Cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh bằng cồn 70 độ

Vậy vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh bằng gì và như thế nào để tránh “khu vực” này không bị nhiễm trùng?

Sau sinh, rốn đã hoàn thành nhiệm vụ nuôi dưỡng trẻ và không còn cần thiết nữa, do đó, sẽ bị cắt sát tới phần chân rốn và được kẹp lại chờ rụng. Tuy nhiên, từ lúc cắt đến khi rụng, mẹ nên xem rốn như một khu vực nhạy cảm, vết thương hở để chăm sóc và vệ sinh đúng cách, nếu không có thể dẫn tới nhiễm trùng rốn hoặc một số bệnh lý nguy hiểm khác.

Dưới đây là các bước hướng dẫn mẹ vệ sinh, chăm sóc rốn trẻ đúng cách cũng như chọn loại dung dịch phù hợp để vệ sinh rốn cho trẻ:

Vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh bằng gì?

Thực tế, việc vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh bằng gì và như thế nào còn tùy thuộc vào tình trạng cuống rốn của trẻ (kể cả khi chưa rụng rốn hoặc đã rụng rốn). Theo đó:

• Nếu rốn trẻ sơ sinh bình thường, mẹ có thể dùng cồn 70 độ hoặc oxy già để vệ sinh rốn cho trẻ 1 lần/ngày.

• Trường hợp rốn trẻ bị nhiễm trùng, mẹ có thể sử dụng cồn 70 độ hoặc povidone Iodine 2 - 3% để vệ sinh rốn cho trẻ với tần suất 3 lần/ngày. Lưu ý, không nên bôi bất cứ gì vào rốn trẻ sau khi vệ sinh nếu chưa có chỉ định, hướng dẫn từ chuyên gia.

Hướng dẫn cách vệ sinh rốn cho trẻ

Mẹ đã biết vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh bằng gì, tuy nhiên, vệ sinh như thế nào để tránh làm đau trẻ cũng như tránh nguy cơ nhiễm trùng mẹ đã biết chưa? Nếu chưa, hãy làm theo các bước sau:

Dụng cụ cần chuẩn bị

• Bông (hoặc que/tăm bông), gạc vô trùng

• Cồn 70 độ hoặc oxy già để vệ sinh rốn

• Băng rốn

Các bước vệ sinh rốn cho trẻ

Mẹ cần rửa tay bằng xà phòng diệt khuẩn với nước sạch và lau khô trước khi thực hiện các bước vệ sinh rốn cho trẻ:

• Nhẹ nhàng tháo băng rốn cũ của trẻ ra để gọn một bên hoặc vứt vào thùng rác

• Từ từ nâng nhẹ cuống rốn trẻ lên bằng tăm bông vô khuẩn và quan sát tình trạng cuống rốn có gì bất thường không. Nếu không, dùng một tăm bông khác thấm cồn 70 độ và tuần tự vệ sinh chân rốn - thân rốn - mặt cuống rốn

• Tiếp tục sát trùng vùng da tính từ chân rốn rộng ra 5cm

• Để rốn thật khô sau đó dùng gạc vô trùng nhẹ nhàng băng rốn trẻ lại

Nếu rốn trẻ được vệ sinh và chăm sóc tốt sẽ tự rụng trong khoảng 7 – 10 ngày, một số trẻ có thể rụng lâu hơn. Tình trạng rốn được xem là bình thường sau khi rụng là khô ráo, không bị sưng tấy hoặc chảy dịch.

Rốn trẻ đã rụng có nên vệ sinh, và rốn bị nhiễm trùng nên xử lý thế nào?

Trường hợp rốn trẻ đã rụng (nghĩa là rốn trẻ đã lành) mẹ cũng nên vệ sinh theo các bước trên, tuy nhiên không cần dùng gạc và băng để rốn được thông thoáng. Mặc dù, rốn trẻ đã lành, nhưng mỗi lần vệ sinh mẹ cũng nên kiểm tra chân rốn xem có vấn đề bất thường không, chẳng hạn rốn bé “mọc” chồi để can thiệp kịp thời.

Chuyên gia khuyến cáo, để rốn trẻ nhanh lành và tránh nhiễm trùng mẹ nên vệ sinh rốn mỗi ngày 1 lần, trường hợp rốn trẻ bị nhiễm trùng (chảy dịch mủ lẫn máu, sưng tấy…) nên tăng số lần vệ sinh lên 3 lần/ngày. 

Nếu sau 3 ngày rốn trẻ vẫn không cải thiện và có mùi hôi, lúc này cần đưa trẻ đi khám bác sĩ hoặc cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán nguyên nhân và có biện pháp xử trí thích hợp, mẹ không nên tiếp tục tìm hiểu thêm vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh bằng gì và tự xử trí ở nhà.

Cuống rốn của trẻ là một vết thương hở nên nếu không được chăm sóc đúng cách thì khả năng nhiễm trùng rất cao. Bé bị nhiễm trùng rốn nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ dẫn đến nhiễm trùng máu, thậm chí gây tử vong cho trẻ. Giúp mẹ tránh xảy ra sai sót hay bất kỳ vấn đề nào khi chăm sóc trẻ, Yeutre.vn xin chia sè đến các bạn cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh một cách chi tiết như nội dung dưới đây.

Nếu không được vệ sinh đúng cách thì khả năng nhiễm trùng sẽ rất cao - Ảnh Internet

Dây rốn có vai trò quan trọng, trung chuyển những chất dinh dưỡng từ mẹ sang bé để bé phát triển từng ngày khi bé nằm trong bụng mẹ. Khi bé chào đời, dây rốn không cần thực hiện nhiệm vụ của mình nữa, và sẽ được bác sĩ cắt bỏ. Từ một dây rốn có độ dài trong khoảng 20-60 cm, dây rốn của bé sau khi chào đời sẽ chỉ còn khoảng 4-5 cm. Thông thường, thời gian chờ rốn khô và rụng hẳn sẽ kéo dài từ 7-21 ngày.

1. Những điều cần lưu ý trước khi thực hiện cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh

Trước khi thực hiện cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh, mẹ nên rửa tay sạch bằng xà phòng, sau đó dùng cồn 90 độ sát trùng lại một lần nữa.

Tháo băng rốn và xem có dấu hiệu nào bất thường không như rốn có mùi lạ, có dịch mủ, có sưng đỏ hay có chảy máu không.

Sử dụng bông băng thấm nước sôi để nguội nhẹ nhàng lau sạch xung quanh vùng rốn cho bé theo trình tự từ chân rốn, thân cuống rốn rồi mới tới bề mặt cuống rốn. Tiếp đến, lấy bông tắm khác thấm khô vùng cuống rốn và chân rốn của trẻ. Các bạn nên lưu ý thay bông tắm sau mỗi lần sát trùng cho bé.

Cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh cần sự tỉ mỉ của người mẹ - Ảnh Internet

Dùng cồn 70 độ sát trùng vùng da xung quanh rốn của trẻ, nếu dùng cồn có độ sát khuần cao hơn có thể làm cho bé cảm thấy nóng rát.

Các bé sơ sinh không cần phải dùng băng rốn như cách nhiều mẹ vẫn làm, nên để rốn khô khoáng. Nhưng nếu cảm thấy việc băng rốn làm mẹ an tâm hơn, hãy băng rốn cho bé với một miếng gạc mỏng.

2. Một vài sai lầm thường gặp trong cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh

Các mẹ thường mắc một số sai lầm trong cách chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh như sau:

• Băng rốn quá chặt hoặc quá kín

Việc băng chặt, băng kín không giúp bảo vệ rốn cho bé mà lại tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, khiến rốn của trẻ có nguy cơ nhiễm trùng cao hơn.

• Tự ý giật núm rốn khi sắp rụng

Rốn trẻ sẽ tự khô và rụng là quá trình tự nhiên, và không cần sự can thiệp của mẹ. Việc giật, kéo cuống rốn của bé khi thấy dấu hiệu sắp rụng có thể gây đau, chảy máu và nhiễm trùng.

Quá trình rụng rốn là quá trình tự nhiên - Ảnh Internet

• Cho bé ngâm mình trong nước

Những bé chưa rụng rốn, khi tắm cho trẻ mẹ nên hạn chế không để rốn của bé bị ướt, tránh kéo dài thời gian rụng rốn và làm tăng nguy cơ nhiễm trùng rốn.

• Bôi thuốc lạ lên rốn cho trẻ

Có nhiều mẹ áp dụng cách dân gian như đắp lá, đắp á phiện, bột tiêu… có thể giúp cuống rốn mau khô, nhanh rụng. Trên thực tế, điều này hoàn toàn sai lầm. Theo các chuyên gia y tế, mẹ nên để rốn của trẻ khô tự nhiên, không nên bôi, đắp bất cứ thứ gì lên rốn của bé để tránh tình trạng nhiễm trùng, và để lại nhiều di chứng nguy hiểm cho trẻ.

Khi tắm tránh để rốn trẻ bị ướt - Ảnh Internet

3. Xử trí khi bé bị nhiễm trùng rốn

Nếu trong quá trình cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh không đúng cách dẫn đến việc nhiễm trùng thì mẹ nên xử trí ra theo hướng dẫn sau:

Khi quan sát cuống rốn của trẻ có những biểu hiện bất thường như rốn bé có mùi hôi , có dịch vàng, có mủ, bị sưng đỏ,…nghĩa là trẻ có dấu hiệu viêm rốn. Với trường hợp này, mẹ có thể sử dụng bông tăm thấm cồn 35 độ để vệ sinh lỗ rốn, rồi dùng cồn 3% để lau sạch phần mủ và dịch tiết ra.

Không nên bôi thuốc lạ lên rốn của trẻ - Ảnh Internet

Nếu mặt ngoài rốn đã đóng vảy nhưng vẫn tiết dịch mủ, mẹ có thể dùng bông thấm Nitrofurazone 0,1 % đắp rốn cho bé 3 – 4 lần mỗi ngày. Đặc biệt, với những trường hợp nặng, chảy mủ kéo dài, bé khóc quấy liên tục, sốt cao, mệt mỏi… mẹ nên nhanh chóng đưa bé đến bệnh viện ngay.

Cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh luôn được các mẹ quan tâm vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cho trẻ sơ sinh. Yeutre.vn hy vọng bài viết trên sẽ giúp ích cho các mẹ nhiều hơn, để các mẹ dễ dàng chăm sóc rốn cho bé sơ sinh an toàn và khoa học nhất.

Ngọc Huyền tổng hợp

Trẻ sơ sinh thường rụng rốn sau 1 đến 4 tuần. Hiện nay các bác sĩ Nhi khoa đều khuyên nên để hở, không cần băng kín nhưng phải theo dõi, chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh đúng cách (rửa rốn đúng cách) để kịp thời phát hiện nếu rốn trẻ có mủ và luôn giữ sạch sẽ rốn cho bé.

Trẻ sơ sinh thường rụng rốn sau 1 đến 4 tuần (ảnh minh họa)

Việc chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh có thể gặp nhiều lúng túng với các bậc phụ huynh lần đầu làm cha mẹ. Đặc biệt khi sinh ra, cơ thể trẻ sơ sinh thường nhỏ bé và mềm nên khi vệ sinh rốn cho con, các bậc phụ huynh nên thực hiện theo các bước sau:

Chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh đúng cách để kịp thời phát hiện nếu rốn trẻ có mủ và luôn giữ sạch sẽ rốn cho bé. (ảnh minh họa)

Bước 1: Chuẩn bị gạc và gạc rốn vô trùng, nước muối NaCl 0.9%, cồn 70 độ hoặc 90 độ, Povidine 5% (nếu có).

Bước 2: Người lớn rửa tay sạch bằng nước và xà phòng, sát trùng lại bằng cồn 70 độ hoặc 90 độ để tránh virus, vi khuẩn từ tay xâm nhập vào rốn của trẻ.

Bước 3: Nhẹ nhàng tháo băng rốn, dùng gạc vô trùng, nâng cuống rốn nhẹ nhàng.

Bước 4: Quan sát cuống rốn của trẻ (chân, mặt cắt, dây rốn, rốn) và vùng da quanh rốn xem có bị viêm đỏ, mủ, dịch vàng hay có chảy máu không. Chú ý xem rốn của bé xem có mùi hôi không.

Bước 5: Dùng gạc hay bông gòn vô trùng tẩm dung dịch sát trùng lần lượt theo thứ tự: chân rốn, thân cuống rốn (từ chân rốn lên mặt cuống rốn), kẹp rốn, mặt cắt cuống rốn.

Bước 6: Sát trùng vùng da xung quanh rốn từ trong ra ngoài, rộng ra vùng xung quanh khoảng 5cm.

Bước 7: Băng lớp gạc mỏng vô trùng nếu rốn còn tươi.

Bước 8: Quấn tã vùng dưới rốn, tránh phân, nước tiểu hay bất kỳ chất gì vấy bẩn lên vùng rốn.

Sau đó theo dõi và chăm sóc rốn hàng ngày cho trẻ để sớm phát hiện nguy cơ nhiễm trùng rốn và tai biến, đặc biệt là các trường hợp rốn rụng chậm sau 10 ngày.

Khi nào cần cho trẻ đi khám ngay?

Nếu quan sát thấy rốn của trẻ sơ sinh có một trong các biểu hiện sau, thì cần đưa bé đi khám bác sĩ chuyên khoa ngay:

Nhiễm trùng rốn ở trẻ sơ sinh vô cùng nguy hiểm, vì vậy các bậc phụ huynh cần lưu ý kỹ khi chăm sóc rốn cho trẻ. (ảnh minh họa)

– Rốn trẻ rỉ nước vàng, có mùi hôi hoặc có mủ.

– Chảy máu rốn nhiều, khó cầm máu.

– Vùng da quanh rốn sưng nề, tấy đỏ, trẻ quấy khóc.

– Rốn có chồi hạt, rỉ nước kéo dài hay rốn chậm rụng sau 3 tuần.

LƯU Ý: Tuyệt đối không rắc kháng sinh hoặc bất kỳ chất gì khác lên rốn mà không có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

Trên đây là hướng dẫn cách chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh. Các bậc phụ huynh nếu có thắc mắc gì về các vấn đề bệnh lý ở trẻ nhỏ cần tư vấn hay đặt lịch thăm khám cho bé tại Thu Cúc, xin vui lòng liên hệ 1900 55 88 92 sẽ được hỗ trợ tốt nhất.