Phương trình bậc nhất vô số nghiệm khi nào

Phương trình bậc nhất vô số nghiệm khi nào

Đối với phương trình bậc nhất 1 ẩn cũng có khá nhiều dạng toán, chúng ta sẽ tìm hiểu các dạng toán này và vận dụng giải các bài tập về phương trình bậc nhất một ẩn từ đơn giản đến nâng cao qua bài viết này.
Phương trình bậc nhất một ẩn là phương trình có dạng ax + b = 0 (a ≠ 0).

  • Thông thường để giải phương trình này ta chuyển những đơn thức có chứa biến về một vế, những đơn thức không chứa biến về một vế: ax + b = 0 <=>ax = b
  • Nếu là phương trình tích thì ta biến đổi như sau: A(x) . B(x) = 0 ⇔ A(x) = 0 hoặc B(x) = 0
Áp dụng phương pháp giải bài toán
  1. Với bài toán "Giải và biện luận phương trình bậc nhất một ẩn" chúng ta sử dụng kiến thức đã biết trong phần lý thuyết.
  2. Với bài toán "Tìm điều kiện để phương trình bậc nhất một ẩn có nghiệm thoả mãn điều kiện K" chúng ta thực hiện như sau:
Giả sử điều kiện cho ẩn số ( nếu cần) là K, khi đó ta có ĐKXĐ là tập D. Biến đổi phương trình về dạng: ax = -b (1) Khi đó:
  1. Phương trình (1) có nghiệm duy nhất: <=> $\left\{ \begin{array}{l}a \ne 0\\x = - b/a \in D\end{array} \right.$.
  2. Phương trình (1) có nghiệm: <=> $\left[ \begin{array}{l}a = b = 0\\\left\{ \begin{array}{l}a \ne 0\\x = - b/a \in D\end{array} \right.\end{array} \right.$.
  3. Phương trình (1) có nghiệm ∀x ∈ D thường ta có điều kiện a = b = 0.
  4. Phương trình ban đầu vô nghiệm: <=> $\left[ \begin{array}{l}a = 0\,\,\& \,\,b \ne 0\\\left\{ \begin{array}{l}a \ne 0\\x = - b/a \notin D\end{array} \right.\end{array} \right.$.
* Chú ý: Trong nhiều trường hợp các em học lên trình bày đòi hỏi của bài toán thông qua các bước giải biện luận.

3. Bài tập phương trình một ẩn

Những thí dụ từ căn bản tới nâng cao
Thí dụ 1. Giải và biện luận phương trình sau theo tham số m: m$^2$x + 6 = 4x + 3m.
Biến đổi phương trình về dạng: m$^2$x + 6 = 4x + 3m <=> (m$^2$ - 4)x = 3m - 6(*) Xét các trường hợp:

Trường hợp 1: Nếu m$^2$ - 4 ≠ 0 <=> m ≠ ± 2. Khi đó: (*) <=> x = $\frac{{3m - 6}}{{{m^2} - 4}} = \frac{3}{{m + 2}}$


Trường hợp 2: Nếu m$^2$ - 4 = 0 <=> m = ± 2. Khi đó: (*) <=> $\left[ {\begin{array}{*{20}{l}} {0.x = 0{\mkern 1mu} {\mkern 1mu} }\\ {0.x = - 12{\mkern 1mu} \left( {vo\,ly} \right)} \end{array}} \right.$
Kết luận:
  • Khi m ≠ ± 2, phương trình có nghiệm x = $\frac{3}{{m + 2}}$.
  • Khi m = 2, phương trình vô số nghiệm.
  • Khi m = - 2, phương trình vô nghiệm.
* Nhận xét: Trong thí dụ trên, ta thấy tồn tại đầy đủ các khả năng được minh hoạ trong bài toán tổng quát, tuy nhiên sẽ tồn tại những bài toán là một trường hợp đặc biệt:
  • Hệ số a ≠ 0 với mọi giá trị của tham số, khi đó ta kết luận ngay tính duy nhất nghiệm của phương trình.
  • Hệ số a = 0 với mọi giá trị của tham số, khi đó ta biện luận cho b.
Thí dụ 2. Giải và biện luận phương trình sau theo tham số a, b: $\frac{{x + a}}{{b - a}}$ + $\frac{{x - a}}{{b + a}}$ = $\frac{2}{{{a^2} - {b^2}}}$.
Điều kiện a ≠ ± b. Viết lại phương trình dưới dạng: -(a + b)(x + a) + (a - b)(x - a) = 2 <=> -bx = a$^2$ + 1. Khi đó:
  • Với b = 0, phương trình vô nghiệm.
  • Với b ≠ 0, phương trình có nghiệm x = -$\frac{{{a^2} + 1}}{b}$.
Thí dụ 3. Xác định tham số để phương trình sau có tập hợp nghiệm là $\mathbb{R}$: m$^2$(mx-1) = 2m(2x + 1).
Ta biến đổi phương trình về dạng: (m3 - 4m)x = m$^2$ + 2m. (*) Điều kiện để (*) có tập hợp nghiệm là $\mathbb{R}$ là: $\left\{ \begin{array}{l}{m^3} - 4m = 0\\2m + {m^2} = 0\end{array} \right.$ <=> $\left[ \begin{array}{l}m = 0\\m = - 2\end{array} \right.$. Vậy, với m = 0 hoặc m = -2 phương trình có tập nghiệm là $\mathbb{R}$.

Thí dụ 4. Xác định m để phương trình sau có nghiệm: m$^2$(x-1) = 4x-3m + 2 với x > 0.


Ta biến đổi phương trình về dạng: (m$^2$ – 4)x = m$^2$ – 3m + 2 <=> (m – 2)(m + 2)x = (m – 2)(m - 1). Phương trình có nghiệm với x > 0 điều kiện là: $\left[ \begin{array}{l}m - 2 = 0\\\left\{ \begin{array}{l}m - 2 \ne 0\\\frac{{m - 1}}{{m + 2}} > 0\end{array} \right.\end{array} \right.$ <=> $\left[ \begin{array}{l}m > 1\\m < - 2\end{array} \right.$.

Vậy, với m > 1 hoặc m < -2 phương trình có nghiệm thoả mãn điều kiện đề bài.

Trong chương trình toán trung học cơ sở, phương trình vô nghiệm là một trong những dạng toán tương đối khó với nhiều học viên. Qua bài viết này, GiaiNgo sẽ giúp những bạn nắm vững kỹ năng và kiến thức phương trình vô nghiệm khi nào, những dạng bài tập của phương trình vô nghiệm. Hãy đón đọc nhé !

Phương trình vô nghiệm khi nào? Một trong những bài toán các bạn học sinh vẫn thường gặp là “tìm m để phương trình vô nghiệm”. Bài viết này của GiaiNgo sẽ tổng hợp kiến thức về phương trình vô nghiệm, đưa ra những dạng toán thường gặp về phương trình vô nghiệm và cách giải chi tiết nhất. Hy vọng giúp các bạn học sinh rèn luyện thêm kiến thức để chuẩn bị cho các kì thi thật tốt. Cùng khám phá ngay thôi nào!

Bạn đang đọc: Phương trình vô nghiệm khi nào? Công thức và bài tập mẫu

Phương trình vô nghiệm là phương trình không có nghiệm nào. Phương trình vô nghiệm có tập nghiệm là S = ØMột phương trình hoàn toàn có thể có một nghiệm, hai nghiệm, ba nghiệm, … nhưng cũng hoàn toàn có thể không có nghiệm nào hoặc vô số nghiệm .

Bất phương trình vô nghiệm < => a = 0 và b xét với dấu > thì b ≤ 0 ≤ 0 ; với dấu < thì b ≥ 0 .

Phương trình bậc nhất một ẩn:

Phương trình bậc nhất một ẩn ax + b = 0 vô nghiệm khi a = 0, b ≠ 0

Phương trình bậc hai một ẩn:

Phương trình bậc hai một ẩn vô nghiệm khi a ≠ 0, ∆ < 0 

Phương trình bậc nhất một ẩn:

Xét phương trình bậc nhất có dạng ax + b = 0 .Nếu a = 0, b ≠ 0 thì phương trình vô nghiệm .

Phương trình bậc hai một ẩn:

Xét phương trình bậc hai có dạng ( a ≠ 0 ) .

  • Công thức nghiệm tính delta (ký hiệu là ∆).

Nếu ∆ < 0 thì phương trình vô nghiệm .

  • Công thức nghiệm thu gọn tính ∆’ (chỉ tính ∆’ khi hệ số b chẵn).

Xem thêm: Giải đáp câu hỏi Từ 1 đến 199 có bao nhiêu số 1 Brain Out

Với b = 2 b ’Nếu ∆ ’ < 0 thì phương trình vô nghiệm .

Dưới đây là những bài toán tìm hiểu thêm về dạng toán “ tìm m để phương trình vô nghiệm ”

Bài 1: Tìm m để phương trình  vô nghiệm

Hướng dẫn:

Do thông số ở biến x2 là 1 số ít khác 0 nên phương trình là phương trình bậc hai một ẩn .Ta sẽ vận dụng điều kiện kèm theo để phương trình bậc hai một ẩn vô nghiệm vào giải bài toán .

Bài 2: Tìm m để phương trình vô nghiệm

Hướng dẫn:

Do thông số ở biến x2 có chứa tham số m, nên khi giải bài toán ta phải chia hai trường hợp là m = 0 và m ≠ 0 .

Bài 3: Tìm m để phương trình vô nghiệm

Hướng dẫn:

Do thông số ở biến x2 là một số ít khác 0 nên phương trình là phương trình bậc hai một ẩn. Ta sẽ vận dụng điều kiện kèm theo để phương trình bậc hai một ẩn vô nghiệm vào giải bài toán .

Bài 4: Tìm m để phương trình vô nghiệm

Hướng dẫn:

Do thông số ở biến x2 có chứa tham số m, nên khi giải bài toán ta phải chia hai trường hợp là m = 0 và m ≠ 0 .

Xem thêm: Tranh vẽ chủ đề Chiếc ô tô mơ ước

Như vậy bài viết trên đã giải đáp được vướng mắc Phương trình vô nghiệm khi nào ? Đồng thời với những bài tập mẫu mà GiaiNgo san sẻ, kỳ vọng sẽ giúp những bạn nắm vững kỹ năng và kiến thức và rèn luyện tốt hơn. Chúc những bạn học tập tốt !

Cho phương trình $ax + b = 0$. Chọn mệnh đề đúng:

Phương trình $a{x^2} + bx + c = 0$ có nghiệm duy nhất khi và chỉ khi:

Phương trình ${x^2} - \left( {2 + \sqrt 3 } \right)x + 2\sqrt 3 = 0$:

Phương trình ${x^2} + m = 0$ có nghiệm khi và chỉ khi:

Hai số $1 - \sqrt 2 $ và $1 + \sqrt 2 $ là các nghiệm của phương trình:

Khẳng định đúng nhất trong các khẳng định sau là :

Phương trình $\left( {{m^2}-2m} \right)x = {m^2}-3m + 2$ có nghiệm khi:

1. Phương trình bậc nhất \(ax + b = 0\)

+) \(a \ne 0\) thì phương trình có nghiệm duy nhất \(x =  - \dfrac{b}{a}\)

+) \(a = 0\) và $b \ne 0$ thì phương trình vô nghiệm.

+) \(a = 0\) và $b = 0$ thì phương trình vô số nghiệm.

2. Phương trình \(a{x^2} + bx + c = 0\)

+) \(a = 0\) thì trở thành phương trình \(bx + c = 0\)

+) \(a \ne 0\)

i) \(\Delta > 0\) thì phương trình có hai nghiệm phân biệt \({x_{1,2}} = \dfrac{{ - b \pm \sqrt \Delta }}{{2a}}\)

ii) \(\Delta = 0\) thì phương trình có nghiệm kép \(x = - \dfrac{b}{{2a}}\)

iii) \(\Delta  < 0\) thì phương trình vô nghiệm.

3. Định lý Vi-et cho phương trình bậc hai

Cho phương trình bậc hai \(a{x^2} + bx + c = 0\left( {a \ne 0} \right)\) có hai nghiệm \({x_1} \le {x_2}\)

Khi đó: \(\left\{ \begin{array}{l}{x_1} + {x_2} =  - \dfrac{b}{a}\\{x_1}.{x_2} = \dfrac{c}{a}\end{array} \right.\)

+) Nếu đa thức \(f\left( x \right) = a{x^2} + bx + c\) có hai nghiệm \({x_1},{x_2}\) thì nó viết được thành \(f\left( x \right) = a\left( {x - {x_1}} \right)\left( {x - {x_2}} \right)\)

+) Nếu hai số \({x_1},{x_2}\) có tổng \({x_1} + {x_2} = S\) và tích \({x_1}.{x_2} = P\) thì chúng là nghiệm của phương trình \({x^2} - Sx + P = 0\)

Cho phương trình bậc hai có hai nghiệm \({x_1} \le {x_2}\). Đặt \({x_1} + {x_2} = S,{x_1}.{x_2} = P\), khi đó:

- Nếu \(P < 0\) thì \({x_1} < 0 < {x_2}\) (hai nghiệm trái dấu).

- Nếu \(P > 0\) và \(S > 0\) thì \(0 < {x_1} \le {x_2}\)  (hai nghiệm dương).

- Nếu \(P > 0\) và \(S < 0\) thì \({x_1} \le {x_2} < 0\) (hai nghiệm âm).