Anh em nào khoái nghịch máy tính thì chắc hẳn đã từng một lần nghe tới Windows Registry. Đây là nơi mà rất nhiều thủ thuật sinh ra, cũng là nơi bật tắt những tính năng ẩn của Windows từ thời Win Me, XP cho đến tận ngày hôm nay là Windows 10. Trong topic này mình sẽ giới thiệu với anh em kĩ hơn về Registry, cách mà các phần mềm Windows đang xài nó cũng như những lưu ý khi anh em thực hiện bất kì sự can thiệp nào vào Registry.
Windows Registry là gì?
Registry giống như một cơ sở dữ liệu cấp thấp để Windows và các phần mềm nói chung lưu cấu hình hoạt động của chúng. Ví dụ, khi bạn mới cài phần mềm nào đó vào Windows, máy sẽ tự tạo một dòng mới chứa vị trí của file chạy, icon là gì, version bao nhiêu, làm thế nào để chạy phần mềm.
Khi mới được giới thiệu hồi Windows 3.1, Registry chủ yếu chứa thông tin về những thành phần dùng giao thức COM. Windows 95 và Windows NT mở rộng Registry để sử dụng nó như một nơi chứa thông tin tập trung thay vì phân tán rải rác trong các file *.ini. Cũng cần nói thêm rằng Registry không phải là cách lưu dữ liệu duy nhất, các phần mềm cũng không bị buộc phải sử dụng Registry, thay vào đó chúng có thể dùng file text, file XML hay bất kì thứ gì để chứa dữ liệu. Nhưng về phần Windows, Registry vẫn là nơi lưu cấu hình chính.
Làm sao để thấy / chỉnh sửa Registry?
Quảng cáo
Bạn hãy nhấn Windows + R, sau đó nhập vào chữ regedit, nhấn Enter. Bạn sẽ được chuyển vào giao diện của Registry Editor, công cụ dùng để xem, duyệt qua các cấp registry cũng như chỉnh sửa dữ liệu nếu cần thiết.
Cấu trúc key - value
Registry có 2 thành phần chính: key và value. Trong đó key giống như folder. Một key có thể chứa thêm nhiều key khác [folder cha, folder con] hoặc chứa các value [giá trị, có thể hình như là file text nhưng chỉ 1 dòng đơn giản]. Đường dẫn đi từ key cha sang key con hơi giống với đường dẫn của thư mục trong Windows và tên của nó không quan trọng có viết hoa hay không.
Ví dụ của một key chứa thông tin cấu hình của Windows:
HKEY_LOCAL_MACHINE\Software\Microsoft\Windows
Với những key con như Windows, Microsoft, Software, bạn cũng có thể gọi chúng là sub key cũng được. Riêng key cấp cao nhất, HKEY_LOCAL_MACHINE, được gọi là root key.
Có tất cả 7 root key trong Windows, bao gồm:
- HKEY_LOCAL_MACHINE hoặc viết tắt là HKLM
- HKEY_CURRENT_CONFIG hoặc HKCC [chỉ có trong Windows 9x và NT]
- HKEY_CLASSES_ROOT hoặc HKCR
- HKEY_CURRENT_USER hoặc HKCU
- HKEY_USERS hoặc HKU
- HKEY_PERFORMANCE_DATA [chỉ có trong Windows NT]
- HKEY_DYN_DATA [chỉ có trong Windows 9x]Với mỗi root key nói riêng và các key nói chung, sẽ chỉ có những phần mềm nhất định được truy cập vào vì lý do bảo mật. Chính vì thế mà mỗi người dùng, phần mềm, dịch vụ sẽ chỉ thấy những key mà chúng được phép xem mà thôi.
Quảng cáo
Nói về value, nó được lưu trữ theo dạng name / data, tức là mỗi value sẽ có tên của nó kèm theo giá trị thật. Ví dụ, value có tên "Username" sẽ chứa data là "duyluandethuong" hoặc value tên "DefaultProgram" sẽ có data là "Internet Explorer". Một value có thể chứa data thuộc một trong các loại như:
- REG_NONE: không có loại
- REG_SZ: một chuỗi kí tự bất kì
- REG_BINARY: dữ liệu nhị phân
- REG_DWORD: một số nguyên
- REG_LINK: một đường link dẫn tới một key Registry khácCòn nhiều loại khác nữa nhưng chúng ta cần quan tâm lắm.
Làm thế nào để dùng Windows Registry?
Rất đơn giản, khi bạn đang ở quyền admin, bạn có thể vào một key nào đó bất kì, nhấn phải chuột, chọn "Add new value" để thêm value mới hoặc double click lên một value hiện tại để chỉnh sửa dữ liệu của nó. Tương tự, khi cần xóa một key, bạn chỉ việc nhấp phải chuột, chọn Delete. Chỉ vậy thôi, nhấn OK, xong rồi thì khởi động lại máy tính để thay đổi có hiệu lực. Quá đơn giản và nhẹ nhàng.
Quảng cáo
Hãy thử trước với việc giảm thời gian trì hoãn khi Windows boot lên. Tính năng này hữu ích cho những chiếc máy tính cũ vì nó ngăn không để cho Windows ngốn phần cứng quá nhiều trong quá trình khởi động, nhưng với các máy dùng SSD hay máy mạnh thì không cần thiết lắm. Bạn có thể giảm thời gian trì hoãn này xuống 0 bằng cách:
- Chạy regedit và đi vào khóa HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Explorer\Serialize
- Tạo một value mới thuộc loại DWORD, đặt tên nó thành StartupDelayInMSec
- Gõ vào ô data số 0
Cần lưu ý gì khi chỉnh sửa Registry?
Vì Registry là nơi lưu cấu hình của Windows và các phần mềm, nếu bạn chỉnh sửa giá trị không phù hợp hoặc vô tình xóa đi một giá trị đang có, Windows hoặc app có khả năng không còn chạy được nữa và chết máy là chuyện không ngạc nhiên. Do đó, khi chỉnh sửa registry, bạn phải hết sức cẩn thận, phải biết rõ mình đang làm gì, còn không thì vui lòng đừng đụng vào, chết máy không ai chịu đâu.
Trước khi chỉnh sửa một thứ gì trong Registry, bạn nên tạo một điểm phục hồi bằng Windows Restore. Nó sẽ sao lưu tất cả những thứ quan trọng trong hệ thống, bao gồm Registry, để lỡ máy tính có bị gì đó thì còn có đường khắc phục, bằng không cài lại máy thì rất mệt. Có những lỗi Registry nặng tới mức Windows không còn boot lên được, khi đó bạn buộc phải dùng Windows Restore để quay trở lại điểm phục hồi gần nhất.
Cách sử dụng Windows Restore như sau:
- Vào Start > Settings
- Nhập vào ô search chữ create a restore point
- Nhấn vào kết quả tương ứng, chọn ổ bạn muốn lưu điểm restore, thường là ổ C
- Nhấn Configure > Turn on system protection > nhấn OK
- Nhấn tiếp nút Create trong cửa sổ chính để tạo điểm restore.
Trong trường hợp Windows không thể chạy lên lại, hãy làm như sau:
- Tắt hẳn máy tính đi
- Bật lên trở lại, khi máy vừa boot lên thì nhấn F8 liên tục
- Màn hình Advanced Boot sẽ xuất hiện, dùng phím mũi tên chọn Repair your computer
- Tìm tùy chọn System Restore, nhấn vào đó rồi làm theo hướng dẫn để phục hồi máyNhắc lại lần nữa, chỉnh sửa Registry rất nguy hiểm, và bạn cần biết rõ bạn đang làm gì, bạn đang muốn chỉnh thứ gì và giá trị nhập vào ra sao. Chỉ một thao tác nhầm lẫn có thể khiến máy chết ngay và bạn buộc phải cài lại Windows đấy nhé.
Một cách nữa đó là tạo key backup để có thể quay về lúc cần. Key backup này sẽ nằm chung đường dẫn trong Registry luôn, chỉ là bạn copy nó ra, đặt cho nó một cái tên dạng như key_backup. Làm việc này sẽ rất có lợi khi bạn cần quay lại settings gốc của Windows hay phần mềm vì lúc đó bạn chỉ việc xóa key của bạn, đổi tên key_backup thành tên ban đầu là xong.
Tải app Tinh tế
Tải app Tinhte - Theo dõi thông tin mà bạn yêu thích