Nhiệt kế là thiết bị y tế không thể thiếu trong mỗi gia đình giúp đo nhiệt độ cơ thể. Có nhiều loại nhiệt kế trong đó nhiệt kế thủy ngân là loại thông dụng có độ chính xác khá cao. Tuy nhiên vật dụng này lại dễ vỡ, khiến thủy ngân lọt ra ngoài rất nguy hiểm.
Ảnh minh họa [nguồn internet]
Thủy ngân là một loại hóa chất rất độc tồn tại dưới nhiều dạng, không tan trong nước và có thể bốc hơi tương đối dễ dàng ở nhiệt độ phòng. Ngay cả khi một lượng rất nhỏ thủy ngân trong nhiệt kế lọt ra ngoài không khí cũng có thể gây độc cho những người xung quanh, nhất là trẻ nhỏ.
Nhiệt kế thủy ngân bị vỡ gây ra nhiều nguy hiểm khôn lường. Triệu chứng ngộ độc thủy ngân cấp tùy thuộc vào thời gian, nồng độ và dạng ngộ độc. Bệnh nhân hít phải thủy ngân có thể dẫn đến bệnh phổi cấp tính nặng, khiến nạn nhân ho, khó thở, đau ngực, sốt… Ở thể nặng, bệnh nhân có biểu hiện mất trí nhớ, viêm miệng, co giật, nôn, viêm ruột. Nếu phụ nữ mang thai hít phải thủy ngân phát tán trong không khí, chúng có thể xuyên qua cuống nhau để lọt vào tử cung, gây hại cho cả thai nhi.
Do vậy cần có cách xử lý khi nhiệt kế thủy ngân bị vỡ phù hợp để bảo đảm sự an toàn của bạn và mọi người xung quanh. Trong trường hợp không may bị vỡ nhiệt kế bằng thủy ngân, chúng ta nên bình tĩnh xử lý tình huống, nếu mất bình tĩnh có thể khiến trẻ em nuốt sâu hơn thủy ngân hoặc sặc thủy ngân dẫn tới đe dọa tính mạng. Cần khẩn trương làm một số việc sau:
- Đưa trẻ và mọi người ra khỏi phòng, tránh trường hợp thủy ngân bay hơi tan trong không khí làm hại phổi.
- Thay toàn bộ quần áo đề phòng trường hợp thủy ngân dính vào người.
- Rửa sạch tay bằng xà phòng và nước hoặc rửa mắt bằng nước muối sinh lý.
- Thu dọn hạt thủy ngân trên sàn bằng cách đeo găng tay, dùng bông tăm ướt hay giấy mỏng đặt sát xuống nền để gạt thủy ngân vào.
- Thủy ngân sau khi được thu gom xong phải để trong hộp kín, tránh đổ thủy ngân xuống cống vì có thể làm ô nhiễm nguồn nước.
- Làm sạch quần áo dính thủy ngân.
- Khi trẻ có dấu hiệu bị nhiễm thủy ngân như ngậm cặp nhiệt kế bị vỡ, không nên tìm mọi cách lấy thủy ngân như móc họng hoặc bắt trẻ nôn ra, hãy cho trẻ uống thật nhiều nước và lập tức đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để có biện pháp giải độc kịp thời.
Để tránh sự cố vỡ nhiệt kế thủy ngân xảy ra:
- Không nên cho trẻ ngậm nhiệt kế thủy ngân nhằm tránh tình trạng nhiệt kế bị vỡ.
- Sau khi sử dụng nên đặt trong hộp bảo quản, để ở vị trí an toàn, tránh xa tầm tay trẻ em.
- Sử dụng nhiệt kế điện tử thay thế nhiệt kế thủy ngân./.
Trần Hoàng Kim - TTKSBT Lạng Sơn
Nhiệt kế thủy ngân là vật dụng y tế phổ biến trong gia đình. Tuy nhiên, với cấu tạo vỏ ngoài bằng thủy tinh, dụng cụ này rất dễ rơi vỡ, làm phát tán thủy ngân ra không khí. Để ngừa ngộ độc thủy ngân do vỡ nhiệt kế, bạn cần biết cách dọn nhiệt kế thủy ngân bị vỡ một cách an toàn.
Thủy ngân là một kim loại đặc biệt, tồn tại dưới dạng chất lỏng ở nhiệt độ thường. Các giọt thủy ngân khi rơi trên sàn rất dễ bị tách thành các giọt nhỏ hơn khi có tác động. Bên cạnh đó, thủy ngân dễ dàng bay hơi và vô cùng độc hại khi hít phải.
Bạn có thể quan tâm: Nhiễm độc thủy ngân: Mối hiểm họa khó lường
Do đó, bạn cần dọn sạch thủy ngân ngay khi nhiệt kế bị vỡ để tránh kim loại này gây hại đến sức khỏe. Dưới đây là cách xử lý khi nhiệt kế thủy ngân bị vỡ mà bạn nên tham khảo.
Những điều cần tránh khi thủy ngân bị chảy ra
Nhiều người do không hiểu về đặc tính và tác hại của thủy ngân nên đã dọn nhiệt kế vỡ bằng những cách sai lầm. Bạn cần tránh những cách làm sau đây để đảm bảo an toàn cho chính mình và những người xung quanh:
- Không sử dụng máy hút bụi để làm sạch thủy ngân. Lực hút từ máy sẽ đưa thủy ngân vào không khí và tăng khả năng phơi nhiễm.
- Không dùng chổi để làm sạch thủy ngân. Dùng chổi dọn dẹp thủy ngân sẽ khiến chúng bị tách thành những giọt nhỏ hơn và phát tán ra xung quanh.
- Không bao giờ đổ thủy ngân xuống cống. Thủy ngân có thể mắc kẹt và gây khó khăn trong việc sửa chữa hệ thống ống nước. Nếu thải ra ngoài, thủy ngân có thể gây ô nhiễm môi trường.
- Không đi lại nếu giày của bạn bị dính thủy ngân. Quần áo, giày dép bị nhiễm thủy ngân có thể phát tán kim loại này ra xung quanh.
Chuẩn bị vật dụng để dọn nhiệt kế thủy ngân bị vỡ
Trước khi bắt đầu dọn nhiệt kế vỡ, bạn cần chuẩn bị những vật dụng sau:
- 4-5 túi khóa zip
- Túi đựng rác [dày từ 2-6 mm]
- Găng tay cao su hoặc găng tay latex
- Khăn giấy
- Bìa cứng hoặc chổi gạt có lưỡi bằng cao su
- Ống hút nhỏ giọt
- Băng keo hoặc kem cạo râu và chổi quét mini
- Đèn pin
- Bột lưu huỳnh [không bắt buộc].
Cách dọn nhiệt kế thủy ngân bị vỡ
Các bước dọn nhiệt kế thủy ngân an toàn được thực hiện như sau:
Bước 1: Đầu tiên và cũng rất quan trọng, bạn hãy mang găng tay vào. Nếu có mảnh thuỷ tinh vỡ nào còn trên sàn, bạn hãy nhặt chúng cho vào khăn giấy và cuộn khăn giấy lại, sau đó bỏ vào túi khóa zip. Bạn hãy khoá túi cẩn thận và ghi chú lên nó để phân loại rác.
Bước 2: Bạn dùng chổi gạt bằng cao su hoặc miếng bìa cứng để thu nhặt các giọt thuỷ ngân còn vương vãi trên sàn mà bạn nhìn thấy được. Để đảm bảo không nhặt sót, bạn nên dùng thêm đèn pin, soi sát sàn nhà và tìm kiếm kĩ càng. Lưu ý là nhiệt kế thủy ngân bị vỡ có thể lăn ra xa khỏi vị trí ban đầu. Do đó, bạn đừng chỉ tìm kiếm gói gọn ở một khu vực nhỏ nhé.
Bước 3: Đối với các giọt thủy ngân nhỏ hơn, không xử lý được bằng bìa cứng, bạn hãy dùng ống hút nhỏ giọt để hút các hạt thuỷ ngân, tuyệt đối không nên chạm trực tiếp vào chúng. Sau đó, bạn từ từ nhỏ các hạt thuỷ ngân vào một miếng khăn giấy ẩm, gấp lại và cho vào túi khoá zip. Bạn hãy nhớ ghi chú lên túi khoá zip.
Bước 4: Sau khi bạn đã dọn hết các hạt lớn, hãy nhớ bôi kem cạo râu lên chổi quét mini hoặc dùng băng keo nhẹ nhàng chấm khu vực bị ảnh hưởng để nhặt các hạt nhỏ và khó nhìn thấy hơn. Sau khi làm xong, hãy cho chổi quét và băng keo vào túi khoá zip và ghi chú lên túi.
Bạn có thể dùng thêm bột lưu huỳnh để hấp thu những giọt thuỷ ngân nhỏ. Bột lưu huỳnh sẽ bị đổi màu từ vàng sang nâu khi phản ứng với thủy ngân, do đó, bạn sẽ dễ phát hiện khu vực nào có thủy ngân và dễ dàng dọn sạch hơn.
Bước 5: Cuối cùng, bạn nên giữ cho vùng xung quanh chỗ vỡ thoáng khí bằng cách mở cửa sổ và quạt trong ít nhất 24 giờ kể từ sau khi dọn dẹp. Nếu gia đình bạn có con nhỏ và nuôi thú cưng, bạn hãy giữ bé và các thú nuôi tránh xa khu vực bị nhiệt kế thủy ngân bị vỡ.
Hy vọng bài viết đã giúp bạn biết khi vỡ nhiệt kế nên làm gì để xử lý nhanh chóng, tránh thủy ngân phát tán gây hại cho mọi người. Bên cạnh đó, bạn cũng nên bảo quản nhiệt kế cẩn thận, tránh xa tầm tay trẻ nhỏ để hạn chế rơi vỡ dụng cụ này nhé.