Vi khuẩn và vi rút được ví như là “những người xin quá giang” để di chuyển từ nơi này sang nơi khác. Hầu hết những lúc nào chúng ta không chú ý là lúc chúng ta đã để cho việc nhiễm chéo xảy ra. Kết quả cuối cùng có thể dẫn đến ngộ độc thực phẩm.
Vậy nhiễm chéo là gì?
Nhiễm chéo xảy ra khi vi khuẩn và virus được chuyển giao từ một bề mặt bị nhiễm khuẩn đến một bề mặt khác chưa bị nhiễm. Các vi khuẩn và virus có thể truyền từ con người, các bề mặt của các thiết bị nơi làm viêc và các loại thực phẩm khác. Ví dụ, nó có thể xảy ra khi vi khuẩn từ bề mặt của thịt sống, gia cầm, rau sống với bụi bẩn nhìn thấy được [chẳng hạn như khoai tây chưa rửa], bị lây nhiễm sang các thực phẩm ăn sẵn, chẳng hạn như xà lách ăn sống, gạo, mì ống xà lách, thịt hay gia cầm nấu chín, hoặc thậm chí trái cây. Các vi khuẩn trên thực phẩm tươi sống bị tiêu diệt khi thực phẩm được nấu chín, nhưng chúng sẽ còn lại đối với các thực phẩm ăn sống mà không cần nấu thêm.
Vi khuẩn được chuyển sang như thế nào?
Bàn tay nằm trong số các thủ phạm rõ ràng nhất trong việc chuyển vi khuẩn từ các thực phẩm chưa được nấu chín sang các thực phẩm ăn sẵn, tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm chưa chế biến, thớt bẩn, dao và đồ dùng nấu ăn khác cũng có thể lây nhiễm. Các thớt, đĩa và dao nếu vừa dùng cho các thực phẩm tươi sống, chưa chế biến cần phải được rửa kỹ bằng nước ấm và xà phòng rửa chén, sau đó để cho ráo nước và để khô trước khi dùng cho các thực phẩm đã nấu chín. Thậm chí nếu bạn lưu trữ thực phẩm tươi sống, chưa chế biến không đúng cách trong tủ lạnh, để chúng tiếp xúc trực tiếp với các thực phẩm đã được nấu chín, làm cho nước của thịt sống chảy ra và nhỏ giọt lên các thực phẩm đã được nấu, trái cây hay những thực phẩm ăn sẵn khác cũng có thể gây nhiễm chéo. Luôn luôn cần ý thức rằng các thực phẩm tươi sống, chưa chế biến như là các thực phẩm gây nhiễm chéo.
Các thực phẩm tươi sống chưa chế biến và các thực phẩm ăn sẵn nên được lưu trữ như thế nào?
Liệu thực phẩm, như thịt gia cầm, thịt hay cá phải được lưu trữ trong một hộp cứng hoặc để ở dưới cùng của tủ lạnh để ngăn không cho nó tiếp xúc với các thực phẩm ăn sẵn hoặc để nước thịt không được nhỏ giọt vào thực phẩm khác. Các thực phẩm ăn sẵn khác cần phải được bọc cẩn thận khi để trong tủ lạnh để giảm thiểu nguy cơ rủi ro bị nhiễm chéo.
Những loại thớt nào là tốt nhất để tránh nhiễm chéo?
Tại nhà, nó thực sự không quan trọng cho dù bạn có thớt bằng gỗ, nhựa hoặc thủy tinh miễn là chúng được giữ thực sự sạch sẽ và trong tình trạng tốt. Do là các thớt bằng gỗ thì thường là có thớ và những lỗ nhỏ li ti nên thông thường các thớt bằng nhựa và thủy tinh được khuyến khích để sử dụng cho thịt gia súc, gia cầm và hải sản tươi sống. Tất cả các thớt đều được rửa sạch bằng nước nóng và nước rửa chén sau khi dùng cho các thực phẩm tươi sống. Thớt nhựa thì thuận lợi cho việc rửa bằng nước nóng nếu nhà bạn sử dụng máy rửa chén. Tuy nhiên, đối với bất kỳ loại thớt nào thì chúng ta cũng nên thay thớt khi thấy trên bề mặt của thớt đã có nhiều viết xước bởi vì là vi khuẩn có thế mắc trong các kẽ xước đó.
Nhiễm chéo trong phòng sạch được hiểu đơn giản là sự tạp nhiễm sản phẩm trung gian. Có rất nhiều nguyên nhân gây nhiễm chéo, có thể là do con người, nguyên liệu hay kết cấu, thiết kế phòng sạch. Nhiễm chéo là vấn đề cần xử lý và khắc phục nhanh chóng. Bởi đây là môi trường sản sinh nhiều vi khuẩn, tác nhân gây hại, ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm, quá trình sản xuất, nghiên cứu tác động trực tiếp hoặc gián tiếp đến sức khỏe, thậm chí là tính mạng của con người.
Nội dung chính
Nhiễm chéo trong phòng sạch là sự xâm nhập của các vi khuẩn, vi sinh vật, bụi bẩn, hóa chất, tạp chất, các tác nhân gây hại từ những môi trường khác [chẳng hạn như từ con người, dụng cụ, trang thiết bị, nguyên vật liệu, từ môi trường bên ngoài hay các phòng chức năng, phòng sạch khác, v.v…].
Từ đó, tác động đến quá trình nghiên cứu, điều chế, sản xuất trong phòng sạch. Đồng thời ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng sản phẩm, kết quả nghiên cứu, thí nghiệm. Đặc biệt là trong sản xuất thực phẩm, dược phẩm và phòng sạch y tế – 3 lĩnh vực ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe của con người.
\>> Xem thêm: Quy trình thi công phòng sạch đạt chuẩn GMP
Những tác hại do nhiễm chéo trong phòng sạch gây ra
Nhiễm chéo phòng sạch là vấn đề rất phức tạp, tiềm ẩn nhiều nguy cơ nguy hiểm, gây ra những ảnh hưởng tiêu cực nhất định, đặc biệt là sức khỏe. Có thể điểm qua một số tác hại như sau:
+ Sự xâm nhập của vi khuẩn có thể gây nên nấm mốc trong thực phẩm, đồ đóng hộp, nước đóng chai, v.v… Làm giảm thiểu hàm lượng chất dinh dưỡng và giảm thời gian sử dụng, bảo quản.
+ Lượng bụi bẩn khi vượt quá mức độ cho phép sẽ gây phá hủy các hệ thống bo mạch, chất bán dẫn, chip và linh kiện điện tử.
+ Các chất độc hữu cơ hay vi khuẩn, vi sinh vật trong không khí có thể làm dừng quá trình nghiên cứu sản phẩm và thí nghiệm. Cho ra những kết quả sai lệch, gây biến đổi, đột biến gen. Ví dụ như trong phòng sạch điều chế thuốc, vaccine, mỹ phẩm, nuôi cấy giống cây trồng, tạo phôi – thụ tinh nhân tạo IVF, v.v…
+ Trong những quá trình yêu cầu độ chính xác tuyệt đối, môi trường vô trùng hoàn toàn như phòng mổ, phòng phẫu thuật, tiểu phẫu, hậu phẫu, hồi sức. Nhiễm chéo là vấn đề không được phép xuất hiện bởi nó ảnh hưởng trực tiếp tới tính mạng con người.
\>> Xem thêm: Tổng Hợp Các Lĩnh Vực Cần Phải Thi Công Phòng Sạch Đúng Tiêu Chuẩn
Danh sách 20+ nguyên nhân gây nhiễm chéo trong phòng sạch
- Lắp đặt cơ sở vật chất, hạ tầng không hoàn chỉnh. Việc vỏ phòng lạnh không được thi công kín khít, vẫn còn tồn tại kẽ hở có thể khiến các tác nhân gây hại xâm nhập. Đồng thời, không kiểm soát được nhiệt độ, độ ẩm, áp suất.
- Không lắp đặt hệ thống xử lý rác thải. Từ đó, lượng rác thải không được xử lý triệt để, tạo môi trường phát triển cho vi khuẩn, ký sinh trùng.
- Cấp lọc không phù hợp với các thiết bị trong phòng sạch
- Không đảm bảo được khả năng kiểm soát vi khuẩn, vi sinh vật, bụi nước, bụi khí từ nguyên vật liệu và quá trình sản xuất
- Không thẩm định và không tuân thủ quy trình vệ sinh trong quá trình sản xuất
- Bố trí các khu vực trong phòng sạch không phù hợp
- Phân cấp vùng sạch chưa đúng. Mỗi lĩnh vực sẽ có những cấp độ vùng sạch khác nhau.
- Lắp chung hệ thống điều hòa không khí. Mỗi một môi trường, không gian sẽ có những tiêu chuẩn riêng về không khí, cần những hệ thống xử lý riêng. Việc lắp đặt chung hệ thống sẽ gây khó khăn trong quá trình điều hòa không khí, gây nên nhiễm chéo.
- Quá trình vận chuyển dụng cụ, vật liệu xảy ra sai sót
- Lối đi cho nhân sự không đúng cũng là nguyên nhân gây nhiễm chéo trong phòng sạch
- Lựa chọn bộ lọc, cấp lọc không phù hợp với thiết bị và cơ sở vật chất bên trong phòng sạch
- Dư chất còn bám lại trên máy móc và trang thiết bị, dụng cụ hỗ trợ trong phòng sạch
- Bụi bẩn, vi khuẩn từ da, tóc và trang phục của nhân viên phòng sạch
- Chưa hoàn thiện trong công tác kiểm soát sự phân tán của bụi bẩn, khí, hơi, vi sinh vật từ các nguyên vật liệu
- Thiết bị sử dụng chưa được khử trùng, không được bảo trì, bảo dưỡng thường xuyên
Cách khắc phục nhiễm chéo trong phòng sạch
Thiết kế, đầu tư cơ sở vật chất
+ Thiết kế không gian hợp lý với nhu cầu vận hành và bảo trì thiết bị. Cần bố trí khoa học về vị trí máy móc, thiết bị, quy trình hoạt động, tránh đường đi trùng lặp, vòng vo, lộn xộn.
+ Bố trí dây chuyền sản xuất, nâng cao tự động hóa, giảm bớt người vận hành, nhân sự trong phòng sạch. Từ đó, giảm thiểu nguyên nhân gây nhiễm chéo trong phòng sạch
+ Sử dụng trang thiết bị chính hãng, chất lượng cao, có độ chuẩn xác lớn, ngăn chặn nguy cơ gây nhiễm chéo
+ Thi công vỏ phòng sạch chất lượng. Panel lắp chắc chắn, xử lý các mối nối, tránh để lỗ hổng
+ Sử dụng các thiết bị bảo vệ, tránh gây nhiễm chéo: Pass Box, Air Shower, Khóa liên động, v.v…
\>> Xem thêm: TẤM PANEL THI CÔNG PHÒNG SẠCH
Trước khi vào phòng sạch
+ Đảm bảo về trang phục của người vận hành. Đeo hai lớp gang tay, đội mũ, mặc quần áo chuyên dụng.
+ Không trang điểm, sử dụng mỹ phẩm, nước hoa, dầu thơm, keo vuốt tóc, sơn móng tay.
+ Không mang vật dụng không cần thiết, không liên quan vào trong. Không ăn uống, hút thuốc, nhai kẹo cao su trong phòng sạch
+ Các thiết bị, vật liệu mang vào cần khử trùng nghiêm ngặt
\>> Xem thêm: Làm việc trong phòng sạch có đảm bảo sức khỏe không?
Trong quá trình sử dụng phòng sạch
+ Hệ thống lọc điều hòa không khí HVAC cần được phân chia đúng cấp độ, theo từng mức độ sạch khác nhau.
+ Sử dụng thiết bị máy móc trong phòng sạch đúng quy trình làm giảm nhiễm chéo phòng sạch
+ Vệ sinh sạch sẽ thiết bị sau mỗi lần sử dụng và xử lý rác thải đúng cách. [Lưu ý: Cần vệ sinh từ nơi bẩn nhất đến nơi sạch nhất, cuối cùng là lối ra]
\>> Xem thêm: LỜI KHUYÊN, KINH NGHIỆM, CÁC SAI LẦM KHI THI CÔNG PHÒNG SẠCH
Lựa chọn đơn vị thi công phòng sạch uy tín, chất lượng
Đơn vị thi công
Thi công phòng sạch chất lượng là giải pháp tối ưu ngăn chặn nguyên nhân gây nhiễm chéo trong phòng sạch. Để có được một phòng sạch đạt tiêu chuẩn, cần có đơn vị phụ trách thi công uy tín, tận tâm.
Mathome luôn là đơn vị cung cấp vật liệu Panel và thi công phòng sạch có chỗ đứng trên thị trường, được nhiều khách hàng và chủ đầu tư tin tưởng. Các doanh nghiệp có nhu cầu lắp đặt, thi công phòng sạch chất lượng cao, hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua số hotline:
- 0932.268.932
- 0935.556.268
Thông tin liên hệ
MATHOME nhận sản xuất, cung cấp, thi công và hướng dẫn thi công phòng sạch tại các tỉnh thành sau:
Miền Bắc: Bắc Ninh, Hà Nam, Hà Nội. Hải Dương, Hải Phòng, Hưng Yên, Nam Định, Ninh Bình. Thái Bình, Vĩnh Phúc, Hà Giang, Cao Bằng, Bắc Kạn, Lạng Sơn. Tuyên Quang, Thái Nguyên, Phú Thọ, Bắc Giang, Quảng Ninh. Lào Cai, Yên Bái, Điện Biên, Hoà Bình, Lai Châu, Sơn La.
Miền Trung: Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế
Miền Nam: TP HCM, Bình Phước, Bình Dương, Đồng Nai, Tây Ninh. Bà Rịa-Vũng Tàu, Long An, Đồng Tháp, Tiền Giang, An Giang, Bến Tre. Vĩnh Long, Trà Vinh, Hậu Giang, Kiên Giang, Sóc Trăng, Bạc Liêu. Cà Mau, Thành phố Cần Thơ, Ninh Thuận, Bình Thuận.
Mọi thông tin vui lòng liên hệ:
CÔNG TY CỔ PHẦN CÁCH NHIỆT MATHOME VIỆT NAM
Hotline 1: 0932 26 89 32
Hotline 2: 0935 55 62 68
Email: mathomegroup@gmail.com
Website 1: //mathome.com.vn/
Website 2: //tongkhoxaydung.com.vn/
Fanpage: //www.facebook.com/mathomevietnam
*VPGD MIỀN BẮC: Số 10/12 – đường Khuất Duy Tiến – Phường Thanh Xuân Bắc –Quận. Thanh Xuân – Hà Nội.
*VPGD MIỀN NAM: Căn Số 7 – Đường 270 – KDC Nam Hòa – Phường Phước Long A – TP. Thủ Đức – TP. Hồ Chí Minh
*Chi nhánh và nhà máy sản xuất tại: Hà Nội, Bắc Ninh. Phú Thọ, Sơn La, Thái Bình, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An. Đà Nẵng, Bình Dương, Long An, Vĩnh Long, Phú Quốc…