Giảm phân ở động vật như thế nào
|
Nguyên phân là quá trình phân bào nguyên nhiễm, quá trình tạo ra 2 tế bào có bộ máy di truyền trong tế bào giống với tế bào mẹ ban đầu. Nguyên phân có thể thấy ở các tế bào sinh dưỡng và tế bào sinh dục sơ khai (tế bào sinh tinh và sinh trứng không có khả năng này).
Show Nguyên phân là hình thức phân chia tế bào phổ biến ở các sinh vật nhân thực. Quá trình này bao gồm 2 giai đoạn: phân chia nhân và phân chia tế bào chất. Phân chia nhân (phân chia vật chất di tuyền) thực chất là một quá trình liên tục nhưng dựa vào một số đẵ điểm người ta có thể chia thành 4 kì là kì đầu, kì giữa, kì sau và kì cuối. 
1.2. Đặc điểm của các kì nguyên phân2n = 4 Kì Đặc điểmKì đầu- Nhiễm sắc thể co ngắn dần - Màng nhân phồng lên và bắt đầu biến mất - Thoi vô sắc bắt đầu hình thành Kì giữa- Nhiễm sắc thể co ngắn cực đại và xếp thành một hàng - Thoi vô sắc hình thành hoàn chỉnh - Màng nhân biến mất để giải phóng nhiễm sắc thể Kì sau- Thoi vô sắc biến mất - Màng nhân xuất hiện để bao lấy nhiễm sắc thể - Mang tế bào eo lại để hình thành 2 tế bào con * Kết quả của nguyên phân là từ một tế bào mẹ cho ra 2 tế bào con có bộ NST giống như bộ NST của tế bào mẹ (2n NST).
1.3. Ý nghĩa của nguyên phân- Đối với các sinh vật nhận thực đơn bào, nguyên phân là cơ chế sinh sản - Đối với các cơ thể sinh vật nhân thực đa bào, nguyên phân làm tăng số lượng tế bào giúp cơ thể sinh trường và phát triển - Vai trò quan trọng giúp cơ thể tái sinh những mô hoặc các cơ quan bị tổn thương. - Ở các sinh vật sinh sản sinh dưỡng, nguyên phân là hình thức sinh sản tạo ra các cá thể con có kiểu gen giống kiểu gen của cá thể mẹ
1.4. Sơ đồ tóm tắt Nguyên phân2. Giảm phân là gì?2.1. Khái niệmGiảm phân cũng là hình thức phân bào có thoi phân bào như nguyên phân, diễn ra vào thời kì chín của tế bào sinh dục. - Giảm phân gồm 2 lần phân bào liên tiếp nhưng NST chỉ nhân đôi có một lần ở kì trung gian trước lần phân bào I. Lần phân bào II diễn ra sau một kì trung gian rất ngắn. Tức là, qua giảm phân tù 1 tế bào ban đầu cho ra 4 tế bào con với số lượng NST giảm đi một nửa. Mỗi lần phân bào đêu diễn ra 4 kì: kì đầu, kì giữa, kì sau và kì cuối.
2.2. Những diễn biến cơ bản của NST trong giảm phân2.2.1. Kì trung gian- NST ở dạng sợi mảnh - Cuối kì NST nhân đôi thành NST kép dính nhau ở tâm động 2.2.2. Diễn biến cơ bản của NST trong giảm phânCác kìLần phân bào ILần phân bào 2Kì đầu- Các NST kép xoán và co ngắn - Các NST kép trong cặp tương đồng tiến hợp và có thể bắt chéo, sau đó tách rời nhau NST co lại cho thấy rõ số lượng NST kép (đơn bội)Kì giữaCác cặp NST kép tương đồng tập trung thành 2 hàng ở mặt phẳng xích đạo của thoi phân bàoNST kép xếp thành 1 hàng mặt phẳng xích đạo của thoi phân bàoKì sauCác cặp NST kép tương đồng phân ly độc lập với nhay về 2 cực tế bàoTừng NST kép tách ra thành 2 NST đơn phân ly về 2 cực của tế bàoKì cuốiCác NST kép nằm gọn trong 2 nhân mới được tạo thành với số lượng n NST képNST kép nằm gọn trong nhân, mỗi nhân có n NST đơn* Kết quả: Từ một tế bào mẹ (2n NST) qua 2 lần phân bào liên tiếp tạo ra 4 tế bào con mang bộ NST đơn bội (n NST)
2.3. Ý nghĩa của giảm phânSự phân li độc lập và tổ hợp tự do của các cặp NST trong quá trình giảm phân kết hợp với quá trình thụ tin thường tạo ra rất nhiều biên dị tổ hợp, Sự đa dạng di truyền ở thế hệ sau của các loài sinh vật sinh sản hữu tính (chủ yếu là do các biến dị tổ hợp) là nguôn nguyên liệu cho quá trình chọn lọc tự nhiên, giúp các loài có khả năng thích nghi với điều kiện sống mới. - Các quá trình nguyên phân, giảm phân và hụ tinh góp phần duy trì bộ NST đặc trưng cho loài.
3. So sánh nguyên phân và giảm phân* Giống nhau: - Đều có thoi phân bào - Lần phân bào II của giảm phân diễn ra giống nguyên phân: NST kép xếp thành một hàng ở mặt phẳng xích đạo của thoi vô sắc (ở kì giữa) và tách nhau ở tâm động thàng hai NST đơn phân li về hai cực tế bào (ở kì sau) * Khác nhau:
4. Câu hỏi ôn tậpCâu 1. Ý nghĩa cơ bản của quá trình nguyên phân là gì? A. Sự phân chia đồng đều chất nhân của tế bào mẹ cho 2 tế bào con B. Sự sao chép nguyên vẹn bộ NST của tế bào cho 2 tế bào con C. Sự phân li đồng đều của các cromatit về 2 tế bào con D. Sự phân chia đồng đều chất tế bào của tế bào mẹ cho 2 tế bào con Đáp án đúng là B Câu 2. Ở ruồi giấm 2n = 8. Một tế bào ruồi giấm đang ở kì sau của nguyên phân. Số NST trong tế bào đó bằng bao nhiêu trong các trường hợp sau? A. 4 B. 8 C. 16 D. 32 Đáp án đúng C Câu 3. Bộ NST lưỡng bội ở tinh tinh là 2n = 49, số lượng NST có trong 1 tế bào sinh trứng ở kì cuối của giảm phân I là? A. 48 NST kép B. 24 NST đơn C. 48 NST đơn D. 24 NST kép Đáp án đúng D Câu 4. Loài cà chua có bộ NST 2n = 24. Hợp tử của loài trải qua nguyên phân. hãy cho biết có bao nhiêu NST, cromatit, tâm động có trong tế bào qua mỗi kì của quá trình? Hướng dẫn giải KìTrung gianKì đầuKì giữaKì sauKì cuốiSố NST đơn0004n = 482n 24Số NST kép2n = 242n = 242n = 2400Số cromatit4n = 484n = 484n = 4800Số tâm động2n = 242n = 242n = 244n = 482n = 24Câu 5. Nếu trong kì đầu của quá trình nguyên phân, một tế bào có 60 cromatit thì sau chu kì tế bào kết thúc, các tế bào con của nó sẽ có số NST là? A. 15 B. 30 C. 45 D. 60 Đáp án đúng là B Câu 6. Một tế bào sinh dưỡng có 2n = 24 tiến hành 5 lần nguyên phân liên tiếp. Tính: a. Số tế bào con được tạo ra khi kết thúc quá trình là? B. Số NST môi trường cung cấp cho quá trình nhân đôi? Hướng dẫn giải Với bài tập xác định số tế bào con được sinh ra, số NST môi trường cần cung cấp cho quá trình nhân đôi, ta cần biết một vài công thức tính nhanh như sau:
a. Số tế bào con được tạo ra sau 5 lần nhân đôi là: 2^5 = 32 tế bào b. Số NST môi trường cần cung cấp cho quá trình nhân đôi là: (2^5 - 1) x 24 = 744 NST Trên đây là bài viết về Nguyên phân là gì? Giảm phân là gì? So sánh nguyên phân và giảm phân của Luật Minh Khuê gửi đến bạn đọc mang tính chất tham khảo. Trong trường hợp có bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến pháp luật, bạn đọc vui lòng liên hệ trực tiếp đến Tổng đài tư vấn miễn phí pháp luật 24/7 theo số hotline 1900.6162 để được đội ngũ Luật sư tư vấn pháp luật hỗ trợ giải đáp. Rất mong nhận được sự hợp tác và tin tưởng của quý khách. Luật Minh Khuê xin trân trọng cảm ơn!. |
