Hiện nay rất nhiều người dân chưa nắm rõ quy định về đăng ký tạm trú, sinh sống tại chỗ ở hợp pháp bao lâu thì phải đăng ký tạm trú.
Trao đổi với Thanh Niên về vấn đề này, theo chuyên gia pháp lý, trường hợp người dân sinh sống tại chỗ ở hợp pháp từ 30 ngày trở lên mà không đăng ký tạm trú có thể bị xử phạt từ 500.000 - 1 triệu đồng.
Điều kiện đăng ký tạm trú
Theo quy định tại khoản 9, Điều 2 luật Cư trú 2020, nơi tạm trú là nơi công dân sinh sống trong một khoảng thời gian nhất định ngoài nơi thường trú và đã được đăng ký tạm trú.
Hiện nay, Điều 27 luật Cư trú 2020 về điều kiện đăng ký tạm trú quy định, công dân đến sinh sống tại chỗ ở hợp pháp ngoài phạm vi đơn vị hành chính cấp xã nơi đã đăng ký thường trú để lao động, học tập hoặc vì mục đích khác từ 30 ngày trở lên, thì phải thực hiện đăng ký tạm trú. Thời hạn tạm trú tối đa là 2 năm và có thể tiếp tục gia hạn nhiều lần.
Người dân làm thủ tục hành chính tại bộ phận một cửa của UBND P.Võ Thị Sáu [Q.3, TP.HCM]
BÍCH NGÂN
Người dân đăng ký tạm trú thì ra công an phường, xã, thị trấn để giải quyết thủ tục.
Trong thời hạn 3 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ đầy đủ và hợp lệ, cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm thẩm định, cập nhật thông tin về nơi tạm trú mới, thời hạn tạm trú của người đăng ký vào Cơ sở dữ liệu về cư trú.
Đồng thời, thông báo cho người đăng ký về việc đã cập nhật thông tin đăng ký tạm trú; trường hợp từ chối đăng ký thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
Không đăng ký tạm trú bị phạt bao nhiêu tiền ?
Luật sư Bùi Quốc Tuấn [thuộc Đoàn luật sư TP.HCM] cho biết, theo quy định luật Cư trú 2020, việc đăng ký tạm trú là nghĩa vụ của công dân. Nếu công dân không thực hiện hoặc thực hiện không đúng trong thời hạn quy định [30 ngày kể từ ngày đến sinh sống tại nơi ở mới hợp pháp] thì có thể bị xử phạt hành chính.
Cụ thể, người nào không thực hiện đúng quy định về đăng ký tạm trú, xóa đăng ký tạm trú hoặc điều chỉnh thông tin về cư trú trong Cơ sở dữ liệu về cư trú, sẽ bị phạt tiền từ 500.000 - 1 triệu đồng theo quy định tại Nghị định 144/2021/NĐ-CP của Chính phủ.
Theo Điều 9 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định về đăng ký và quản lý cư trú, trường hợp công dân đã cư trú tại chỗ ở hợp pháp mới, đủ điều kiện đăng ký cư trú nhưng không làm thủ tục thay đổi nơi đăng ký cư trú theo quy định của pháp luật, có thể bị phạt từ 1 - 2 triệu đồng.
Luật sư Bùi Quốc Tuấn cho biết thêm, hiện nay Bộ Công an đang quản lý nơi tạm trú, thường trú của người dân thông qua Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu về cư trú trên môi trường internet. Khi người dân đến đăng ký tạm trú hoặc thay đổi các thông tin về cư trú [trong đó có thủ tục đăng ký tạm trú], cơ quan có thẩm quyền sẽ cập nhật dữ liệu lên Cơ sở dữ liệu quốc gia, cấp giấy xác nhận; đồng thời thu lại sổ tạm trú, sổ hộ khẩu.
"Việc đăng ký tạm trú không chỉ là nghĩa vụ mà còn là quyền lợi của công dân. Khi đăng ký tạm trú, người dân sẽ thuận lợi hơn trong việc thực hiện các thủ tục hành chính", luật sư Bùi Quốc Tuấn cho hay.
Chính phủ đã ban hành Nghị định 144/2021/NĐ-CP ngày 31/12/2021 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy, chữa cháy; cứu nạn, cứu hộ; phòng, chống bạo lực gia đình.
Theo Điều 9 Nghị định 144/2021 quy định phạt tiền từ 500.000 đồng đến 01 triệu đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
- Không thực hiện đúng quy định về đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú, xóa đăng ký thường trú, xóa đăng ký tạm trú, tách hộ hoặc điều chỉnh thông tin về cư trú trong Cơ sở dữ liệu về cư trú;
- Không thực hiện đúng quy định về thông báo lưu trú, khai báo tạm vắng;
- Không xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú, xác nhận thông tin về cư trú, giấy tờ khác liên quan đến cư trú theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền.
Trong khi đó, theo Nghị định 167/2013 trước đây chỉ phạt từ 100.000 - 300.000 đồng nếu thuộc một trong các hành vi nêu trên.
Như vậy, từ ngày 01/01/2022 - ngày có hiệu lực của Nghị định 144/2021, người dân nếu không đăng ký tạm trú theo quy định bị phạt đến 01 triệu đồng.
Từ 2022, tăng mạnh mức phạt nếu không đăng ký tạm trú [Ảnh minh họa]
Ngoài ra, Nghị định 144/2021 cũng tăng mạnh mức phạt với hành vi vi phạm về đăng ký và quản lý cư trú, cụ thể, phạt tiền từ 01 - 02 triệu đồng đối với một trong những hành vi:
- Tẩy, xoá, sửa chữa hoặc có hành vi khác làm sai lệch nội dung sổ hộ khẩu, sổ tạm trú, xác nhận thông tin về cư trú, giấy tờ khác liên quan đến cư trú;
- Mua, bán, thuê, cho thuê sổ hộ khẩu, sổ tạm trú, xác nhận thông tin về cư trú, giấy tờ khác liên quan đến cư trú để thực hiện hành vi trái quy định của pháp luật;
- Mượn, cho mượn hoặc sử dụng sổ hộ khẩu, sổ tạm trú, xác nhận thông tin về cư trú, giấy tờ khác liên quan đến cư trú để thực hiện hành vi trái quy định của pháp luật;
- Đã cư trú tại chỗ ở hợp pháp mới, đủ điều kiện đăng ký cư trú nhưng không làm thủ tục thay đổi nơi đăng ký cư trú theo quy định;
- Kinh doanh lưu trú, nhà ở tập thể, cơ sở chữa bệnh, cơ sở lưu trú du lịch và các cơ sở khác có chức năng lưu trú không thực hiện việc thông báo lưu trú từ 01 đến 03 người lưu trú;
- Tổ chức kích động, xúi giục, lôi kéo, dụ dỗ, môi giới, cưỡng bức người khác vi phạm pháp luật về cư trú;
Ở báo lâu phải thông báo lưu trú?
- Căn cứ các quy định nêu trên, khi công dân đến cư trú tại một địa điểm khác nơi thường trú hoặc tạm trú của mình như đến ở chơi nhà người thân, bạn bè… trong thời gian dưới 30 ngày thì phải thực hiện thông báo lưu trú theo quy định.
Không thông báo lưu trú phạt như thế nào?
Theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP tại Điểm b khoản 1 Điều 9 quy định công dân không thực hiện đúng quy định về thông báo lưu trú, khai báo tạm vắng sẽ bị phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng.
Không khai báo tạm trú bị phạt báo nhiêu tiền?
Nếu không đăng ký tạm trú có thể bị phạt từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng.
Không đăng ký tạm trú cho người nước ngoài bị phạt báo nhiêu?
Theo đó, cá nhân nào cho người nước ngoài tạm trú tại Việt Nam mà chậm đăng ký tạm trú thì bị phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng và trục xuất người nước ngoài tạm trú tại Việt Nam. Lưu ý: Mức phạt trên áp dụng đối với cá nhân.