Viêm amidan được điều trị thế nào?
Không có cách điều trị cụ thể cho viêm amidan do virus, nhưng bạn có thể làm giảm các triệu chứng khó chịu bằng cách:
- Nghỉ ngơi nhiều
- Giữ nước cho cơ thể bằng cách uống đủ nước [ít nhất 2 lít/ngày]
- Dùng thuốc giảm đau, chẳng hạn như acetaminophen [Tylenol] hoặc ibuprofen [Advil, Motrin]
- Súc miệng bằng dung dịch nước muối loãng
- Sử dụng máy tạo độ ẩm
- Ăn, uống chất lỏng ấm hoặc lạnh, chẳng hạn như nước dùng, trà, súp, canh…
- Ngậm viên ngậm để giảm đau họng
Bác sĩ có thể kê toa một loại thuốc steroid nếu bạn cảm thấy khó thở do sưng amidan.
Nếu bạn bị viêm amidan do vi khuẩn, bác sĩ sẽ kê toa một loại kháng sinh, chẳng hạn như penicillin.
Nếu viêm amidan do vi khuẩn không được điều trị, áp xe có thể phát triển. Dấu hiệu của hiện tượng này là mủ hình thành và phát triển trong một túi ở phía sau cổ họng của bạn. Lúc này, bác sĩ cần dẫn lưu áp xe bằng kim, hoặc trong một số trường hợp sẽ thực hiện phẫu thuật cắt amidan.
Có nên phẫu thuật cắt amidan?
Không có nhiều nghiên cứu để xác nhận lợi ích của phẫu thuật cắt amidan ở người lớn. Nhưng, trong một nghiên cứu được thực hiện năm 2013, các nhà khoa học Phần Lan đã xem xét 86 người trưởng thành bị viêm họng tái phát. 46 người trong số họ được phẫu thuật cắt amidan và 40 người không thực hiện thủ thuật.
Sau 5 tháng, chỉ có 39% những người bị cắt amidan có cơn đau họng cấp tính so với 80% những người không phẫu thuật. Những người trưởng thành được cắt amidan cũng báo cáo rằng họ đã giảm tải được số lần đi khám cũng như nghỉ học/nghỉ làm vì chứng viêm họng.
Cho nên, nếu bạn mắc phải bệnh viêm họng mãn tính hoặc tái phát liên quan đến amidan, hãy nói chuyện với bác sĩ về những lợi ích và rủi ro của việc phẫu thuật cắt amidan. Bác sĩ sẽ cân nhắc xem có cần thực hiện thủ thuật này với bạn hay không.
Phẫu thuật cắt amidan được thực hiện thế nào?
Phẫu thuật cắt bỏ amidan thường được khuyên dùng cho các trường hợp viêm amidan rất nặng hoặc thường xuyên.
Viêm amidan thường gặp được định nghĩa là:
- Hơn 7 đợt viêm amidan trong một năm
- Hơn 4 đến 5 lần xuất hiện một năm trong mỗi hai năm trước
- Hơn 3 lần xuất hiện một năm trong ba năm trước
Phẫu thuật cắt amidan thường là một thủ tục ngoại trú, có nghĩa là nó diễn ra khá nhanh chóng và bạn sẽ được xuất viện trong ngày.
Phẫu thuật được thực hiện theo cách tương tự ở cả trẻ em và người lớn, nhưng quá trình phục hồi sẽ càng mất nhiều thời gian nếu bạn càng lớn tuổi. Trẻ em thường lành nhanh hơn, có nghĩa là chúng chỉ cần khoảng một tuần để hồi phục, trong khi người lớn phải nghỉ ngơi ít nhất hai tuần trước khi trở lại làm việc.
Trẻ em cũng ít khi gặp phải các biến chứng so với người lớn, chẳng hạn như chảy máu hoặc đau dữ dội, sau khi làm thủ thuật cắt amidan.
Trong một số ít trường hợp, amidan có thể mọc lại sau phẫu thuật.
Triển vọng
Viêm amidan phổ biến hơn ở trẻ em, nhưng người lớn cũng có khả năng phát triển tình trạng này. Nếu bạn bị viêm amidan, virus chính là thủ phạm, song bệnh cũng có khi xảy ra do nhiễm vi khuẩn.
Nhiều trường hợp viêm amidan ở người lớn sẽ tự khỏi, thường trong vòng một tuần. Nhưng nếu sau đó bệnh tiếp tục quay trở lại, nghiêm trọng hơn hoặc không đáp ứng với liệu trình điều trị đơn giản, hãy nói chuyện với bác sĩ về việc phẫu thuật để xem thủ thuật này có phù hợp với bạn hay không.
Nguyên nhân gây viêm amidan là bệnh nhiễm trùng, do virus và vi khuẩn. Virus là nguyên nhân phổ biến nhất [chiếm 70% các trường hợp] gây viêm amidan ở người lớn và trẻ em. Virus có khả năng dẫn đến viêm amidan bao gồm: Virus cúm; Virus gây cảm lạnh thông thường; Herpes simplex virus; Virus Epstein-Barr; Cytomegalovirus; Adenovirus; Virus gây bệnh sởi...
Khi viêm amidan ở người lớn có nguyên do nhiễm vi khuẩn như liên cầu tan huyết β nhóm A là thủ phạm thường gặp, ngoài ra còn có S.pneu hemophillus, tụ cầu, liên cầu, xoắn khuẩn, các chủng ái khí và yếm khí.
Ngoài ra, sức đề kháng kém, cơ địa dễ dị ứng với thời tiết thay đổi đột, môi trường ô nhiễm cùng một số bệnh lý như sâu răng, viêm lợi, viêm V.A, viêm xoang… cũng là nguyên nhân gây viêm amidan ở người lớn.
Các dấu hiệu và triệu chứng
Viêm amidan cấp tính là tình trạng viêm sung huyết và xuất tiết của amidan khẩu cái. Các triệu chứng của viêm amidan ở người lớn thường bao gồm: đau họng, khó nuốt, sốt, đau đầu, ho, đau và sưng hạch bạch huyết ở cổ, mệt mỏi, nghẹt mũi, khàn giọng, đau tai... Khám họng có thể thấy amidan sưng đỏ.
Các dấu hiệu của viêm amidan do vi khuẩn là: nổi hạch ở cổ; sốt; soi họng thấy khối amidan sưng to và đỏ hai bên vòm họng, có khi che gần hết đường giữa; xuất hiện các nốt trắng, đầy mủ trên amidan; hơi thở hôi.
Viêm amidan ở người lớn tuy triệu chứng ít rầm rộ nhưng trong những đợt cấp tính người bệnh vẫn có thể sốt cao lên đến 39-40 độ C, kèm rét run. Bệnh nhân lừ đừ, mệt mỏi, đau đầu, đau họng, nuốt vướng, nuốt đau, chán ăn.
Đối với trường hợp viêm amidan mạn tính, ngoài các đợt tái phát cấp tính như trên, bệnh nhân có thể hay sốt âm ỉ về chiều, thể trạng gầy yếu. Đôi khi bệnh nhân đến khám vì ho, khàn tiếng, cảm giác nuốt vướng, nuốt đau kéo dài ở họng như có dị vật trong họng, hơi thở thường nặng mùi. Khám soi họng thấy nhiều khe và hốc, chứa đầy mủ trắng giống chất bã đậu trên bề mặt amidan.
Điều trị thế nào?
Vì hầu hết các trường hợp viêm amidan ở người lớn là do virus, nên phương pháp điều trị là nghỉ ngơi và tự chăm sóc tại nhà. Các phương pháp tự chăm sóc thường được khuyến nghị bao gồm:
Nghỉ ngơi càng nhiều càng tốt; Uống nhiều chất lỏng. Có thể uống trà thảo mộc với chanh và mật ong cũng tốt; Súc miệng bằng nước muối; Có thể dùng thuốc giảm đau hạ sốt thông thường để giảm đau và khó chịu; Ăn thức ăn mềm; Sử dụng viên ngậm giúp sát khuẩn và giảm đau họng.
Một biện pháp quan trọng nữa là cắt amidan: Hầu hết các trường hợp viêm amidan ở người lớn sẽ khỏi trong vòng 1 tuần, nhưng ở một số người các đợt viêm amidan cấp tính thường xuyên tái phát. Phẫu thuật cắt amidan được đặt ra với các trường hợp viêm amidan mạn tính có các biểu hiện sau:
Viêm nhiều lần [thường là hơn 5 lần / năm]; Gây biến chứng viêm tấy, áp-xe quanh amidan; Viêm quá phát gây khó thở, khó nuốt, khó nói; Gây biến chứng viêm mũi, viêm xoang, viêm tai giữa, viêm phế quản, viêm phổi, viêm tấy hạch dưới hàm hoặc thành bên họng...
Gây các biến chứng xa: viêm màng tim, viêm cầu thận, viêm khớp, rối loạn tiêu hóa kéo dài, nhiễm khuẩn huyết.
Bên cạnh đó, các trường hợp viêm amidan ở người lớn có chỉ định phẫu thuật chỉ được thực hiện khi hoàn toàn không vi phạm các chống chỉ định như rối loạn đông máu hay có các bệnh nội khoa chưa ổn định như cao huyết áp, suy tim, suy thận, suy gan giai đoạn mất bù,..
Mặc dù cắt amidan sẽ chấm dứt vấn đề viêm amidan tái phát ở người lớn, nhưng các chỉ định cắt amidan ở người lớn vẫn cần cân nhắc thận trọng.
Lời khuyên của thầy thuốc
Để phòng ngừa viêm amidan hiệu quả, cần giữ vệ sinh sạch sẽ vùng hầu họng, thăm khám sớm khi có các dấu hiệu của bệnh. Viêm amidan do virus thường thuyên giảm sau vài ngày tự chăm sóc và nghỉ ngơi tại nhà. Nếu tình trạng không được cải thiện mà ngày càng nặng hơn, hoặc các triệu chứng nghiêm trọng đến mức không thể ăn uống được thì tốt nhất bạn nên đi khám.
Mũi trẻ nhiều dịch đặc quánh xanh sau sốt cao nên đi khám không?
Chào bác sĩ, Con em bị sổ mũi, nước mũi màu trắng, đến ngày thứ 2 con sốt cao 39 độ, hôm sau hết sốt và mũi xuất hiện nhiều dịch nhầy đặc quánh màu xanh. Con em không có ...
Đọc thêm