Juvenile idiopathic arthritis là gì
Tổn thương xương khớp tuổi thiếu niên hiện nay là nhóm bệnh rất hay gặp trong thực tế lâm sàng, diễn biến phức tạp, khó nhận biết và nhìn chung vẫn còn gây rất nhiều khó khăn cho các bác sỹ lâm sàng nói chung và các bác sỹ nhi khoa nói riêng trong chẩn Show
Viêm khớp thiếu niên là gì?Hiện nay, tổn thương xương khớp tuổi thiếu niên là nhóm bệnh rất hay gặp trong thực tế lâm sàng, diễn biến phức tạp, khó nhận biết và nhìn chung vẫn còn gây rất nhiều khó khăn
cho các bác sĩ lâm sàng nói chung và các bác sĩ nhi khoa nói riêng trong chẩn đoán, điều trị, theo dõi và tiên lượng bệnh. Viêm khớp tự phát thiếu niên (Juvenile Idiopathic Arthritis - JIA) là thuật ngữ do Liên đoàn quốc tế phòng chống các bệnh khớp (International League Against Rheumatic diseases- ILAR) đề xuất, nhằm thống nhất trên bình diện quốc tế về tên bệnh, phân loại nhóm bệnh viêm khớp tự miễn tuổi thiếu niên vốn có tên là viêm khớp mạn tính thiếu niên
(Juvenile Chronic Arthritis - JCA) thường được dùng ở châu Âu- Anh, hay viêm khớp dạng thấp thiếu niên (Juvenile Rheumatoid Arthritis - JRA) thường được dùng ở Mỹ - Canada với những tiêu chuẩn vốn có một số khác biệt. Triệu chứng của viêm khớp thiếu niênTriệu chứng lâm sàngDưới đây các thể bệnh thường gặp, mỗi thể có triệu chứng lâm sàng, diễn biến và tiên lượng bệnh khác nhau. Thể viêm khớp hệ thống (systemic arthritis)Tỷ lệ mắc bệnh là như nhau giữa nam và nữ, có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi.
Tiến triển của bệnh rất đa dạng, có thể chỉ bị bệnh trong thời gian ngắn không để lại di chứng, nhưng cũng có thể bị bệnh cả đời với những di chứng biến dạng khớp nặng. Rất khó tiên lượng được bệnh ngay trong giai đoạn đầu bị bệnh, tuy nhiên sau 6 tháng bị bệnh nếu bệnh nhi có những triệu chứng sau đây thì tiên lượng kém: tồn tại các triệu chứng toàn thân, viêm nhiều khớp, hemoglobin máu thấp, số lượng bạch cầu và tiểu cầu tăng, có thể có các triệu chứng ngoài khớp khác kèm theo như đông máu nội mạch rải rác phối hợp với suy tế bào gan và tổn thương não, suy chức năng gan do điều trị bằng salicylat… Viêm nhiều khớp với yếu tố dạng thấp (RF) âm tính (polyarthritis: seronegative)
Viêm nhiều khớp RF dương tính (polyarthritis seropositive for rheumatoid factor)
Viêm một khớp hay vài khớp (Oligoarthritis)
Viêm khớp mở rộng (extended oligoarthritis)
Viêm khớp thiếu niên tự phát thể viêm cột sống dính khớp (enthesitis related arthritis hoặc Juvenile ankylosing spondylitis hoặc pre – ankylosing spondylitis)
Viêm khớp vẩy nến (psoriatic arthritis)
Tổn thương ở mắt trong bệnh viêm khớp thiếu niên tự phát
Cận lâm sàngXét nghiệm công thức máu: có thể có thiếu máu nhược sắc đặc biệt có thể giảm hồng cầu và bạch cầu trong thể viêm khớp có tổn thương nội tạng.
Khi nào nên đi khám bác sĩ?Viêm khớp tuổi thiếu niên là nhóm bệnh phổ biến với diễn biến phức tạp, khó nhận biết, nếu không được phát hiện và chữa trị kịp thời, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiêm, ảnh hưởng đến cuộc sống của trẻ trong tương lai. Vì vậy, nếu trẻ xuất hiện các triệu chứng như: đau nhức các khớp xương ở gối, cổ chân, khuỷu tay và các khớp nhỏ như khớp bàn tay, bàn chân, các khớp viêm không đối xứng... hãy đưa trẻ đi khám hoặc Gọi thoại - Gọi video với bác sĩ chuyên khoa Nội cơ xương khớp trên kênh Khám từ xa Wellcare để được tư vấn, chẩn đoán và hướng dẫn điều trị kịp thời. Nguyên nhân viêm khớp thiếu niênNguyên nhân của nhóm bệnh viêm khớp thiếu niên tự phát cho đến nay vẫn còn chưa rõ. Các nghiên cứu gần đây cho phép kết luận bệnh không phải do một căn nguyên riêng lẻ gây ra, mà do nhiều yếu tố hướng khớp cùng tác động vào một cá thể mang những yếu tố di truyền nhất định. Các yếu tố môi trường, đặc biệt là các tác nhân nhiễm khuẩn; rối loạn hệ thống miễn dịch... có vai trò
quan trọng trong sinh bệnh học viêm khớp thiếu niên tự phát. Yếu tố nguy cơ gây viêm khớp thiếu niênYếu tố nguy cơ viêm khớp dạng thấp thiếu niên bao gồm:
Chẩn đoán viêm khớp thiếu niênChẩn đoán xác địnhThể viêm khớp hệ thống
Thể viêm nhiều khớp RF âm tính
Thể viêm nhiều khớp RF dương tính
Thể viêm một khớp hay vài khớp
Thể viêm nhiều hơn vài khớpViêm <5 khớp khi mới bị bệnh. Sau 6 tháng đến 1 năm, số khớp viêm tăng lên. Thể viêm khớp và các điểm bán tận
Thể viêm khớp vẩy nến
Chẩn đoán phân biệtĐiều cơ bản khi chẩn đoán xác định viêm khớp thiếu niên tự phát là chẩn đoán loại trừ. Đối với thể đa khớp có hoạt tính bệnh tiến triển nặng, cần loại trừ: bệnh nhiễm trùng nặng; hội chứng khớp và da thần kinh mạn tính ở trẻ em (CINCA): Chronic infantile neurological cutaneous and articular syndrome);
bệnh mô liên kết khác (lupus ban đỏ hệ thống, viêm da cơ, viêm đa cơ, viêm mạch máu...); bệnh lý ác tính; loạn sản xương; bệnh lý khớp - ruột... Điều trị viêm khớp thiếu niênThuốc điều trị cơ bảnBệnh xảy ra ở thiếu niên là đối tượng nhạy cảm, nếu điều trị không đúng dễ xảy ra biến chứng. Khuyến nghị nên đưa trẻ bệnh đến cơ sở y tế để được khám chuyên khoa và điều trị cơ bản bằng thuốc chuyên khoa theo phác đồ. Vì vậy, bài này chỉ hướng dẫn sử dụng các thuốc thông thường và biên pháp không dùng thuốc. Biện pháp dùng thuốcThuốc chống viêm không steroidĐược chỉ định ngay khi trẻ được chẩn đoán viêm khớp, dùng một trong các loại sau:
CorticoidĐường toàn thân: chỉ định trong giai đoạn tiến triển của viêm khớp thiếu niên tự phát thể có khởi phát hệ thống. Liều Prednisolon hoặc chế phẩm tương đương: 0,1 - 0,2mg/kg cân nặng/ngày uống một lần vào 8 giờ sáng. Chỉ định trong thời gian ngắn khi các khớp sưng đau nhiều và có tổn thương nội tạng. Sau đó giảm dần liều tùy theo đáp ứng của bệnh nhân. Tiêm tại khớp: được chỉ định đặc biệt trong thể viêm một hoặc vài khớp, trong trường hợp khớp sưng đau nhiều. Chỉ được tiêm tại những cơ sở y tế có chuyên khoa cơ-xương-khớp, nên tiêm dưới hướng dẫn của siêu âm. Liều dùng:
Điều trị phối hợp
Điều trị ngoại khoa
Nên cân nhắc thận trọng khi dùng cho bệnh nhi. Trong quá trình sử dụng theo dõi chặt chẽ và lâu dài các tác dụng không mong muốn. Các biện pháp không dùng thuốc
Phòng ngừa viêm khớp thiếu niênKhám mắt: trẻ mắc bệnh viêm khớp mạn tính luôn cần được bác sĩ nhãn khoa khám. Tất cả trẻ em đều có thể có nguy cơ bị viêm màng bồ đào. Trẻ viêm vài khớp, có kháng thể kháng nhân dương tính cần khám và soi đáy mắt 4 tháng/lần; trẻ có kháng thể kháng nhân âm tính cần khám mắt 6 tháng/lần. What is juvenile idiopathic arthritis (JIA)?JIA is the most common type of arthritis in kids and teens. Juvenile idiopathic arthritis (JIA) is the most common type of arthritis in kids and teens. It typically causes joint pain and inflammation in the hands, knees, ankles, elbows and/or wrists. But, it may affect other body parts too.
What are the long term effects of juvenile idiopathic arthritis?Growth retardation is common in children with JIA. Moreover, the medications (corticosteroids) used to treat JIA have potent side effects that can limit growth. Other muskuloskeletal issues may include joint contractures, muscle weakness or muscle loss, and osteoporosis.
What is juvenile rheumatoid arthritis?Juvenile rheumatoid arthritis implies children get the same rheumatoid arthritis that adults get, but fewer than 10 percent of children have symptoms that imitate adult-onset RA. Additionally, “idiopathic” better describes the nature of juvenile arthritis.
How is juvenile idiopathic arthritis diagnosed?Diagnosis of JIA is difficult because joint pain in children can be from many other causes. No single test can confirm the diagnosis, and most physicians use a combination of blood tests, X-rays, and clinical presentation to make an initial diagnosis of JIA. The blood tests measure antibodies and the rheumatoid factor.
|