Thuốc kháng thể đơn dòng trị COVID

Các kháng thể đơn dòng (monoclonal antibodies - mAbs) được sản xuất in vitro để nhận ra những kháng nguyên đặc hiệu (Ags); chúng được sử dụng để điều trị khối u chắc và u hệ tạo máu và các rối loạn viêm. Các kháng thể đơn dòng hiện đang được sử dụng trong lâm sàng bao gồm

Để giảm thiểu các vấn đề do sử dụng kháng thể chuột thuần túy, các nhà nghiên cứu đã sử dụng các kỹ thuật tái tổ hợp ADN để tạo ra các kháng thể đơn dòng có một phần của con người và một phần chuột. Tùy thuộc vào tỷ lệ của phân tử kháng thể là con người, sản phẩm kết quả được gọi là một trong những danh pháp sau đây:

Trong cả hai trường hợp, quy trình thường bắt đầu như trên với việc sản xuất các tế bào hybridoma của chuột tạo ra kháng thể với kháng nguyên mong muốn. Sau đó, DNA của một số hoặc tất cả phần biến đổi của kháng thể chuột được hợp nhất với DNA cho immunoglobulin của người. DNA kết quả được đặt trong môi trường nuôi cấy tế bào động vật có vú, sau đó biểu hiện gen kết quả, tạo ra kháng thể mong muốn. Nếu gen chuột cho toàn bộ vùng biến được nối liền với vùng liên hằng định của con người, sản phẩm được gọi là "chimeric". Nếu chỉ sử dụng gen chuột cho vùng biến thể liên kết kháng nguyên của vùng biến đổi, sản phẩm được gọi là "humanized".

Các kháng thể đơn dòng Chimeric kích hoạt các tế bào trình diện kháng nguyên (APCs) và các tế bào T hiệu quả hơn các mAbs chuột nhưng vẫn có thể tạo ra sản phẩm kháng chimeric kháng thể.

Kháng thể đơn dòng hoàn toàn của con người được sản xuất bằng cách sử dụng các con chuột chuyển gen có chứa gen globulin miễn dịch ở người hoặc sử dụng phương pháp nhân bản thể thực khuẩn(ví dụ một phương pháp nhân bản dựa trên dòng dựa trên thực khuẩn vi khuẩn) của các gen immunoglobulin được phân lập từ tế bào B người. Các kháng thể đơn dòng hoàn toàn của con người đã làm giảm tính miễn dịch và do đó có ít tác dụng phụ hơn ở bệnh nhân.

Các kháng thể đơn dòng nhắm vào các phân tử checkpoint trên các tế bào T hoặc các tế bào khối u (gọi là các chất ức chế checkpoint - xem bảng Một số tác nhân miễn dịch trong sử dụng lâm sàng Một số tác nhân điều trị miễn dịch trong sử dụng lâm sàng

Thuốc kháng thể đơn dòng trị COVID
) được sử dụng để ngăn chặn sự điều chỉnh giảm đáp ứng của khối u và điều trị hiệu quả một số bệnh ung thư kháng thuốc. Tuy nhiên, vì các phân tử checkpoint cũng có liên quan đến các phản ứng miễn dịch khác, các chất ức chế checkpoint có thể gây ra phản ứng viêm và tự miễn dịch nghiêm trọng (cả hệ thống và cơ quan).

17/03/2022 18:20 (GMT+7)

Anh phê duyệt liệu pháp kháng thể Evusheld trong dự phòng điều trị COVID-19
Hà Nội (TTXVN 17/3)--

Cơ quan quản lý dược phẩm và các sản phẩm chăm sóc sức khỏe của Anh (MHRA) ngày 17/3 đã phê duyệt liệu pháp dự phòng điều trị COVID-19 dựa trên kháng thể của AstraZeneca (Anh – Thụy Điển) dành cho những người trưởng thành có hệ miễn dịch yếu. Quyết định trên được MHRA đưa ra sau khi hội đồng cố vấn khoa học của Chính phủ Anh đánh giá các bằng chứng về hiệu quả của loại thuốc này. Đây là kháng thể đơn dòng đầu tiên trên thế giới được cấp phép sản xuất dự phòng điều trị COVID-19.
Hỗn hợp kháng thể đơn dòng Evusheld của AstraZeneca được đánh giá là niềm hy vọng mới chống dịch COVID-19 khi cho hiệu quả tức thì, cung cấp trực tiếp kháng thể mang lại hiệu quả bảo vệ ngay vài giờ sau tiêm. Kết quả thử nghiệm cho thấy,   Evusheld có khả năng ngăn ngừa xuất hiện triệu chứng lên tới 77% với hiệu quả bảo vệ trong vòng 6 tháng chỉ sau 1 liều tiêm, được đánh giá là ưu việt với những đối tượng dễ bị tổn thương bởi virus SARS-CoV-2. Hồi tháng 12 năm ngoái, AstraZeneca cho biết Evusheld có hiệu quả trung hòa cả biến thể Omicron, tuy nhiên trong thông báo mới của MHRA, hiện vẫn cần thêm dữ liệu để kết luận liệu loại thuốc này có tác dụng với biến thể Omicron hay không, hoặc thuốc có tác dụng trong bao lâu trước biến thể này. 
Evusheld được phát triển từ hỗn hợp của 2 kháng thể đơn dòng tixagevimab và cilgavimab nhằm phòng ngừa COVID-19 và ngăn bệnh chuyển biến nặng trên nhóm người nguy cơ cao như suy giảm miễn dịch, không có khả năng sinh kháng thể dù được tiêm đủ liều vaccine, hoặc những người không thể tiêm vaccine.
Không giống như hầu hết các phương pháp điều trị COVID-19 khác, được áp dụng cho những bệnh nhân đã nhập viện để ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng của bệnh, Evusheld là thuốc kháng thể đơn dòng duy nhất hiện nay sử dụng đường tiêm bắp và được chỉ định dự phòng trước phơi nhiễm với SARS-CoV-2.
Evusheld hiện đã được cấp phép sử dụng tại Mỹ để ngăn ngừa bệnh ở những những người có hệ miễn dịch kém hoặc có tiền sử gặp các phản ứng phụ nghiêm trọng sau khi tiêm vaccine ngừa COVID-19. Tại Việt Nam, Evusheld cũng đã được Bộ Y tế cấp phép nhập khẩu đặc biệt  để đáp ứng nhu cầu phòng ngừa COVID-19 cho các đối tượng có nguy cơ cao, người có bệnh nền, người suy giảm miễn dịch hoặc không tiêm được vaccine ngừa COVID-19…./.

Thanh Phương

Lưu ra file

Thuốc kháng thể đơn dòng trị COVID

Kháng thể đơn dòng Evusheld của AstraZeneca

Evusheld là kháng thể đơn dòng đầu tiên trên thế giới được Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cấp phép nhằm dự phòng trước SARS-CoV-2, đặc biệt ở nhóm người nguy cơ cao, nhóm người yếu thế, suy giảm miễn dịch, nhóm người không có khả năng sinh kháng thể dù đã được tiêm đủ liều vaccine phòng COVID-19, hoặc những người không thể tiêm vaccine. Đây cũng là nhóm dễ chuyển nặng, nhập viện và tử vong khi mắc COVID-19.

Khác với khi sử dụng các vaccine phòng COVID-19, bao gồm các kháng nguyên được đưa vào người, cơ thể "nhận diện" rồi tự sản sinh ra kháng thể, gọi là miễn dịch chủ động, thì nhiều trường hợp ở người bị suy giảm miễn dịch từ mức độ vừa đến nặng khả năng sản sinh kháng thể không đủ, thậm chí không sinh ra kháng thể để phòng ngừa COVID-19. Chính vì vậy, kháng thể đơn dòng Evusheld đi theo con đường miễn dịch thụ động, nghĩa là tiêm vào cơ thể một lượng kháng thể đã được tổng hợp sẵn. Nhờ đó, Evusheld cung cấp đủ lượng kháng thể cần thiết để chống lại SARS-CoV-2, nhờ trung hòa các tác nhân gây bệnh và chống xâm nhập vào tế bào khỏe mạnh. Kháng thể Evusheld được tiêm qua bắp (cơ mông).

Song hành cùng các vaccine phòng COVID-19, kháng thể đơn dòng Evusheld - một thành tựu y học mới – được nhân loại đặt nhiều hy vọng vào khả năng giúp giảm thiểu những nguy hại gây ra do đại dịch COVID-19 và bảo vệ nhóm người yếu thế.

Hệ thống Bệnh viện đa khoa Tâm Anh, thông qua sự phân phối của Công ty cổ phần Vaccine Việt Nam (VNVC) đã được Bộ Y tế cấp phép chính thức sử dụng kháng thể đơn dòng Evusheld của AstraZeneca.

GS.TS. Ngô Quý Châu, Chủ tịch Hội Hô hấp Việt Nam, Giám đốc chuyên môn Bệnh viện đa khoa Tâm Anh chia sẻ, nhiều bệnh nhân suy giảm miễn dịch, ung thư, viêm khớp tự miễn, ghép tạng hoặc các bệnh hệ thống… rất dễ bị tổn thương trước COVID-19. Liệu pháp kháng thể đơn dòng như Evusheld sẽ cung cấp thêm một lớp "phòng thủ ngay tức thì" để gia tăng bảo vệ cho những trường hợp có nguy cơ cao này, giảm thiểu nguy cơ chuyển biến nặng, nhập viện và tử vong ở những đối tượng này.

HM


Bài viết của Dược sĩ Dương Thanh Hải - Dược sĩ Lâm sàng - Khoa Dược - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City

Thuốc Ronapreve là thuốc kháng thể đơn dòng được nghiên cứu và cấp phép khẩn điều trị Covid-19 tại nhiều nước trên thế giới. Loại thuốc này đã trải qua các quá trình thử nghiệm lâm sàng và đang được chỉ định điều trị cho bệnh nhân có các triệu chứng từ mức độ nhẹ đến trung bình và những người có nguy cơ cao tiến triển bệnh nặng.

Thuốc Ronapreve là một thuốc “cocktail” gồm Casirivimab và Imdevimab đã được cấp phép khẩn cấp để điều trị đại dịch Covid -19 tại nhiều nước trên thế giới bao gồm cả ở Liên minh Châu Âu, Mỹ, Canada, Ấn Độ... Thuốc cũng đã được phê duyệt đầy đủ đầu tiên tại Nhật Bản để điều trị cho bệnh nhân mắc Covid- 19 có triệu chứng từ mức độ nhẹ đến trung bình và những người có nguy cơ cao tiến triển nặng.

Ronapreve thuộc nhóm thuốc được gọi là kháng thể đơn dòng -mAbs- là những phân tử được sản xuất trong phòng thí nghiệm có thể bắt chước các kháng thể tự nhiên do hệ thống miễn dịch tạo ra để chống lại bệnh tật.

Casirivimab và Imdevimab là các kháng thể đơn dòng immunoglobulin G-1 (IgG1), đặc hiệu với protein gai S1 và S2 của virus SARS-CoV-2, có tác dụng ngăn chặn virus gắn vào thụ thể ACE2 trên bề mặt tế bào và ngăn cản sự xâm nhập của virus vào tế bào ở các cơ quan trong cơ thể người. Thuốc là kết hợp của một loại mAbs có nguồn gốc từ tế bào miễn dịch chống lại COVID được lấy từ người bệnh đã phục hồi và loại còn lại được tạo ra trên chuột đã được biến đổi gen để có hệ thống miễn dịch của con người. Lợi thế của việc kết hợp cả hai là chúng nhắm mục tiêu vào hai phần khác nhau của protein gai, làm giảm cơ hội đề kháng lại của virus.

Thuốc giúp tăng cường khả năng miễn dịch để loại bỏ virus, tương tự như liệu pháp dùng huyết tương của người đã khỏi bệnh. Tuy nhiên, ưu điểm của kháng thể đơn dòng là chúng đồng nhất và chỉ liên kết đặc hiệu với coronavirus. Do đó, ít gây ra các phản ứng phụ như huyết tương và không ảnh hưởng đến các tế bào khác của cơ thể.

Thuốc kháng thể đơn dòng trị COVID

Thuốc Ronapreve được ứng dụng trong điều trị virus corona

Thuốc điều trị Covid-19 Ronapreve đã trải qua một số thử nghiệm lâm sàng trên khắp thế giới. Đến tháng 7 năm 2021, có khoảng 16.000 bệnh nhân Covid -19 đã được sử dụng thuốc trong các thử nghiệm. Các kết quả nghiên cứu đã báo cáo cho thấy thuốc giúp làm giảm 70% tỷ lệ phải nhập viện hoặc tử vong, giảm thời gian có triệu chứng và rút ngắn thời gian thải trừ virus. Ngoài ra, một nghiên cứu pha 3 trên 1.505 người đã tiếp xúc với người mắc COVID-19 trong 96 giờ trước đó (F1) với một nửa được cho dùng Ronapreve, một nửa dùng giả dược. Kết quả là những người trong nhóm dùng Ronapreve ít có nguy cơ nhiễm Covid-19 hơn 81% so với những người trong nhóm dùng giả dược.

Ronapreve được sử dụng cho những bệnh nhân COVID-19 người lớn hoặc trẻ em từ 12 tuổi trở lên, cân nặng ít nhất 40 kg có các triệu chứng từ mức độ nhẹ đến trung bình và những người có nguy cơ cao tiến triển bệnh nặng.

Liều sử dụng là 1.200 mg dưới dạng liều kết hợp, trong đó 600 mg casirivimab và 600 mg imdevimab được sử dụng bằng cách truyền tĩnh mạch hoặc tiêm dưới da 1 liều duy nhất. Thuốc nên được sử dụng càng sớm càng tốt sau khi xét nghiệm virus PCR dương tính với SARS-CoV-2 và trong vòng 10 ngày kể từ khi có triệu chứng sự khởi phát.

Bệnh nhân COVID-19 có nguy cơ cao tiến triển nặng gồm: người cao tuổi ( > 65 tuổi), mắc các bệnh lý nền như tăng huyết áp, bệnh tim mạch hoặc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, đái tháo đường, suy thận mạn, bệnh lý suy giảm miễn dịch, ung thư, béo phì, trẻ em mắc các bệnh lý: bệnh tim bẩm sinh/mắc phải hoặc bệnh hồng cầu hình liềm hoặc rối loạn phát triển thần kinh như bại não, hen suyễn hoặc rối loạn đường thở.

Thuốc kháng thể đơn dòng trị COVID

Thuốc Ronapreve cần được dùng theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ

Thuốc Ronapreve có thể gây ra các phản ứng hoặc phản ứng dị ứng sau khi truyền hoặc tiêm bao gồm: phản ứng quá mẫn nghiêm trọng, bao gồm cả sốc phản vệ. Nếu các dấu hiệu hoặc triệu chứng quá mẫn xảy ra, ngay lập tức bạn cần ngừng dùng thuốc và thông báo cho bác sĩ. Ngoài ra, có thể gặp nhưng không phổ biến là các dấu hiệu và triệu chứng của phản ứng tiêm truyền khác bao gồm: sốt, ớn lạnh, buồn nôn, đau đầu, phát ban, mày đay, ngứa, đau cơ và / hoặc chóng mặt.

Trên bệnh nhân bị COVID-19 nặng, lợi ích của việc điều trị bằng thuốc Ronapreve chưa được thiết lập ở những bệnh nhân nhập viện. Các kháng thể đơn dòng như casirivimab và imdevimab có thể dẫn đến kết quả lâm sàng xấu hơn khi dùng cho bệnh nhân nhập viện nặng cần hỗ trợ oxy lưu lượng dòng cao HFNC hoặc thở máy.

Cuối cùng cần lưu ý, việc sử dụng thuốc Ronapreve không thay thế được liệu pháp miễn dịch bằng tiêm phòng vắc xin Covid-19. Vì thế, mỗi người cần thực hiện tiêm chủng vắc xin theo đúng quy định, kể cả những người đã từng mắc Covid-19.

Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn

XEM THÊM: