ở đây cũng gống như kh chúng a kha báo ở ô Dcmal Placs rong lúc kha báo định ạng bến Typ. Nếu chúng a đều chỉnh hì gá rị kha báo ở đây là mặc định cho bến và gá rị kha báo rong Typ sẽ ự động hay đổ ho. Gá rị này ở ha chỗ gống nhau

Lúc này chúng a có hể hực hện mộ rong ba đều sau:

    Bỏ qua lựa chọn này và chấp nhận mặc định sẵn có của SPSS (hoặc số mà chúng a đã kha rước đó rong mục Typ)Nhập mộ gá rị nào đó cho độ rộng của bếnSử ụng ấu mũ ên hướng lên hoặc xuống để lựa chọn mộ gá rị cho độ rộng của bến

5. Labl

Nam và Labl cơ bản có cùng chung mục đích ùng để mô ả bến. Khác bệ là Nam là ngắn còn Labl à hơn, mô ả ch ế ên bến. Trong quá rình xử lý ữ lệu nhều lúc chúng a cần hển hị bến ở mộ ên ngắn hơn ướ ạng Nam hoặc rường hợp cần hển hị ên bến vớ mô ả mộ cách ch ế bến ở ạng Labl.

Chúng a có hể sử ụng bấ kỳ ký ự nào cho Labl. Tấ nhên phả phù hợp vớ ên bến cũng như mục địch xử lý ữ lệu. Ví ụ rong Ví ụ 1 ở rên vớ bến rình độ học vấn hì Nam có hể là HOCVAN còn Labl có hể là học vấn hoặc đơn gản là rình độ học vấn

Số lượng ký ự của Labl không quy định là bao nhêu, uy nhên đầu ra phân ích sẽ ố hơn kh chúng a sử ụng Nam ngắn và Labl à hơn. Mỗ mộ câu phả đơn nghĩa. Sau kh phân ích chúng a có hể hấy Labl không phù hợp cho mục đích phân ích ví ụ rong mộ bểu đồ Labl hển hị quá à. Không vấn đề, chúng a vào Varabl Vw để chỉnh sửa lạ Labl cho phù hợp. Lần sau xuấ ra Labl mớ được sử ụng. Chúng a cũng có hể bỏ qua bước hế lập Labl này, kh đó SPSS sẽ ùng Nam mà chúng a đã kha báo cho mọ hứ

6. Valu

Cộ Valu là nơ mà chúng a gán mã cho ấ cả các lựa chọn của bến. Chúng a clck chọn vào ô valu lúc này xuấ hện mộ nú có ấu ba chấm. Nhấn vào nú này, hển hị hộp hoạ như Hình 6

Hnh 6 Valu Labls

Thông hường, bạn sẽ gán mã cho các lựa chọn của bến, ví ụ vớ bến gớ ính hì gá rị 1 gán nhãn Nam, gá rị 2 gán nhãn Nữ hoặc vớ bến sở hích gá rị 1 gán nhãn không hích, gá rị 2 gán nhãn bình hường và gá rị 3 gán nhãn hích. Nếu chúng a đã xác định nhãn ở đây hì kh SPSS xuấ kế quả phân ích, nó sẽ hển hị các nhãn hay vì gá rị

Để định nghĩa mộ nhãn cho mộ gá rị a làm như sau:

    Trong hộp Valu, a nhập gá rịTrong hộp Labl, a nhập vào nhãnClck nú A

Gá rị và nhãn được kha báo rong SPSS. Để hay đổ hoặc loạ bỏ mộ định nghĩa, chỉ cần chọn nó và hực hện hay đổ hoặc loạ bỏ

    Chọn định nghĩa cần hay đổ hoặc loạ bỏClck nú Rmov để loạ bỏ định nghĩaTrường hợp hay đổ định nghĩa hì sau bước 4, chúng a hay đổ gá rị hoặc nhãn mớ sau đó clck nú Chang để hay đổ định nghĩa

7. Mssng

Trong rường hợp có bến của mẫu nào đó không có gá rị kh đó ữ lệu chúng a sẽ bị khuyế đ mộ mẫu. Nghĩa là mẫu này chúng a có gá rị cho ấ cả các bến rêng có mộ bến nào đó không có gá rị, chúng a phả chỉ định mộ gá rị hích hợp để lấp đầy khoản rống ữ lệu này. Clck vào ấu ba chấm ở ô Mssng hộp hoạ Mssng Valus xuấ hện như Hình 7

Hnh 7 Valu Labls

Ở Ví ụ 1 chúng a có bến hỏ về rình độ học vấn có những ngườ được đều ra vì lý o ế nhị nào đó đã ừ chố rả lờ bến hỏ này, bến này sẽ không có gá rị. Tuy nhên, chúng a có hể chỉ định mộ gá rị để hay hế khoảng rống này, có lẽ 0 là mộ lựa chọn phù hợp, gá rị hay hế sẽ không mang ý nghĩa để ính oán. Chúng a cần kha báo Mssng để mỗ kh cần ính oán cho bến, ví ụ như ính ần số chẳng hạn hì SPSS sẽ loạ gá rị khuyế này ra kh ính phần răm hợp lệ.

Cách gán gá rị cho các Mssng valu là uỳ ình hình và sự lụa chọn của ngườ xử lý. Ví ụ nếu đặ Mssng valu cho bến độ uổ mà a chọn số 99 sẽ gây nhầm lẫn nếu cuộc đều ra có hể có những ngườ đạ 99 uổ hoặc hơn nữa, vớ ình huống này a nên đặ là 999 hay 888. Trong SPSS chúng a có hể chỉ định ố đa ba gá rị cụ hể (hay gọ là gá rị rờ rạc) để đạ ện cho ữ lệu bị mấ, hoặc cũng có hể chỉ rõ phạm v của gá rị nằm rong khoản nào của ãy số cộng vớ mộ gá rị rêng bệ ấ cả khoản gá rị và mộ gá rị rêng bệ này sẽ được gán là Mssng.

Ngoà ra có mộ loạ gá rị khuyế nữa là Sysm Mssng, đó là gá rị khuyế của hệ hống, nó được chương rình ự động đặ ấu chấm (.) ở những vị rí không được nhập gá rị. Gá rị Sysm Mssng này “vô hình” đố vớ các lệnh xử lý hống kê của phần mềm SPSS

8. Columns

Columns là nơ kha báo độ rộng của cộ bến kh a nhập lệu. Để xác định độ rộng của cộ a chọn vào ô và nhập số, hông hường chọn là 8

9. Algn

Xác định vị rí của ữ lệu được nhập rong cộ, ữ lệu được canh rá, canh phả hoặc canh gữa của cộ. Kh chúng a bấm chọn vào ô Algn, mộ anh sách xuấ hện và chúng a chọn mộ rong ba khả năng hển hị. Canh rá (Lf) nghĩa là số lệu nằm phía bên rá của cộ, canh phả (Rgh) nghĩa là số lệu nằm phía bên phả của cộ, canh gữa (Cnr) nghĩa là gữ lệu nằm chính gữa của cộ.

10. Masur

Gá rị chúng a chọn ở đây kha báo hang đo đo hể hện ữ lệu vớ ba loạ chính là Scal (gồm cả Inrval và Rao ức hang đo khoảng cách và ỉ lệ), Ornary (hang đo hứ bậc), Normnal (hang đo anh nghĩa). Kh bấm chọn ô Masur chúng a chọn mộ rong các lựa chọn như Hình 9

Hnh 9 Masur

Scal: hang đo định lượng nó có hể là khoản cách, rọng lượng, uổ ác, mức độ hà lòng… Trong SPSS hang đo Scal này bao gồm hang đo khoảng – Inrval và hang đo ỉ lệ – Rao.

Ornal: hang đo hứ bậc những con số rong hang đo này xác định vị rí (hứ ự) của cá gì đó rong mộ anh sách chọn lựa. Ví ụ đầu ên, hứ ha, hứ ba

Nomnal: Thang đo anh nghĩa (còn gọ là hang đo định anh hoặc hang đo phân loạ) rong hang đo này các con số ùng để phân loạ các đố ượng, chúng không mang ý nghĩa nào khác. Ví ụ các phân loạ gớ ính, quốc ịch, ân ộc…

Bước 2: Nhập số lệu

Sau kh hực hện xong bước 1 – kha báo ấ cả các bến vào phần mềm SPSS 20 ở sh Varabl Vw, chúng a chuyển qua làm vệc ở sh Daa Vw để ến hành nhập lệu. Thực hện vệc chuyển đổ sh làm vệc này bằng cách clck chuộ vào hẻ Daa Vw ở ướ cùng bên rá của màn hình SPSS. Kh đó màn hình Daa Vw xuấ hện. Màn hình Daa Vw sau kh kha báo bến cho Ví ụ 1 như Hình 11, hàng ở rên cùng là những ên bến đã mã hoá, chúng a clck vào các ô này để chuyển sang Varabl Vw để xm định ạng cũng như kểu mã kh nhập lệu cho ừng bến. Cuố cùng chúng a ến hành nhập số lệu vào SPSS cho ừng bến