So sánh phản xạ không điều kiện và có điều kiện

Soạn Sinh học 8 Bài 52: Phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện giúp các em học sinh nắm vững được kiến thức lý thuyết và các dạng bài tập của bài 52 chương IX. Vậy sau đây là nội dung chi tiết tài liệu, mời các em cùng theo dõi bài viết dưới đây.

Nội dung chính

• Soạn Sinh học 8 Bài 52: Phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện
• Lý thuyết Phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện
• Giải bài tập Sinh học 8 trang 168
• Bài 1 trang 168 SGK Sinh học 8
• Bài 2 trang 168 SGK Sinh học 8
• Bài 3 trang 168 SGK Sinh học 8
• Video liên quan

Soạn Sinh học 8 Bài 52: Phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện

• Lý thuyết Phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện
• Giải bài tập Sinh học 8 trang 168
  • Bài 1 trang 168 SGK Sinh học 8
  • Bài 2 trang 168 SGK Sinh học 8
  • Bài 3 trang 168 SGK Sinh học 8

Lý thuyết Phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện

I. Phân biệt phản xạ có điều kiện và phản xạ không điều kiện

– Phản xạ không điều kiện [PXKĐK]: là phản xạ sinh ra đã có, không cần phải học tập.

Ví dụ : khóc, cười- Phản xạ có điều kiện [ PXCĐK ] : là phản xạ được hình thành trong đời sống thành viên, là tác dụng của quy trình học tập, rèn luyện, rút kinh nghiệm tay nghề .Ví dụ : đạp xe đạp điện, đá bóng, thấy đèn đỏ thì dừng lại, mùa đông đến mặc áo ấm …

II. Sự hình thành phản xạ có điều kiện

1. Hình thành phản xạ có điều kiện

* Thí nghiệm của Paplop : phản xạ tiết nước bọt so với ánh sáng đèn hoặc kích thích bất kể

• Bật đèn và không cho ăn không tiết nước bọt [ánh sáng đèn là kích thích có điều kiện]
• Cho ăn tiết nước bọt khi nhìn thấy thức ăn [thức ăn là kích thích không điều kiện]
• Vừa bật đèn vừa cho ăn tiết nước bọt [lặp lại nhiều lần]

Chỉ bật đèn tiết nước bọt phản xạ tiết nước bọt với kích tích là ánh sáng đã được thiết lập .

* Điều kiện hình thành phản xạ có điều kiện

– Phải có sự tích hợp giữa kích thích có điều kiện với kích thích không điều kiện .- Kích thích có điều kiện phải được tác động ảnh hưởng trước kích thích không điều kiện một thời hạn ngắn. Quá trình tích hợp đó phải được lặp lại nhiều lần .- Thực chất của việc hình thành phản xạ có điều kiện là sự hình thành đường liên hệ trong thời điểm tạm thời nối những vùng của vỏ não lại với nhau .

2. Ức chế phản xạ có điều kiện

– Phải liên tục củng cố phản xạ có điều kiện đã được hình thành. Nếu không được củng cố thì phản xạ dần mất đi .- Ý nghĩa của sự hình thành và ức chế phản xạ có điều kiện :

• Đảm bảo cơ thể thích nghi với môi trường và điều kiện sống luôn thay đổi.
• Hình thành các thói quen tập tính tốt.

Giải bài tập Sinh học 8 trang 168

Bài 1 trang 168 SGK Sinh học 8

Phân biệt phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện .

Gợi ý đáp án

Phản xạ không điều kiện [ PXKĐK ] là phản xạ sinh ra đã có, không cần phải học tập .Phản xạ có điều kiện [ PXCĐK ] là phản xạ được hình thành trong đời sống thành viên, là hiệu quả của quy trình học tập, rèn luyện, rút kinh nghiệm tay nghề .

Tuy phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện có những điểm khác nhau, tuy nhiên lại có tương quan ngặt nghèo với nhau :+ Phản xạ không điều kiện là cơ sở xây dựng phản xạ có điều kiện .+ Phải có sự phối hợp giữa một kích thích có điều kiện với kích thích không điều kiện [ trong đó kích thích có điều kiện phải tác động ảnh hưởng trước kích thích không điều kiện 1 thời hạn ngắn ] .

Bài 2 trang 168 SGK Sinh học 8

Trình bày quy trình hình thành một phản xạ có điều kiện [ tự chọn ] và nêu rõ những điều kiện để sự hình thành có hiệu quả .

Gợi ý đáp án

Có thể lấy ví dụ : khi cho gà ăn kết hợp với gõ mõ nhiều lần sẽ hình thành ở gà phản xạ có điều kiện : ” tiếng mõ là tín hiệu gọi ăn “, nên khi nghe mõ là gà chạy về ăn. Sở dĩ như vậy là do giữa vùng thính giác và vùng ẩm thực ăn uống trên vỏ não đã hình thành đường liên hệ trong thời điểm tạm thời. Tuy nhiên, nếu gõ mõ, gà chạy về mà không được cho ăn nhiều lần thì về sau khi nghe tiếng mõ gà cũng không chạy về nữa. Đó là do đường liên hệ trong thời điểm tạm thời giữa vùng siêu thị nhà hàng và vùng thính giác không được củng cố nên đã mất .

Bài 3 trang 168 SGK Sinh học 8

Nêu rõ ý nghĩa của sự hình thành và sự ức chế phản xạ có điều kiện so với đời sống những động vật hoang dã và con người .

Gợi ý đáp án

Xem thêm: Nơi Nào Có ý Chí Nơi Đó Có Con Đường 1 [Tái Bản] | Tiki

Ý nghĩa của sự hình thành và ức chế phản xạ có điều kiện so với đời sống động vật hoang dã và con người là :- Đối với động vật hoang dã : bảo vệ sự thích nghi với môi trường tự nhiên và điều kiện sống biến hóa .- Đối với con người : Đảm bảo sự hình thành những thói quen, tập quán trong hoạt động và sinh hoạt hội đồng .

1. Trả lời các kích thích tương ứng hay kích thích không điều kiện 

2. Bẩm sinh. 

3. Bền vững 

4. Có tính chất di truyền, mang tính chất chủng loại 

5. Số lượng hạn chế 

6. Cung phản xạ đơn giản 

7. Trung ương nằm ở trụ não, tuỷ sống 

1. Trả lời các kích thích bất kì hay kích  thích có điều kiện đã được kết hợp với  kích thích không điều kiện mật số lần] 

2. Hình thành trong đời sống [do học tập] 

3. Dễ mất khi không củng cố 

4. Có tính chất cá thể, không di truyền 

5. Số lượng không hạn định 

6. Hình thành đường liên hệ tạm thời

7. Trung ương chủ yếu có sự tham gia của vỏ não.

So sánh tính chất của phản xạ có điều kiện và phản xạ không điều kiện là bài tập quen thuộc với học sinh lớp 8. Cùng GiaiNgo tìm hiểu ngay nhé!

Trong chương trình Sinh học lớp 8, bài tập so sánh tính chất của phản xạ có điều kiện và phản xạ không điều kiện luôn khiến bạn đau đầu. Đừng lo GiaiNgo sẽ giúp bạn một tay.

Khái niệm về phản xạ có điều kiện, phản xạ không có điều kiện

Trước tiên, để có thể so sánh tính chất của phản xạ có điều kiện và phản xạ không điều kiện thì hãy tìm hiểu khái niệm để có cái nhìn tổng quan nhé!

Phản xạ là gì?

Phản xạ là một phản ứng của cơ thể trả lời các kích thích của môi trường dưới sự điều khiển của hệ thần kinh. Không những thế phản xạ còn đáp ứng các kích thích của môi trường bên trong.

Ví dụ như khi ta chạm tay vào đồ nóng, thì theo phản xạ tự nhiên chúng ta sẽ nhanh chóng rụt tay lại. Hay khi thời tiết thay đổi thì cơ thể cũng cố sự thay đổi. Cụ thể là khi trời nóng cơ thể sẽ tiết mồ hôi, trời lạnh thì da thường tái hơn bình thường.

Phản xạ có điều kiện là gì?

Phản xạ có điều kiện là những phản xạ được tích lũy trong đời sống. Phản xạ có điều kiện được hình thành trong những điều kiện nhất định và qua quá trình tích lũy, rèn luyện mà có.

Tuy nhiên, phản xạ có điều kiện sẽ mất đi nếu như nếu như không được tập luyện, củng cố thường xuyên.

Một số ví dụ về phản xạ có điều kiện

• Mùa đông sẽ lấy áo ấm mặc để không bị lạnh
• Thấy đèn đỏ thì dừng lại, gặp đèn xanh thì tiếp tục đi
• Trời nóng thì bật quạt
• Khi trời tối biết bật điện lên cho sáng

Phản xạ không có điều kiện là gì?

Phản xạ không có điều kiện là những phản xạ tự nhiên, bẩm sinh. Loại phản xạ này có từ khi sinh ra và mang tính di truyền. Phản xạ không có điều kiện không cần phải học tập và không dễ mất đi.

Một số ví dụ về phản xạ không có điều kiện

• Khi vừa sinh ra em bé đã biết khóc
• Trời lạnh cơ thể sẽ nổi da gà
• Trời nắng nóng nếu vận động mạnh cơ thể sẽ toát mồ hôi

Có rất nhiều người sẽ dễ nhầm lẫn giữa phản xạ có điều kiện và phản xạ không điều kiện. GiaiNgo sẽ giúp bạn so sánh tính chất của phản xạ có điều kiện và phản xạ không điều kiện để giúp bạn phân biệt chúng.

Sự giống nhau của phản xạ có điều kiện và phản xạ không điều kiện

Mặc dù tên gọi của hai loại phản xạ có phần khác nhau nhưng chúng lại có một số điểm chung. Cùng GiaiNgo khám phá những điểm giống nhau của phản xạ có điều kiện và phản xạ không có điều kiện nhé!

• Phản xạ có điều kiện và phản xạ không điều kiện đều là phản ứng của cơ thể đối với kích thích từ môi trường.
• Đây đều là những phản xạ giúp cơ thể thích nghi với những thay đổi của môi trường.
• Phản xạ có điều kiện và phản xạ không điều kiện đều có sự tham gia của cung phản xạ. Các cung phản xạ gồm cơ quan thụ cảm, nơron hướng tâm, nơron li tâm và trung ương thần kinh.

Sự khác nhau của phản xạ có điều kiện và phản xạ không điều kiện

Ngoài những điểm giống nhau ở trên thì phản xạ có điều kiện và phản xạ không có điều kiện còn có những điểm khác biệt. Những điểm khác biệt này giúp ta dễ dàng phân loại các phản xạ.

Dưới đây là những điểm khác nhau của phản xạ có điều kiện và phản xạ không điều kiện.

• Phản xạ có điều kiện được hình thành bằng những sợi dây liên lạc tạm thời trong vỏ não. Còn phản xạ không có điều kiện được hình thành từ tủy sống và những bộ phận hạ đẳng của bộ não.
• Phản xạ có điều kiện có cung phản xạ phức tạp, có đường liên hệ tạm thời. Phản xạ không có điều kiện thì có cung phản xạ đơn giản hơn.
• Phản xạ có điều kiện phải trải qua quá trình học tập, rèn luyện mới có được. Còn phản xạ không có điều kiện sinh ra đã có và không cần phải học tập.
• Phản xạ có điều kiện nếu không tập luyện thường xuyên sẽ dễ bị mất đi. Còn phản xạ không có điều kiện thì bền vững, không dễ bị mất đi.
• Phản xạ có điều kiện mang tính cá thể, không di truyền. Còn phản xạ không có điều kiện mang tính chủng loại và có tính chất di truyền.
• Số lượng phản xạ có điều kiện ít hơn số lượng phản xạ không có điều kiện.

Mối quan hệ giữa phản xạ có điều kiện và phản xạ không có điều kiện

Phản xạ có điều kiện và phản xạ không có điều kiện có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Phản xạ không có điều kiện là cơ sở để hình thành phản xạ có điều kiện.

Phản xạ có điều kiện của cơ thể là sự kết hợp giữa một kích thích có điều kiện với kích thích không điều kiện. Trong đó kích thích có điều kiện phải  được tác động trước kích thích không điều kiện 1 thời gian ngắn.

Bài viết liên quan:

• Cấu tạo và tính chất của xương
• Cấu tạo và tính chất của cơ

Quá trình hình thành một phản xạ có điều kiện

Để có thể hiểu rõ hơn về quá trình hình thành một phản xạ có điều kiện chúng ta hãy cùng theo dõi ví dụ dưới đây nhé!

Ví dụ về phản xạ tiết nước bọt đối với ánh sáng đèn hoặc kích thích bất kì. Đây là một thí nghiệm của của nhà lý học người Nga I.P. Paplop. Ông đã làm thí nghiệm dựa trên phản ứng của một chú chó.

Đầu tiên, ông I.P. Paplop bật đèn nhưng không cho chó ăn. Lúc này, chú chó không tiết nước bọt.

Tiếp theo, ông không bật đèn mà cho chó ăn ​thì tuyến nước bọt của chó sẽ tiết ra khi nhìn thấy thức ăn.

Sau đó, ông vừa bật đèn, vừa cho chó ăn và lặp đi lặp lại thao tác này nhiều lần. Lâu dần, ánh sáng đèn như một tín hiệu của ăn uống.

Cuối cùng, ông chỉ bật đèn nhưng không cho chó ăn. Qua quan sát, ông nhận thấy tuyến nước bọt của chó sẽ tiết ra khi đèn bật. Phản xạ có điều kiện tiết nước bọt với ánh đèn đã được thành lập.

Qua thí nghiệm trên, có thể thấy những điều kiện để sự hình thành phản xạ có điều kiện là:

• Phải có sự kết hợp giữa kích thích có điều kiện và kích thích không điều kiện.
• Kích thích có điều kiện phải được tác động trước kích thích không điều kiện một thời gian ngắn. Và sự kết hợp đó phải được lặp đi lặp lại nhiều lần.
• Phải có sự hình thành đường liên hệ tạm thời nối các vùng của vỏ não lại với nhau thì mới hình thành phản xạ có điều kiện.

Ý nghĩa của sự hình thành và ức chế phản xạ có điều kiện đối với đời sống động vật và con người.

Sự hình thành và ức chế phản xạ có điều kiện có ý nghĩa quan trọng đối với đời sống động vật và con người. Nhờ có sự hình thành và ức chế phản xạ có điều kiện mà con người đã hình thành các thói quen tốt, tập tính tốt. Các tập quán trong sinh hoạt cộng đồng cũng từ đó hình thành.

Còn đối với động vật, sự hình thành và ức chế phản xạ có điều kiện giúp chúng dễ dàng thích nghi với môi trường. Khi điều kiện sống thay đổi thì đời sống của động vật vẫn được đảm bảo.

Vậy là chúng ta đã cùng nhau so sánh tính chất của phản xạ có điều kiện và phản xạ không điều kiện. Giờ thì kiến thức này đối với bạn rất đơn giản phải không nào. Hãy theo dõi GiaiNgo để cập nhật thêm nhiều kiến thức bổ ích nữa nhé!