Sáng kiến kinh nghiệm rèn đọc cho học sinh

Sáng kiến kinh nghiệm RÈN KỸ NĂNG ĐỌC CHO HỌC SINH LỚP 3

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây [136.41 KB, 8 trang ]

1


A. TÊN ĐỀ TÀI: RÈN KỸ NĂNG ĐỌC CHO HỌC SINH LỚP 3
B. PHẦN MỞ ĐẦU
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI.
1.1. Cơ sở lý luận
Đọc là kĩ năng quan trọng hàng đầu của con người. Không biết đọc con
người không tiếp thu được nền văn minh của nhân loại. Nhờ biết đọc con người
mới tự học, tự rèn, mới thực hiện được: “Học, học nữa, học mãi”. Vì vậy dạy học ở
phổ thông, nhất là các em học sinh tiểu học là cần thiết và quan trọng.
Đọc thông thì viết thạo. Đọc thạo thì viết mới đúng. Đó là vấn đề quan trọng
cần suy nghĩ và cần tìm cách để dạy Tập đọc cho học sinh Tiểu học.
1.2 Cơ sở thực tiễn.
Việc dạy đọc của học sinh lớp 1, 2, 3 hiện nay bên cạnh những thành công
vẫn còn nhiều hạn chế. Học sinh chưa được như ta mong muốn. Kết quả đọc của
các em chưa đáp ứng được yêu cầu của việc hình thành kỹ năng đọc, giáo viên
chúng tôi còn lúng túng khi dạy Tập đọc: Cần đọc bài này với giọng như thế nào
[Vì giọng đọc của giáo viên không được chuẩn lắm do phương ngữ mỗi nơi]. Làm
thế nào để chữa lỗi phát âm cho học sinh, làm thế nào để các em đọc nhanh hơn,
hay hơn. Đó là cái băn khoăn của chúng tôi.
Học sinh của khối 3 hiện nay đa số còn đọc chậm, nhỏ, phát âm theo tiếng
địa phương. Một số em còn đọc ê, a. Do đó tôi chọn đề tài rèn kỹ năng đọc cho học
sinh lớp 3.
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU.
Nâng cao kỹ năng đọc cho học sinh.
Thông qua dạy học Tiếng Việt, góp phần rèn luyện thao tác tư duy cho học sinh.
Đọc là tiếp thu những thành tựu của học vần đạt được, nâng cao lên ở mức đầy
đủ và hoàn chỉnh hơn, đồng thời tạo nên bốn khả năng đã nêu: đọc đúng, đọc
nhanh, đọc hiểu, đọc diễn cảm.
Phân môn tập đọc giáo dục cho các em lòng ham đọc sách, hình thành cho trẻ

thói quen làm việc với văn bản tới từng học sinh, làm quen với sách giáo khoa. Qua
đó nhà trường là thực sự là trung tâm văn hóa cho các em. Thông qua đọc giúp các
em thích đọc và xác định đọc nhiều văn bản là có ích cho cuộc sống và phát triển trí
tuệ văn minh. Qua đó giáo dục cho các em tư tưởng, tình cảm, đạo đức, thị hiếu,
thẩm mỹ của các em.
III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
- Học sinh lớp 3 trường Tiểu học Hướng Phùng.
- Tổng số: 28 em. trong đó:
Nam: 14 em. Nữ: 14 em. Dân tộc: 28 em.
V. ĐỐI TƯỢNG KHẢO SÁT, THỰC NGHIỆM
- Nghiên cứu bằng thực trạng trên đối với đối tượng học sinh lớp 3H.
V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Để đạt được mục đích nghiên cứu, tôi đã sử dụng một số phương pháp sau:
- Phương pháp tham khảo sách và tài liệu.
- Phương pháp khảo sát thực tế.
- Phương pháp thực nghiệm
- Phương pháp trao đổi cùng đồng nghiệp.
2


- Phương pháp tổng kết rút kinh nghiệm.
VI. PHẠM VI, KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU.
5.1. Phạm vi nghiên cứu.
- Nghiên cứu phương pháp rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 3H trường Tiểu
học Hướng Phùng.
5.2. Kế hoạch nghiên cứu
Kế hoạch được tiến hành từ tháng 9/ 2015 đến hết tháng 3/2016.
C. PHẦN NỘI DUNG.
I. HIỆN TRẠNG
Hiện nay ở trường tiểu học cho ta thấy kỹ năng đọc của học sinh chưa đồng

đều, một số đọc còn yếu, một số giáo viên chưa chú trọng đến việc dạy cho học
sinh tiểu học, chưa tìm ra biện pháp dạy môn tập đọc để nâng cao hiệu quả giờ dạy.
Nguyên nhân của đọc yếu và đọc chưa tốt của học sinh là do nhiều tác động như:
phương pháp giảng dạy của giáo viên, ngôn ngữ địa phương, do tài liệu, sách giáo
khoa, câu hỏi còn chung chung, chưa đi sâu vào nội dung bài, cách kết hợp các
phương pháp dạy còn hạn chế. Do vậy giờ dạy chưa đạy kết quả cao, dẫn đến học
tốt môn tập đọc còn hạn chế.
Trong thực tế thì mỗi địa phương lại có phương ngữ riêng, hằng ngày các em
phải giao tiếp với mọi người xung quanh, ở làng xóm mình nên các em phát âm theo
tiếng địa phương, bị ảnh hưởng bởi phương ngữ rất nhiều. Đặc biệt Trường Tiểu học
Hướng Phùng bao gồm những đối tượng học sinh khác nhau. Riêng tập thể lớp 3H
100% là học sinh dân tộc Vân Kiều, nên phần lớn các em không có đủ điều kiện để
học tập tốt hơn và do ảnh hưởng của ngôn ngữ địa phương mà các em đọc còn chưa
tốt.Chỉ mới ở trường các em mới được giáo viên dạy phát âm theo chính âm. Tất cả
học sinh lớp tôi đều ở tại xã Hướng Phùng nên các em phát âm theo tiếng dân tộc
của mình. Mà nói tiếng của các em thì sai rất nhiều so với chính âm, các em đọc sai
dẫn đến viết chính tả sai hoặc khiến người nghe hiểu sai ý nghĩa của từ.
II. GIẢI PHÁP THỰC HIỆN
Để giải quyết được mục đích yêu cầu của tiết Tập đọc và khắc phục những
nguyên nhân tồn tại đã nêu trên. Tôi đã tiến hành thực hiện những giải pháp, biện
pháp cụ thể sau:
1. Một số công việc chuẩn bị của giáo viên và học sinh
1.1. Đối với giáo viên
- Trước hết muốn rèn cho học sinh đọc thành tiếng đúng thì giáo viên phải
đọc đúng, đọc hay [đọc diễn cảm]. Để đạt được yêu cầu trên thì giáo viên phải rèn
luyện bản thân mình đọc đúng, đọc hay. Không cho phép giáo viên dạy Tập đọc mà
lại đọc chưa chuẩn. Trước khi soạn bài giáo viên phải đọc bài nhiều lần, đọc thể
hiện được cảm xúc của tác giả khi viết bài văn đó. Dành quỹ thời gian cho việc
soạn bài và thiết kế các hoạt động cụ thể của giáo viên, học sinh ở từng đoạn của
bài. Giáo viên phải chú ý đến khâu rèn đọc cho học sinh, chú ý đến đối tượng học

sinh đọc kém. Nhất là những tiết luyện đọc ở buổi hai. Giáo viên phải nên sửa, rèn
dứt điểm cho học sinh phát âm sai ở từng cặp phụ âm mà em đó hay phát âm sai
hoặc đọc chưa đúng.
- Tham khảo nội dung sách hướng dẫn giảng dạy để lựa chọn nội dung,
phương pháp, hình thức học tập cho phù hợp với đối tượng của học sinh lớp mình.
3


- Sưu tầm đồ dùng dạy học, tranh ảnh minh hoạ phục vụ cho bài dạy để học
sinh hứng thú học tập tiếp thu bài sâu hơn.
- Chú ý đến yêu cầu của phân môn tập đọc: Đó là rèn đọc, rèn đọc càng
nhiều càng tốt.
1.2. Đối với các em học sinh
- Yêu cầu học sinh đọc kỹ trước bài ở nhà, có đọc trước bài ở nhà học sinh mới
biết được từ nào khó đọc, hay đọc sai để đến lớp nghe giáo viên hướng dẫn sửa chữa.
- Học sinh thường xuyên rèn đọc đúng ở bất kỳ một văn bản nào nói chung
hay trong các bài tập đọc nói riêng.
- Cần có sự ham thích đọc, có ý thức tự đọc. Sưu tầm sách, báo, truyện để đọc.
2. Thực hiện được mục đích, yêu cầu rèn đọc, luyện tập cụ thể trong giờ
Tập đọc
2.1. Rèn phát âm đúng
Để rèn luyện cho học sinh phát âm chuẩn giáo viên phải hướng dẫn học sinh
phát hiện lỗi và sửa lỗi cho học sinh. Trong giờ tập đọc giáo viên gọi học sinh khá
đọc bài, và giao nhiệm vụ cụ thể các em khác đọc thầm theo tìm những tiếng khó
đọc, các phụ âm hay đọc sai. Gọi học sinh phát hiện và phát âm, các em khác theo
dõi nhận xét phát âm của bạn và phát âm lại. Gọi 3, 4 em phát âm và giáo viên kết
luận và sửa [nếu cần thiết] lại cuối cùng. Chẳng hạn: Các em hay đọc sai tiếng có
thanh ngã, thanh sắc, tiếng có các nguyên âm đôi như oa; yê; iê; ươ,...
* Quá trình giảng dạy cần chú ý
- Ví dụ: Trong lớp 3B có nhiều em khi đọc luôn phát âm sai thanh ngã thành

thanh sắc. Giáo viên gọi học sinh khá phát âm chuẩn đọc trước, các em phát âm sai
nghe, đọc lại, đọc nhiều lần sửa đến khi đọc đúng. Khi đã sửa cho các em đọc đúng
lỗi đó rồi, trong các tiết học sau giáo viên chú ý đến em đó khi đọc xem em còn
mắc lỗi lại nữa không để kịp thời uốn nắn, sửa chữa [nếu em mắc lại]. Vì số lượng
học sinh mắc lỗi này nhiều nên giáo viên dần sửa sai triệt để. Và các âm khác khi
học sinh phát âm sai giáo viên tiến hành tìm các từ ngữ có âm đó luyện phát âm
cho học sinh ngay trong giờ và luyện thêm ở những tiết dạy luyện tập ở buổi hai.
2.2. Rèn đọc đúng
- Đối với các lớp 1,2 việc đọc mẫu thường do giáo viên đảm nhiệm. Đến lớp
3 kỹ năng đọc của học sinh đã được nâng cao.
Giáo viên dùng lời nói kết hợp chữ viết, ký hiệu và đồ dùng dạy học, hướng
dẫn học sinh cách ngắt nghỉ hơi, tốc độ đọc, giọng đọc thích hợp câu thơ hay đoạn
văn. Mỗi đoạn gọi 1 học sinh đọc. Gọi học sinh nhận xét bạn và đọc lại, chú ý; đọc
ngắt, nghỉ những cụm từ trong những câu văn dài trong bài văn xuôi.
+ Ví dụ: Câu trong bài : “Cóc kiện trời’’
“Cóc thấy nguy quá,/ bèn lên thiên đình kiện trời.//
- Sau khi học sinh phát hiện câu dài, giáo viên ghi vào băng giấy hoặc bảng
phụ gọi 1, 2 em đọc. Các em khác nhận xét bạn ngắt nghỉ đúng chưa, ngắt hơi, nghỉ
hơi sau với những tiếng nào, em có đồng ý không? Mời em đó đọc lại. Học sinh
đọc và ngắt hoặc nghỉ để các bạn khác nhận xét bổ xung và giáo viên thống nhất
cách đọc.
- Giáo viên hướng dẫn học sinh đọc diễn cảm thông qua việc dẫn dắt gợi mở

4


để học sinh thể hiện tình cảm, thái độ qua giọng đọc phù hợp với hình ảnh, cảm xúc
trong bài thơ, phù hợp tính cách nhân vật trong bài văn [Bước đầu biết làm chủ
được giọng đọc đối với ngữ điệu, tốc độ, cao độ, trường độ, âm sắc nhằm diễn tả
đúng nội dung bài. Đọc diễn cảm phù hợp với sự cảm nhận riêng của từng cá nhân.

Giáo viên có thể viết khổ thơ ra bảng, giấy gắn trên bảng để học sinh tìm ra cách
đọc].
+ Ví dụ: Bài : “Mặt trời xanh của tôi”
Gọi 1,2 em học sinh khá giỏi đọc diễn cảm; nếu HS chưa đọc được thì GV
đoc, kết hợp HD với Giọng nhẹ nhàng, trìu mến, nghỉ hơi dài khi kết thúc. Sau đó
gọi một em đọc lại: Đọc bốn câu thơ sau:
Đã có ai lắng nghe/
Như tiếng thác dội về/
Tiếng mưa trong rừng cọ/
Như ào ào trận gió.//
Trong khi đọc giáo viên hướng dẫn đọc đúng đối với những câu thơ sau dấu
chấm. Đối với các câu cảm, câu hỏi trong bài, giáo viên hướng dẫn các em đọc
đúng giọng của từng loại câu đó thì mới bộc lộ được cảm xúc của từng cảnh vật và
của tác giả.
Giáo viên hướng dẫn các học sinh cần đọc đúng ngữ điệu khi đọc câu hỏi
như nhấn giọng từ để hỏi, cao giọng ở cuối câu. Nếu học sinh đọc chưa hay giáo
viên có thể đọc mẫu cho học sinh để học sinh nghe giọng đọc, để tự điều chỉnh
mình đọc theo giáo viên. Để Học sinh đọc tốt giáo viên cần tạo niềm say mê hứng
thú cho học sinh .
2.3. Rèn đọc từ - cụm từ:
Ở mỗi địa phương, do đặc điểm phương ngữ nên có nhiều em phát âm theo
tiếng địa phương, phát âm sai dẫn đến viết sai chính tả hoặc khiếu người nghe hiểu
sai ý nghĩa của từ, hay nội dung văn bản khi đọc. Mục đích của rèn đọc từ, cụm từ
là nhằm luyện sửa phát âm sai. Rèn cho học sinh đọc đúng chính âm, phân biệt với
cách đọc dễ lẫn [do đặc điểm phương ngữ]. Vì thế ở mỗi tiết tập đọc, giáo viên phải
chọn ra những từ ngữ mà nhiều em trong lớp mình hay phát âm sai để rèn đọc,
không nhất thiết phải chọn những từ ngữ theo như hướng dẫn SGK. Trước tiên giáo
viên cần đọc mẫu những từ đó để đưa ra cách phát âm đúng rồi cho học sinh luyện
đọc.
Chẳng hạn, ở lớp tôi, học sinh nói tiếng dân tộc Vân Kiều nên các em phát

âm tương đối đúng phụ âm đầu nhưng lại phát âm sai dấu thanh rất nhiều. Do đó,
tùy theo bài tập đọc mà tôi chọn ra những từ có vần và dấu thanh học sinh hay phát
âm sai để luyện đọc cho các em, đặc biệt là các vần uyên, oai, uy, ươu, oác…
2.4. Rèn đọc câu:
Mục đích của rèn đọc câu là hướng dẫn học sinh ngừng nghỉ, ngắt hơi, ngắt
nhịp đúng chỗ, biết lên giọng, nhấn giọng, hạ thấp giọng, … ở những từ ngữ thích
hợp trong tiết tập đọc, giáo viên cần chọn ra những câu văn dài, những câu thơ khó
ngắt nhịp ghi ra bảng phụ, sau đó giáo viên đọc mẫu cho học sinh phát hiện ra
những chỗ ngắt hơi, ngắt nhịp trong câu đó; Sau đó dùng bút lông [phấn màu] sổ
[đánh dấu] chỗ ngắt hơi, ngắt nhịp, nhấn giọng… học sinh có thể dùng chì để làm
kí hiệu vào SGK. Sau đó cho các em luyện đọc cá nhân, hoặc đồng thanh tổ có
nhiều học sinh đọc yếu.
2.5. Rèn đọc đoạn:
5


Phương pháp mới ở phân môn Tập đọc hiện nay là giáo viên hướng dẫn học
sinh luyện đọc xong rồi mới tìm hiểu bài, sau đó tiếp theo phần luyện đọc lại. Thực
tế học sinh lớp lúc đầu chưa hiểu hết nội dung bài nên đọc bài lúc đầu chưa thể đọc
đúng, đọc diễn cảm được. Giáo viên lúc đó phải đọc mẫu cho học sinh tiếp xúc với
tác phẩm, sau khi luyện đọc từ, câu khó có trong đoạn xong giáo viên mới hướng
dẫn luyện đọc đoạn, giáo viên cần nêu cách cụ thể về đọc như: Nhấn giọng, kéo dài
giọng ở từ ngữ nào, đọc cao hạ thấp từ nào…, nhanh, chậm, vui, buồn.
Tóm lại giáo viên cần phải rèn cho học sinh đó có ngữ điệu, giọng điệu phải
phù hợp với từng loại câu [kể, hỏi, cảm, cầu khiến]. Giáo viên hướng dẫn đọc một
cách cụ thể, rõ ràng, tránh hướng dẫn chung chung như phần hướng dẫn đọc ở
SGK. Đối với các bài thơ để rèn học sinh đọc diễn cảm, giáo viên phải biết khai
thác những nét đặc trưng của thơ: Dòng thơ, nhịp thơ, vần thơ, thể thơ. Cần hướng
dẫn kỹ về cách ngắt nhịp, cách ngắt nghỉ hơi ở cuối mỗi dòng thơ, cách đọc những
tiếng cùng vần với nhau… sao cho phù hợp với thể thơ, nội dung của từng khổ thơ,

đoạn thơ.
2.6. Rèn đọc lại:
Rèn đọc lại nghĩa là tùy theo bài mà yêu cầu đọc lại đoạn hoặc bài văn, bài
thơ. Sau khi tìm hiểu nội dung bài. Giáo viên nêu lại cách đọc toàn bài và đọc mẫu
một đoạn nữa, rồi mới gọi học sinh luyện đọc diễn cảm từng đoạn và cả bài, đồng
thanh. Tuy nhiên để phát huy tính tích cực chủ động của học sinh, trong khi học
sinh luyện đọc [diễn cảm] xong gọi học sinh khác nhận xét chỗ nào được, chỗ nào
chưa được cần khắc phục, để từ đó rút kinh nghiệm chung cho cả lớp. Các em có
thể đọc diễn cảm theo cách sáng tạo của riêng mình. Mỗi em có một cách đọc khác
nhau, không nhất thiết phải đọc đúng theo sự hướng dẫn của giáo viên nhưng cách
đọc phải phù hợp với nội dung bài.
III. KẾT QUẢ THỰC NGHIỆM
Sau khi lựa chọn các biện pháp rèn đọc cho học sinh. Tôi thấy đạt kết quả rõ
rệt.
* Kết quả khảo sát chất lượng đầu năm:
* Kết quả khảo sát chất lượng đầu năm:
TSHS
Giỏi
Khá
Trung bình
Yếu
SL
TL
SL
TL
SL
TL
SL
TL
28

4
14,28%
7
25%
10
35,72%
7
25%
* Kết quả sau khi áp dụng các biện pháp:
TSHS
Giỏi
Khá
Trung bình
Yếu
SL
TL
SL
TL
SL
TL
SL
TL
28
8
28,57%
14
50%
6
21,42%
0

0%
Qua bảng đối chứng so với chất lượng đầu năm học thì bây giờ học sinh lớp
tôi đọc đã tốt hơn rất nhiều. Bên cạnh sự tiến bộ về chất lượng đọc, học sinh còn có
tiến bộ cả về tâm lý, các em tự tin hơn trong cuộc sống, trong giao tiếp, trong hoạt
động hằng ngày. Điều đó cũng rất quan trọng góp phần hình thành và phát triển
nhân cách toàn diện cho các em.
D. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
I. KẾT LUẬN:
6


Khi áp dụng các cách rèn đọc ở sách tài liệu, sách giáo viên Tiếng Việt 3,
sách thiết kế bài soạn… Qua tham khảo các loại sách hướng dẫn đó, bản thân tôi
đọc đúng và diễn cảm như đã nêu trên. Khi áp dụng vào thực tế giảng dạy tôi thấy
các biện pháp có tính hiệu quả cao, giúp cho kĩ năng đọc của học sinh lớp tôi tiến
bộ rõ rệt. Đồng thời phát huy được tính tích cực, sáng tạo của học sinh trong học
tập. Một khi các em đọc tốt thì không những góp phần nâng cao chất lượng môn
Tiếng Việt mà còn giúp các em học tốt hơn những môn học khác.
Như vậy, để giúp các em đọc có kĩ năng đọc đúng, đọc diễn cảm, càng ngày
càng đọc lưu loát thì giáo viên cần phối hợp các biện pháp trên một cách thường
xuyên. Có làm như thế mới theo sát được từng học sinh kịp thời uốn nắn, sửa chữa
những chỗ sai của từng em, giúp các em ngày một tiến bộ hơn trong học tập.
Khi đưa ra biện pháp rèn đọc cho học sinh. Tôi phải chuẩn bị và sắp xếp thời
gian cho từng tiết học trong một buổi để có thời gian nhiều hơn cho phân môn tập
đọc.
II. KIẾN NGHỊ:
Muốn có kết quả cao trong việc sử dụng các biện pháp rèn đọc cho học sinh.
Tôi cần chú ý đến những vấn đề sau:
- Nắm đặc điểm, tâm sinh lí của học sinh Tiểu học.
- Gặp gỡ phụ huynh học sinh trao đổi kết quả học tập của con em và yêu cầu

phụ huynh cần quan tâm nhắc nhở các em rèn đọc trong thời gian ở nhà. Hướng
cho các em nói đúng chính âm khi giao tiếp với mọi người, hạn chế phát âm theo
địa phương.
- Nhà trường hằng năm tổ chức hội thi “đọc thơ, văn diễn cảm để các em học
sinh của trường Tiểu học trong huyện có dịp cọ sát học hỏi lẫn nhau. Đồng thời
cũng tạo ra không khí thi đua rèn đọc tốt, khích lệ các em phấn đấu, luyện đọc để
có giọng đọc ngày càng hay. Bên cạnh đó, tài năng, óc sáng tạo của các em cũng
được bộc lộ qua hội thi.
Quảng Trị, ngày 26 tháng 3 năm 2016
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, không sao chép nội dung của
người khác.
[Ký và ghi rõ họ tên]

XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG
ĐƠN VỊ

Nguyễn Thị Như Quỳnh

MỤC LỤC
A. TÊN ĐỀ TÀI ……………………………...………………………………...1

7


B. PHẦN MỞ ĐẦU……………………………...…………………..…………1
I. Lí do chọn đề tài………………………………………………....……..……...1
II. Mục đích nghiên cứu…….……………………………....……….…………..1
III. Đối tượng nghiên cứu ……………………………………………………….1
IV. Đối tượng khảo sát, thực nghiệm …………………………………………...1

V. Phương pháp nghiên cứu……………………...…………….……….……....1
IV. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu...…….……...………………..…………....2
C. PHẦN NỘI DUNG………………………...…………………..…………….2
I. Hiện trạng……………………………...…………………………..…………..2
II. Giải pháp …………………………………….......………..……….................2
III. Kết quả………….………………………………………….…………….......5
D. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.......………...………………………………..6
I. Hiện trạng……………………………...…………………………..…………..6
II. Giải pháp …………………………………….......………..……….................6

8

Sáng kiến kinh nghiệm
Một số biện pháp rèn đọc cho học sinh yếu - Mẫu 01

PHẦN I: MỞ ĐẦU

I. Nhận thức:

Bậc Tiểu học nói chung và khối lớp một nói riêng, vấn đề giảng dạy và truyền thụ kiến thức cho các em đó là cơ sở, là nền tảng ban đầu để học sinh tiếp tục học lên các lớp khác. Ngày nay nhà nước ta rất trọng việc giáo dục. Coi giáo dục là quốc sách hàng đầu. Trong những năm gần đây đã tiến hành cải cách giáo dục, đầu tư cho giáo dục nhiều tiền của và công sức để tìm ra những biện pháp mới, những phương pháp tối ưu nhằm nâng cao chất lượng dạy học lên một bước theo quá trình phát triển của xã hội. Song trong quá trình giảng dạy theo chương trình cải cách giáo dục của nền giáo dục nước nhà vẫn còn gặp nhiều khó khăn, bât cập, một số vấn đề còn chưa giải quyết được. Đặc biệt ở học sinh lớp một, các kĩ năng nghe nói đọc viết của các em còn rất hạn chế. Mà ngôn ngữ là phương tiện giao tiếp vô cùng quan trọng. Vì vậy, để giúp các em rèn luyện kĩ năng đọc một cách mạch lạc, trôi chảy, tôi mạnh dạn nghiên cứu, tìm tòi, rút kinh nghiệm qua nhiều năm giảng dạy để viết lên đề tài này, nhằm góp phần nhỏ vào quá trình cải cách giáo dục, nâng cao chất lượng học sinh khối lớp một [người chủ tương lai của đất nước]. Đáp ứng nguồn nhân lực kịp thời theo yêu cầu phát triển của xã hội trong thời kì công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước .

II. Lý do chọn đề tài:

Trong công cuộc đổi mới giáo dục và thực hiện nghiêm túc chủ trương, chính sách của đảng và nhà nước nói chung của ngành giáo dục nói riêng về việc nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục.Theo thống kê trên toàn quốc nói chung và của các trường tiểu học nói riêng đã có biết bao học sinh ở lại lớp và học sinh yếu kém ngồi nhầm chỗ. Học sinh bỏ học do quá yếu không theo học được . Điều đó khiến tôi rất trăn trở làm thế nào để nâng cao chất lượng học sinh yếu kém, giúp học sinh nắm được kiến thức cơ bản ngay từ đầu lớp 1. Bởi lớp 1 là nền móng cho sự phát triển của học sinh sau này, với lớp 1 điều quan trọng nhất là đọc, viết được.Có đọc được tốt học sinh mới hiểu được nội dung văn bản và lên lớp trên học sinh mới học tốt được các môn học khác .Mà từ xưa các nhà trường nói chung trường .................. nói riêng chú trọng tổ chức bồi dưỡng thêm cho học sinh giỏi mà chưa tổ chức phụ đạo riêng cho đối tượng học sinh yếu kém chính vì lẽ đó bản thân mỗi giáo viên chủ nhiệm phải có biện pháp để phụ đạo học sinh yếu của lớp mình . Vì vậy tôi đã chọn đề tài này.

III. Cơ sở nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu

1. Phạm vi và thời gian của đề tài

2. Đề tài này được áp dụng trong tất cả các giờ tiếng việt ở lớp 1 . Trong thời gian 1 năm tại trường ................... Nghiên cứu các vấn đề có liên quan đến rèn đọc cho học sinh lớp 1.

3. Đề xuất 1 số biện pháp rèn đọc cho học sinh yếu lớp 1.

4. Đối tượng nghiên cứu.

Nghiên cứu về rèn đọc cho học sinh yếu lớp 1.

5. Các phương pháp nghiên cứu:

- Phương pháp điều tra.

- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm.

- Phương pháp thực nghiệm khoa học giáo dục.

- Phương pháp nghiên cứu sản phẩm.

PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

Nội dung của đề tài:

I. Thực trạng, tình hình qua khảo sát điều tra

Vào đầu năm học tôi đã tiến hành khảo sát nhỏ trong lớp 1A Trường .................. Với nội dung sau :

- Tìm hiểu số học sinh đi học mẫu giáo và số học sinh không đi học mẫu giáo hoặc đi học không đều .tìm hiểu lý do học sinh không đi học mẫu giáo.

- Kiểm tra sự nắm bắt , nhận diện chữ cái đã học trong trường mầm non .

Kết quả thu được như sau

Lớp 1A	Học sinh không đi học mẫu giáo	Học sinh đi học mẫu giáo	Học sinh đi học không đều
15 học sinh	1	14	3

Kết quả khảo sát nhận diện chữ cái:

Lớp 1A	Không biết chữ cái nào	Biết 10-15 chữ	Nhận biết hết
15 học sinh	8	4	3

Như vậy tỉ lệ học sinh nhận diện 1 cách chắc chắn chính xác bảng chữ cái quá thấp dẫn đến kết qủa học còn chưa cao .

Một trong những lí do dễ thấy là vì các em chưa được sự quan tâm của gia đình. Các em chưa chăm chỉ học. Vì vậy là giáo viên chúng ta phải biết được đặc điểm tình hình của từng đối tượng phát huy những mặt tích cực của học sinh. Tổ chức tiết dạy sao cho các em luôn luôn cảm thấy nhẹ nhàng và thích thú. Giáo viên phải gần gũi, yêu thương động viên kịp thời để học sinh thích học.

Nhận thức rõ điều này, thấy rõ được những khó khăn cơ bản, tôi đã thực hiện 1 số biện pháp: Rèn cho học sinh lớp 1 để cho học sinh học tốt.

I. Biện pháp:

A/ Biện pháp tác động giáo dục:

- Từ những thực trạng trên, tôi đã tiến hành họp phụ huynh học sinh đề nghị và yêu cầu thống nhất trang bị đủ sách vở đồ dung cần thiết phục vụ cho môn học.

- Yêu cầu, đề nghị phụ huynh nhắc nhở uốn nắn kịp thời việc học và làm bài ở nhà của học sinh.

- Tham mưu với nhà trường để giáo viên có đủ đồ dùng tranh ảnh và tài liệu tham khảo phục vụ bài dạy. Đồng thời mượn đồ dùng học tập,sách giáo khoa cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn.

- Xây dựng đôi bạn học giỏi- yếu kèm cặp nhau

- Đưa ra các tiêu chuẩn thi đua cho từng nhóm. Đầu giờ truy bài các nhóm kiểm tra chéo nhau.Cuối 1 tuần tổng kết thi đua vào giờ sinh hoạt. Hết tháng tổng kết tháng và có trao thưởng bằng phấn màu , bút chì, vở ...

B/ Phần học các nét chữ cơ bản:

Ngay sau những buổi đầu rèn nề nếp, tôi cho học sinh học các nét chữ cơ bản. Tôi đã dạy thật kỹ, thật tỉ mỉ tên gọi và cách viết các nét chữ đó. Để cho học sinh dễ hiểu, dễ nhớ những nét chữ cơ bản tôi phân theo cấu tạo các nét có tên gọi và cấu tạo gần giống nhau thành từng nhóm để học sinh dễ nhận biết và so sánh. Dựa vào các nét chữ cơ bản này mà học sinh phân biệt được các chữ cái, kể cả các chữ cái có hình dáng cấu tạo giống nhau.

.............

Sáng kiến kinh nghiệm
Rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 5

A. ĐẶT VẤN ĐỀ

1. Lí do chọn đề tài:

Mục tiêu của giáo dục Tiểu học là hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về tình cảm, trí tuệ, thể chất và các kĩ năng cơ bản để các em có thể học tiếp lên các bậc học trên hoặc đi vào cuộc sống lao động.

Muốn thực hiện được mục tiêu đặt ra thì nhất thiết các trường Tiểu học cần dạy đủ và dạy tốt các môn học bắt buộc trong chương trình. Trong đó, môn Tiếng Việt được coi là môn học công cụ để học tốt các môn khác.

Môn Tiếng Việt ở trường phổ thông có nhiệm vụ hình thành năng lực hoạt động ngôn ngữ cho học sinh. Năng lực hoạt động ngôn ngữ được thể hiện trong bốn dạng hoạt động, tương ứng với chúng là bốn kĩ năng nghe, nói, đọc, viết. Trong đó, Tập đọc là phân môn giữ vị trí hết sức quan trọng, không thể thiếu được. Nó là chìa khoá, là phương tiện để giúp học sinh Tiểu học tiếp xúc với kho tàng kiến thức vô tận của nhân loại. Những kinh nghiệm của đời sống, những thành tựu văn hóa, khoa học, tư tưởng, tình cảm của các thế hệ trước và của cả người đương thời phần lớn đã được ghi lại bằng chữ viết. Biết đọc, con người sẽ có khả năng chế ngự một phương tiện văn hóa cơ bản giúp họ giao tiếp được với thế giới một cách chủ động, có điều kiện hưởng một nền giáo dục mà xã hội dành cho họ, nhất là trong thời đại bùng nổ thông tin. Chính vì thế, dạy đọc có ý nghĩa rất to lớn ở bậc Tiểu học. Đọc trở thành đòi hỏi đầu tiên đối với mỗi người đi học. Đầu tiên trẻ phải học đọc, sau đó trẻ phải đọc để học. Đọc giúp trẻ chiếm lĩnh một ngôn ngữ để dùng trong giao tiếp và học tập; tạo ra hứng thú và động cơ học tập; tạo ra điều kiện để học sinh có khả năng tự học và tinh thần học tập cả đời. Đọc là khả năng không thể thiếu được trong thời đại văn minh.

Đọc là một dạng hoạt động ngôn ngữ, là quá trình chuyển dạng từ chữ viết sang lời nói, có âm thanh và thông hiểu nó [ ứng với hình thức đọc thành tiếng], là quá trình chuyển trực tiếp từ hình thức chữ viết sang đơn vị nghĩa không có âm thanh [ứng với hình thức đọc thầm]. Trong điều kiện bình thường, đọc trực tiếp có hình thức chữ viết [có văn bản trước mắt] nhưng cũng có trường hợp đọc không có hình thức chữ viết trước mắt [đó là đọc thuộc lòng].

Tất cả các hình thức đọc này đều đòi hỏi phải có phương pháp đọc thích hợp. Kĩ năng đọc phát triển cùng với kĩ năng hiểu nên phải hiểu nội dung bài tập đọc thì mới đọc đúng, đọc hay. Khi đã đọc đúng, đọc hay thì càng hiểu sâu sắc nội dung của bài đọc.

Việc dạy đọc giúp học sinh hiểu biết hơn, bồi dưỡng cho các em lòng yêu cái thiện và cái đẹp, dạy cho các em biết suy nghĩ một cách lôgic cũng như biết tư duy có hình ảnh. Như vậy, đọc có ý nghĩa to lớn còn vì nó bao gồm các nhiệm vụ giáo dục và phát triển. Tập đọc với tư cách là một phân môn của môn Tiếng Việt ở Tiểu học tiếp tục những thành tựu dạy học mà Học vần đạt được, có nhiệm vụ hình thành và phát triển năng lực đọc cho học sinh.

Chính vì những lí do trên, thấy rõ tầm quan trọng của việc dạy tập đọc cho học sinh Tiểu học, với những kinh nghiệm đã tích lũy được, tôi mạnh dạn đưa ra “ Một số biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 5”.

2. Mục đích nghiên cứu:

Góp phần hoàn thiện và cải tiến phương pháp dạy nhằm rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 5.

3. Nhiệm vụ nghiên cứu:

- Nghiên cứu lý luận dạy môn Tiếng Việt nói chung và phân môn tập đọc nói riêng.

- Nghiên cứu lý luận dạy học theo hướng lấy học sinh làm trung tâm.

- Tìm hiểu thực tế dạy phân môn Tập đọc ở lớp 5.

- Từ đó đưa ra các biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 5.

4. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu:

- Nội dung phân môn Tập đọc trong chương trình Tiểu học ở lớp 5.

- Học sinh lớp 5A2 và học sinh khối 5 của trường Tiểu học ................

5. Phương pháp nghiên cứu:

Đề tài sử dụng các phương pháp sau:

- Phương pháp nghiên cứu lí luận.

- Phương pháp điều tra, phỏng vấn.

- Phương pháp giải thích, so sánh.

- Phương pháp đọc sách

- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm.

B. NỘI DUNG

1. Cơ sở lí luận của việc dạy phân môn Tập đọc ở Tiểu học:

- Tập đọc là một phân môn thực hành. Nhiệm vụ quan trọng nhất của nó là hình thành năng lực đọc cho học sinh. Năng lực đọc được tạo nên từ bốn kĩ năng cũng là bốn yêu cầu về chất lượng của “đọc”: đọc đúng; đọc lưu loát, trôi chảy; đọc có ý thức [thông hiểu được nội dung những điều mình đọc hay còn gọi là đọc hiểu] và đọc diễn cảm. Bốn kĩ năng này được hình thành trong hai hình thức đọc là đọc thành tiếng và đọc thầm.

- Để đọc được một văn bản nghệ thuật yêu cầu bản thân người đọc trước tiên phải đọc đúng [ trôi chảy, lưu loát, phát âm đúng, ngắt nghỉ đúng].

- Đọc diễn cảm yêu cầu người đọc thể hiện được ngữ điệu của từng câu, từng đoạn, thể hiện được tình cảm, thái độ qua giọng đọc phù hợp với sự việc, hình ảnh, cảm xúc, tính cách nhân vật trong bài.

- Với học sinh lớp 5:

+ Yêu cầu củng cố, phát triển kĩ năng đọc trơn, đọc thầm đẫ được hình thành ở các lớp dưới ; tăng cường tốc độ đọc, khả năng đọc lướt để chọn thông tin nhanh ; khả năng đọc diễn cảm.

+ Phát triển kĩ năng đọc hiểu lên mức cao hơn: nắm và vận dụng được một số khái niệm như đề tài, cốt truyện, nhân vật, tính cách, … để hiểu ý nghĩa của bài và phát hiện một vài giá trị nghệ thuật trong các bài văn, bài thơ.

+ Mở rộng vốn hiểu biết về tự nhiên, xã hội và con người để góp phần hình thành nhân cách của con người mới.

- Một nhiệm vụ cũng rất quan trọng của dạy đọc là giáo dục lòng ham đọc sách, hình thành thói quen làm việc với văn bản, làm việc với sách cho học sinh. Thông qua việc dạy đọc, phải làm cho học sinh thích đọc và thấy được rằng khả năng đọc là có lợi ích cho các em trong cả cuộc đời, phải làm cho học sinh thấy đó là một trong những con đường đặc biệt để tạo cho mình một cuộc sống trí tuệ đầy đủ và phát triển.

- Bên cạnh đó, qua tập đọc học sinh còn được làm giàu kiến thức về ngôn ngữ, đời sống và kiến thức văn học, được phát triển ngôn ngữ, tư duy và giáo dục tư tưởng, đạo đức, tình cảm, thị hiếu thẩm mĩ.

Người giáo viên cần cho học sinh thấy được những điều này ngay từ khi các em bắt đầu học đọc và trong quá trình học để các em luôn luôn cố gắng, truyền cho các em sự say mê đọc sách là nhiệm vụ khó khăn đối với tất cả các giáo viên.

2. Điều tra thực trạng kĩ năng đọc của học sinh:

Qua thực tế giảng dạy và trao đổi với đồng nghiệp, thông qua phiếu điều tra và việc dự giờ thăm lớp, tôi có kết quả khảo sát đầu năm học như sau:

2. 1. Đọc đúng:

Đa số học sinh lớp 5 của khối có khả năng đọc đúng tốt. Tuy nhiên còn một số ít học sinh phát âm còn chưa chính xác hai phụ âm đầu l - n.

2. 2. Đọc diễn cảm:

Một số học sinh sau khi học xong lớp 4 đã có kĩ năng đọc hay tương đối tốt. Đây là lực lượng nòng cốt trong việc rèn kĩ năng đọc diễn cảm. Có lớp, số học sinh đọc đúng nhiều nhưng số học sinh đọc diễn cảm chưa nhiều và còn có lớp số học sinh đọc diễn cảm nhiều nhưng số học sinh đọc chưa đúng còn nhiều.

Như vậy, tôi nhận thấy chất lượng học phân môn Tập đọc của khối lớp 4 tương đối tốt, đây là thuận lợi cho việc phát triển rèn luyện kĩ năng đọc diễn cảm ở lớp 5.

Tuy nhiên, tình hình thực tế của mỗi lớp một khác nên việc yêu cầu rèn đọc diễn cảm ở mỗi lớp không thể cứng nhắc giống nhau, cần kết hợp với giáo viên chủ nhiệm các lớp để xác định mục tiêu cụ thể của từng giai đoạn rèn đọc diễn cảm cho phù hợp.

3. Các biện pháp thực hiện:

3. 1. Nghiên cứu nội dung, chương trình sách giáo khoa dạy Tập đọc ở khối lớp 5:

Tiếp theo chương trình tập đọc lớp 1,2,3,4, phân môn Tập đọc ở lớp 5 được học mỗi tuần 2 tiết. Thông qua 62 bài tập đọc thuộc các loại hình văn bản nghệ thuật, báo chí, khoa học, trong đó có 46 bài văn xuôi [ 4 bài là trích đoạn kịch], 18 bài thơ [ có 4 bài ca dao ngắn được dạy trong cùng một tiết], phân môn Tập đọc ở lớp 5 tiếp tục củng cố, nâng cao kĩ năng đọc trơn, đọc thầm, tiếp tục rèn luyện kĩ năng đọc diễn cảm là kĩ năng bắt đầu được rèn luyện từ lớp 4.

Qua phần hướng dẫn sư phạm cuối mỗi bài tập đọc [ bao gồm các mục giải nghĩa từ, câu hỏi], phân môn Tập đọc còn giúp học sinh nâng cao kĩ năng đọc - hiểu văn bản, cụ thể là:

- Nhận biết đề tài, cấu trúc của bài.

- Biết cách tóm tắt bài, làm quen với thao tác đọc lướt để nắm ý.

- Phát hiện giá trị của một số biện pháp nghệ thuật trong các văn bản.

Cùng với các phân môn Kể chuyện, Tập làm văn, phân môn Tập đọc còn xây dựng cho học sinh thói quen tìm đọc sách ở thư viện, dùng sách công cụ [từ điển, sổ tay từ ngữ, ngữ pháp] và ghi chép những thông tin cần thiết khi đọc.

Chương trình Tập đọc lớp 5 hướng đến đạt được chuẩn về kĩ năng đọc như sau:

- Tốc độ đọc tối thiểu khoảng 120 tiếng / phút.

- Đọc thành tiếng và đọc thầm:

+ Biết cách đọc phù hợp với các loại văn bản khác nhau [nghệ thuật, hành chính, khoa học, báo chí,…]. Biết đọc một màn kịch hoặc một vở kịch ngắn có giọng đọc phù hợp với nhân vật và tình huống kịch.

+ Biết đọc diễn cảm một bài thơ hoặc một đoạn văn đã học.

+ Đọc thầm với tốc độ nhanh hơn lớp 4.

- Đọc hiểu:

+ Biết tìm đại ý, tóm tắt bài văn, chia đoạn, rút ra dàn ý của bài.

+ Nhận ra các mối quan hệ giữa các nhân vật, sự kiện trong bài.

+ Bước đầu biết đánh giá nhân vật, chi tiết, ngôn ngữ trong các bài tập đọc có giá trị văn chương.

+ Hiểu các kí hiệu, các số liệu trên sơ đồ, biểu đồ, bảng hiệu, …

- Kĩ năng phụ trợ:

+ Biết dùng từ điển.

+ Biết ghi chép các thông tin đã đọc.

+ Thuộc lòng một số bài văn vần và đoạn văn xuôi.

3. 2. Các biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh:

3. 2. 1. Chuẩn bị cho việc đọc:

Trước khi đến tiết tập đọc, bao giờ học sinh cũng soạn bài trước ở nhà. Yêu cầu này gồm: đọc trước toàn bài từ 3 đến 5 lần cho lưu loát, tập trả lời trước các câu hỏi trong sách giáo khoa.

- Các em cần đọc thầm nhiều lượt để tìm hiểu nội dung và cách đọc.

- Ghi ký hiệu và lời chỉ dẫn đọc diễn cảm đối với từng khổ thơ trước khi luyện đọc:

+ Ghi lời chỉ dẫn đọc ở cột dọc, cạnh từng đoạn văn, đoạn thơ: chú ý cả cách đọc [ nhanh, chậm, vừa phải] và cảm xúc khi đọc [ bình thường, buồn, vui, tự hào].

Tôi luôn tạo cho các em tư thế tốt khi đọc. Khi ngồi đọc cần ngồi ngay ngắn, khoảng cách từ mắt tới sách nên từ khoảng 30-35 cm, cổ và đầu thẳng, phải thở sâu và thở ra chậm để lấy hơi. Khi cô giáo gọi đọc, học sinh phải bình tĩnh, tự tin, không hấp tấp đọc ngay, cố gắng đọc to, đọc rõ ràng. Đọc cùng với phát biểu trong lớp là hai hình thức giao tiếp trước đám đông đầu tiên của học sinh nên giáo viên luôn động viên để các em tự tin . Giáo viên luôn giúp cho các em hiểu rằng các em đọc không chỉ cho mình cô giáo nghe mà để cho tất cả các bạn cùng nghe nên cần đọc đủ lớn cho tất cả mọi người nghe rõ. Nhưng như thế không có nghĩa là đọc quá to hoặc gào lên. Để luyện cho học sinh đọc quá nhỏ “lí nhí”, giáo viên cần tập cho các em đọc chừng nào bạn ở xa nhất nghe thấy mới thôi. Tôi cố gắng tạo điều kiện để cho học sinh đứng lên bảng để đối diện với các bạn, tư thế đứng đọc vừa đàng hoàng, tự tin, vừa thoải mái, sách phải được mở rộng và cầm bằng hai tay.

3. 2. 2. Luyện đọc đúng:

Đọc đúng là sự tái hiện âm thanh bài đọc một cách chính xác, không có lỗi. Đọc đúng là không đọc thừa, không sót từng âm, vần, tiếng; thể hiện đúng hệ thống ngữ âm chuẩn. Ở địa bàn ..............., phần lớn các em đã đọc đúng, chỉ có số ít các em còn nhầm l/n do chưa chú ý phát âm. Giáo viên cần nhắc nhở thường xuyên, yêu cầu đọc đi đọc lại các tiếng còn đọc sai. Đọc đúng bao gồm đọc đúng các âm thanh, ngắt hơi đúng chỗ, đọc đúng tiết tấu, ngữ điệu câu. Cần phải dựa vào nghĩa, vào quan hệ ngữ pháp giữa các tiếng, từ để ngắt hơi cho đúng. Khi đọc, không được tách một từ ra làm hai. Các em học sinh lớp 5 đã có kinh nghiệm đọc ngắt nghỉ ở các lớp trước nên giáo viên chỉ cần củng cố, hệ thống lại. Đồng thời giúp các em dựa vào nghĩa và quan hệ ngữ pháp để xác định cách ngắt nhịp đúng trong từng câu, từng bài. Việc ngắt hơi cũng cần phải phù hợp với các dấu câu: nghỉ ít ở dấu phẩy, nghỉ lâu hơn ở dấu chấm, hết đoạn văn hay khổ thơ cũng nghỉ lâu hơn. Phần này, đòi hỏi giáo viên phải hướng dẫn tỉ mỉ và rèn luyện thường xuyên cho học sinh: cho học sinh tự phát hiện cách ngắt hơi, tập giải thích vì sao cách ngắt hơi như vậy là phù hợp, sau đó kiểm tra với phần đọc của giáo viên. Dần dần, theo thói quen, các em có thể tự làm được tương đối tốt.

Ví dụ 1:

Chắt trong vị ngọt / mùi hương

Lặng thầm thay / những con đường ong bay.

Trải qua mưa nắng vơi đầy

Men trời đất / đủ làm say đất trời.

Bầy ong giữ hộ cho người

Những mùa hoa / đã tàn phai tháng ngày.

[Hành trình của bầy ong - TV5, tập 1]

Ví dụ 2:

Rừng khợp hiện ra trước mắt chúng tôi, / lá úa vàng như cảnh mùa thu. // Tôi rụi mắt. // Những sắc vàng động đậy. // Những con mang vàng hệt như màu lá kho / đang ăn cỏ non. // Những chiếc chân vàng / giẫm trên thảm lá vàng / và sắc nắng cũng rực vàng trên lưng nó. // Chỉ có mấy vạt cỏ xanh biếc / là rực lên giữa cái giang sơn vàng rợi.

[Kì diệu rừng xanh - TV5, tập 1]

Hơn nữa, một yêu cầu không thể thiếu của đọc đúng là đọc đúng ngữ điệu câu: lên giọng ở cuối câu hỏi, hạ giọng ở cuối câu kể, thay đổi giọng phù hợp với tình cảm cần diễn đạt trong câu cảm. Với câu cầu khiến cần nhấn giọng phù hợp để thấy rõ các nội dung cầu khiến khác nhau. Ví dụ: Trong bài: “Cái gì quý nhất?” [TV5, tập 1], các em cần đọc rõ giọng người dẫn chuyện, giọng Hùng, Quý và Nam. Ngoài ra, cần chú ý kéo dài giọng hoặc nhấn giọng tự nhiên những từ quan trọng trong ý kiến của từng nhân vật để góp phần diễn tả nội dung và bộc lộ thái độ :

Hùng nói: - Theo tớ, quý nhất là lúa gạo. Các cậu có thấy ai không ăn mà sống được không? Quý và Nam cho là có lí. Nhưng đi được mươi bước, Quý vội reo lên: - Bạn Hùng nói không đúng. Quý nhất phải là vàng. Mọi người thường nói quý như vàng là gì? Có vàng là có tiền, có tiền sẽ mua được lúa gạo! Nam vội tiếp ngay: - Quý nhất là thì giờ. Thầy giáo thường nói thì giờ quý hơn vàng bạc. Có thì giờ mới làm ra được lúa gạo, vàng bạc !

Giọng chậm, trầm Giọng nhanh, sôi nổi, lên giọng cuối câu hỏi. Giọng người dẫn chuyện đọc vừa tốc độ, cao độ. Giọng cao, nhanh, sôi nổi, thuyết phục. Giọng chậm, trầm, thuyết phục.

............

Mời các bạn tải file tài liệu để xem thêm nội dung chi tiết

Sáng kiến kinh nghiệm rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 3

• doc
• 15 trang

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

ĐỀ TÀI:
“SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM RÈN KỸ NĂNG ĐỌC CHO HỌC
SINH LỚP 3”

A. PHẦN MỞ ĐẦU:
I. Lý do chọn đề tài
Phân môn Tập đọc là một phân môn có ý nghĩa quan trọng trong chương trình
giảng dạy môn Tiếng việt ở cấp tiểu học là:
- Hình thành và phát triển ở học sinh các kỹ năng sử dụng tiếng việt [Đọc, viết, nghe,
nói] để học tập và giao tiếp trong các môi trường hoạt động của lứa tuổi.
- Thông qua việc dạy và học ...Tiếng việt góp phần rèn luyện tư duy, cung cấp cho
học sinh những kiến thức “sơ giản” về Tiếng việt, về tự nhiên, xã hội và con người, về
văn hoá, văn học của Việt Nam.
- Bồi dưỡng tình yêu Tiếng việt và hình thành thói quen giữ gìn sự trong sáng, giàu
đẹp của Tiếng việt, góp phần hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
- Ở lớp 3 mục tiêu nói trên được cụ thể hoá thành những yêu cầu cơ bản về kiến
thức và kỹ năng đối với học sinh.
II. Mục đích chọn đề tài
Tiếng việt là một môn khoa học xã hội cơ bản nó liên quan đến các môn học khác
và hoạt động giao tiếp trong cuộc sống. Học phân môn tập đọc là để đọc thông, viết thạo
đối với các em học sinh tiểu học, vì vậy phân môn tập đọc góp phần cho việc hình thành
và phát triển nhân cách của học sinh.
Sản phẩm của tập đọc là công cụ ngôn ngữ giao tiếp [Học sinh dùng ngôn ngữ để học,
nói, viết trong hoạt động học tập và giao tiếp với mọi người xung quanh].
Chúng ta đều biết đặc điểm tâm lý lứa tuổi của học sinh tiểu học là ưa màu sắc, rất
hiếu động. Đặc biệt là các em ở tuổi nhi đồng như học sinh lớp 3, các em rất thích khám

phá cuộc sống xung quanh, thích được khen, nếu ta giữ mãi phương pháp cổ truyền thì
học sinh sẽ tiếp thu kiến thức một cách thụ động.
Do vậy các em cảm thấy nhàm chán, chóng quên, không tích cực trong học tập,
giáo viên sẽ vất vả khi phải giảng nhiều mà giờ học lại đạt kết quả không cao.
* Trách nhiệm của giáo viên:
- Đối với trường học cần giáo dục và đào tạo các em biết đọc chữ, biết làm toán,
biết cảm nhận được cái hay, cái đẹp ở môi trường xung quanh... Có kiến thức các em sẽ
biết áp dụng vào cuộc sống sinh hoạt hàng ngày, mở mang thêm sự hiểu biết của các em
về xã hội và trong tương lai.
- Việc nâng cao trình độ, trí thức hết sức cần thiết, đào tạo cho các em phát triển về
trí tuệ, năng lực, phẩm chất để trở thành người công dân tốt, có phẩm chất tốt là một nhân
cách của con người Việt Nam, đó là trí tuệ phát triển, ý trí cao cả và tình cảm đẹp.
* Đối với học sinh:
- Phát âm đúng, đọc trôi chảy, diễn cảm hiểu được nghĩa của từ.
- Cảm nhận được sự phong phú và đa dạng của thiên nhiên, tình cảm ý chí cao đẹp
của người Việt Nam.
III. Đối tượng nghiên cứu
- Học sinh lớp 3 cũng như các lớp khác trực tiếp học các tiết tập đọc theo nội dung
và phương pháp mới.
IV. Phạm vi nghiên cứu
- Nghiên cứu bằng thực trạng trên đối với đối tượng học sinh lớp 3. Trường
PTDTBT Tiểu học Nà Khương

B. PHẦN NỘI DUNG
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI
I. Cơ sở thực tiễn
Môn Tiếng việt nói chung và phân môn Tập đọc nói riêng giữ một vị trí quan trọng
đối với cấp tiểu học.
Phân môn Tập đọc còn giữ vai trò đặc biệt quan trọng giúp cho HS học tốt các môn
học khác; bởi các em có đọc được thì mới nhận thức được, hiểu được nội dung, nắm được
kiến thức của bài học; đồng thời thông qua phân môn Tập đọc, sẽ hình thành cho các em
nhân cách con người mới phù hợp với thời đại; hình thành cho các em tình yêu quê
hương đất nước.
Trường PTDT-BT Tiểu học Nà Khương là trường có khá nhiều học sinh dân tộc
cùng học tập, môi trường học tập tương đối thuận lợi, cơ sở vật chất chưa đầy đủ, điều
kiện đi lại còn nhiều khó khăn, trong đó có đa số học sinh là con em các dân tộc ít người
nên nhận thức có sự chênh lệch, các em còn học yếu ở môn Tiếng việt, nhất là đối với
phân môn Tập đọc. Các em thường mải chơi, ngoài giờ học ở lớp, thời gian học ở nhà các
em phải phụ giúp gia đình, mặt khác việc sử dụng tiếng mẹ đẻ của các em còn phổ biến
nên việc đọc, viết bằng tiếng phổ thông còn gặp nhiều khó khăn. Các em chưa hiểu hết
ngôn ngữ Tiếng việt nên còn nói ngọng, phát âm sai, khi viết còn sai nhiều lỗi chính tả,
các em còn nhầm bởi các âm, vần, dấu thanh.
VD: Khi gặp tiếng “Nghĩa” thì các em đọc thành “Nghía” chính vì sự hạn chế đó
dẫn đến kết quả học tập của các em chưa cao.
Từ những căn cứ trên, tôi đã lựa chọn đề tài này, thực hiện đề tài tôi sẽ giúp các em
phát huy tính tích cực, tự giác lấy học sinh làm trung tâm trong học tập, các em sẽ đọc

thông, viết thạo và có khả năng diễn đạt tốt trong quá trình giao tiếp với mọi người xung
quanh.
* Thời gian phạm vi thực hiện đề tài
Tiến hành áp dụng đề tài từ năm học 2009 -2010 đến nay.
Thực hiện trong khối lớp 3.
* Các bước tiến hành
Giáo viên phải xác định mục đích yêu cầu của tiết dạy phải chuẩn bị bài theo hệ
thống câu hỏi trong SGK.
Chuẩn bị đồ dùng trực quan, những hình ảnh cần thiết cho từng bài dạy.
II. Cơ sở khoa học
- Phân môn Tập đọc trong Tiếng Việt là một trong những phân môn quan trọng bởi
có đọc tốt thì mới học tốt Tiếng Việt. Đọc tốt ở phân môn Tập đọc là các em được củng
cố khắc sâu thêm những tri thức, kỹ năng học tốt ở những phân môn khác của Tiếng Việt
và các môn học khác. Chức năng của phân môn Tập đọc là luyện đọc: rèn cho học sinh
đọc đúng, đọc trôi chảy, tiến tới đọc hay [đọc diễn cảm]. Thông qua đọc đúng, đọc hay
học sinh cảm thụ được cái hay cái đẹp của bài văn, bài thơ… Nó là chìa khoá đưa các em
vào kho tàng văn hoá, khoa học, giúp các em nhận ra những tinh hoa của dân tộc đang
được tàng trữ trong sách vở. Mỗi bài tập đọc là một văn bản là một bức tranh thu nhỏ về
hiện thực về cảnh đẹp đất nước, con người, xã hội...Mặt khác, thể hiện được tâm hồn của
tác giả không chỉ có nội dung hấp dẫn của bài văn bài thơ mà còn phụ thuộc vào người
đọc tác phẩm đó. Trước hết người đọc phải đọc đúng, đọc chính xác, đọc trôi chảy, tiến
tới đọc diễn cảm , đọc theo vai thì mới diễn tả cảm xúc, tình cảm, thái độ của tác giả bộc
lộ qua từng nhân vật trong tác phẩm .

Bởi vậy nâng cao năng lực đọc cho học sinh nhất là đọc đúng, đọc diễn cảm là hết
sức cần thiết đối với giáo viên ở bậc tiểu học.
III. Giải pháp thực hiện
Để giải quyết được mục đích yêu cầu của tiết Tập đọc và khắc phục những nguyên
nhân tồn tại đã nêu trên. Tôi đã tiến hành thực hiện những giải pháp, biện pháp cụ thể
sau:
1.Một số công việc chuẩn bị của giáo viên và học sinh
a, Đối với giáo viên
- Trước hết muốn rèn cho học sinh đọc thành tiếng đúng thì giáo viên phải đọc
đúng, đọc hay [đọc diễn cảm]. Để đạt được yêu cầu trên thì giáo viên phải rèn luyện bản
thân mình đọc đúng, đọc hay. Không cho phép giáo viên dạy Tập đọc mà lại đọc chưa
chuẩn. Trước khi soạn bài giáo viên phải đọc bài nhiều lần, đọc thể hiện được cảm xúc
của tác giả khi viết bài văn đó. Dành quỹ thời gian cho việc soạn bài và thiết kế các hoạt
động cụ thể của giáo viên, học sinh ở từng đoạn của bài. Giáo viên phải chú ý đến khâu
rèn đọc cho học sinh, chú ý đến đối tượng học sinh đọc kém. Nhất là những tiết luyện
đọc ở buổi hai. Giáo viên phải nên sửa, rèn dứt điểm cho học sinh phát âm sai ở từng cặp
phụ âm mà em đó hay phát âm sai hoặc đọc chưa đúng.
- Tham khảo nội dung sách hướng dẫn giảng dạy để lựa chọn nội dung, phương
pháp, hình thức học tập cho phù hợp với đối tượng của học sinh lớp mình.
- Sưu tầm đồ dùng dạy học, tranh ảnh minh hoạ phục vụ cho bài dạy để học sinh
hứng thú học tập tiếp thu bài sâu hơn.
- Chú ý đến yêu cầu của phân môn tập đọc: Đó là rèn đọc, rèn đọc càng nhiều càng
tốt.

b, Đối với các em học sinh
- Yêu cầu học sinh đọc kỹ trước bài ở nhà, có đọc trước bài ở nhà học sinh mới biết
được từ nào khó đọc, hay đọc sai để đến lớp nghe giáo viên hướng dẫn sửa chữa.
- Học sinh thường xuyên rèn đọc đúng ở bất kỳ một văn bản nào nói chung hay
trong các bài tập đọc nói riêng.
- Cần có sự ham thích đọc, có ý thức tự đọc. Sưu tầm sách, báo, truyện để đọc.
2. Thực hiện được mục đích, yêu cầu rèn đọc, luyện tập cụ thể trong giờ Tập đọc
2.1. Rèn phát âm đúng
Để rèn luyện cho học sinh phát âm chuẩn giáo viên phải hướng dẫn học sinh
phát hiện lỗi và sửa lỗi cho học sinh. Trong giờ tập đọc giáo viên gọi học sinh khá đọc
bài, và giao nhiệm vụ cụ thể các em khác đọc thầm theo tìm những tiếng khó đọc, các
phụ âm hay đọc sai. Gọi học sinh phát hiện và phát âm, các em khác theo dõi nhận xét
phát âm của bạn và phát âm lại. Gọi 3, 4 em phát âm và giáo viên kết luận và sửa [nếu
cần thiết] lại cuối cùng. Chẳng hạn: Các em hay đọc sai tiếng có thanh ngã, thanh sắc,
tiếng có các nguyên âm đôi như oa; yê; iê; ươ,...
* Quá trình giảng dạy cần chú ý
- Ví dụ: Trong lớp 3B có nhiều em khi đọc luôn phát âm sai thanh ngã thành thanh
sắc. Giáo viên gọi học sinh khá phát âm chuẩn đọc trước, các em phát âm sai nghe, đọc
lại, đọc nhiều lần sửa đến khi đọc đúng. Khi đã sửa cho các em đọc đúng lỗi đó rồi, trong
các tiết học sau giáo viên chú ý đến em đó khi đọc xem em còn mắc lỗi lại nữa không để
kịp thời uốn nắn, sửa chữa [nếu em mắc lại]. Vì số lượng học sinh mắc lỗi này nhiều nên
giáo viên dần sửa sai triệt để. Và các âm khác khi học sinh phát âm sai giáo viên tiến

hành tìm các từ ngữ có âm đó luyện phát âm cho học sinh ngay trong giờ và luyện thêm ở
những tiết dạy luyện tập ở buổi hai.
2.2. Rèn đọc đúng
- Đối với các lớp 1,2 việc đọc mẫu thường do giáo viên đảm nhiệm. Đến lớp 3 kỹ
năng đọc của học sinh đã được nâng cao.
Giáo viên dùng lời nói kết hợp chữ viết, ký hiệu và đồ dùng dạy học, hướng dẫn
học sinh cách ngắt nghỉ hơi, tốc độ đọc, giọng đọc thích hợp câu thơ hay đoạn văn. Mỗi
đoạn gọi 1 học sinh đọc. Gọi học sinh nhận xét bạn và đọc lại, chú ý; đọc ngắt, nghỉ
những cụm từ trong những câu văn dài trong bài văn xuôi.
+ Ví dụ: Câu trong bài : “Cóc kiện trời’’
“Cóc thấy nguy quá,/ bèn lên thiên đình kiện trời.//
- Sau khi học sinh phát hiện câu dài, giáo viên ghi vào băng giấy hoặc bảng phụ gọi
1, 2 em đọc. Các em khác nhận xét bạn ngắt nghỉ đúng chưa, ngắt hơi, nghỉ hơi sau với
những tiếng nào, em có đồng ý không? Mời em đó đọc lại. Học sinh đọc và ngắt hoặc
nghỉ để các bạn khác nhận xét bổ xung và giáo viên thống nhất cách đọc.
- Giáo viên hướng dẫn học sinh đọc diễn cảm thông qua việc dẫn dắt gợi mở
để học sinh thể hiện tình cảm, thái độ qua giọng đọc phù hợp với hình ảnh, cảm xúc trong
bài thơ, phù hợp tính cách nhân vật trong bài văn [Bước đầu biết làm chủ được giọng đọc
đối với ngữ điệu, tốc độ, cao độ, trường độ, âm sắc nhằm diễn tả đúng nội dung bài. Đọc
diễn cảm phù hợp với sự cảm nhận riêng của từng cá nhân. Giáo viên có thể viết khổ thơ
ra bảng, giấy gắn trên bảng để học sinh tìm ra cách đọc].

+ Ví dụ: Bài : “Mặt trời xanh của tôi” Gọi 1,2 em học sinh khá giỏi đọc diễn cảm;
nếu HS chưa đọc được thì GV đoc, kết hợp HD với Giọng nhẹ nhàng, trìu mến, nghỉ hơi
dài khi kết thúc. Sau đó gọi một em đọc lại: Đọc bốn câu thơ sau:
Đã có ai lắng nghe/

Như tiếng thác dội về/

Tiếng mưa trong rừng cọ/

Như ào ào trận gió.//

Trong khi đọc giáo viên hướng dẫn đọc đúng đối với những câu thơ sau dấu chấm.
Đối với các câu cảm, câu hỏi trong bài, giáo viên hướng dẫn các em đọc đúng giọng của
từng loại câu đó thì mới bộc lộ được cảm xúc của từng cảnh vật và của tác giả.
Giáo viên hướng dẫn các học sinh cần đọc đúng ngữ điệu khi đọc câu hỏi như nhấn
giọng từ để hỏi, cao giọng ở cuối câu. Nếu học sinh đọc chưa hay giáo viên có thể đọc
mẫu cho học sinh để học sinh nghe giọng đọc, để tự điều chỉnh mình đọc theo giáo viên.
Để Học sinh đọc tốt giáo viên cần tạo niềm say mê hứng thú cho học sinh .
* Đối với văn bản phi nghệ thuật
Hướng dẫn học sinh đọc xác định ngữ điệu đọc sao cho phù hợp với nội dung thông
báo làm rõ thông tin cơ bản giúp nghe tiếp nhận được những vấn đề quan trọng hay nổi
bật trong văn bản.
- Đọc diễn cảm sau khi học sinh đã tóm tắt hiểu được nội dung của văn bản.
- Khi rèn đọc lần cuối tiết học, học sinh phải thể hiện được cảm xúc của tác giả khi
biết bài văn, bài thơ đó.
- Giáo viên tổ chức cho học sinh thi đọc theo nhóm, mỗi nhóm cử một em lên thi
đọc. Đối với bài: có người dẫn truyện các nhân vật trong truyện cho học sinh đóng vai và
đọc theo lời nhân vật và người dẫn truyện. Gọi học sinh lên đọc, các em ở dưới là giám

khảo nghe, chấm, nhận xét xem bạn nào, nhóm nào, đọc hay. Giáo viên cùng cả lớp động
viên khuyến khích học sinh đọc tốt để các em đọc tốt hơn.
- Đối với thời gian một tiết tập đọc chỉ trong vòng 40 phút mà đối tượng học
sinh gồm: Giỏi - Khá - Trung bình - Yếu ngoài chức năng chủ yếu là rèn đọc, luyện
đọc là chính ở trong cả quá trình tiết học. Học sinh phải được luyện đọc nhiều lần. Học
sinh nào cũng phải được đọc trong giờ học ít nhất một lần. Trong giờ học giáo viên luôn
tuân theo nguyên tắc học sinh là chủ thể của giờ học. Muốn vậy, giáo viên phải nắm chắc
từng đối tượng học sinh. Giáo viên cần chú ý rèn đọc nhiều đối với học sinh đọc yếu. Rèn
từ thấp đến cao, từ phát âm đúng, đọc đúng, ngắt nghỉ đúng câu dài, tiến tới rèn đọc diễn
cảm.
- Ngay từ ngày đầu, tháng đầu của năm học rèn dứt điểm cho những học sinh phát
âm sai, rèn học sinh đọc chưa đúng ngắt nghỉ. Giáo viên cho học sinh đọc từ 1,2 câu rồi
tăng dần 3,4 câu tới 1 đoạn, 2 đoạn và cả bài. Mỗi tuần ở các tháng buổi chiều giáo viên
dành 1 tiết để rèn đọc. Rèn em nào dứt điểm em đó, rèn từ nào dứt điểm từ đó. Sau khi
các em đọc khá dần giáo viên duy trì mỗi tuần 1 tiết để rèn đọc đúng, đọc hay. Rèn đọc
cho học sinh phải kiên trì, rèn thường xuyên thì kết quả đọc sẽ nâng lên rõ rệt. Rèn học
sinh đọc đúng, đọc hay cho học sinh phải đạt được các yêu cầu cụ thể đề ra:
+ Đọc phát âm đúng, phát âm không lẫn lộn.
+ Đọc ngắt nghỉ đúng dấu chấm, dấy phẩy giữa các cụm từ ở những câu dài.
+ Đọc to rõ ràng, lưu loát.
+ Đọc ngắt nhịp đúng các nhịp thơ.
+ Biết đọc nhấn giọng, thay đổi sắc thái, biểu cảm giọng đọc phù hợp với văn cảnh
và lời nhân vật.

IV. Kết quả thực hiện
[so sánh đối chiếu vơi phương pháp cũ]
1. Nội dung kiểm tra, đánh giá kết quả
Trong quá trình giảng dạy, người giáo viên tổ chức và hướng dẫn hoạt động cụ thể
của học sinh. Thông qua ngôn ngữ đọc, viết và hành động làm mẫu của giáo viên. Vì vậy
người giáo viên cần sử dụng bài đọc và các câu hỏi trong SGK để rèn luyện kỹ năng đọc,
viết và luyện phát âm chuẩn, diễn đạt ý gãy gọn, cho các em. Đặc biệt là tìm tòi các bài
tập có liên quan tới chủ đề và phù hợp với đối tượng học sinh, nhắc lại nhiều lần vấn đề
khó, đưa ra ví dụ và giải thích. Ra bài tập ở lớp và ở nhà, giành đủ thời gian rèn luyện kỹ
năng đọc, viết. Hướng dẫn cách sử dụng tài liệu và đồ dùng học tập để học sinh hứng thú
tự giác học tập và tham gia các hoạt động khác.
2. Kết quả cụ thể và những tồn tại của học sinh trong quá trình tiếp thu kiến thức
* Năm học 2008- 2009: Chưa nghiên cứu đề tài kết quả như sau:
Tổng số học sinh

Giỏi

%

Khá

%

TB

%

Yếu

%

0

0

0

0

10

71,

4

28,6

3

21,5

Khảo sát đầu năm: 14
HS

4

Tổng số HS cuối

0

0

1

7,1

10

71,

năm:14HS

4

Sau khi nghiên cứu và áp dụng đề tài kết quả đó đạt được như sau:

Năm học Thời gian
Đầu năm

Tổng số
HS
20

Giỏi
0

%

Khá

%

TB

%

Yếu

%

5

25,0

13

65,0

2

10,0

2009-

Cuối năm

20

1

5,0

6

30,0

12

60,0

1

5,0

2010-

Đầu năm

14

1

7,15

3

21,4

9

64,3

1

7,15

2011

Cuối năm

14

2

14,3

4

28,6

8

57,1

0

0

2010

Qua nghiên cứu bản thân tôi thấy được học sinh còn một số tồn tại như sau:
- Một số học sinh còn hạn chế khi viết và diễn đạt câu, đoạn văn.
- Khi đọc phát âm chưa chính xác ở một số tiếng có phụ âm đầu và âm cuối,
vần các dấu thanh dễ lẫn. Đặc biệt một số em còn chậm khi đặt câu và viết đoạn có dùng
một số từ ngữ tự chọn.
- Qua quá trình nghiên cứu và áp dụng đề tài với kết quả trên, tôi khẳng định rằng
đề tài này có thể áp dụng vào dạy môn tập đọc ở khối lớp 3. Đối với các lớp trong trường
PTDTBT Tiểu học Nà Khương, và ở cả các trường Tiểu học khác.
* Bài học kinh nghiệm
- Giáo viên cần nắm được đối tượng học sinh, chủ động nghiên cứu để nắm được
kiến thức trọng tâm của bài học. Trong quá trình giảng dạy giáo viên phải làm nổi bật
được các kiến thức trọng tâm của bài học.
- Giáo viên dạy theo phương pháp nêu vấn đề, đàm thoại và thuyết trình, trong đó
việc sử dụng phương pháp lấy học sinh làm trung tâm là chủ yếu để phát huy tính tự giác,
tích cực của học sinh.
- Giáo viên thường xuyên kiểm tra bằng nhiều hình thức và nhiều đối tượng [Giỏi,
khá, trung bình, yếu]. Từ đó rút ra được những mặt mạnh, mặt yếu của học sinh và có kế
hoạch bồi dưỡng, phụ đạo cụ thể đối với từng học sinh.

- Đối với học sinh khá, giỏi ra bài tập, phù hợp với năng lực của các em.
- Đối với học sinh có học lực yếu, kiểm tra thường xuyên bằng mọi hình thức [Đọc,
viết, trả lời câu hỏi...] phát hiện ra mặt yếu để phụ đạo kịp thời tạo cho các em
hứng thú, tự giác học tập.
C. KẾT LUẬN
Muốn nâng cao chất lượng hiệu quả của các giờ dạy Tập đọc để học sinh đọc đúng
đọc hay. Bước đầu cảm thụ được cái hay, cái đẹp trong bài văn, bài thơ thì khâu luyện
đọc - rèn đọc đúng có vai trò rất quan trọng. Học sinh có đọc đúng mới hiểu đúng nội
dung, mới diễn tả được cảm xúc của mình. Để làm tốt việc rèn đọc cho học sinh lớp 3
trong phân môn Tập đọc người giáo viên phải làm tốt những việc sau:
- Mỗi giáo viên phải mẫu mực trong lời nói, việc làm, say sưa yêu nghề, mến trẻ,
luôn bám trường, bám lớp.
- Phải luôn nghiên cứu tìm hiểu về nội dung kiến thức, phương pháp bộ môn, nắm
chắc hệ thống chương trình. Người giáo viên phải thường xuyên tự bồi dưỡng nâng cao
trình độ, luôn cập nhật những thông tin, những đổi mới về phương pháp giảng dạy.
- Giáo viên phải nhận thức đúng vai trò chức năng ở phân môn Tập đọc. Trước hết
giáo viên phải rèn cho mình đọc đúng, đọc hay, đọc diễn cảm mọi bài Tập đọc trong cấp
học nói chung, các bài tập đọc lớp 3 nói riêng. Phải đầu tư thời gian cho khâu chuẩn bị
bài, xây dựng tổ chức các hoạt động cho học sinh trên lớp học .
- Giáo viên phải kiên trì, thường xuyên rèn cho học sinh theo các bước:
+ Luyện cho học sinh phát âm đúng các phụ âm khó đọc hay lẫn lộn.
+ Luyện đọc đúng các cụm từ, ngắt nghỉ đúng câu.

+ Ngắt nghỉ đúng ở các câu văn, khổ thơ.
+ Luyện đọc mức độ từ thấp đến cao với học sinh yếu.
+ Luyện cho học sinh biết lên giọng, hạ giọng, nhấn giọng ở câu văn, thể hiện tính
cách nhân vật hoặc giọng vui, buồn trong các văn bản với giọng đọc, ngữ điệu, tốc độ
đọc, âm sắc, nhằm diễn tả đúng nội dung bài.
+ Đối với những học sinh đọc sai, rèn dứt điểm ở tiết đọc và tiết luyện đọc ở buổi
chiều.
+ Nhiều học sinh được tham gia luyện đọc.
- Luôn động viên khích lệ gây hứng thú học tập, đọc đối với học sinh yếu kém, phát
huy tính tích cực chủ động sáng tạo của học sinh.
- Vận dụng phương pháp giảng dạy phù hợp với đối tượng học sinh lớp mình. Cử
chỉ giáo viên, lời nói ngắn gọn dễ hiểu hướng học sinh thao tác tư duy chủ động.
- Học sinh phải chuẩn bị bài thật tốt ở nhà, đọc nhiều lần đối với học sinh yếu
kém trước khi đến lớp.
- Phối hợp nhịp nhàng về chương trình môn Tập đọc với các phân môn học khác
như: Tập làm văn, kể chuyện...
- Thường xuyên thăm lớp, dự giờ đồng nghiệp để học tập, trao đổi rút kinh nghiệm.
- Tổ khối quan tâm bồi dưỡng thường xuyên hơn nữa những giáo viên năng lực
còn hạn chế nhất là khâu đọc của giáo viên.
- Hội thảo trao đổi những kinh nghiệm cho đồng nghiệp học tập ở cấp tổ, trường.
Trên đây là một số kinh nghiệm, biện pháp đã làm trong khi rèn học sinh đọc trong
phân môn Tập đọc lớp 3. Tôi đã mạnh dạn áp dụng và thu được những thành công nhất

định. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện đề tài, không tránh khỏi những thiếu sót. Rất
mong nhận sự đóng góp ý kiến của các đồng chí, bạn bè đồng nghiệp.

Tải về bản full