Con gà có trước quả trứng hay quả trứng sinh ra trước con gà? Suốt nhiều thế kỷ qua, câu hỏi này vẫn còn là một bí ẩn đối với các nhà triết học cũng như các nhà khoa học trên toàn thế giới.
Rất may là chúng ta có thể giải câu đố này bằng các công cụ của khoa học, cụ thể hơn là các nguyên tắc của sinh học tiến hóa.
Quả trứng đầu tiên
Trứng được tìm thấy trên khắp vương quốc động vật, từ rất lâu đời. Về mặt kỹ thuật, một quả trứng chỉ đơn giản là một mạch có màng bao bọc bên trong, nơi phôi thai có thể lớn lên và phát triển cho đến khi nó có thể tự tồn tại.
Thế nhưng, hãy tập trung vào loại trứng của loài chim [hoặc gà] mà chúng ta thường gặp ngày nay.
Những quả trứng đầu tiên được tìm thấy đã xuất hiện cùng với sự tiến hóa của những chiếc ối đầu tiên cách đây nhiều triệu năm.
Trước khi trứng xuất hiện, hầu hết các loài động vật dựa vào nước để sinh sản, như đẻ trứng trong ao và các môi trường ẩm ướt khác để trứng không bị khô.
Dần theo thời gian, một loại trứng khác bắt đầu phát triển. Chúng gồm có 3 lớp màng phụ bên trong: màng đệm, amnion và allantois.
Mỗi màng này có một chức năng hơi khác nhau nhưng việc bổ sung tất cả các lớp bổ sung này đã cung cấp một hệ thống hỗ trợ sự sống toàn diện, thuận tiện và khép kín.
Theo đó, phôi có thể tự do lấy các chất dinh dưỡng dự trữ, lưu trữ các chất thải dư thừa và hô hấp [bằng cách thở] mà không cần môi trường nước bên ngoài. Các chất lỏng bổ sung được bao bọc trong lớp vỏ ngoài cùng với lớp vỏ cứng chắc bên ngoài cũng cung cấp thêm khả năng bảo vệ.
Sự tiến hóa này của trứng đã mở ra một thế giới hoàn toàn mới về cơ hội, địa điểm đẻ trứng trên cạn cho các giống loài. Trong khi đó, lớp màng thừa cũng mở đường cho việc xuất hiện những quả trứng lớn hơn.
Theo Science, hiện các nhà khoa học vẫn chưa chắc chắn chính xác khi nào quả trứng xuất hiện trên Trái đất, chủ yếu là do màng ối không tạo ra các hóa thạch đủ tốt, khiến hồ sơ của chúng không được rõ ràng [về thời điểm hoặc cách thức trứng nước ối phát triển].
Thế nhưng, họ phần nào dự đoán được khoảng thời gian, là khoảng 340 - 370 triệu năm về trước. Trong đó, các loài động vật có vú, bò sát và chim ngày nay đều là hậu duệ của những động vật có màng ối đầu tiên.
Con gà đầu tiên
Các nhà khoa học cho rằng gà rừng đỏ [Gallus gallus] là giống
Bằng chứng khảo cổ học cho thấy rằng gà rừng đỏ lần đầu tiên được thuần hóa cách đây khoảng 10.000 năm, mặc dù phân tích DNA và mô phỏng toán học cho thấy gà nhà có mối quan hệ với gà rừng sớm hơn nhiều, ước tính khoảng 58.000 năm trước.
Quay trở lại câu hỏi ban đầu của chúng ta. Với những quả trứng có màng ối xuất hiện cách đây khoảng 340 triệu năm và những con gà đầu tiên tiến hóa sớm nhất vào khoảng 58 nghìn năm trước, có thể khẳng định rằng quả trứng có trước con gà.
Thế nhưng còn quả trứng gà thì sao?
Có bằng chứng khoa học cho thấy nguồn gốc của gà có thể phức tạp hơn một chút, khi đến từ sự biến đổi gen, hoặc đột biến di truyền xảy ra trong một hợp tử được tạo ra bởi hai giống loài "gần giống với gà".
Điều này có nghĩa là hai con vật mang mã gen di truyền, đã giao phối, kết hợp DNA của chúng với nhau để tạo thành tế bào đầu tiên của con gà đầu tiên.
Ngay cả trong trường hợp này, trứng của giống loài "gần giống gà" có thể tạm coi là một quả trứng gà, và chính nó đã nở ra con gà đầu tiên.
TT - Gà có trước trứng hay trứng có trước gà? Đây là một câu hỏi mà nhiều triết gia đã tìm cách trả lời nhưng chưa thỏa đáng, và không ai chịu ai.
Gà có trước trứng: kết thúc cuộc tranh cãi nhiều thế kỷ! - Ảnh: Zigonet
Mới đây, các nhà khoa học đã có thể kết luận: gà có trước trứng. Một nhóm khoa học gia thuộc các đại học Sheffield và Warvick ở Anh khi nghiên cứu các chất tạo ra vỏ trứng gà, đã phát hiện một protein tên là ovocledidin-17. Protein này tạo thành vỏ trứng nhưng chất này chỉ có trong buồng trứng của gà mái.
Nhờ vậy, họ đi đến kết luận con gà có trước quả trứng, vì phải nhờ có protein ovocledidin-17 mới thành hình quả trứng được.
Gà hay trứng là một câu hỏi thường được đề cập đến khi tranh luận về nguyên nhân và hậu quả trong nhiều ngôn ngữ. Câu hỏi đại khái là "Gà đẻ ra trứng trước, hay trứng nở ra gà trước, cái nào bắt đầu vòng lẩn quẩn này?". Theo các triết gia cổ điển, câu hỏi của vòng lần quẩn nguyên nhân - hậu quả này đưa đến lý luận về cuộc sống, sự sống và đến cả vũ trụ.
Phân tích khoa học[sửa | sửa mã nguồn]
Nếu nói trứng chung thì nhiều loại động vật đẻ trứng đã xuất hiện từ lâu trước khi loài gà xuất hiện. Ví dụ như các loài bò sát, khủng long,...
Nếu nói về trứng gà thì do quá trình hình thành loài gà sẽ xuất hiện trong quá trình giảm phân, do đó quả trứng gà đầu tiên sẽ xuất hiện trước khi nở thành con gà đầu tiên. Những thay đổi do môi trường, sẽ không giúp hình thành loài gà do những thay đổi này không là tác nhân di truyền.
Các nhà khoa học của Anh đã tìm ra loại protein có ảnh hưởng đến việc hình thành nên vỏ quả trứng, loại protein này có ở buồng trứng nhiều loài động vật đẻ trứng. Đó là ovocledidin-17, một chất xúc tác cho sự phát triển của vỏ trứng. Gà mái tạo ra một lượng lớn protein này trong một thời gian ngắn. Tuy nhiên, sự hiện diện của OC-17 hoặc dạng protein tương tự ở các loài khác, như gà tây và chim sẻ gợi ý những protein làm chắc vỏ trứng là phổ biến ở tất cả loài chim, và do đó đã có từ lâu trước những con gà đầu tiên.
Quả trứng có trước hay con gà có trước tại sao?
Như chúng ta đã biết, những loài vật đẻ trứng đã xuất hiện từ khoảng 340 năm trước công nguyên, điều này có nghĩa là loài gà xuất hiện từ rất lâu rồi. Theo như tự nhiên, con gà khi đến thời kì sinh sản sẽ đẻ ra quả trứng, có thể kết luận là con gà có trước.
Con gà từ đâu mà có?
Gà xuất xứ từ Văn minh lưu vực sông Ấn [2500-2100 trước Công nguyên], nơi mà ngày nay thuộc Pakistan, có thể là nguồn chính cho sự lan truyền của gà trên toàn thế giới." Một con đường dẫn về phương bắc đã đưa gà đến lòng chảo Tarim ở Trung Á.
Trứng gà có từ bao giờ?
Đầu tiên, cần phải biết là những con vật đẻ trứng đã xuất hiện từ 340 triệu năm trước, tức là trước loài gà rất lâu.
Ovocledidin 17 là gì?
Chất protein đặc biệt này có tên là ovocledidin-17, hay OC-17, có tác dụng như một chất xúc tác đẩy nhanh sự phát triển của vỏ trứng. Chiếc vỏ cứng này chính là căn nhà chắc chắn cho lòng đỏ trứng đồng thời bảo vệ những chú gà con khi chúng lớn dần lên ở bên trong.