Chất lỏng dẫn nhiệt tốt nhất

DẪN NHIỆT A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM Sự dẫn nhiệt : Nhiệt năng có thể truyền từ phần này sang phần khác của một vật, từ vật này sang vật khác bằng hình thức dẫn nhiệt. Ví dụ : Thí nghiệm như hình 22.1 SGK chứng tỏ nhiệt được truyền dần từ đầu A đến đầu B của thanh đồng và gọi là sự dẫn nhiệt. Tính dẫn nhiệt của các chất Chất rắn dẫn nhiệt tốt. Trong chất rắn, kim loại dẫn nhiệt tốt nhất. Chất lỏng và chất khí dẫn nhiệt kém. Ví dụ : Thí nghiệm như hình 22.2 SGK chứng tỏ kim loại dẫn nhiệt tốt hon thuỷ tinh ; Thí nghiệm như hình 22.3 SGK chứng tỏ chất lỏng dẫn nhiệt kém ; Thí nghiệm như hình 22.4 SGK chứng tỏ chất khí dẫn nhiệt cũng kém. Lưu ỷ : Trong sự dẫn nhiệt, nhiệt truyền từ vật có nhiệt độ cao hơn sang vật có nhiệt độ thấp hơn chứ không truyền được theo chiều ngược lại. B. HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÁC CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP TRONG SGK VÀ SBT Cl. Nhiệt đã truyền đến sáp làm cho sáp nóng lên và chảy ra. C2. Theo thứ tự từ a đến b, rồi c, d, e. C3. Nhiệt được truyền dần từ đầu A đến đầu B của thanh đồng. C4. Các đinh gắn ở đầu thanh không rơi xuống đồng thời. Hiện tượng này chứng tỏ kim loại dẫn nhiệt tốt hơn thuỷ tinh. C5. Trong ba chất này thì đồng dẫn nhiệt tốt nhất, thuỷ tinh dẫn nhiệt kém nhất. Trong chất rắn, kim loại dẫn nhiệt tốt nhất. C6. Cục sáp ở đáy ống nghiệm không bị nóng chảy. Từ đó có thể rút ra nhận xét chất lỏng dẫn nhiệt kém. C7. Miếng sáp gắn ở miệng ống nghiệm không bị nóng chảy. Từ đó có thể rút ra kết luận chất khí dẫn nhiệt kém. C8. Tuỳ thuộc vào HS có thể đưa ra những ví dụ khác nhau về hiện tượng dẫn nhiệt. C9. Nồi xoong thường làm bằng kim loại, vì kim loại dẫn nhiệt tốt ; Bát đĩa thường làm bằng sứ vì sứ cách nhiệt tốt. CIO. Mùa đông mặc nhiều áo mỏng ấm hơn mặc một áo dày là vì không khí ở giữa các lớp áo mỏng dẫn nhiệt kém. Cll. Mùa đông loài chim thường hay xù lông. Để tạo ra các lớp không khí dẫn nhiệt kém giữa các lông chim. C12. Trong những ngày rét sờ vào kim loại ta thấy lạnh, còn trong những ngày nắng nóng sờ vào kim loại ta lại thấy nóng. Vì kim loại dẫn nhiệt tốt. Những ngày rét, nhiệt độ bên ngoài thấp hơn nhiệt độ cơ thể nên khi sờ vào kim loại, nhiệt từ cơ thê truyền vào kim loại và phân tán trong kim loại nhanh nên ta cảm thấy lạnh, ngược lại những ngày nóng nhiệt độ bên ngoài cao hơn nhiệt độ cơ thể nên nhiệt từ kim loại truyền vào cơ thể nhanh và ta có cảm giác lạnh. B. 22.2. c. Thuỷ tinh dẫn nhiệt kém nên khi rót nước sôi vào cốc dày thì lớp thuỷ tinh bên trong nóng lên trước, nở ra làm cho cốc vỡ. Nếu cốc có thành mỏng thì cốc nóng lên đều và không bị vỡ. Muốn cốc khỏi vỡ, nên tráng cốc bằng một ít nước nóng trước khi rót nước sôi vào. Đun nước bằng ấm nhôm và bằng ấm đất trên cùng một bếp lửa thì nước trong ấm nhôip sẽ chóng sôi hơn. Vì nhôm dẫn nhiệt tốt hơn đồng. Vì đồng dẫn nhiệt tốt hơn gỗ. Xem cách trả lời ở C12. 22.6*. Khi thả miếng đồng được nung nóng vào nước lạnh thì các phân tử đồng sẽ truyền một phần động năng cho các phân tử nước. Kết quả là động năng của các phân tử đồng giảm, còn động năng của các phân tử nước tăng, do đó đồng lạnh đi còn nước nóng lên. A. 22.8*. D. 22.9. D. 22.10. B. Về mùa hè, ở nhiều nước châu Phi nhiệt độ ngoài trời cao hơn nhiệt độ cơ thể do đó cần mặc áo trùm kín để hạn chế sự truyền nhiệt từ không khí vào cơ thể. Ở nước ta về mùa hè, khi nhiệt độ không khí còn thấp hơn nhiệt độ cơ thể, người ta thường mặc áo ngắn, mỏng để cơ thể dễ truyền nhiệt ra không khí. Vào mùa hè, không khí trong nhà mái tôn nóng hơn trong nhà mái tranh ; còn về mùa đông, không khí trong nhà mái tôn lại lạnh hơn trong nhà mái tranh là do mái tôn dẫn nhiệt tốt hơn mái tranh. Muốn giữ cho nước chè nóng lâu, người ta thường để ấm vào giỏ có chèn bông, trấu hoặc mùn cưa. Là vì bông, trấu, mùn cưa dẫn nhiệt kém. Muốn thiết kế một thí nghiệm dùng để so sánh độ dẫn nhiệt của cát và của mùn cưa với các dụng cụ (cát; mùn cưa ; hai ống nghiệm ; hai nhiệt kế; một cốc đựng nước nóng) ta có thể làm như sau : Bước 1 : Cho cát vào một ống nghiệm và mùn cưa vào một ống nghiệm sao cho lượng cát và mùn cưa trong mỗi ống cao ngang nhau. Bước 2 : Đặt vào mỗi ống nghiệm một nhiệt kế, sao cho nhiệt kế phải tiếp xúc với cát hoặc mùn cưa trong mỗi ống. Bước 3 : Cùng đặt hai ống nghiệm trên vào cốc đựng nước nóng và theo dõi độ tăng nhiệt độ trong mỗi nhiệt kế ta sẽ so sánh được độ dẫn nhiệt của cát và mùn cưa. c. BÀI TẬP BỔ SUNG 22a. Tại sao về mùa đông, nếu mặc nhiều áo mỏng ta sẽ có cảm giác ấm hơn so với mặc một chiếc áo dày ? 22b. Tại sao chất khí dẫn nhiệt kém hơn chất lỏng và chất rắn ?