Trong cơ học một vật đứng yên khi

Chuyển động cơ học là gì? Đứng yên là gì? Cách để nhận biết một vật đang chuyển động hay đứng yên? Tất cả những kiến thức vật lý này sẽ được chúng tôi chia sẻ ngay sau đây.

Chuyển động cơ học là gì?

Sự thay đổi vị trí của một vật theo thời gian so với vật khác (hay còn gọi là vật mốc) thì được gọi là chuyển động cơ học, gọi tắt là chuyển động.

Trong cơ học một vật đứng yên khi

Ví dụ về chuyển động là gì?

Ví dụ:

– Ô tô, xe máy đang chuyển động trên đường.

– Tàu, thuyền đang di chuyển trên biển.

Quỹ đạo chuyển động là đường mà vật vạch ra khi nó chuyển động. Các dạng chuyển động thường gặp như sau:

– Chuyển động thẳng: Quỹ đạo chuyển động của nó là đường thẳng. Ví dụ: một vật rơi tự do từ trên cao xuống.

– Chuyển động cong: Quỹ đạo chuyển động của nó là đường cong. Ví dụ: ném, chuyền một vật nào đó.

– Chuyển động tròn: Quỹ đạo chuyển động của nó là đường tròn. Ví dụ: cánh quạt quay.

Đứng yên là gì? Khi nào một vật được coi là đứng yên?

Trong cơ học một vật đứng yên khi

Ví dụ về đứng yên là gì?

Một vật được coi là đứng yên khi vị trí của vật đó không có sự thay đổi theo thời gian so với vật khác hay vật mốc.

Ví dụ: Hành khách ngồi yên trên tàu đang chạy.

Ở đây thì hành khách đứng yên so với tàu và chuyển động so với hàng cây ở bên đường.

Cách nhận biết một vật đứng yên hay chuyển động

Trong cuộc sống thực tế thì chúng ta có thể thấy được một vật chuyển động hay đứng yên bằng mắt thường. Tuy nhiên trong vật lý thì lại không như vậy. Trong môn học này, chúng ta nhận biết được một vật có đang chuyển động hay vẫn đứng yên căn cứ vào vị trí của vật đó với một vật được chọn làm mốc.

Cách xác định một vật chuyển động

Có nhiều cách khác nhau đề nhận biết được một vật có đang chuyển động hay không. Trong Vật lý học thì để nhận biết một vật chuyển động người ta sẽ dựa vào vị trí của vật đó so với vật khác được chọn làm mốc, được gọi là vật mốc. Nếu như vị trí của vật này thay đổi so với vật mốc theo thời gian thì vật đó chuyển động so với vật mốc.

Ví dụ: Để nhận biết một chiếc ô tô trên đường có chuyển động không thì chúng ta có thể so sánh vị trí của ô tô này so với cây cột điện hoặc so với cây cối bên đường. Nếu như theo thời gian mà vị trí của chiếc ô tô thay đổi so với cây cột điện hoặc cây cối bên đường thì tức là ô tô chuyển động.

Trong cơ học một vật đứng yên khi

Xác định vật chuyển động hay đứng yên dựa vào vật mốc

Cách xác định một vật đứng yên

Để nhận biết một vật đứng yên hay không thì người ta cũng căn cứ vào vị trí của vật đó so với vật được chọn làm mốc (vật mốc). Nếu như vị trí của vật không thay đổi so với vật mốc thì vật đó đứng yên so với vật mốc.

Chúng ta có thể chọn bất kì một vật nào để làm vật mốc. Thường thì người ta chọn Trái Đất và các vật gắn liền với Trái Đất như: nhà cửa, cây cối… làm vật mốc.

Ví dụ: Để nhận biết một người bên đường có đứng yên hay không thì ta có thể so sánh vị trí của người đó với cây cột điện bên đường. Nếu như theo thời gian mà vị trí của người đó không hề thay đổi so với cây cột điện thì tức là người đó đang đứng yên.

Tính tương đối của chuyển động và đứng yên

Tính tương đối ở đây được hiểu là một vật bất kỳ sẽ có thể được kết luận là nó đang chuyển động hoặc đứng yên còn phụ thuộc vào vật được chọn làm mốc. Vì vậy mà chúng ta cần phải chọn đúng vị trí vật mốc trong khảo sát dịch chuyển đang tiến hành.

Ví dụ:

– Tàu điện đang chạy và cây cối ven đường. Ở đây, chúng ta chọn cái cây ven đường làm mốc, vậy thì tàu điện có sự dịch chuyển cơ học so với cái cây.

– Tàu điện đang chạy và người ngồi bên trong tàu. Ở đây, nếu chúng ta chọn người ngồi im làm mốc, vậy tức là  tàu điện đang không có sự dịch chuyển cơ học so với người đó.

Kết luận: một vật có thể đứng yên với vật này nhưng nó cũng có thể là chuyển động cơ học với vật khác. Chính vì vậy mà sự chuyển động và sự đứng yên phụ thuộc vào vật mốc được chọn. Đây chính là tính tương đối của chuyển động cơ học và đứng yên.

Trên đây là những kiến thức có liên quan đến chuyển động cơ học là gì, cách nhận biết một vật chuyển động hay đứng yên… Hãy tham khảo thật kỹ để có thể áp dụng nó vào học tập cũng như trong thực tế hàng ngày nhé!

Xem thêm:

Mình đã có nhiều năm kinh nghiệm review đánh giá các loại thiết bị vệ sinh công nghiệp và các mẹo làm sạch. Hy vọng những chia sẻ của mình sẽ đem lại cho các bạn những thông tin hữu ích hơn.

Chuyển động cơ học – Lý thuyết chuyển động cơ học. Làm thế nào để nhận biết một vật đang đứng yên hay chuyển động ?

Xem toàn bộ tài liệu Lớp 8: tại đây

  • Giải Sách Bài Tập Vật Lí Lớp 8
  • Giải Sách Bài Tập Địa Lí Lớp 8
  • Đề Kiểm Tra Vật Lí Lớp 8
  • Giải Vở Bài Tập Vật Lí Lớp 8
  • Sách Giáo Khoa Vật Lý 8
  • Sách Giáo Viên Vật Lí Lớp 8
  • Sách Bài Tập Vật Lí Lớp 8

Giải Bài Tập Vật Lí 8 – Bài 1: Chuyển động cơ học giúp HS giải bài tập, nâng cao khả năng tư duy trừu tượng, khái quát, cũng như định lượng trong việc hình thành các khái niệm và định luật vật lí:

Bài C1 (trang 4 SGK Vật Lý 8): Làm thế nào để nhận biết một ô tô trên đường, một chiếc thuyền trên sông, một đám mây trên trời… đang chuyển động hay đứng yên?

Lời giải:

Để biết một ô tô trên đường, một chiếc thuyền trên sông, một đám mây trên trời đang chuyển động hay đứng yên, trước hết chọn một vật cố định nào đó làm mốc (có thể chọn cột điện bên đường, bên bờ sông) và kiểm tra xem vị trí của ô tô, thuyền hoặc đám mây có thay đổi so với vật mốc đó hay không.

+ Ta nói chúng đứng yên nếu vị trí không thay đổi so với vật làm mốc.

+ Ta nói chúng chuyển động nếu vị trí thay đổi so với vật làm mốc.

Bài C2 (trang 5 SGK Vật Lý 8): Hãy tìm ví dụ về chuyển động cơ học, trong đó vật được chọn làm mốc.

Lời giải:

Chuyển động của các vật trong câu C1 là chuyển động cơ học, trong đó cột điện bên đường, bên bờ sông hay mặt trời là những vật là mốc.

Bài C3 (trang 5 SGK Vật Lý 8):Khi nào một vật được coi là đứng yên? Hãy tìm ví dụ về vật đứng yên, trong đó chỉ rõ vật được chọn làm mốc.

Lời giải:

Ta nói vật đứng yên khi vị trí của nó không thay đổi so với vật chọn làm mốc.

Chẳng hạn ta nói chiếc xe ô tô đỗ trong bến xe là vật đứng yên nếu chọn bến xe là vật làm mốc.

Bài C4 (trang 5 SGK Vật Lý 8): Hành khách ngồi trên một toa tàu đang rời khỏi nhà ga (hình 12 SGK).So với nhà ga thì hành khách chuyển động hay đứng yên? Tại sao?

Lời giải:

Nếu so với nhà ga thì hành khách đang chuyển động vì vị trí của hành khách so với nhà ga thay đổi.

Bài C5 (trang 5 SGK Vật Lý 8): So với toa tàu thì hành khách chuyển động hay đứng yên? Tại sao?

Lời giải:

Nếu so với toa tàu thì hành khách đứng yên vì vị trí của hành khách so với toa tàu là không thay đổi.

Bài C6 (trang 5 SGK Vật Lý 8): Hãy dựa vào các câu trả lời trên để tìm từ thích hợp cho các chỗ trống của câu nhận xét sau đây:

Một vật có thể là chuyển động ………… nhưng lại là ………… đối với vật khác.

Lời giải:

Một vật có thể là chuyển động cơ học so với vật làm mốc này nhưng lại là đứng yên đối với vật khác.

Bài C7 (trang 5 SGK Vật Lý 8): Hãy tìm thí dụ để minh họa cho nhận xét trên.

Lời giải:

– Trong câu C4 và C5, hành khách so với toa tàu thì đứng yên nhưng khi so với nhà ga thì đang chuyển động.

– Tàu chở các kiện hàng chạy trên sông, các kiện hàng đứng yên so với con tàu nhưng lại là chuyển động so với cây cối bên bờ sông.

– Ô tô đang đỗ bên đường, ô tô đứng yên so với cây bên đường nhưng lại là chuyển động so với những người đang đi đường.

Bài C8 (trang 5 SGK Vật Lý 8): Trả lời câu hỏi ở đầu bài: Mặt Trời mọc ở đằng Đông

Lời giải:

Không thể kết luận được vì nó tùy thuộc vào vật làm mốc.

– Nếu chọn mặt đất là vật làm mốc thì Mặt Trời chuyển động từ đông sang tây.

– Nếu chọn Mặt Trời là vật làm mốc thì Trái Đất chuyển động xoay từ tây sang đông.

Bài C9 (trang 6 SGK Vật Lý 8): Hãy tìm thí dụ về chuyển động thẳng, chuyển động cong, chuyển động tròn thường gặp trong đời sống.

Lời giải:

– Chuyển động thẳng: chuyển động của một vật được thả từ trên cao xuống, chuyển động thẳng của một đoàn tàu chạy trên đường ray thẳng.

– Chuyển động cong: chuyển động của một chiếc lá rơi từ trên cao xuống, chuyển động cong của quả cầu lông.

– Chuyển động tròn: chuyển động của các điểm trên cánh quạt khi quạt quay, chuyển động tròn của bánh xe đạp quay xung quanh trục của nó.

Bài C10 (trang 6 SGK Vật Lý 8): Mỗi vật trong hình 1.4 chuyển động so với vật nào? Đứng yên so với vật nào?

Trong cơ học một vật đứng yên khi

Lời giải:

– Người lái xe chuyển động so với người đứng bên lề đường và cột điện nhưng đứng yên so với xe ô tô.

– Người đứng bên lề đường chuyển động so với người lái xe và với xe ô tô nhưng đứng yên so với cột điện.

– Ô tô chuyển động so với người đứng bên lề đường và cột điện nhưng đứng yên so với người lái xe.

– Cột điện chuyển động so với người lái xe và với xe ô tô nhưng đứng yên so với người đứng bên lề đường.

Bài C11 (trang 6 SGK Vật Lý 8): Có người nói: “Khi khoảng cách từ vật tới vật mốc không thay đổi thì vật không chuyển động so với vật mốc”. Theo em nói như thế là đúng hay sai? Hãy tìm ví dụ minh họa cho lập luận của mình.

Lời giải:

Nói như thế cũng có thể đúng nhưng cũng có thể sai, tùy theo từng trường hợp.

Trường hợp đúng: chẳng hạn tàu hỏa rời ga, nếu chọn ga làm vật mốc thì khoảng cách từ tàu hỏa đến ga thay đổi, ta nói tàu hỏa chuyển động so với ga.

Trường hợp sai: chẳng hạn trường hợp vật chuyển động trên đường tròn, so với tâm đường tròn thì khoảng cách từ vật đến tâm là không đổi nhưng vị trí của vật so với tâm luôn thay đổi và vật được coi là chuyển động so với tâm.