Đường lối cách mạng của Đảng cộng sản Việt Nam - chương mở đầu
CHƯƠNG MỞ ĐẦU
ĐỐI TƯỢNG, NHIỆM VỤ VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
MÔN ĐƯỜNG LỐI CÁCH MẠNG CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM
I. ĐỐI TƯỢNG VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
1. Đối tượng nghiên cứu
a. Khái niệm đường lối cách mạng của Đảng cộng sản Việt Nam
* Vai trò, bản chất của Đảng:
- Đảng cộng sản Việt Nam được thành lập ngày 03/02/1930. Đảng là đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam.
- Đảng là đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của dân tộc.
- Đảng cộng sản Việt Nam lấy chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động, lấy tập trung dân chủ làm nguyên tắc tổ chức cơ bản.
- Sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng là nhân tố hàng đầu quyết định thắng lợi của cách mạng Việt Nam.
- Trong hoạt động lãnh đạo của Đảng, vấn đề cơ bản trước hết là đề ra đường lối cách mạng, đây là công việc quan trọng hàng đầu của một chính đảng.
* Đường lối cách mạng của Đảng:
- Đường lối cách mạng của Đảng cộng sản Việt Nam là hệ thống quan điểm, chủ trương, chính sách về mục tiêu, phương hướng, nhiệm vụ và giải pháp của cách mạng Việt Nam.
- Đường lối cách mạng được thể hiện qua cương lĩnh, nghị quyết của Đảng.
- Nhìn tổng thể, đường lối cách mạng của Đảng bao gồm đường lối đối nội và đường lối đối ngoại.
- Đường lối cách mạng của Đảng là toàn diện và phong phú. Có đường lối chính trị chung, xuyên suốt cả quá trình cách mạng, cũng có đường lối cho từng thời kỳ lịch sử. Ngoài ra còn có đường lối cách mạng vạch ra cho từng lĩnh vực hoạt động cụ thể.
- Đường lối cách mạng của Đảng chỉ có giá trị chỉ đạo thực tiễn khi phản ánh đúng quy luật vận động khách quan.
- Đường lối đúng là nhân tố hàng đầu quyết định thắng lợi của cách mạng, quyết định vị trí, uy tín của Đảng đối với quốc gia dân tộc.
- Mục tiêu của đường lối nhằm phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân.
II. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ Ý NGHĨA CỦA VIỆC HỌC TẬP MÔN HỌC
1. Phương pháp nghiên cứu
a. Cơ sở phương pháp luận
Dựa trên thế giới quan, phương pháp luận khoa học của chủ nghĩa Mác – Lênin, các quan điểm có ý nghĩa phương pháp luận của chủ tịch Hồ Chí Minh và các quan điểm của Đảng.
b. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp phổ biến là phương pháp lịch sử và phương pháp logic.
- Bên cạnh đó, sử dụng các phương pháp thích hợp: phân tích, tổng hợp, đối chiếu, so sánh, định lượng… cho từng nội dung của môn học.
2. Ý nghĩa của việc học tập
- Môn học nhằm trang bị cho sinh viên những hiểu biết cơ bản nhất về sự ra đời và hoạt động của Đảng, tập trung vào lĩnh vực đường lối của Đảng trong tiến trình lãnh đạo cách mạng, nhất là trong thời kỳ đổi mới.
- Học tập, quán triệt đường lối để hiểu và vận dụng, thực hiện tốt đường lối, chính sách của Đảng.
- Đường lối chính trị là phương cách xử lý tình huống, cách giải quyết những vấn đề thực tiễn của cách mạng, của đất nước trong các thời kỳ và các lĩnh vực khác nhau, qua đó người học thêm hiểu biết, nâng cao năng lực hoạt động và củng cố niềm tin vào Đảng, vào sự nghiệp cách mạng.
Đường lối cách mạng của Đảng là hệ thống quan điểm, chủ trương, chính sách về mục tiêu, phương hướng, và giải pháp của cách mạng Việt Nam. Đường lối cách mạng của Đảng được thể hiện qua cương lĩnh, nghị quyết, chỉ thị…
Hệ thống chính trị là gì? Cơ cấu hệ thống chính trị ở Việt Nam là gì?
Hệ thống chính trị là một cơ cấu bao gồm: Các đảng phái, Nhà nước, Các tổ chức chính trị xã hội. Hoạt động trong khuôn khổ pháp luật hiện hành, được chế định theo tư tưởng giai cấp cầm quyền, nhằm tác động quá trình KT-XH để phát triển xã hội ấy.
Hệ thống chính trị ở Việt Nam gồm:
- Nhà nước Cộng hòa xã hội Chủ nghĩa Việt Nam:
- Lập pháp: Quốc hội.
- Hành pháp: Chính phủ.
- Tư pháp: Tòa án, viện kiểm sát.
- Đảng cộng sản Việt Nam: lãnh đạo và đưa ra các đường lối cách mạng.
- Các tổ chức xã hội khác: Mặt trận tổ quốc Việt Nam…
Vận hành theo cơ chế: Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân lao động làm chủ. Hệ thống chính trị ở Việt Nam được xây dựng hoàn thiện vào năm 1945.
Yếu tố cấu thành nên hệ thống chính trị ở Việt Nam?
- Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời năm 1930
- Cách mạng tháng 8 thành công năm 1945
- Ngày 2/9/1945: khai sinh nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa [Hình thái nhà nước đầu tiên của Việt Nam, Nhà nước Việt Nam hiện nay là Nhà nước Cộng hòa xã hội Chủ nghĩa Việt Nam]
Đảng Cộng sản Việt Nam là đội Tiên Phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam; đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động ảnh và của dân tộc. Đảng Cộng sản Việt Nam lấy chủ nghĩa mác-lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động; lấy tập trung dân chủ là nguyên tắc tổ chức cơ bản.
Đảng đã đề ra được đường lối cách mạng đúng đắn và trực tiếp lãnh đạo cách mạng nước ta giành được những thắng lợi lớn: đem lại và bảo vệ vững chắc độc lập, thống nhất, tự do, mở đường đi lên chủ nghĩa xã hội cho dân tộc Việt Nam Nam, đưa Việt Nam hội nhập vào trào lưu chung của thế giới để phát triển mạnh mẽ, vững chắc; góp phần tích cực cho sự nghiệp hòa bình, thịnh vượng của nhân dân thế giới.
Đường lối cách mạng của Đảng cộng sản Việt Nam là hệ thống quan điểm, chủ trương, chính sách về mục tiêu, phương hướng, nhiệm vụ vụ và giải pháp của cách mạng Việt Nam. Đường lối cách mạng thể hiện qua cương lĩnh, nghị quyết của Đảng.
- 1930-1945: Đấu tranh giành chính quyền:
- 1930-1931: Xô Việt Nghệ Tĩnh.
- 1936-1939: Cao trào Cách mạng dân sinh dân chủ.
- 1939-1945: Cao trào Cách mạng giải phóng dân tộc.
- 1945-1954: Chiến thắng Thực dân Pháp lần thứ 2 – Điện Biên Phủ.
- 1954-1975: Kháng chiến chống Mỹ.
- 1975 đến nay: Đảng đề ra đường lối xây dựng đất nước trong việc đi lên CNXH.
Đối tượng chủ yếu của môn học là hệ thống quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng trong tiến trình cách mạng Việt Nam Nam – từ cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân đến cách mạng xã hội chủ nghĩa.
- Sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam.
- Quá trình hình thành, bổ sung và phát triển đường lối cách mạng của Đảng, đặc biệt trên một số lĩnh vực cơ bản của thời kỳ đổi mới.
- Kết quả thực hiện đường lối cách mạng của Đảng trong tiến trình cách mạng Việt Nam.
Nghiên cứu, học tập tập môn Đường lối cách mạng của Đảng cộng sản Việt Nam phải dựa trên cơ sở thế giới quan, phương pháp luận của chủ nghĩa mác-lênin và các quan điểm có ý nghĩa phương pháp luận của Hồ Chí Minh
Phương pháp nghiên cứu chủ yếu là phương pháp lịch sử và phương pháp logic, ngoài ra có sự kết hợp các phương pháp khác như phân tích, tổng hợp, so sánh, quy nạp và diễn dịch, cụ thể hóa và trừu tượng hóa… thích hợp với nội dung của môn học.
– Môn Đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam trang bị cho sinh viên những hiểu biết cơ bản về sự ra đời của Đảng, về quan điểm, đường lối của Đảng trong cách mạng dân tộc, dân chủ nhân dân và cách mạng xã hội chủ nghĩa, đặc biệt là đường lối của Đảng trong thời kỳ đổi mới.
– Học tập môn Đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam có ý nghĩa rất quan trọng đối với việc bồi dưỡng cho sinh viên niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, định hướng phấn đấu theo mục tiêu, lý tưởng và đường lối của Đảng; nâng cao ý thức trách nhiệm của sinh viên trước những nhiệm vụ trọng đại của đất nước.
– Học tập môn này giúp sinh viên có thể vận dụng kiến thức chuyên ngành để chủ động, tích cực giải quyết những vấn đề kinh tế, chính trị, xã hội …theo đường lối, chính sách của Đảng.