Nguyên nhân của hiện tượng thoái hóa là gì sinh học 9?

- Khái niệm: hiện tượng thoái hóa là hiện tượng mà ở các thế hệ con cháu có sức sống kém dần, xuất hiện nhiều tính trạng xấu, năng suất thấp, bị chết non.

- Ví dụ:

+ Ở lúa mì: vụ đầu tiên thân cây cao, cứng, số lượng bông nhiều, hạt chắc. Vụ thứ 2, 3: thân cây lùn, yếu, số lượng bông ít, hạt lép nhiều, một số cây lá có màu trắng, nhiều cây bị chết.

a. Hiện tượng thoái hóa do tự thụ phấn ở cây giao phấn

- Nhận xét: qua nhiều thế hệ sức sống giảm dần, năng suất thấp dần, bị dị dạng, cây có thể bị chết nhiều.

- Ở nhiều dòng bộc lộ những đặc điểm có hại như bạch tạng, thân lùn, bắp dị dạng, …

- Nguyên nhân do hiện tượng tự thụ phần ở cây giao phấn \(\overrightarrow{ }\) các cặp gen đồng hợp lặn \(\overrightarrow{ }\) đa số biểu hiện các tính trạng xấu.

b. Hiện tượng thoái hóa do giao phối gần ở động vật

- Giao phối gần là sự giao phối giữa con cái sinh ra từ một cặp bố mẹ hoặc giữa bố mẹ và con cái.

- Thoái hóa do giao phối gần biểu hiện:

+ Các thế hệ sau: sự sinh trưởng, phát triển yếu, xuất hiện con quái thai, dị tật bẩm sinh, chết non.

- Do giao phối gần \(\overrightarrow{ }\) các cặp gen đồng hợp lặn \(\overrightarrow{ }\) đa số biểu hiện các tính trạng xấu.

Vịt con 4 chân, lợn con có cột sống yếu và móng chân phát sáng 

@[email protected]@[email protected]@[email protected]

2. Nguyên nhân của hiện tượng thoái hóa

- Sơ đồ lai:

P: Aa x Aa  (100%)

F1: 1AA : 2Aa : 1aa

      25%    50%    25%

- Tỷ lệ các kiểu gen qua các thế hệ:

- Nhận xét: tỷ lệ kiểu gen đồng hợp tăng, tỉ lệ kiểu gen dị hợp giảm qua các thế hệ.

- Tự thụ phấn hoặc giao phối gần qua nhiều thế hệ \(\overrightarrow{ }\) các gen lặn có hại chuyển từ trạng thái dị hợp sang trạng thái đồng hợp \(\overrightarrow{ }\) có thể gây hại.

- Tuy nhiên, một số loài thực vật thụ phấn nghiêm ngặt (đậu Hà Lan, cà chua, …), động vật thường xuyên giao phối gần (chim bồ câu, chim cu gáy, …) không bị thoái hóa khi tự thụ phấn hay giao phối gần vì hiện tại chúng mang các cặp gen đồng hợp không gây hại.

3. Vai trò của phương pháp tự thụ phấn bắt buộc và giao phối cận huyết trong chọn giống

- Củng cố, duy trì đặc tính mong muốn.

- Tạo dòng thuần.

- Loại bỏ gen xấu gây hại ra khỏi quần thể.

- Chuẩn bị lai khác dòng để tạo ưu thế lai.

Biểu hiện của thoái hoá giống là:

Biểu hiện nào sau đây không phải của thoái hoá giống:

Tự thụ phấn là hiện tượng thụ phấn xảy ra giữa:

Nguyên nhân của hiện tượng thoái hoá giống là:

 Hiện tượng dưới đây xuất hiện do giao phối gần là:

Giải Sinh 9 Bài 34 Công nghệ gen giúp các em học sinh biết cách trả lời các câu hỏi phần in nghiêng và câu hỏi cuối bài trang 101. Đồng thời hiểu được kiến thức về hiện tượng thoái hóa là gì, nguyên nhân của hiện tượng thoái hóa và vai trò của phương pháp tự thụ phấn bắt buộc giao phối cận huyết trong chọn giống.

Soạn Sinh học 9 Công nghệ gen được biên soạn bám sát theo chương trình SGK trang 99→101. Qua đó giúp học sinh nhanh chóng nắm vững được kiến thức để học tốt môn Sinh học. Vậy sau đây là nội dung chi tiết giải bài tập Sinh 9 Bài 34, mời các bạn lớp 9 cùng theo dõi tại đây.

Thoái hóa do tự thụ phấn và do giao phối gần

I. Hiện tượng thoái hóa

- Khái niệm: thoái hóa là hiện tượng mà các thế hệ con cháu có sức sống kém dần, xuất hiện nhiều tính trạng xấu, năng suất thấp, bị chết non.

- Ví dụ: ở lúa mì: vụ đầu tiên thân cây cao, cứng, số lượng bông nhiều, hạt chắc, vụ thứ 2, thứ 3: thân cây lùn, yếu, số lượng bông ít, hạt lép nhiều, một số cây lá có màu trắng, nhiều cây bị chết.

1. Thoái hóa do tự thụ phấn ở cây giao phấn

Thoái hóa ở ngô

- Hiện tượng tự thụ phấn ở cây giao phấn → các cặp gen lặn có tỷ lệ xuất hiện ở trạng thái đồng hợp lặn cao → đa số biểu hiện các tính trạng xấu.

2. Thoái hóa do giao phối gần ở động vật

- Giao phối gần là: sự giao phối giữa con cái sinh ra từ 1 cặp bố mẹ hoặc giữa bố mẹ và con cái.

- Các thế hệ sau: sự sinh trưởng, phát triển yếu, xuất hiện con quái thai, dị tật bẩm sinh, chết non

- Cũng giống như tự thụ phấn ở thực vật, giao phối gần làm xuất hiện các cặp gen đồng hợp lặn → đa số biểu hiện các tính trạng xấu.

Vịt con 4 chân, lợn con có cột sống yếu và móng chân phát sáng

II. Nguyên nhân hiện tượng thoái hóa

- Tỷ lệ các kiểu gen qua các thế hệ tự thụ phấn:

- Nhận xét: tỷ lệ kiểu gen đồng hợp tăng dần, tỉ lệ kiểu gen dị hợp giảm dần qua các thế hệ.

- Tự thụ phấn hoặc giao phối gần qua nhiều thế hệ → các gen lặn có hại chuyển từ trạng thái dị hợp sang trạng thái đồng hợp → có thể gây hại cho cơ thể.

- Tuy nhiên, 1 số loài thực vật thụ phấn nghiêm ngặt (đậu Hà Lan, cà chua…), động vật thường xuyên giao phối gần (chim bồ câu, chim cu gáy …) không bị thoái hóa khi tự thụ phấn hay giao phối gần vì hiện tại chúng mang các cặp gen đồng hợp không gây hại.

III. Vai trò của phương pháp tự thụ phân bắt buộc và giao phối cận huyết trong chọn giống

Trong chọn tạo giống cây trồng, vật nuôi, người ta dùng phương pháp tự thụ phấn và giao phối gần để:

- Củng cố, duy trì đặc tính mong muốn

- Tạo dòng thuần

- Loại bỏ gen xấu gây hại ra khỏi quần thể

-Chuẩn bị lai khác dòng để tạo ưu thế lai

Trả lời câu hỏi Sinh học 9 trang 99, 100

Câu hỏi trang 99

Hiện tượng thoái hóa do tự thụ phấn ở cây giao phấn biểu hiện như thế nào?

Gợi ý đáp án 

Hiện tượng thoái hóa di tự thụ phấn ở cây giao phấn biểu hiện: các cá thể của các thế hệ tiếp có sức sống kém dần ở các dấu hiệu biểu hiện như phát triển chậm, chiều cao cây và năng suất giảm dần, nhiều cây bị chết,… bộc lộ các đặc điểm có hại như: bạch tạng, thân lùn, kết hạt ít,…

Hãy trả lời các câu hỏi sau:

- Qua các thế hệ tự thụ phấn hoặc giao phối cận huyết, tỉ lệ thể đồng hợp và thể dị hợp biến đổi như thế nào?

- Tại sao tự thụ phấn ở cây giao phấn và giao phối gần ở động vật lại gây ra hiện tượng thoái hóa?

Gợi ý đáp án 

- Qua các thế hệ tự thụ phấn hoặc giao phối cận huyết, tỉ lệ thể đồng hợp tăng và thể dị hợp giảm.

- Tự thụ phấn ở cây giao phấn và giao phối gần ở động vật lại gây ra hiện tượng thoái hóa vì xuất hiện các tổ hợp gen đồng hợp lặn gây hại cho cơ thể sinh vật.

Giải bài tập SGK Sinh 9 Bài 34 trang 101

Câu 1

Vì sao tự thụ phấn bắt buộc ở cây giao phấn và giao phối gần ở động vật qua nhiều thế hệ có thể gây ra hiện tượng thoái hoá? Cho ví dụ.

Gợi ý đáp án

Tự thụ phấn bắt buộc ở cây giao phấn và giao phối gần ở động vật qua nhiều thế hệ có thể gây ra hiện tượng thoái hoá vì các gen lặn có hại chuyển từ trạng thái dị hợp sang trạng thái đồng hợp biểu hiện ra kiểu hình.

Câu 2

Trong chọn giống, người ta dùng hai phương pháp tự thụ phấn bắt buộc và giao phối gần nhằm mục đích gì?

Gợi ý đáp án

Trong chọn giống, người ta dùng hai phương pháp này để củng cố và giữ tính ổn định của một số tính trạng mong muốn, tạo dòng thuần có các cặp gen đồng hợp thuận lợi cho sự đánh giá kiểu gen, phát hiện các gen xấu loại bỏ ra khỏi cơ thể.

Qua các thế hệ tự thụ phấn hoặc giao phối cậu huyết, tỉ lệ thể đồng hợp tăng dần, tỉ lệ thể dị hợp giảm dần.

Tự thụ phấn bắt buộc ờ cây giao phấn và giao phối gần ở động vật gây ra hỉện tượng thoái hóa vì tạo ra các cặp gen lặn đồng hợp gây hại.

Một số loài thực vật tự thụ phấn nghiêm ngặt (đậu Hà Lan. cà chua...), động vật thường xuyên giao phối gần (chim bồ câu, chim cu gáy...) không bị thoái hoá khi tự thụ phấn hay giao phối cận huyết vì hiện tại chúng đang mang những cặp gen đồng hợp không gây hại cho chúng.

Bài 34: Thoái hóa do tự thụ phấn và do giao phối gần – Nguyên nhân của hiện tượng thoái hóa. Tự thụ phấn bắt buộc ờ cây giao phấn và giao phối gán ở động vật gây ra hỉện tượng thoái hóa vì tạo ra các cập gen lặn đồng hợp gây hại.

Hình 34.3 minh hoạ sự biến đổi tỉ lệ thể dị hợp và thể đồng hợp qua các thế hệ trong tự thụ phấn.

Qua các thế hệ tự thụ phân hoặc giao phối cậu huyết, tỉ lệ thể đồng hợp tăng dần, tỉ lệ thể dị hợp giảm dần.

Tự thụ phấn bắt buộc ờ cây giao phấn và giao phối gán ở động vật gây ra hỉện tượng thoái hóa vì tạo ra các cập gen lặn đồng hợp gây hại.

Một số loài thực vật tự thụ phấn nghiêm ngặt (đậu Hà Lan. cà chua…), động vật thường xuyên giao phối gần (chim bồ câu, chim cu gáy..) không bị thoái hoá khi tự thụ phấn hay giao phối cận huyết vì hiện tại chúng đang mang nhĩrng cặp gen đồng hợp không gây hại cho chúng.