Bài 20: Mạng máy tính – Câu 5 trang 140 SGK Tin học 10. Nêu hai loại mô hình mạng. Hãy phân biệt máy chủ với máy khách.
Nêu hai loại mô hình mạng. Hãy phân biệt máy chủ với máy khách.
Hai loại mô hình mạng đó là:
– Mô hình ngang hàng: Tất cả các máy tính đều bình đẳng với nhau nghĩa là mỗi máy vừa có thể cung cấp trực tiếp tài nguyên của mình cho các máy khác vừa có thể sử dụng trực tiếp tài nguyênn của các máy khác trong mạng.
– Mô hình khách chủ: Một hoặc một vài máy sẽ được chọn để đảm nhận việc quản lí và cung cấp tài nguyên [chương trình, dữ liệu…], được gọi là máy chủ [Server], các máy khác sử dụng tài nguyên này, được gọi là máy khách [Client].
*Phân biệt máy chủ và máy khách
Quảng cáo– Máy chú là máy tính đảm bảo việc phục vụ các máy khách bằng cách đi khiển việc phân bố tài nguyên nằm trong mạng với mục đích chung.
– Máy khách là máy sử dụng tài nguyên do máy chủ cung cấp.
– Ta nhận thấy rằng lợi ích của mô hình khách- chủ là:
An toàn và bảo mật dữ liệu, quản lí và điều khiển tập trung trong vì dùng chung dữ liệu trên mạng. Dữ liệu tập trung tại máy chủ nên dễ sao lưu và đảm bảo tính nhất quán.
Do máy chủ có khả năng lưu trữ dữ liệu rất lớn [có cấu hình rất mạ nên phần lớn các dữ liệu không cần lưu trữ trên máy khách làm giảm không giảm bộ nhớ cho các máy khách, các máy khác khai thác thông tin ở máy chủ…
Nếu bạn làm việc tại văn phòng, chắc chắn bạn đang sử dụng đến một dạng mạng máy tính nào đó để phục vụ công việc. Nhưng bạn đã biết mạng máy tính là gì chưa? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu được khái niệm khá phổ biến này.
I. Mạng máy tính là gì?
Có thể hiểu đơn giản, mạng máy tính là một hệ thống mạng lưới các máy tính được kết nối với nhau theo một đường truyền vật lý. Chúng được kết nối theo kiến trúc nào đó [Network Architecture] nào đó. Mục đích tạo nhằm thu thập, trao đổi dữ liệu và chia sẻ tài nguyên cho nhiều người cùng sử dụng.
Mạng máy tính được thấy nhiều nhất tại các văn phòng khi có nhiều người cùng sử dụng máy tính trong cùng một phòng. Hoặc mạng máy tính cho một tòa nhà, một thành một. Cũng có thể là mạng máy tính trên phạm vi toàn cầu.
Mạng máy tính bao gồm 3 thành phần chính:
- Các máy tính được dùng để kết nối với nhau.
- Các thiết bị mạng dùng để kết nối các máy tính với nhau.
- Phần mềm cho phép thực hiện công việc trao đổi thông tin giữa các máy tính.
II. Các loại mô hình mạng máy tính
Hiện nay trên thế giới phổ biến các loại mạng máy tính sau:
Tên gọi cũng nói ra vai trò của thành phần máy tính trong mạng lưới này. Với dạng này, các máy tính tham gia cùng một hệ thống mạng với vai trò ngang nhau. Có thể cùng chia sẻ tài nguyên, dữ liệu máy tính với nhau một cách trực tiếp. Mạng máy tính ngang hàng chỉ thích hợp với những mạng có quy mô nhỏ, tài nguyên được quản lý phân tán. Nhược điểm của hệ thống mạng này là chế độ bảo mật kém.
Với mạng khách - chủ sẽ có một đến một vài máy tính được chọn làm máy chủ [Server]. Đảm nhiệm việc quản lý và cung cấp tài nguyên, dữ liệu đến các máy khác. Những máy tính sử dụng dữ liệu từ máy chỉ được gọi là máy khách [Client].
Máy chủ trong hệ thống này có vai trò điều khiển việc phân phối tài nguyên nằm trong mạng với mục đích sử dụng chung. Đảm bảo cung cấp, phục vụ dữ liệu cho máy khách một cách có hệ thống. Máy khách là máy sử dụng tài nguyên do máy chủ cung cấp. Với mô hình mạng máy tính này thì dữ liệu được quản lý tập trung, bảo mật tốt, thích hợp với các mạng trung bình và lớn.
Mạng liên kết bằng internet là một dạng mạng máy tính diện rộng. Chúng đã và đang trở thành một phần không thể thiếu trong hoạt động của bất kỳ cá nhân, tổ chức, các doanh nghiệp, tập đoàn trên thế giới. Mạng máy tính trên phạm vi Internet được gọi là mạng liên kết nối, giúp kết nối trên toàn cầu.
Tuy nhiên, có thể phân loại mạng máy tính liên kết nối dưới góc địa lý thành những dạng sau:
Mạng LAN là một cụm từ rất phổ biến tại các văn phòng công ty hiện nay. Chúng chính là một dạng mạng cục bộ, kết nối máy tính trong một vùng có diện tích tương đối nhỏ. Ví dụ như: một phòng, một tòa nhà, một xí nghiệp, một cơ quan, một trường học,…
Mạng LAN trong thực tế được kết nối thành mạng ngang hàng hoặc dựa trên máy chủ. Nhưng các máy tính nếu muốn kết nối mạng LAN đều phải có kết nối dựa trên các yêu cầu: phải có card giao tiếp mạng [NIC: Network Interface Card] và thiết bị truyền thông [có dây hoặc không dây].
Mạng WAN hay còn gọi là mạng diện rộng với khả năng kết nối các máy tính ở cách nhau những khoảng cách lớn. Mạng diện rộng sẽ bao gồm hai hay nhiều LAN. Mạng WAN có khả năng bao phủ một vùng diện tích rộng [có thể là một thành phố, một vùng lãnh thổ, một quốc gia...]. Trên mạng diện rộng này, các LAN được kết nối bằng cách sử dụng các đường dây của nhà cung cấp dịch vụ truyền tải công cộng.
Mạng WAN được sử dụng phổ biến đối với những công ty, tổ chức nhà nước, tập đoàn lớn có nhiều phòng ban, chi nhánh tại nhiều tỉnh, thành phố khác nhau. Mỗi chi nhánh sẽ có hệ thống mạng LAN để nhân viên trao đổi dữ liệu. Các LAN này lại được kết nối với nhau thành một mạng thống nhất của toàn công ty hay tập đoàn lớn. Đó chính là mạng WAN. Trên thế giới, mạng WAN lớn nhất chính là Internet.
Với những thông tin trên đây, các bạn đã hiểu được mạng máy tính là già và các dạng mạng máy tính hiện nay. Đây là một kiến thức cơ bản các bạn nên nắm được vì chúng rất sát sườn với công việc và cuộc sống hằng ngày.
Trên Internet, tất cả các máy được phân loại thành hai loại, máy khách và server. server là máy cung cấp dịch vụ cho các máy khác và máy khách là máy kết nối với các dịch vụ đó. Client gửi yêu cầu dịch vụ và các dịch vụ hoặc chức năng đó được cung cấp bởi server.
Mô hình Client – server
Mô hình Client – server là distributed application. Mô hình Client – server phân chia nhiệm vụ giữa máy khách và server thuộc cùng một hệ thống hoặc giao tiếp thông qua Internet hoặc mạng máy tính. Để truy cập một dịch vụ, Client sẽ gửi một yêu cầu đến chương trình khác. server chạy các chương trình và phân phối công việc giữa các máy khách. Nếu server có một hoặc nhiều chương trình, nó sẽ chia sẻ tài nguyên.
Giao tiếp của mô hình Client – server ở định dạng nhắn tin yêu cầu-phản hồi và tuân theo một giao thức truyền thông chung, được gọi là giao thức TCP / IP. Giao thức đó xác định ngôn ngữ, quy tắc và mẫu hộp thoại. Giao thức TCP được sử dụng để duy trì kết nối cho đến khi hoàn tất quá trình trao đổi thông điệp của máy khách và server.
Các bài viết liên quan:
Giao thức TCP được sử dụng để tìm cách phù hợp để phân phối dữ liệu của ứng dụng vào một gói. Một mạng phân phối các gói đó, chuyển các gói và nhận các gói từ mạng. Giao thức TCP quản lý việc kiểm soát luồng và truyền lại các gói bị cắt xén hoặc bị loại bỏ. Giao thức Internet [IP] là một giao thức không kết nối. Trong IP, mỗi gói truyền đi như một đơn vị dữ liệu độc lập qua Internet. Trong một hệ thống lập kế hoạch, tất cả các yêu cầu của Client đều được ưu tiên và sắp xếp. Do đó, server đối phó nhận được yêu cầu trong một khoảng thời gian ngắn từ nhiều máy khách khác nhau.
Nếu máy khách gửi yêu cầu kết nối đến server, kết nối có thể được server chấp nhận hoặc từ chối. Nếu server chấp nhận yêu cầu kết nối, server sẽ thiết lập kết nối và duy trì nó với máy khách.
Ví dụ: để gửi một tin nhắn trên server email, một ứng dụng khách yêu cầu kết nối SMTP. Sau đó, ứng dụng SMTP sẽ yêu cầu xác thực từ máy khách trên server thư như id và mật khẩu của email. Nếu tài khoản trên server email khớp với id và mật khẩu này, một email sẽ được server gửi đến người nhận dự kiến. Bất kỳ máy tính có mục đích chung nào đều sử dụng phương pháp tiếp cận Client – server để mở rộng khả năng của nó bằng cách sử dụng các tài nguyên được chia sẻ của server lưu trữ khác. Phương pháp tiếp cận Client – server bao gồm in mạng, email, WWW [World Wide Web].
Mô hình Client – server cũng được sử dụng bởi các trò chơi nhiều người chơi trực tuyến. Ví dụ: giả sử dịch vụ Battle.net của Blizzard, nơi lưu trữ các trò chơi trực tuyến trong thế giới Overmatch, Warcraft, StarCraft và những trò chơi khác. Người chơi sẽ tự động kết nối với server của Battle.net nếu máy khách của trò chơi mở ứng dụng Blizzard. Khi người chơi đăng nhập thành công vào Battle.net, họ có thể chơi các trận đấu với những người chơi khác, xem những người chơi trực tuyến và trò chuyện với những người chơi khác.
Xem thêm Three-Tier Data Warehouse Architecture
Client – server Network
Mạng Client – server cung cấp một phương tiện thông qua đó máy tính trung tâm cung cấp tài nguyên và dịch vụ của máy khách sử dụng mạng diện rộng [WAN] như Internet hoặc mạng cục bộ [LAN]. Lưu lượng mạng được phân loại theo hai cách từ server đến server [lưu lượng truy cập đông tây] hoặc Client đến server [lưu lượng truy cập bắc nam]. Lưu lượng mạng bao gồm World Wide Web, chia sẻ tệp, in và email. Việc quản lý tập trung dữ liệu và ứng dụng là ưu điểm chính của mạng Client – server.
Xem thêm Các loại máy chủ OLAP
Sự khác biệt giữa Client và Server
Client hoặc người yêu cầu dịch vụ là một phần của phần mềm server hoặc phần cứng máy tính. Client yêu cầu các dịch vụ và tài nguyên, và server cung cấp các dịch vụ và tài nguyên này. Máy khách có thể được phân thành ba loại như sau:
Thick client: Máy khách dày phụ thuộc nhẹ vào server và cung cấp nhiều chức năng. Phần lớn quá trình xử lý dữ liệu được thực hiện bởi các máy khách dày.
Thin client: Client – server mỏng dựa vào tài nguyên của máy tính chủ và nó là một máy tính nhẹ. Nó là một server ứng dụng thực hiện bất kỳ quá trình xử lý dữ liệu cần thiết nào.
Hybrid client: Là sự kết hợp của các đặc điểm Client dày và mỏng. Nó lưu trữ dữ liệu liên tục và dựa vào server. Nó có thể xử lý cục bộ.
server giống như một chương trình máy tính, được sử dụng để cung cấp chức năng cho các chương trình khác. server có thể là bất kỳ quy trình máy tính nào được gọi bởi máy khách để phân phối công việc và chia sẻ tài nguyên. Một số ví dụ về server như sau:
Application server: Đây là một loại ứng dụng web lưu trữ được sử dụng bởi người dùng cần bản sao của họ trong mạng.
Computing server: Nó chia sẻ một lượng tài nguyên mạng tiết kiệm với các máy tính nối mạng. Máy tính này cần nhiều RAM và sức mạnh CPU hơn, sau đó nó có sẵn cho một máy tính cá nhân.
Database server: Bất kỳ chương trình máy tính nào thay đổi
sts dữ liệu được tổ chức tốt như một bảng tính được duy trì và chia sẻ bởi server cơ sở dữ liệu.
Web server: Nó là một loại trang web lưu trữ. Nó tạo điều kiện cho sự tồn tại của WWW.
Xem thêm Hướng dẫn Fingerprint Web Server