Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia vừa có thông tin dự báo về xu thế khí hậu tháng thời kỳ từ 11/8-10/9.
Theo đó, nhiệt độ trung bình thời kỳ này tại khu vực Tây Bắc Bắc Bộ, Trung và Nam Trung Bộ cao hơn từ 0,5-1 độ C, các nơi còn lại cao hơn khoảng 0,5 độ so với trung bình nhiều năm [TBNN].
Đáng lưu ý, tổng lượng mưa [TLM] tại hầu khắp các khu vực trên cả nước cao hơn từ 5-15%, đặc biệt Bắc và Trung Trung Bộ từ 15-25%; riêng khu vực Tây Bắc và Nam Trung Bộ phổ biến ở mức xấp xỉ so với TBNN cùng thời kỳ.
Cơ quan khí tượng cũng cảnh báo, bão và áp thấp nhiệt đới có khả năng xuất hiện từ 1-2 cơn trên Biển Đông và có thể ảnh hưởng đến Bắc và Trung Bộ.
Thời kỳ này, tại khu vực Bắc Bộ nắng nóng có thể xuất hiện cục bộ. Trung Bộ nắng nóng tiếp tục xảy ra trong khoảng 10 ngày đầu của thời kỳ dự báo, có ngày nắng nóng gay gắt; sau đó nắng nóng có khả năng suy giảm dần từ khoảng cuối tháng 8.
Trong khi đó, gió mùa Tây Nam ở phía Nam có khả năng tiếp tục gây ra nhiều ngày có mưa rào và giông ở khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ, cục bộ có ngày xuất hiện mưa giông mạnh kèm mưa lớn, tập trung nhiều vào thời điểm chiều tối.
Đồng thời, hiện tượng mưa giông lốc, sét, có thể kèm theo mưa đá vẫn tiếp tục xuất hiện trên phạm vi toàn quốc.
Trong thời kỳ từ nay đến 10/9, cơ quan khí tượng đặc biệt lưu ý, nắng nóng tại Trung Bộ có thể gây cháy nổ ở khu vực dân cư, khu vực sản xuất do nhu cầu sử dụng điện tăng cao và nguy cơ cao xảy ra cháy rừng.
Ngoài ra, dải hội tụ nhiệt đới tiếp tục hoạt động và có khả năng hình thành ATNĐ/bão trên Biển Đông, dải hội tụ nhiệt đới sẽ gây ra gió mùa Tây Nam hoạt động mạnh ở các vùng biển phía Nam, cần đề phòng gió mạnh, sóng lớn ảnh hưởng đến các hoạt động hàng hải và đánh bắt hải sản của ngư dân.
Trước mắt, trong đêm nay [11/8] và ngày mai, ở Bắc Bộ và Thanh Hóa có mưa, mưa vừa và giông, cục bộ có mưa to đến rất to với lượng mưa 20-40mm, có nơi trên 150mm.
Mưa giông và mưa lớn cục bộ ở khu vực này có khả năng kéo dài đến khoảng đêm 12/8.
Lượng mưa trong ngày liên tiếp phá kỷ lục
Nhận định tình hình thời tiết mưa giông liên tục nhiều nơi trong 1 tháng qua [11/7-10/8], Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn cho biết, trên cả nước đã xuất hiện 4 đợt mưa diện rộng.
Cụ thể, từ 11-15/7, 18-22/7 và 28/7-10/8 tập trung chủ yếu tại Bắc và Trung Bộ, riêng Tây Nguyên và Nam Bộ thời kỳ từ 11/7-4/8 liên tục xảy ra nhiều ngày có mưa vừa, mưa to, có nơi mưa rất to.
Đáng chú ý, đợt mưa từ 28/7-10/8, do ảnh hưởng của rãnh thấp kết hợp với hội tụ gió trên cao, khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ có mưa lớn trên diện rộng, riêng khu vực Đông Bắc và đồng bằng Bắc Bộ từ 30/7-5/8 mưa lớn xảy ra liên tiếp.
Trong đó, TLM ở Bắc Bộ 100-300mm, riêng vùng núi từ 250-500mm, có nơi cao hơn như Mường Tè 656,5mm... Bắc Trung Bộ 70-150mm. Trong các đợt mưa, đã xuất hiện một số giá trị lượng mưa ngày cao nhất vượt giá trị lịch sử cùng thời kỳ.
Theo cơ quan khí tượng, trong thời kỳ từ 11/7-10/8, TLM trên cả nước có sự phân bố không đồng đều. Cụ thể, tại Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ có lượng mưa cao hơn từ 15-30% tập trung chủ yếu tại khu vực trung du và vùng núi; các nơi khác phổ biến thấp hơn từ 20-40% so với TBNN cùng thời kỳ, có nơi trên 50%. Riêng khu vực Trung Trung Bộ có TLM thấp hơn từ 50-80% so với TBNN cùng thời kỳ.
Đặc biệt, một số nơi tại Quảng Bình và Thừa Thiên Huế có TLM cao hơn TBNN từ 50-80%, có nơi trên 100%. Khu vực Tây Nguyên - Nam Bộ có TLM cao hơn từ 40-80% có nơi cao hơn trên 150%.
Hiện tượng El Nino đã chính thức quay trở lại vào đầu tháng 6 và được xác nhận bởi một số cơ quan khí tượng thủy văn trên thế giới và Việt Nam. Ở Việt Nam, dự báo El Nino sẽ gia tăng dần về cường độ vào các tháng mùa đông năm 2023-2024, nguy cơ cao xảy ra khô hạn cục bộ, hoặc diện rộng.
Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cho biết, căn cứ trên bộ số liệu quan trắc nhiệt độ nước biển dọc theo vùng xích đạo ở phía đông và vùng trung tâm Thái Bình Dương, hiện tượng El Nino đã chính thức xuất hiện. Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Hoa Kỳ [NOAA] cũng xác nhận El Nino chính thức xuất hiện từ ngày 8/6, khi nhiệt độ nước biển đo được đã cao hơn so với trung bình khí hậu 0,5 độ, ngưỡng để xác lập trạng thái El Nino.
Theo Trung tâm, hiện tượng El Nino sẽ tiếp tục phát triển từ tháng 6 cho tới hết năm 2023 và duy trì đến năm 2024 với xác suất khoảng 80-90%. Dự báo thời gian đỉnh điểm của El Nino có thể xảy ra từ tháng 11/2023 đến tháng 1/2024 với xác suất El Nino có cường độ mạnh vào khoảng 56%, xác suất El Nino đạt cường độ trung bình vào khoảng 84%. Như vậy, nhiều khả năng El Nino sẽ xảy ra với cường độ từ trung bình đến mạnh.
Dự báo từ tháng 7 đến tháng 9/2023, có khoảng 6-8 cơn bão và áp thấp nhiệt đới hoạt động trên Biển Đông, trong đó có khoảng 2-4 cơn ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền. Đề phòng những cơn bão có diễn biến phức tạp cả về quỹ đạo cũng như cường độ.
Nắng nóng tiếp tục có khả năng xảy ra tại khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ từ nay đến tháng 8/2023 với số ngày nắng nóng cao hơn so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Tháng 9 nắng nóng còn có khả năng xảy ra ở Bắc và Trung Trung Bộ với cường độ không gay gắt.
Bão, áp thấp nhiệt đới và gió mùa Tây Nam gây ra gió mạnh, sóng lớn ảnh hưởng đến các hoạt động trên các vùng biển; ngoài ra hiện tượng mưa lớn, nắng nóng, dông, lốc, sét, mưa đá có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các hoạt động sản xuất và sức khỏe cộng đồng ở các khu vực trên phạm vi toàn quốc.
Nhiệt độ trung bình trên phạm vi cả nước từ tháng 7-9/2023 phổ biến cao hơn khoảng 0,5 độ C so với trung bình nhiều năm; riêng khu vực Bắc Bộ phổ biến cao hơn từ 0,5-1,0 độ C so với trung bình nhiều năm.
Tình hình thiếu hụt lượng mưa ở miền Bắc tiếp tục diễn biến phức tạp. Dự báo tổng lượng mưa từ tháng 7-9/2023 phổ biến thấp hơn trung bình nhiều năm từ 5-10%; riêng vùng Đồng bằng Bắc Bộ tháng 8 cao hơn trung bình nhiều năm khoảng 5-10% so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Khu vực Trung Bộ, tổng lượng mưa tháng 7 và tháng 9/2023 phổ biến xấp xỉ trung bình nhiều năm, riêng tháng 8/2023 tổng lượng mưa cao hơn khoảng 5-15% so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ có tổng lượng mưa xấp xỉ trung bình nhiều năm.
Từ nay đến tháng 9/2023, tổng lượng dòng chảy từ thượng nguồn Mê Công về Đồng bằng sông Cửu Long có xu thế tăng dần và ở mức thấp hơn trung bình nhiều năm từ 10-20%. Mực nước đầu nguồn sông Cửu Long dao động theo triều với xu thế lên dần.
Đề phòng những cơn bão phức tạp về quỹ đạo và cường độ
Về xu thế khí tượng, thủy văn, hải văn từ tháng 10-12/2023, hiện tượng El Nino tiếp tục duy trì và có khả năng kéo dài cho đến những tháng đầu năm 2024 với xác suất trong khoảng từ 80- 90%. Từ tháng 10-12/2023, số lượng bão/ATNĐ trên khu vực Biển Đông dự báo có khoảng 3-5 cơn và có khả năng ảnh hưởng đến khu vực Trung Bộ. Đề phòng những cơn bão có diễn biến phức tạp cả về quỹ đạo cũng như cường độ.
Bão, áp thấp nhiệt đới và gió mùa Đông Bắc gây ra gió mạnh, sóng lớn ảnh hưởng đến các hoạt động trên các vùng biển; ngoài ra hiện tượng mưa lớn, nắng nóng, dông, lốc, sét, mưa đá có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các hoạt động sản xuất và sức khỏe cộng đồng ở các khu vực trên phạm vi toàn quốc.
Về xu thế nhiệt độ trung bình, từ tháng 10-11/2023, tại khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ, nhiệt độ phổ biến cao hơn khoảng 0,5-1,0 độ C; riêng tháng 12/2023 nhiệt độ cao hơn từ 1,0-1,5 độ C so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ tháng 10-11/2023, nhiệt độ phổ biến cao hơn khoảng 0,5 độ C, tháng 12/2023 nhiệt độ cao hơn khoảng 0,5-1,0 độ C so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.
Tháng 10/2023 tổng lượng mưa phổ biến ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm; tháng 11/2023 tổng lượng mưa phổ biến cao hơn khoảng từ 10-20%, tháng 12/2023 tổng lượng mưa phổ biến cao hơn khoảng 20-40% so với trung bình nhiều năm.
Đáng lưu ý là cho đến cuối năm, trên các sông suối khu vực Bắc Bộ sẽ giảm dần. Lượng dòng chảy đến các hồ chứa lớn trên lưu vực sông Đà, sông Gâm, sông Chảy và đến các lưu vực sông khác ở khu vực Bắc Bộ tiếp tục thiếu hụt từ 20-30% so với trung bình nhiều năm.
Từ tháng 10-12/2023, do ảnh hưởng của gió mùa Đông Bắc, độ cao sóng ở khu vực Vịnh Bắc Bộ có thể đạt 2-4m, vùng biển ngoài khơi Trung Bộ sóng biển dao động từ 3-5m [với xác suất trên 70%]. Vùng ven biển khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ cần đề phòng sóng lớn kết hợp với nước dâng do ảnh hưởng của bão trong tháng 10-11/2023.