Có một điều nhận thấy là thị lực của chúng ta dần trở nên kém đi theo thời gian, như một phần của quá trình lão hóa tự nhiên. Phương pháp phẫu thuật LASIK không thể giúp ngăn tình trạng này xảy ra, vì lão hóa là điều tất yếu của cuộc sống. Do đó, việc thị lực của bạn mờ đi khi bạn già đi là điều hoàn toàn bình thường. Những thay đổi xảy ra sau khi thực hiện phương pháp phẫu thuật LASIK sẽ còn phụ thuộc vào độ tuổi của bạn cũng như những tình trạng của mắt trong những thời điểm khác nhau.
LASIK là gì?
Khi ánh sáng chiếu vào trong mắt và đi qua lớp giác mạc, ánh sáng được đưa lên võng mạc sao cho hình ảnh rơi đúng võng mạc và đúng vị trí điểm vàng. Hiện tượng ánh sáng được uốn cong và tập trung trên võng mạc được gọi là hiện tượng khúc xạ.
Trong trường hợp mắt gặp các vấn đề bất thường, hiện tượng khúc xạ của mắt không hoạt động hoàn chỉnh và hình ảnh sẽ không được in trên võng mạc [có thể rơi ở trước võng mạc, sau võng mạc hay trên võng mạc nhưng lệch điểm vàng]. Những trường hợp này được gọi là tật khúc xạ.
Phương pháp LASIK được sử dụng để điều chỉnh các tật khúc xạ như cận thị, viễn thị, loạn thị. Bằng cách sử dụng tia laser hoặc lưỡi dao nhỏ, giác mạc của bạn được định hình lại sao cho khi ánh sáng đi qua, hình ảnh rơi đúng vị trí và thu được sắc nét nhất. Sau khi phẫu thuật, bạn sẽ không cần phải sử dụng kính thuốc để điều chỉnh thị lực như trước.
Thay đổi thị lực sau khi phẫu thuật LASIK
Về nguyên tắc, phẫu thuật LASIK thay đổi vĩnh viễn thị lực của bạn. Phương pháp này can thiệp bằng cách định hình lại phần giác mạc phía trước cho phù hợp với khả năng khúc xạ của mắt. Theo đó, tình trạng thị lực sẽ được thay đổi và kéo dài đến hết cuộc đời. Tuy nhiên, vẫn có những lý do khiến thị lực thay đổi sau khi phẫu thuật.
Theo nghiên cứu, thị lực có thể thay đổi theo thời gian nếu tình trạng ban đầu của bạn tiếp tục tiến triển [viễn, cận, loạn]. Sự tiến triển này vẫn có thể làm thay đổi thị lực của mắt. Một trong những lý do phổ biến khác khiến thị lực thay đổi sau khi phẫu thuật nhiều năm và tình trạng lão thị. Khi bạn già đi, thấu kính của mắt - ở đây là thủy tinh thể - trở nên kém linh hoạt, khiến khả năng thu hình ảnh sắc nét trên võng mạc bị giảm và khiến nhìn mờ.
Việc LASIK duy trì hiệu quả trong bao lâu còn phụ thuộc vào độ tuổi thực hiện phẫu thuật và tình trạng của mắt tiến triển ra sao. Theo đa số người thực hiện phương pháp này cho biết, họ hài lòng với thị lực của mình sau 10 năm phẫu thuật.
Một số nghiên cứu tìm thấy có khoảng 10% những người từng phẫu thuật LASIK sau 12 năm có gặp phải những thay đổi về thị lực có liên quan đến tuổi tác. Nghiên cứu khác lại đưa ra con số 35% những người đã phẫu thuật cần điều trị lại sau 10 năm.
Mổ LASIK mất bao lâu?
Thực tế, tùy thuộc vào mỗi người khác nhau mà thời gian mổ khác nhau. Tuy nhiên, thời gian trung bình trong khoảng 10 đến 20 phút cho mỗi bên mắt. Quá trình lành thương cũng diễn ra rất nhanh, chỉ sau 24 giờ là bạn có thể nhìn thấy lại bình thường.
Điều gì có thể xảy ra sau khi phẫu thuật LASIK?
Sau khi phẫu thuật, bạn có thể nhận thấy một số điều dưới đây, và những điều này có thể cải thiện trong vài tuần hoặc vài tháng sau đó:
- Nhìn mờ
- Mắt khô, ngứa
- Nhảy cảm với ánh sáng
- Rối loạn thị giác như nhìn đôi, ánh sáng chói hay quầng sáng
Một điều cực kỳ quan trọng là bạn không được dụi mắt sau khi phẫu thuật vì nó có thể ảnh hưởng đến phần giác mạc chưa lành, khiến quá trình lành thương lâu hơn.
Thông thường, bạn sẽ không phải đeo kính sau khi phẫu thuật. Tuy nhiên, nếu thị lực không trở lại hoàn toàn bình thường, một số trường hợp bạn vẫn cần kính thuốc để hỗ trợ như đọc sách hay lái xe.
Tổng kết
Phẫu thuật LASIK định hình lại giác mạc vĩnh viễn và không thể hồi phục trở lại thời kỳ trước đó. Do vậy, về lý thuyết là mắt bạn sẽ sắc bén trở lại trong suốt thời gian còn lại của cuộc đời. Tuy nhiên, thị lực vẫn có thể giảm đi khi bạn về già. Sau khoảng 40 tuổi, tình trạng lão hóa của mắt xuất hiện, và khi đó, LASIK không còn có thể giúp bạn được nữa.
Tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của bạn mà hiệu quả sau phẫu thuật kéo dài trong bao lâu. Do vậy, bạn nên thực hiện đầy đủ các bước chăm sóc đôi mắt, cũng như tránh các tác động có hại lâu dài để bảo vệ đôi mắt hiệu quả.
Tham khảo thêm thông tin tại: Những điều cần lưu ý trước và sau phẫu thuật LASIK
TS. BS. Hải Yến trả lời:
Tất cả mọi vết thương trong cơ thể đều cần có thời gian để phục hồi, lành sẹo. Thời gian lành sẹo khác nhau giữa các cá thể với cùng một phương pháp can thiệp, hoặc trên cùng một cá thể nhưng áp dụng các phương pháp can thiệp khác nhau. Khác biệt thậm chí còn xảy ra giữa các vị trí trên cùng một cơ thể, giữa các bộ phận đối xứng của cơ thể [hai mắt, hai tai, hai tay, hai chân ...]. Sau phẫu thuật khúc xạ bằng laser, bất kể LASIK, FemtoLASIK, laser bề mặt hay SMILE mặc dù vết mổ đã liền không gây cảm giác khó chịu, cộm xốn, nhưng quá trình lành thương về mặt tế bào, vi mô của mắt còn tiếp tục diễn ra trong khoảng 3 đến 6 tháng, tương tự, thị lực và khúc xạ ổn định sau 3-6 tháng. Trong lúc này thị lực và khúc xạ có thể thay đổi, dao động, lúc mờ lúc rõ, đôi lúc có cảm giác mờ sương, như vậy bạn có thể yên tâm vì tình trạng của bạn như vậy là bình thường.
Như đã nói ở trên, quá trình này mang tính đặc thù rất cao, khác biệt tùy người, có người đạt thị lực cao ngay từ đầu sau đó giảm dần rồi lại tăng, có người ban đầu thấp sau đó tăng lên từ từ, có người giữ thị lực cao ngay sau mổ và rất ít biến động, có người thị lực ở mức vừa phải và không thay đổi... Tuy nhiên hầu hết bệnh nhân sau khi phẫu thuật khúc xạ bằng laser đều đạt thị lực từ 5/10 trở lên mà không cần đeo kính, là mức thị lực đủ tiêu chuẩn cấp bằng lái xe ở Mỹ, Úc và các nước phát triển. Như vậy với thị lực này bạn hoàn toàn có thể sinh hoạt thoải mái.
Bề mặt giác mạc [lớp mô trong suốt ở phía trước của mắt] về mặt vi thể là một lớp sần sùi, do được bao phủ bởi các vi nhung mao với kích thước nhỏ hơn micromét. Các vi nhung mao này làm tăng diện tích tiếp xúc với không khí, tăng diện tích lưu giữ nước mắt, qua đó hấp thụ nhiều ô xy nuôi dưỡng giác mạc, hạn chế bốc hơi bề mặt, giúp giác mạc luôn có được độ ẩm cần thiết. Nước mắt lấp kính các khoảng trống của vi nhung mao và tạo một mặt phẳng quang học hoàn hảo, nhờ vậy ánh sáng được hội tụ tại một điểm và cho hình ảnh nét, rõ ràng. Sau phẫu thuật laser, tình trạng khô mắt tạm thời là khá phổ biến, nước mắt không đủ lấp kín hết các kẽ hở giữa các vi nhung mao làm ánh sáng bị tán xạ, hình ảnh phần nào giảm bớt độ sắc nét. Đấy là lý do, khi chớp mắt hoặc nhỏ nước mắt nhân tạo, bạn sẽ thấy mắt rõ hơn.
Thường tình trạng khô mắt sẽ giảm dần trong 3-6 tháng, và quá trình lành thương cũng ổn định dần vào giai đoạn này. Do vậy, thị lực, khúc xạ cuối cùng chỉ có thể kết luận ít nhất sau 6 tháng. Sau mổ, để tự kiểm tra thị lực của mình, bệnh nhân hay có thói quen che từng mắt để thử, hoặc so sánh thị lực của mình với người khác. Điều đó dẫn đến những lo lắng, băn khoăn không cần thiết và gây căng thẳng, bất ổn về tâm lý, tạo những năng lượng tiêu cực, không tốt cho quá trình lành thương. Chức năng thị giác được hình thành từ việc thu nhận hình ảnh của thế giới bên ngoài qua hai bên mắt, các hình ảnh được chồng khít, bổ sung trước khi não phân tích và chuyển tín hiệu thành nhận thức về một hình ảnh duy nhất. Nếu sau mổ, mắt không có hiện tượng bất thường như sức nhìn suy giảm mạnh, đột ngột, đau nhức, cộm xốn, chói sáng ... việc mỗi ngày hoặc vài tiếng một lần che mắt để tự kiểm tra sức nhìn là hoàn toàn không cần thiết. Hãy cho cơ thể chúng ta một ít thời gian để phục hồi, đấy là lý do tại sao sau phẫu thuật khúc xạ laser lịch tái khám của bạn sẽ là 1 ngày, 1 tuần, 1 tháng, 3 tháng, 6 tháng sau mổ chứ không phải là mỗi giờ hay mỗi ngày sau mổ.
Nhớ tuân thủ lịch tái khám của bác sỹ, nhỏ nước mắt đều đặn làm việc điều độ và chúc mắt của bạn nhanh chóng đạt thị lực tối ưu.
TS.BS. Trần Hải Yến
Phòng khám mắt HYEC
31A Nguyễn ĐÌnh Chiểu, Q.1, TP.HCM
Một ca phẫu thuật LASIK chỉ mất 10-15 phút, tuy có ưu điểm không đau, không chảy máu và tuyệt đối an toàn nhưng trước và sau phẫu thuật cần có một quá trình chăm sóc mắt hợp lý để có được một đôi mắt đẹp, không tái cận.
Quy trình phẫu thuật LASIK bao gồm cả một quá trình bắt đầu từ tiền phẫu [khám trước phẫu thuật] đến việc tái khám, chăm sóc đầy đủ [hậu phẫu]. Ngoài chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lý bệnh nhân cần kết hợp với một chế độ dinh dưỡng đầy đủ để duy trì một đôi mắt khoẻ đẹp.
Dưới đây là những hướng dẫn chăm sóc mắt sau phẫu thuật LASIK của bác sỹ chuyên khoa tại Bệnh viện Mắt Sài Gòn nhằm giúp bệnh nhân có được đôi mắt khỏe, ổn định, không tái cận sau phẫu thuật.
– Trong một vài giờ sau phẫu thuật, mắt có thể cộm, chảy nước mắt và rất nhạy cảm với ánh sáng. Vì thế nên nhắm mắt, nghỉ ngơi giúp thư giãn mắt và tinh thần.
– Không được dùng tay dụi lên mắt, nhắm mở mắt nhẹ nhàng, không nheo hay nhíu mắt mạnh.
– Ăn uống bình thường.
1 tuần sau phẫu thuật:
– Đây là khoảng thời gian mắt vẫn còn nhạy cảm với ánh sáng, tuy nhiên bạn không nên quá lo lắng, hiện tượng này sẽ hết sau một vài tuần.
– 1 tuần sau phẫu thuật mắt vẫn chưa điều tiết tốt, nên đôi khi vẫn còn tình trạng mờ khi nhìn ở khoảng cách gần.
– Nhỏ nước mắt nhân tạo, thuốc theo chỉ định của bác sỹ.
– Nên hạn chế tiếp xúc với màn hình điện tử [xem tivi, máy vi tính, điện thoại] trong tuần đầu sau phẫu thuật.
– Vệ sinh tay sạch trước khi nhỏ thuốc. Khi nhỏ thuốc nhẹ nhàng dùng ngón tay kéo nhẹ mi dưới để nhỏ thuốc, không để đầu lọ thuốc chạm vào mắt
– Hạn chế ra ngoài trời nắng, nếu phải ra hãy mang kính râm để bảo vệ mắt.
– Khi ngủ dùng kính bảo vệ mắt để tránh vô tình dụi mắt trong lúc ngủ.
– Tái khám đúng lịch hẹn.
1 tháng sau phẫu thuật
– Sau 1 tuần, có thể tập các môn thể thao nhẹ nhàng như đi bộ, hoặc các động tác yoga nhẹ nhàng
– Sau một tháng, không tham gia các môn thể thao các hoạt động nặng. Sau 3 tháng phải được bác sĩ đồng ý nếu muốn tham gia những hoạt động mạnh như chơi thể thao đối kháng như đánh vợt hay bất cứ hoạt động nào có nguy cơ dính bụi, khói vào mắt.
– Không tham gia các hoạt động có nguy cơ làm nước văng vào mắt như bơi lội, tắm hơi trong vòng 1 tháng sau phẫu thuật.
– Không sử dụng các sản phẩm trang điểm mắt như mascara, kẻ nước trong vòng 1 tháng sau phẫu thuật. Sau 1 tháng nếu muốn sử dụng mỹ phẩm mắt thì nên mua mới để tránh tình trạng nhiễm trùng
– Tránh để xà phòng, sữa rửa mặt dính vào mắt. Khi tắm gội đầu, chuẩn bị sẵn 1 khăn bông mềm, khô để thấm nước, tránh để nước rơi vào mắt.
6 tháng sau phẫu thuật
– Tuân thủ đúng nguyên tắc khi làm việc trực tiếp với máy tính. Mắt cách trung tâm màn hình từ 50-65cm, trung tâm màn hình thấp hơn mắt 3 đến 4 cm. Làm việc nơi đầy đủ ánh sáng, nên chọn màn hình lớn, có độ phân giải cao. Tránh để ánh sáng chiếu trực tiếp lên màn hình gây chói lóa.
– Tư thế ngồi làm việc thoải mái
– Không ngồi quá lâu trước máy tính, sau khoảng 30p làm việc nên cho mắt nghỉ ngơi thư giãn trong khoảng 2 đến 3 phút bằng cách nhìn vào vật ở xa
– Thường xuyên chớp mắt, nếu cần có thể sử dụng nước mắt nhân tạo [theo toa của bác sĩ] để giữ ẩm cho mắt.
– Không thức khuya, ngủ đủ 7 đến 8 tiếng một ngày
– Khoảng cách từ mắt đến tivi tốt nhất là gấp tối thiểu là 2, tối đa là 3 lần độ lớn màn hình [ví dụ: TV 40 inch thì ngồi cách khoảng 2m-3m].
Chế độ dinh dưỡng sau phẫu thuật
Duy trì chế độ dinh dưỡng lành mạnh, cân đối, ăn ít các thực phẩm chiên, xào, thường xuyên ăn các thực phẩm tốt cho mắt.
– Các thực phẩm giàu vitamin A: gan cá chép, trứng, sữa…
– Giàu beta-caroten: rau củ quả màu vàng cam, rau có màu xanh đậm
– Giàu vitamin C: trái cây có vị chua, các loại rau như rau ngót, súp lơ, cải bẹ trắng, thì là, hành lá..
– Giàu vitamin E: dầu thực vật, các loại hạt
– Giàu lutein: cải bó xôi, cải xoăn, bắp…
– Giàu selenium: các loại hải sản, ngũ cốc, thịt. trứng…
Khám mắt định kỳ
– Tái khám theo đúng lịch hẹn của bác sĩ
– Định kỳ 6 tháng nên đi khám mắt 1 lần tại các bệnh viện mắt uy tín để phát hiện ra các bệnh lý về mắt.
– Khi có bất cứ bất thường gì ở mắt như đau, xốn cộm nhiều, đỏ , chảy nước mắt nhiều, nhìn mờ đột ngột,v.v.. nên đi khám mắt ngay.
Nếu bạn có điều gì còn thắc mắc, vui lòng liên hệ:
Hotline: 1900 555 553
Fanpage:
– Tại Sài Gòn: //www.facebook.com/bvmatsaigon
– Tại Hà Nội: //www.facebook.com/hoimatcanthi