Judy Garland [10 tháng 6 năm 1922 - 22 tháng 6 năm 1969] là một ca sĩ và nữ diễn viên đã đạt được sự ca ngợi gần như bình đẳng trong cả hai lĩnh vực. Cô là người phụ nữ độc tấu đầu tiên giành được giải Grammy cho Album của năm và Viện phim Mỹ đặt tên cô là một trong 10 ngôi sao nữ lớn nhất của điện ảnh Mỹ.
Những năm đầu
Judy Garland sinh ra Frances Ethel Gumm ở Grand Rapids, Minnesota. Cha mẹ cô là những người biểu diễn vaudeville, và chẳng mấy chốc, Frances đã tham gia cùng chị gái Mary Jane và Dorothy để trở thành ca hát và nhảy múa của Gumm Sisters.
Các chi tiết vẫn còn tối tăm, nhưng khoảng năm 1934, các Nữ tu Gumm, để tìm kiếm một cái tên hấp dẫn hơn, trở thành các Nữ tu Garland. Ngay sau đó, Frances chính thức đổi tên thành Judy. Nhóm Garland Sisters chia tay vào năm 1935 khi Suzanne, người chị em lâu đời nhất, kết hôn với nhạc sĩ, Lee Kahn.
Sau đó vào năm 1935, Judy đã ký hợp đồng với công ty điện ảnh MGM mà không cần kiểm tra màn hình thông thường. Tuy nhiên, hãng phim không chắc chắn làm thế nào để quảng cáo cho Garland 13 tuổi; cô ấy lớn tuổi hơn ngôi sao trẻ bình thường nhưng vẫn còn quá trẻ đối với người lớn. Sau một vài dự án không thành công, khoảnh khắc đột phá của cô xuất hiện khi cô được kết hợp với Mickey Rooney trong bộ phim Love Finds Andy Hardy năm 1938.
Cuộc sống cá nhân
Cuộc sống cá nhân hỗn loạn của Judy Garland được đánh dấu bởi một vài trường hợp đau khổ. Khi Judy Garland 13 tuổi, người cha 49 tuổi của cô không chịu nổi bệnh viêm màng não , khiến cô bị tổn thương về mặt tình cảm.
Nhiều năm sau, tình yêu dành cho người lớn đầu tiên của cô, ban nhạc trưởng Artie Shaw , cùng với nữ diễn viên Lana Turner rời bỏ Garland bị nghiền nát. Cô đã nhận được một chiếc nhẫn đính hôn vào ngày sinh nhật thứ 18 của cô từ nhạc sĩ David Rose, người đã kết hôn với nữ diễn viên Martha Raye. Sau khi ly hôn, Judy và David đã kết hôn một thời gian ngắn.
Chỉ ba năm sau, vào năm 1944, cuộc hôn nhân kết thúc.
Sau một cuộc tình với đạo diễn huyền thoại Orson Welles, trong khi anh kết hôn với nữ diễn viên Rita Hayworth , Judy Garland kết hôn với đạo diễn Vicente Minnelli vào tháng 6 năm 1945. Họ có một con gái, ca sĩ và nữ diễn viên Liza Minnelli. Đến năm 1951 họ đã ly hôn. Vào cuối những năm 1940, Garland phải nhập viện sau khi bị suy nhược thần kinh, đã trải qua liệu pháp electroshock để điều trị trầm cảm, và bắt đầu có những vấn đề nghiêm trọng với nghiện rượu.
Trong tháng 6 năm 1952, Judy Garland kết hôn với người quản lý tour và nhà sản xuất Sid Luft. Họ có hai con, ca sĩ và diễn viên Lorna Luft và Joey Luft. Họ ly dị vào năm 1965. Vào tháng 11 năm 1965, Garland kết hôn với nhà tổ chức tour, Mark Herron. Họ đã ly dị vào tháng 2 năm 1969, và cô kết hôn với người chồng thứ năm và cuối cùng là Mickey Deans vào tháng Ba.
Năm 1959, Judy Garland được chẩn đoán mắc bệnh viêm gan cấp tính, và cô thông báo với bác sĩ rằng cô không có khả năng sống lâu hơn năm năm. Cô ấy nói rằng cô ấy có thể sẽ không bao giờ hát lại và nhớ cảm giác nhẹ nhõm khi chẩn đoán vì nó giảm nhiều áp lực trong cuộc sống của cô ấy. Tuy nhiên, cô đã hồi phục trong một khoảng thời gian vài tháng và bắt đầu biểu diễn một lần nữa.
Sự nghiệp điện ảnh
Sau thành công của cô trong một loạt các bộ phim với Mickey Rooney, thiếu niên Judy Garland đã được đúc trong vai chính của The Wizard of Oz năm 1939. Trong phim, cô hát những gì đã được xác định là bài hát chữ ký của cô "Over the Rainbow". Đó là một thành công quan trọng và Garland đã giành được một giải thưởng dành cho học sinh vị thành niên đặc biệt cho màn trình diễn của cô trong cả The Wizard of Oz và Babes In Arms với Mickey Rooney.
Judy Garland đóng vai chính trong ba bộ phim thành công nhất của cô vào những năm 1940. Vào năm 1944, Meet Me In St. Louis đã hát bài "The Trolley Song" và kỳ nghỉ cổ điển "Have Yourself a Merry Little Christmas". Đối với cuộc diễu hành Phục sinh năm 1948, cô hợp tác với vũ công huyền thoại và diễn viên Fred Astaire. Cô đóng vai chính vào năm 1949 trong mùa hè tốt đẹp với Van Johnson. Đây là một trong những thành công lớn nhất của bộ phim và xuất hiện lần đầu tiên trong bộ phim đầu tay của cô con gái ba tuổi của Judy Garland, Liza Minnelli.
Vào năm 1950, Judy Garland nổi tiếng vì khó khăn trong khi quay các dự án mới. Cô bị buộc tội thể hiện sự thiếu nỗ lực trong khi ma túy và rượu cũng gây trở ngại cho việc xuất hiện đúng giờ. Năm 1954, Garland trở lại nổi tiếng trong phiên bản phim thứ hai của A Star Is Born . Hiệu suất của cô giành được giải thưởng từ các nhà phê bình và khán giả như nhau, và cô đã nhận được một đề cử giải Oscar cho Nữ diễn viên xuất sắc nhất. Năm 1961, cô giành được đề cử giải Oscar cho Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất trong Judgment tại Nuremberg , nhưng những ngày cô là một nữ diễn viên Hollywood hàng đầu đã kết thúc.
Sự nghiệp âm nhạc
Hai thập kỷ cuối của cuộc đời Judy Garland đã bị chi phối bởi thành công của cô với tư cách là một ca sĩ trong các buổi hòa nhạc, các chương trình truyền hình và được ghi lại. Vào năm 1951, cô đã cho ra mắt một chuyến lưu diễn rất thành công của Anh và Ireland để biểu diễn cho khán giả bán hết vé. Các bài hát của huyền thoại vaudeville Al Jolson là một trung tâm của các buổi hòa nhạc của cô. Trong chuyến lưu diễn, Garland trải qua một sự tái sinh với tư cách là một nghệ sĩ biểu diễn. Năm 1956, cô trở thành nghệ sĩ được trả lương cao nhất tại Las Vegas, kiếm được 55.000 đô la một tuần cho một sự tham gia kéo dài bốn tuần.
Sự xuất hiện đầu tiên của Judy Garland trên một chương trình truyền hình đặc biệt diễn ra vào năm 1955 trên Ford Star Jubilee . Đây là chương trình phát sóng màu toàn diện đầu tiên của CBS và đã được xếp hạng rất cao. Sau ba chương trình truyền hình đặc biệt thành công vào năm 1962 và 1963, Garland được trao cho bộ phim hàng tuần của riêng mình, The Judy Garland Show . Mặc dù nó đã bị hủy bỏ chỉ sau một mùa giải, The Judy Garland Show đã giành được bốn đề cử giải Emmy, trong đó có Best Variety Series.
Vào ngày 23 tháng 4 năm 1961, Judy Garland biểu diễn một buổi hòa nhạc tại Carnegie Hall mà nhiều người cho rằng điểm nổi bật của sự nghiệp biểu diễn trực tiếp của cô. Một album đôi của chương trình đã dành 13 tuần ở vị trí số một trên bảng xếp hạng album và giành được một giải Grammy cho Album của năm. Sau khi bộ phim truyền hình kết thúc vào năm 1964, Garland trở lại sân khấu hòa nhạc. Cô biểu diễn trực tiếp tại Palladium London vào tháng 11 năm 1964 với cô con gái 18 tuổi của cô, Liza Minnelli. Một tour du lịch Úc năm 1964 trở nên thảm hại khi Garland đến muộn để lên sân khấu và bị buộc tội say rượu. Buổi biểu diễn cuối cùng của Judy Garland diễn ra tại Copenhagen, Đan Mạch vào tháng 3 năm 1969, ba tháng trước khi cô qua đời.
Tử vong
Vào ngày 22 tháng 6 năm 1969, Judy Garland bị phát hiện đã chết trong phòng tắm của một ngôi nhà thuê ở London, Anh. Các coroner xác định nguyên nhân là quá liều thuốc an thần. Ông cho biết cái chết là ngẫu nhiên, và không có bằng chứng về ý định tự sát. Người đồng sáng lập The Wizard of Oz , Ray Bolger, nói trong đám tang của cô, "Cô ấy chỉ mặc đồng phục." Mặc dù ban đầu được chôn cất tại một nghĩa trang ở ngoại ô New York, vào năm 2017, theo yêu cầu của trẻ em Judy Garland, phần còn lại của cô được chuyển đến nghĩa trang Hollywood Forever ở Los Angeles, California.
Di sản
Danh tiếng của Judy Garland là một trong những nghệ sĩ vĩ đại nhất mọi thời đại vẫn mạnh mẽ. Hơn hai chục tiểu sử đã được viết về bà kể từ khi bà qua đời, và bà được Viện Điện ảnh Mỹ xếp thứ 8 trong số các ngôi sao điện ảnh nữ lớn nhất mọi thời đại. Viện điện ảnh Mỹ cũng đã liệt kê hiệu suất của cô về "Over the Rainbow" là bài hát điện ảnh hàng đầu mọi thời đại.
Bốn người nữa, "Hãy tạo cho mình một Giáng sinh vui vẻ," "Hãy vui vẻ", "The Trolley Song" và "The Man That Got Away" được liệt kê trong top 100. Garland nhận được giải thưởng Grammy Thành tựu trọn đời sau năm 1997. Cô ấy đã nổi bật hai lần trên tem bưu chính Hoa Kỳ.
Judy Garland cũng được coi là một biểu tượng cộng đồng đồng tính. Có nhiều lý do khác nhau được cung cấp cho tình trạng đó, nhưng nhận dạng chung nhất bao gồm các cuộc đấu tranh cá nhân và mối quan hệ của cô với văn hóa trại. Vào cuối những năm 1960, các tin tức về các buổi biểu diễn hộp đêm của Garland đã bình luận một cách không bình thường về những người đàn ông đồng tính luyến ái là một phần lớn khán giả không cân xứng. Nhiều người cũng tín dụng "Over the Rainbow" như là một nguồn cảm hứng cho lá cờ cầu vồng phổ biến của cộng đồng đồng tính nam.
Renée Zellweger trong Judy - Ảnh: 20th Century Fox
Cũng như trong vở ca kịch Hoàng hôn của những vị thần của Wagner khi ngay cả những vị thần cũng có lúc suy mạt, bộ phim tiểu sử Judy kể về những tháng ngày cuối của Judy Garland [Renée Zellweger thủ vai] - một trong những thần tượng, minh tinh và danh ca vĩ đại nhất của nước Mỹ một thời, song trong một thế giới giải trí khốc liệt, ngay cả Judy huyền thoại cũng bị đào thải, cũng đối mặt với sự ghẻ lạnh và lãng quên.
1 Ngoài đời, Judy Garland thành danh từ vai Dorothy Gale trong Phù thủy xứ Oz. Hình ảnh cô bé Dorothy đứng trong sân nhà cất tiếng hát trong trẻo bản nhạc Over the rainbow mê hoặc kinh điển là tuổi thơ của không chỉ những đứa trẻ lớn lên trong thập niên 1930-1940, mà còn là tuổi thơ của Hollywood.
Còn trong bộ phim Judy, nhân vật Judy cũng hát lại ca khúc ấy nhưng trong hoàn cảnh khác, lần này là trên sân khấu cuối của cuộc đời, nơi ánh đèn chiếu vào làm lộ ra nước da chảy xệ cùng bộ váy sequin lấp lánh có phần lỗi mốt, nơi giọng hát cô gần như vụn vỡ trong những hoài niệm tiếc nuối cùng những chua cay nghiệt ngã, và khi hát tới "Đâu đó phía bên kia cầu vồng, đàn sơn ca lượn bay...", cô thốt lên rằng cô không thể hát tiếp và cô xin lỗi.
Không có một tài liệu nào kể lại một giây phút bấp bênh đến như thế của Judy trong thực tế, dù đúng, những năm cuối đời, cô ngật ngưỡng bước đi trên sân khấu, và đúng, đôi khi cô hát như thể tin rằng chính cô cũng không tin nổi mình còn hát được.
2 Có những trường phái khác nhau khi tái hiện chân dung một nhân vật có thật.
Hoặc là nhập thân hoàn toàn vào nguyên bản gốc, diễn y như thật từng cử chỉ - một phương pháp gần như mimesis [sự bắt chước] trong triết học Hi Lạp về nghệ thuật, mà ta sẽ bắt gặp ở màn hóa thân Freddie Mercury của Rami Malek trong Bohemian Rhapsody hay vai Stephen Hawking của Eddie Redmayne trong The theory of everything.
Một trường phái khác, diễn viên không nhất thiết phải trở thành bản sao chép hoàn hảo. Thay vì thế, họ đưa vào nhiều diễn cảm đậm tính cá nhân và những đồng điệu hết mực riêng tư, như trường hợp của Benedict Cumberbatch cũng thủ vai Hawking trong bộ phim tiểu sử của Đài BBC.
Renée Zellweger trong vai Judy Garland thuộc về trường phái sau.
Có lẽ một phần bởi những phóng tác trong kịch bản về những màn biểu diễn chỉ có trong tưởng tượng của nhà làm phim.
Nhưng chính ở những chi tiết âm nhạc "bên lề" ấy mà Judy rung động nghẹn ngào, bởi đôi khi chính trong hư cấu lại ẩn chứa nhiều sự thật mà ta chưa từng biết.
Không chỉ có khoảnh khắc vỡ vụn khi hát Over the rainbow, một giây phút âm nhạc hư cấu khác cũng hé lộ tâm hồn Judy, đó là một đêm cô đơn sau buổi diễn, cô tình cờ gặp một cặp đôi đồng tính hâm mộ mình và họ mời Judy về nhà ăn tối.
Bên bàn ăn với những món ăn chế biến lộn xộn, một người trong cặp đôi bắt đầu dạo piano, rồi Judy hát và khóc trên vai người hâm mộ ấy khi nghe anh kể về mối tình trắc trở.
Đó không chỉ là khoảnh khắc tôn vinh Judy như một nhà hoạt động cho người đồng tính, nó còn gợi ý một Judy "ở phía bên kia cầu vồng" - người đã hát một bài hát tràn trề hi vọng về miền đất nơi "trời thì xanh, và những ước mơ bạn từng mơ ước sẽ thành hiện thực" - nhưng rồi bao nhiêu mộng tưởng cũng bất thành và tan vỡ.
3 Quay lại cảnh khi Judy nói lời xin lỗi vì không thể hát trọn vẹn Over the rainbow, những khán giả đã lần lượt đứng lên, cùng hòa ca thay cô.
Những gương mặt trên khán đài trong cảnh phim đó, họ đều đã già, và hẳn, đều từng lớn lên với Dorothy Gale. Còn giờ, khi Dorothy mãi trẻ, họ và cả Judy đều đã nếm trải cuộc đời và hiểu rằng những muộn phiền không thể "tan chảy như những giọt nước chanh".
Dẫu thế, khoảnh khắc ấy họ đều quên đi hết những khốn khổ của cuộc sống, để mà vẫn hát say sưa về "đâu đó phía bên kia cầu vồng". Phải, khoảnh khắc ấy, âm nhạc đã thực sự thăng hoa.
HIỀN TRANG