Tại sao cực Bắc của kim nam châm trong một la bàn lại luôn chỉ hướng Bắc

Theo SGK vật lý 9, trái đất của chúng ta là một nam châm khổng lồ, có cực Bắc và cực Nam, kim nam châm của chúng ta cũng vậy, cũng có cực Bác và cực Nam, cực Bắc của kim nam châm bị cực Nam của trái đất hút, và cực Nam cũng vậy. Do đó, kim nam châm luôn chỉ hướng Bắc Nam.

Tại sao cực Bắc của kim nam châm trong một la bàn lại luôn chỉ hướng Bắc

Để kiểm tra xem trên bàn có từ trường hay không, ta chỉ cần đặt 1 kim nam châm trên bàn, song song với cạnh bàn, nếu trên bàn có từ trường sẽ làm cho kim nam châm chuyển hướng và không còn song song với cạnh bàn nữa.

– Hai đầukim chỉ namcũng là hai từ cực. Các cực cùng tính chất thì đẩy nhau, khác tính chất thì hút nhau,vìvậy hai đầu củakim nam châmlần lượt bị lực từ của Trái Đất hút nên mới chỉ phương hướng gần với hướng Nam Bắc.

– Đặt 1 kim nam châm ở trạng thái tự do. Kim nam châm chỉ hướng bắc – nam. Khi đưa nam châm vào cái bàn nếu nó có từ trường, nam châm bị lệnh hướng bắc – nam

Trong giai đoạn khám phá các vùng đất mới của loài người, La bàn là dụng cụ không thể thiếu trong mỗi chuyến thám hiểm. La bàn có cấu tạo khá đơn giản gồm 1 kim nam châm có thể quay tự do trên một trục. Kim nam châm này một đầu quay về hướng Bắc, một đầu quay về hướng Nam. Vậy tại sao chúng ta thường gọi là kim chỉ Nam mà không phải là kim chỉ Bắc?

Tại sao cực Bắc của kim nam châm trong một la bàn lại luôn chỉ hướng Bắc

Hình ảnh một chiếc La bàn có cấu tạo đơn giản

Nguyên tắc hoạt động của La bàn

Trái Đất của chúng ta có bản chất là một nam châm khổng lồ, giống như các nam châm thẳng khác có cực Bắc và cực Nam. Bao quanh Trái Đất là các đường sức từ trường định hướng theo qui tắc có chiều đi ra từ cực Bắc và đi vào từ cực Nam.

Tại sao cực Bắc của kim nam châm trong một la bàn lại luôn chỉ hướng Bắc

Hình ảnh Địa cực từ, các các cực địa lý của Trái Đất

Khi ta sử dụng La bàn, kim nam châm của La bàn sẽ nằm dọc theo đường sức từ trường của Trái Đất và luôn định hướng theo một hướng cố định. Người ta qui ước hướng chỉ kim nam châm của La bàn hướng về cực Bắc của Trái Đất là hướng Bắc ngược lại là hướng Nam.

Lưu ý: Địa cực từ (Bắc, Nam) của Trái Đất khác với cực Bắc và cực Nam phân theo địa lý chúng lệch nhau khoảng 11,3° – theo wikipedia

Bạn đang đứng giữa sa mạc mênh mông không biết phải đi về đâu, bỗng từ trên trời rơi xuống một chiếc La bàn, đa phần các bạn nghĩ rằng có La bàn là sẽ có đường đi và bạn có thể thoát khỏi sa mạc một cách nhanh chóng → đây là một suy nghĩ rất sai lầm.

Tại sao cực Bắc của kim nam châm trong một la bàn lại luôn chỉ hướng Bắc

Trong các khoảng không gian rộng lớn như thảo nguyên, giữa rừng, sa mạc, giữa biển, rất khó xác định phương hướng vì không có điểm mốc để so sánh.

La bàn khác hoàn toàn với bản đồ, nó không có tính chất chỉ cho bạn đi theo đường nào là đúng mà mục đích duy nhất của La bàn đó là giúp bạn đi thẳng.

La bàn chỉ giúp ta đi thẳng được thôi ư? vậy thì nó giúp ích gì trong việc tìm đường và không bị lạc

Trong thành thị có đường có tên đường, có nhiều ngôi nhà với số nhà khác nhau, bạn chỉ việc men theo các con đường đã biết không sớm thì muộn cũng mò được đến địa chỉ nào đó cần tìm.

Trong các khoảng không gian rộng không có điểm mốc việc bạn đi thẳng vô cùng quan trọng, nó giúp tiết kiệm thời gian và định hướng đi, nếu không chỉ cần trong 1 phút lơ là hoặc mệt mỏi bạn có thể bước chệch một bước và bạn có thể đi vòng lại đúng điểm xuất phát hoặc là chỉ quanh quẩn trong một chu vi nào đó.

Trong bộ phim Tây du ký nổi tiếng, nhân vật Đường Tăng đi thỉnh chân kinh bắt buộc phải đi về phía Tây trên đoạn đường đó phải đi qua Hỏa Điệm Sơn, nhiều người có suy nghĩ rằng chỉ cần đi vòng qua là xong việc gì phải tốn công. Xét về mặt khoa học, nếu đi vòng tức là hướng đi thẳng đã bị thay đổi thời đó lại chưa có La bàn thì làm sao biết được sẽ đi hướng nào tiếp theo để lấy chân kinh.

Trong bộ phim truyền hình nhiều tập của Mỹ – Vikings, bộ tộc người Viking vô cùng hiếu chiến muốn mở rộng lãnh thổ, đã phải vượt biển để đến vùng đất liền của nước Anh, Pháp. Họ bắt đầu với một thông tin mơ hồ rằng cứ đi theo hướng của cục đá đen (Nam châm) chắc chắn sẽ tới đất liền và từ đó mở ra cuộc xâm lăng đẫm máu.

Tại sao cực Bắc của kim nam châm trong một la bàn lại luôn chỉ hướng Bắc

Cách sử dụng La bàn cơ bản

Bạn có một chiếc La bàn đơn giản trong tay, hãy xoay La bàn sao cho hướng kim nam châm màu đỏ hướng về phía trước mặt, thì hướng trước mặt bạn là hướng Bắc, sau lưng là hướng Nam, tay phải sẽ là Đông và tay trái sẽ là Tây. Nếu bạn biết chắc rằng Ốc đảo ở hướng Tây thì cứ thế đi về hướng Tây, còn không thì chọn bừa một hướng rồi tiến, số bạn may mắn bạn sẽ không chết trên sa mạc, còn không thì đành chịu vậy.

Tại sao La bàn được gọi là Kim chỉ nam?

Câu trả lời liên quan đến lịch sử hơn là lý giải mang tính khoa học.

La bàn được người Trung Quốc phát minh từ thế kỷ 1, các triều đại phong kiến Trung Quốc đã tận dụng triệt để tính năng này của La bàn. Các đoàn quân từ thời nhà Tần cho đến sau này vẫn có thói quen bành trướng lãnh thổ bằng các cuộc hành trình bình định về phương Nam. Mỗi đạo quân đều có một la bàn thô sơ với chiếc kim chỉ nam sơn đỏ chói. Vậy là các tướng sĩ nhất tề phi ngựa nhằm hướng nam thẳng tiến. Bất luận thế nào, cuộc chinh phục cũng chỉ nhìn về một phía đó thôi. Việt Nam có nền văn hóa ảnh hưởng rất sâu nặng của văn hóa Trung Quốc trong thời kỳ bị đô hộ, nên đây là cơ sở chính làm nên ngữ nghĩa hàm ẩn cho cụm từ “kim chỉ nam” trong tiếng Việt.

Bài C6 trang 59 SGK Vật lí 9

Đề bài

Người ta dùng la bàn(hình 21.4)để xác định hướng Bắc, Nam. Tìm hiểu cấu tạo của la bàn. Hãy cho biết bộ phận nào của la bàn có tác dụng chỉ hướng. Giải thích. Biết rằng mặt số của la bàn có thể quay độc lập với kim nam châm.

Tại sao cực Bắc của kim nam châm trong một la bàn lại luôn chỉ hướng Bắc

Video hướng dẫn giải

Lời giải chi tiết

Bộ phận chỉ hướng của la bàn là kim nam châm. Vì tại mọi nơi trên Trái Đất (trừ ở hai cực), kim nam châm luôn chỉ hướng Nam - Bắc.

Kim la bàn một đầu luôn hướng về phía bắc và một đầu luôn hướng về cực Nam. Vì sao nó không quay hướng khác?

Nếu quay về hướng khác nó sẽ trở thành cái la... làng chứ không còn là la bàn nữa... - (Từ trường)

Theo mình nhớ kiến thức học phổ thông thì do sự chuyển động quanh trục của trái đất sinh ra từ trường, biến quả đất thành "thỏi nam châm khổng lồ", có hai cực âm dương ở hai đầu cực bắc và cực nam. Kim la bàn cũng là một nam châm nên bị hút bởi hai cực trái chiều của cực bắc và cực nam trái đất, nên la bàn kim chỉ hướng về hai hướng này. - (lưu khắc tâm)

Tại vì trái đất chỉ có hai cực , nếu trái đất có sáu cực thì la bàn sẽ quay như đồng hồ ! - (hangminh)

người phương đông tìm ra la bàn và dùng nó tìm nơi chôn xác để con cháu được làm vua, người phương tây biết tới la bàn và họ tìm ra châu mĩ, người phương đông hỏi tại sao la bàn chỉ hướng bắc và họ đi tìm thuốc trường sinh, người phương tây cũng hỏi vậy và ngày nay chúng ta có điện :D - (người phương đông)

Giải thích đơn giản nhất vì kim la bàn làm bằng nam châm, 2 cực trái đất cũng giống như 2 đầu nam châm, chúng nó hút nhau thôi. - (Hải Nguyễn Thanh)

Chờ khi nào từ trường trái đất đổi cực thì nó quay hướng khác! - (eat)

Vì nó là cái la bàn. :)) - (Tai Vo)

Vì Trái Đất là 1 nam châm khổng lồ, kim la bàn là 1 nam châm nhỏ, tác dụng của từ trường TĐ với từ trường của kim la bàn làm cho nó có xu hướng quay trùng hướng nhưng ngược chiều với trục từ của TĐ, mình chỉ biết vậy thôi. - (Huy NV)

Đây là kiến thức phổ thông, ai học hết phổ thông cũng hiểu mà - (minh dung)

Tại sao Trái đất chỉ có hai cực mà không có nhiều cực - (Quang Huy)

Nguyên nhân chủ yếu do từ trường Trái Đất :) - (Keo)

Vì đó là quy ước rồi bạn. Giống như khi xem bản đồ thì trên Bắc, dưới Nam, phải Đông , trái Tây vậy. - (Nghĩa)

Do từ trường trái đất. Vật lý lớp 8 ngày xưa có viết. Đọc lại đi - (Lê Nam)

Trái đất là một thanh nam châm lớn, kim la bàn là một thanh nam châm nhỏ. Mỗi một đầu của thanh nam châm lớn chỉ hút hoặc đẩy một đầu của thanh nam châm nhỏ, và đó là lý do. - (việt hùng)

Kim la bàn luôn nằm dọc theo đường sức từ chạy giữa hai cực của trái đất . Theo kinh nghiệm và ghi nhận của các nhà khoa học thì cực từ của trái đất khá ổn định trong hàng triệu năm giống như từ trường của nam châm vĩnh cửu nên kim la bàn khá ổn định luôn chỉ theo 1 hướng . Nếu nó không chỉ theo 1 hướng và xoay liên tục nghĩa là kim la bàn đang bị đặt vào vùng có từ trường biến thiên cực từ hoặc cực từ không cố định dẫn đến không chỉ theo 1 hướng . Để thử nghiệm mùa hè bạn đến Florida- Mỹ thuê 1 chiếc thuyền du lịch rồi bơi ra tam giác quỉ Becmuda nếu bạn may mắn bạn sẽ thấy kim la bàn không chỉ về 1 hướng . Và nếu cực may mắn thì bạn quay phim lại rồi post lên đây nhé . Thân ! - (Sandcat1989)

lười học bài cũ, cái này cô giáo giải thích từ hồi cấp 2 môn vật lý rồi, có riêng một bài về la bàn... - (diệm)

Lõi của nam châm là một khối sắt lớn ở dạng lỏng, rất nóng, vì thể các nguyên tử sắt không ngừng chuyển động tạo ra một từ trường rất lớn, bao quanh cả trái đất, chúng phân ra hai cực nam và cực bắc, nên thanh nam châm luôn có phương, hướng cố định. cực bắc của am châm chỉ về hướng bắc, và ngược lại, thực ra chỉ có 2 cực khác nhau mới có lực hút nhau, nên cực bắc mà ký hiệu trên nam châm đang chỉ về cực nam từ trường của trái đất, và cực nam của nam châm chỉ về cực bắc từ trường của trái đât,nhưng để dễ ký hiệu người ta thống nhất cực của nam châm khi chỉ chịu từ trường trái đất cũng chính là cực của trái đất,nói cách khác là theo vật lý thì cực bắc chính là cực nam,và cực nam mới chính là cực bắc - (N.V.Quang)

Bạn thử cầm cục nam châm để sát vào la bàn sẽ thấy sự khác biệt ;) - (lebao)

Vậy mới là La Bàn! - (Binhqn)

Quay hướng khác là la bàn hư - (hehe)

vi da dinh huog san roi.. - (thuanphatphat123)

Vì nếu quay hướng khác thì sản xuất ra sẽ chả có ai mua cả ! - (Phi)

đặt gần sắt vụn nó sẽ quay ngay mà - (TTH)

Nếu không phải như vậy thì nó không được gọi là la bàn - (activelive)

Nếu nó ko chỉ 1 hướng mà quay lung tung thì nó ko còn là la bàn nữa :)) - (Quang Tam Binx)

Thực chất, la bàn có quay sang hướng khác, khi đi vào vùng có từ trường mạnh, hoặc yếu có thể trong thung lũng có nhiều khoáng chất. Điều này được giải thích là do các đường sức từ bao quanh trái đất, và trái đất giống như 1 cục nam châm khổng lồ. Kim của la bàn sẽ nằm dọc theo các đường sức từ có đầu và đuôi là 1 đầu trục trái đất bắc nam. Ở 1 số nơi có nhiều khoáng chất, thung lũng, hay đồi núi có thể xảy ra tình trạng nhiễu từ. Khi đó kim la bàn sẽ không quay theo hướng Bắc Nam nữa. 1 mẹo nhỏ sinh tồn để tìm kiếm trong khi kim la bàn có dấu hiệu chỉ không đúng trong rừng: đó là đi theo mặt trời mọc, nhìn theo hướng của những cây dây leo, hay nhìn theo hướng của rêu trên những thân cây cổ thụ, có thể tìm được hướng đông và tây. Thân - (Dinh Nguyen)

Cực từ nam của trái đất gần cực bắc, cực từ bắc gần cực nam của trái đất. Tuy nhiên cực từ không trùng hoàn toàn với cực địa lý nên khi dùng la bàn kết hợp với bản đồ bạn phải tính toán cả độ lệch thì mới đến đúng nơi cần đến. - (Đức)

nếu không như thế thì thành cái la đà ah - (ốc sên)

Tai sao nui lua chay ? Vay lua xuat phat tu dau ? - (Lukhu)

vì nó là la bàn, Đây mới là đáp án đúng nhất. - (Long An Nguyen)

Nam châm chỉ hút những vật có tính từ nhưng trái đất hút mọi vật,việc cho rằng trái đất là một nam châm khổng lồ vẫn chỉ là giả thiết, chưa chứng minh đc. - (Thanh nhàn)

La ban trong dien thoai cua em no cung xoay vay ne, ko bit co nam cham kg? - (Danh)

Ai cũng biết 2 nam châm để gần nhau thì 2 cực khác dấu sẽ hút nhau (Bắc - Nam), còn 2 cực cùng dấu sẽ đẩy nhau, như Bắc - Bắc, Nam - Nam.

Các nhà địa chất phát hiện ra trái đất cũng có từ tính, được tạo ra bởi các lớp khoáng chất Mg - Fe....nằm trong lòng trái đất. Tóm lại trái đất là 1 nam châm khổng lồ, mà cực bắc của nam châm này trùng với cực nam của trái đất, và ngược lại. Lưu ý là ở đây có 2 khái niệm cực bắc nam. Khái niệm hướng bắc - nam mà người ta hay dùng để định phương hướng, và khái niệm cực bắc nam trong từ tính. Nhắc lại là cực bắc của nam châm trái đất trùng với cực nam định hướng, và ngược lại.
Do đó cực bắc của kim la bàn sẽ bị hút bởi cực nam của nam châm trái đất, và nó sẽ xoay về hướng đó, tức là hướng bắc trong định hướng. - (Thanh Nguyen)

câu trả lời của bạn phải bắt nguồn tại sao con nguoi đặt ra đâu là đông tây nam bắt vì lúc đó chưa có laban!! - (Hồng Duy)

Chuyện trái đất thay đổi cực là chuyện tầm phào, con người sống mới 100 năm mà đi nói chuyện triệu năm. Trái đát có 2 cực Nam , Bắc, thật sự chúng ta học từ nhỏ sách nói sao nghe vậy . - (Dungnhuan Le)

đơn giản thế mà cũng phải hỏi! chờ người khác trả lời rồi sẽ biết ngay nhé - (nguyen)

tại sao bạn không tìm hiểu tại sao có đông tây nam bắc . vì lúc đó chứ có laban - (Hồng Duy)

Đừng hỏi tại sao, bởi vì nó như thế :)) - (Phùng Gia)

la ban duoc san xuat ,dc biet den tu bao gio - (luuvietmao)

Trái đất như một nam châm khổng lồ mà 2 cực tưng ứng với cực bắc và cực nam địa lý. Vì kim của một la bàn đã được từ hóa, nó bị hút với lực từ của trái đất và chỉ cực bắc. Ngoài ra phần bên trong trái đất như một đi-na-mô(máy phát điện 1 chiều như ở xe đạp) khổng lồ. Khi quay nó tạo một từ trường mạnh xuyên ra ở 2 cực. Thực ra 2 cực địa lý và 2 cực từ của trái đất không trùng nhau hoàn toàn. Ngoài những cực từ không phải cố định mà di chuyển chậm chạp. Chúng vẽ nên 1 dạng hình xoắn ốc xung qoanh các địa lý. - (Đức Anh)

Qua dat luon quay khien cho vo cua no luon luon co luc co sat tao thanh cac e rectrong am va duong duc fan bo cho 2 cuc cua trai dat theo tam, nen moi co hien tuong fan cuc . Noi 1 cach Don gian hon la kim cua la ban duoc che tao tu kim loai co chua cac iong am va cac e lectrong duong duoc sap sep theo thể nhat dinh nen kim cua la ban luon chi ve bac va nam theo the nhat dinh . cung chiey thi day va chai chieu thi hut . Neu la ban ma quay huong khac thi thanh la bạn mất rồi va se k con su binh ien tren trai dat nua dau. - (trieu duc hoat)