Cờ vua và cờ tướng là hai môn cờ trí tuệ và tư duy cao của phương Tây và phương Đông. Chơi cờ không chỉ để giải trí và còn rút ra những bài học quý giá cho cuộc sống, nghề nghiệp, đặc biệt ở lĩnh vực quản trị nhân sự.
Cờ tướng. Nguồn: Internet
Người lãnh đạo
Quân vua trong cờ vua chỉ có thể di chuyển trong phạm vi nhỏ hẹp và luôn luôn cần quân sĩ để bảo vệ. Sự vây quanh này khiến người lãnh đạo thụ động, hạn chế quyền hành và tầm nhìn. Đây chính là người lãnh đạo quan liêu, thích được nịnh nọt xung quanh, không thể chỉ đạo trực tiếp đến từng bộ phận cấp dưới và có tầm nhìn hạn hẹp trong chiến lược của doanh nghiệp.
Ngược lại, "thủ lĩnh" trong cờ vua di chuyển độc lập đến bất cứ nơi đâu. Thời buổi hiện đại, đây là hình ảnh của một nhà lãnh đạo linh hoạt, quyết đoán, có cái nhìn toàn diện và sâu rộng. Điều này giùp doanh nghiệp vươn xa qua những chính sách, chiến lược của người lãnh đạo.
Sự linh hoạt
Ngay từ luật chơi, cờ vua và cờ tường đã có sự đối lập. Cùng là quân mã, cờ vua cho phép quân mã nhảy bước và đi bất cứ đâu, cờ tướng chỉ cho quân mã chỉ được đi đến vị trí cho phép. Quân tượng của cờ vua thì linh hoạt di chuyển, của cờ tướng lại không được qua sông.
Đối chiếu với quản trị nhân sự, ta cũng thấy hai cách quản trị khác nhau. Nhân viên dù tài giỏi đến đâu cũng sẽ có những rào cản nhất định trong việc thể hiện khả năng và thăng tiến tại "doanh nghiệp tướng". Trái lại, nhân viên có thể chủ động làm việc, sáng tạo và tự do thể hiện tài năng để tiến xa vượt bậc tại "doanh nghiệp vua". Nếu mong muốn là nhà lãnh đạo tài ba, hãy linh hoạt một cách có trật tự trong quản trị nhân sự. Bạn sẽ nhận được những ý tưởng và cống hiến giúp công ty phát triển.
Ảnh: Quân mã trong cờ vua. Nguồn: Pexels
Dụng người
Quân tốt là quân cờ có vị trí thấp nhất trong bàn cờ. Nếu ở cờ tướng, sau khi quân tốt chiến đấu anh dũng và không còn giá trị sử dụng, nó bị loại khỏi cuộc chơi không thương tiếc, thì ở cờ vua, khi quân tốt dốc hết khả năng loại bỏ đối thủ và đạt đến trị trí cao hơn, nó được thăng cấp lên bất cứ quân cờ nào xứng đáng, trừ quân vua.
Trong doanh nghiệp, con tốt chính là những nhân viên có vị trí thấp nhất như bảo vệ, lao công, công nhân, ... Tuy họ chỉ là những người làm công ăn lương, lao động phổ thông, nhưng họ cũng ảnh hưởng đến sự thành công của doanh nghiệp. Nhiều nhà lãnh đạo đi lên từ những vị trí thấp trong xã hội.
Câu chuyện về quân tốt thể hiện hai cách dụng người khác nhau của hai mẫu người lãnh đạo. Một mẫu người không biết quý trọng nhân tài và nhân viên tâm huyết, hoặc sử dụng nhân viên không có mục đích rõ ràng. Thậm chí, họ sẵn sàng đẩy trách nhiệm cho nhân viên dù họ làm sai. Mẫu người còn lại coi trọng tính công bằng, nhân quyền. Họ có đãi ngộ tốt và ghi nhận thành quả cho nhân viên tài giỏi.
Sự hỗ trợ
Sẽ thật nguy hiểm nếu bạn là quân tốt trong cờ tướng. Vì chỉ 2 quân tốt được bảo vệ bởi 2 quân xe. Còn lại sẽ phải bảo vệ quân tướng phía sau mùnh hoặc cả quân đội. Quân tốt phải chiến đấu một mình nên dễ dàng chết bất cứ khi nào. Tuy nhiên, bạn sẽ an toàn hơn nếu là quân tốt trong cờ vua. Bởi quân tốt có thể tương trợ nhau và có sự giúp đỡ từ những quân cao hơn.
Luật chơi này chính là sự thay đãi ngộ và công bằng trong quản trị nhân sự. Nếu bạn cho đi sự công bằng và sự hỗ trợ từ đồng nghiệp, cấp trên, nhân viên của bạn sẽ tự tin làm việc hết mình cho công ty.
Ảnh: Quân tốt dễ dàng bị loại khỏi bàn cờ tướng. Nguồn: bedfornights
Sắp xếp nhân sự
Hãy nhìn trên bàn cờ tướng. Bên cạnh vua là 2 quân tốt. Tốt không phải là quân cờ có sức mạnh, nhưng lại ở cạnh quân quyền lực nhất. Điều này chẳng khác nào người bất tài, xu nịnh nhưng lại là tay trái tay phải của người lãnh đạo. Người này cũng là người lãnh đạo bù nhìn, ưa được tâng bốc.
Còn ở cờ vua, bên cạnh vua là hậu - quân cờ có sức mạnh đứng thứ nhìn trong hệ thống [sau quân vua]. Đây là cách sắp xếp và dụng người đúng đắn của "nhà cầm quyền" giỏi. Bởi bên cạnh người lãnh đạo phải là người nhân viên tài giỏi, có quyền hạn, để hỗ trợ và quản lý công việc.
Tôn trọng nữ quyền
Cờ tướng không có quân hậu. Cờ vua lại có. Quận hậu chính là đai diện cho phái nữ, cho nữ quyền. Quân hậu xuất hiện trong cờ vua với vị trí có nhiều sức mạnh nhất trong đội quân. Đây chính là tư duy mới trong quản trị nhân sự thời đại 4.0 - đề cao vai trò người phụ nữ và bình đẳng giới. Phụ nữ có thể nắm giữ địa vị cao nếu có năng lực thật sự.
.jpg]
Bên cạnh quân vua là quân hậu - quân cờ mạnh nhất. Nguồn: Unplash
Cờ tướng vẫn có điểm mạnh tư duy riêng. Tuy nhiên, ở thời đại phát triển nhanh rộng ngày nay, rõ ràng, ta nên áp dụng tư duy của cờ vua hơn là cờ tướng. Những bài học trong quân cờ cũng chính là những bài học quản trị nhân sự trong doanh nghiệp. Chơi hay sẽ chiến thắng.