Sách giáo khóa Tiếng Việt lớp 5 tập 1 trang 4

Giải vở bài tập Tiếng Việt 5 tuần 1: Tập làm văn - Cấu tạo của bài văn tả cảnh là lời giải phần Tập làm văn Vở bài tập Tiếng Việt 5 trang 4, 5 có đáp án chi tiết cho từng bài tập giúp các em học sinh củng cố các làm bài văn tả cảnh. Mời các em học sinh cùng tham khảo chi tiết.

Cấu tạo của bài văn tả cảnh

  • I - Nhận xét
    • Câu 1 trang 11 Tiếng Việt 5 tập 1
    • Câu 2 trang 12 Tiếng Việt 5 tập 1
  • II - Luyện tập

I - Nhận xét

Câu 1 trang 11 Tiếng Việt 5 tập 1

Đọc và tìm các phần mở bài, thân bài, kết bài của bài văn dưới đây:

Hoàng hôn trên sông Hương

Cuối buổi chiều, Huế thường trở về trong một vẻ yên tĩnh lạ lùng, đến nỗi tôi cảm thấy hình như có một cái gì đang lắng xuống thêm một chút nữa trong thành phố vốn hằng ngày đã rất yên tĩnh này.

Mùa thu, gió thổi mây về phía cửa sông, mặt nước phía dưới cầu Tràng Tiền đen sẫm lại, trong khi phía trên này lên mãi gần Kim Long, mặt sông sáng màu ngọc lam in những vệt mây hồng rực rỡ của trời chiều. Hình như con sông Hương rất nhạy cảm với ánh sáng nên đến lúc tối hẳn, đứng trên cầu chăm chú nhìn xuống, người ta vẫn còn thấy những mảnh sắc mơ hồng ửng lên như một thứ ảo giác trên mặt nước tối thẳm. Phố ít người, con đường ven sông như dài thêm ra dưới vòm lá xanh của hai hàng cây.

Phía bên sông, xóm Cồn Hến nấu cơm chiều, thả khói nghi ngút cả một vùng tre trúc. Đâu đó, từ sau khúc quanh vắng lặng của dòng sông, tiếng lanh canh của thuyền chài gỡ những mẻ cá cuối cùng truyền đi trên mặt nước, khiến cho mặt sông nghe như rộng hơn. Và khi dãy đèn bên đường bắt đầu thắp lên những quả tròn màu tím nhạt, chuyển dần sang màu xanh lá cây và cuối cùng nở bung ra trong màu trắng soi rõ mặt người qua lại thì khoảnh khắc yên tĩnh của buổi chiều cũng được chấm dứt.

Huế thức dậy trong một nhịp chuyển động mới, đi vào cuộc sống ban đầu của nó.

Theo Hoàng Phủ Ngọc Tường

Đáp án
PhầnGiới hạnNội dung
Mở bàiTừ đầu... đến trong thành phố vốn hằng ngày đã rất yên tĩnh nàyHuế đặc biệt yên tĩnh lúc hoàng hôn xuống.
Thân bàiTừ Mùa thu... đến buổi chiều cũng chấm dứtSự thay đổi màu sắc của sông Hương và hoạt động của con người bên sông từ lúc hoàng hôn đến lúc thành phố lên đèn
Kết bàiPhần còn lạiSự thức dậy của Huế sau hoàng hôn.

Phần thân bài chia làm 2 đoạn:

  • Đoạn 1 từ "Mùa thu... đến hai hàng cây": Sự thay đổi sắc màu của sông Hương từ hoàng hôn đến tối hẳn.
  • Đoạn 2 (còn lại): Hoạt động của con người bên sông từ lúc hoàng hôn đến lúc thành phố lên đèn.

Câu 2 trang 12 Tiếng Việt 5 tập 1

Thứ tự miêu tả trong bài văn trên có gì khác với bài Quang cảnh làng mạc ngày mùa mà em đã được học? Từ hai bài văn đó, hãy rút ra nhận xét về cấu tạo của bài văn tả cảnh.

Đáp án
Quang cảnh làng mạc ngày mùaHoàng hôn trên sông Hương

Tả từng bộ phận của cảnh vật theo thứ tự:

  • Giới thiệu màu sắc bao trùm làng quê ngày mùa là màu vàng.
  • Tả các màu vàng khác nhau của cảnh, vật.
  • Tả thời tiết, con người.

Tả sự thay đổi của cảnh vật theo thứ tự thời gian:

  • Nêu nhận xét chung về sự yên tĩnh của Huế lúc hoàng hôn.
  • Tả sự thay đổi sắc màu của sông Hương từ lúc bắt đầu hoàng hôn đến lúc tối hẳn.
  • Tả hoạt động của con người bên bờ sông, mặt sông từ lúc bắt đầu hoàng hôn đến lúc thành phố lên đèn.
  • Tả sự thức dậy của Huế sau hoàng hôn.

Nhận xét về cấu tạo của bài văn tả cảnh:

Bài văn tả cảnh gồm 3 phần : mở bài, thân bài và kết bài

  • Mở bài: Giới thiệu bao quát về cảnh sẽ tả.
  • Thân bài: Tả từng phần của cảnh hoặc sự thay đổi của cảnh theo thời gian.
  • Kết bài : Nêu nhận xét hoặc cảm nghĩ của người viết.

II - Luyện tập

Nhận xét cấu tạo của bài văn sau:

Nắng trưa

Nắng cứ như từng dòng lửa xối xuống mặt đất.

Buổi trưa ngồi trong nhà nhìn ra sân, thấy rất rõ những sợi không khí bé nhỏ, mỏng mảnh, nhẹ tênh, vòng vèo lượn từ mặt đất bốc lên, bốc lên mãi.

Tiếng gì xa vắng thế? Tiếng võng kẽo kẹt kêu buồn buồn từ nhà ai vọng lại. Thỉnh thoảng, câu ru em cất lên từng đoạn ạ ời Hình như chị ru em. Em ngủ và chị cũng thiu thiu ngủ theo. Em chợt thức làm chị bừng tỉnh và tiếp tục câu ạ ời. Cho nên câu hát cứ cất lên từng đoạn rồi ngừng lại, rồi cất lên, rồi lại lịm đi trong cái nặng nề của hai mi mắt khép lại.

Con gà nào cất lên một tiếng gáy. Và ở góc vườn, tiếng cục tác làm nắng trưa thêm oi ả, ngột ngạt. Không một tiếng chim, không một sợi gió. Cây chuối cũng ngủ, tàu lá lặng đi như thiếp vào trong nắng. Đường làng vắng ngắt. Bóng tre, bóng chuối cũng lặng im.

Ấy thế mà mẹ phải vơ vội cái nón cũ, đội lên đầu, bước vào trong nắng, ra đồng cấy nốt thửa ruộng chưa xong.

Thương mẹ biết bao nhiêu, mẹ ơi!

Theo Băng Sơn

Đáp án

Cấu tạo của bài Nắng trưa:

Phần

Giới hạn

Nội dung

Mở bài

Nắng cứ như từng dòng lửa xối xuống mặt đất.

Nhận xét chung về nắng trưa.

Thân bài

Từ Buổi trưa trong nhà... đến bốc lên mãi

Không khí bốc lên trong nắng dữ dội.

Từ Tiếng gì xa vắng... đến hai mi mắt khép lại

Tiếng võng tiếng hát ru em trong nắng trưa.

Từ Con gà nào... đến bóng chuối cũng lặng im

Cây cối và con vật trong nắng trưa.

Từ Ấy thế mà... đến cấy nốt thửa ruộng chưa xong

Hình ảnh mẹ trong nắng trưa.

Kết bài

Thương mẹ biết bao nhiêu, mẹ ơi!

Cảm nghĩ về mẹ

---------------------------------------------------------------------

Ngoài ra các bạn luyện giải bài tập SGK Tiếng Việt 5 được VnDoc sưu tầm, chọn lọc. Đồng thời các dạng đề thi học kì 1 lớp 5, đề thi học kì 2 theo Thông tư 22 mới nhất được cập nhật. Mời các em học sinh, các thầy cô cùng các bậc phụ huynh tham khảo đề thi, bài tập lớp 5 mới nhất.

Tài liệu tham khảo:

  • Giải vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 tuần 1: Luyện từ và câu - Từ đồng nghĩa
  • Tập làm văn lớp 5: Cấu tạo của bài văn tả cảnh

Để tiện trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm về giảng dạy và học tập các môn học lớp 5, VnDoc mời các thầy cô giáo, các bậc phụ huynh và các bạn học sinh truy cập nhóm riêng dành cho lớp 5 sau: Nhóm Tài liệu học tập lớp 5. Rất mong nhận được sự ủng hộ của các thầy cô và các bạn.