Xét nghiệm CA 125 là một trong các xét nghiệm máu liên quan đến ung thư buồng trứng, đặc biệt là ở quá trình theo dõi và đánh giá hiệu quả điều trị bệnh. Tìm hiểu thêm qua bài viết sau đây.
Xét nghiệm CA 125 không chỉ giúp đánh giá nguy cơ mắc ung thư buồng trứng mà còn hỗ trợ bác sĩ và người bệnh theo dõi ,đánh giá mức độ hiệu quả của các liệu pháp điều trị, từ đó giảm thiểu biến chứng nặng,tăng tỉ lệ chữa trị thành công cho bệnh nhân.
Xét nghiệm CA 125 đo lường điều gì?
Xét nghiệm CA 125 là xét nghiệm đo chỉ số kháng nguyên ung thư 125 [hay kháng nguyên glycoprotein, CA 125]. CA 125 là một loại protein có thể xuất hiện nhiều hơn ở những người mắc một số loại ung thư và một số tình trạng bệnh lý khác. CA 125 là một chất đánh dấu khối u có vai trò hỗ trợ phát hiện, chẩn đoán và điều trị ung thư buồng trứng, đặc biệt là khả năng phát hiện nguy cơ tái phát.
Mục đích thực hiện xét nghiệm CA 125
CA 125 là xét nghiệm dấu ấn ung thư phổ biến được sử dụng trong quá trình chẩn đoán, điều trị và theo dõi ung thư buồng trứng, ung thư ống dẫn trứng hoặc phúc mạc. Bác sĩ sĩ có thể chỉ định thực hiện xét nghiệm này để:
- Hỗ trợ đánh giá nguy cơ mắc ung thư buồng trứng hoặc nghi ngờ mắc bệnh ung thư buồng trứng khi xuất hiện các triệu chứng bệnh.
- Đo lường hiệu quả liệu pháp điều trị ung thư buồng trứng dựa theo các chỉ số xét nghiệm.
- Theo dõi và hỗ trợ đánh giá khả năng tái phát ung thư sau khi điều trị thành công.
- Hỗ trợ sàng lọc những người có nguy cơ cao mắc ung thư buồng trứng.
Khi nào cần thực hiện xét nghiệm CA 125?
Xét nghiệm CA 125 thường được chỉ định thực hiện trước khi bắt đầu điều trị ung thư buồng trứng hoặc trong và sau khoảng thời gian điều trị. Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh thực hiện xét nghiệm khi xuất hiện các triệu chứng dai dẳng của ung thư buồng trứng như:
- Khó chịu, ậm ạch, đau vùng bụng dưới
- Chảy máu âm đạo
- Xuất hiện khối ổ bụng
- Các triệu chứng về ruột, tiết niệu,...
Ngoài ra, các trường hợp có nguy cơ cao có thể được yêu cầu thực hiện xét nghiệm khi:
- Từng có người thân [chị, mẹ,...] mắc ung thư buồng trứng, ung thư vú hoặc ung thư đại trực tràng…
- Có kết quả xét nghiệm chứng minh sự thay đổi tình trạng gen nhất định làm tăng nguy cơ ung thư buồng trứng như: các gen BRCA1 hoặc BRCA2 có vai trò bảo vệ cơ thể khỏi ung thư vú và ung thư buồng trứng; hội chứng Lynch [ung thư đại trực tràng không polyp di truyền],...
Ý nghĩa kết quả xét nghiệm CA 125
Kết quả xét nghiệm CA 125 được tính theo đơn vị trên mililit [U/mL]. Thông thường, những người có kết quả xét nghiệm CA 125 35 U/mL được xếp vào nhóm nguy cơ cao mắc ung thư. Các trường hợp có mức chỉ số CA-125 có thể được bác sĩ yêu cầu xét nghiệm bổ sung như: siêu âm âm đạo hoặc chụp cộng hưởng từ [MRI] để có căn cứ rõ ràng hơn về tình trạng bệnh.
Tuy nhiên, mức chỉ số CA 125 có thể tăng trong một số trường hợp người bệnh bị viêm nhiễm, u xơ tử cung, đang hành kinh hoặc mang thai ngoài tử cung. Bên cạnh đó, kết quả CA 125 ở ngưỡng bình thường cũng không khẳng định chắc chắn người bệnh không mắc ung thư. Một số ca bệnh ung thư buồng trứng giai đoạn đầu có thể cho kết quả xét nghiệm CA 125 bình thường.
Phạm vi chi số CA 125 bình thường có thể chênh lệch nhẹ giữa các cơ sở y tế và phòng xét nghiệm khác nhau. Dựa vào kết quả xét nghiệm kết hợp với các yếu tố lâm sàng, tiền sử bệnh lý, bác sĩ sẽ chẩn đoán và đưa ra kết luận chính xác nhất về tình trạng sức khỏe bệnh nhân.
Ưu điểm và hạn chế của xét nghiệm CA 125
Xét nghiệm dấu ấn ung thư CA 125 là một trong các phương pháp hỗ trợ chẩn đoán ung thư vú được sử dụng khá phổ biến. Tuy nhiên, xét nghiệm này có thể xuất hiện những sai số nhất định đối với một vài trường hợp.
Ưu điểm
- Cung cấp thông tin hữu ích phục vụ theo dõi tiến triển và hiệu quả của liệu trình điều trị ung thư buồng trứng.
- Thực hiện đơn giản và không xâm lấn: việc lấy mẫu máu tương đối đơn giản, ít gây đau đớn và không gây rối loạn nghiêm trọng cho người xét nghiệm.
Hạn chế
- Có thể cho kết quả âm tính hoặc dương tính giả: mức độ CA 125 có thể tăng cao với các trường hợp viêm nhiễm, bệnh lý bình thường nên cần được đánh giá kết hợp với nhiều phương pháp để đưa ra kết luận chính xác.
- Độ nhạy không cao đối với việc phát hiện ung thư ở giai đoạn đầu.
Xét nghiệm máu CA 125 có thể phát huy hiệu quả tốt nhất nếu người bệnh thực hiện xét nghiệm vào thời điểm thích hợp. Người bệnh nên tới các cơ sở y tế để được bác sĩ chuyên khoa thăm khám và tư vấn thời điểm và phương pháp xét nghiệm phù hợp để thực hiện phòng ngừa và điều trị ung thư buồng trứng hiệu quả nhất.
Trong những năm gần đây, ung thư buồng trứng là một trong những bệnh có tỷ lệ tử vong cao ở nước ta. Ung thư buồng trứng nếu được chẩn đoán sớm có ý nghĩa quan trọng nâng cao tỷ lệ hồi phục và hạn chế ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của phụ nữ.
Xét nghiệm dấu ấn ung thư buồng trứng là một trong những phương pháp hiện đại, được sử dụng để chẩn đoán ung thư buồng trứng, đặc biệt là kết hợp cùng các loại xét nghiệm khác sẽ giúp tầm soát ung thư từ giai đoạn sớm chưa có dấu hiệu rõ ràng và chưa di căn sang các bộ phận khác.
Dấu Ấn Ung Thư Buồng Trứng CA 125 Là Gì?
Dấu ấn ung thư buồng trứng CA 125 là một loại protein có thể được sản xuất bởi các tế bào ung thư buồng trứng và có nồng độ cao trong máu.
Tuy nhiên cũng có một số trường hợp khiến nồng độ CA 125 tăng cao nhưng không phải ung thư như phụ nữ đến chu kỳ kinh nguyệt, u nang buồng trứng hoặc viêm màng trong tử cung.
Xét Nghiệm CA 125
Xét nghiệm CA 125 là gì? Có thể hiểu rằng xét nghiệm CA 125 giúp đo được nồng độ của chất CA 125 trong máu để chẩn đoán bệnh.
Theo thống kê có đến 50 – 70% trường hợp bệnh nhân mắc bệnh ung thư có nồng độ CA 125 [carcinama antigen] tăng vượt mức bình thường.
Như vậy, CA 125 test là xét nghiệm được sử dụng phổ biến nhằm mục đích chẩn đoán ung thư buồng trứng và kết hợp cùng các loại kiểm tra khác góp phần chẩn đoán và định hướng điều trị.
Tuy nhiên, độ đặc hiệu và độ nhạy của xét nghiệm CA 125 không cao nên vẫn chưa đáp ứng được việc chẩn đoán lâm sàng. Vì thông qua xét nghiệm nồng độ CA 125 chỉ tăng lên mức 50% đối với ung thư ở giai đoạn sớm và tăng lên mức 80% đối với ung thư buồng trứng thể biểu mô.
Với phụ nữ ở giai đoạn tiền mãn kinh thì kết quả xét nghiệm CA 125 là đáng tin cậy. Nhưng đối với những bệnh nhân chưa có triệu chứng rõ ràng, xét nghiệm dấu ấn ung thư buồng trứng cần kết hợp với các loại chẩn đoán, siêu âm và các phương pháp khác để có kết quả chính xác nhất.
Ý Nghĩa Xét Nghiệm CA 125
Giúp theo dõi và điều trị ung thư: Khi các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị ung thư nội mạc tử cung, ung thư buồng trứng, ung thư ống dẫn trứng hay phúc mạc sẽ được chỉ định làm xét nghiệm CA 125, thông qua kết quả xét nghiệm giúp hỗ trợ việc theo dõi và điều trị bệnh.
Sàng lọc ung thư buồng trứng đối với những trường hợp có nguy cơ cao: Trong trường hợp bệnh nhân thuộc nhóm nguy cơ phát triển thành ung thư cao, có tiền sử gia đình đã mắc ung thư buồng trứng cũng được yêu cầu làm xét nghiệm CA 125 để sàng lọc và chẩn đoán.
Giúp kiểm tra theo dõi ung thư tái phát: Thông qua xét nghiệm đo nồng độ CA 125 giúp bác sĩ kiểm tra được khả năng ung thư buồng trứng tái phát sau điều trị.
Đối với những trường hợp nghi ngờ mắc ung thư nội mạc tử cung, ung thư buồng trứng, ống dẫn trứng cũng được bác sĩ yêu cầu làm xét nghiệm CA 125 để kiểm tra. Thông thường có đến 80% trường hợp cho kết quả chỉ số CA 125 tăng cao.
Tuy nhiên xét nghiệm CA 125 không thể xác định chẩn đoán, nếu bệnh nhân vẫn nằm trong trường hợp nghi ngờ sẽ phải tiến hành các xét nghiệm khác kèm theo như siêu âm qua âm đạo và chụp cắt lớp vi tính.
Đối Tượng Nào Cần Làm Xét Nghiệm CA 125?
Những trường hợp được chỉ định làm xét nghiệm CA 125 để kiểm tra bao gồm:
- Những người có tiền sử gia đình, nằm trong nhóm nguy cơ cao sẽ được tiến hành xét nghiệm dấu ấn ung thư để sàng lọc và phát hiện sớm ung thư buồng trứng.
- Trường hợp bệnh nhân nghi ngờ ung thư buồng trứng thì các bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân cần làm xét nghiệm CA 125.
- Trường hợp bệnh nhân đã được chẩn đoán và điều trị ung thư buồng trứng sau phẫu thuật, xét nghiệm CA 125 sẽ được tiến hành thường xuyên để theo dõi kết quả điều trị theo mốc thời gian 1 tháng, 3 tháng, 6 tháng tuỳ theo giai đoạn bệnh.
- Khi kết hợp cùng các dấu ấn ung thư AFP, β-hCG, CA19-9, CEA, HE4, xét nghiệm CA 125 có ý nghĩa dùng chẩn đoán ung thư buồng trứng.
- CA 125 test được xem như dấu ấn ung thư loại 2 sẽ áp dụng trong trường hợp bệnh nhân bị nghi ngờ mắc bệnh ung thư phổi sau các dấu ấn ung thư loại 1 như CYFRA 21-1, ProGRP, NSE, SCC và CEA.
Quy Trình Tiến Hành Xét Nghiệm CA 125
Trước khi xét nghiệm, bệnh nhân không cần kiêng cử gì trong vấn đề ăn uống. Chỉ cần lưu ý không nên sử dụng chất kích thích sẽ làm ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.
Thông tin đến bác sĩ các loại thuốc đang sử dụng và nhờ bác sĩ tư vấn giải đáp thắc mắc, những lưu ý kèm theo nếu có đối với từng trường hợp bệnh.
Quy trình lấy mẫu xét nghiệm đơn giản, có độ an toàn cao. Mẫu máu lấy vào sáng sớm sẽ cho kết quả tốt hơn các khung giờ khác, chính vì thế bệnh nhân nên lưu ý về thời gian tiến hành xét nghiệm.
Khi bắt đầu các bác sĩ sẽ quấn dải băng trên tay để ngăn máu lưu thông, tiếp theo sẽ sát trùng vùng tiêm rồi dùng kim tiêm vào đường tĩnh mạch để lấy máu. Mẫu máu sẽ cho vào ống nghiệm, bệnh nhân sẽ được sát trùng vết tiêm một lần nữa.
Thời gian cho kết quả tùy thuộc vào trung tâm tiến hành xét nghiệm, thông thường từ 3 – 7 ngày sẽ có kết quả.
Những Yếu Tố Nào Ảnh Hưởng Đến Kết Quả Xét Nghiệm CA 125?
Có những yếu tố sẽ làm ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm dấu ấn ung thư buồng trứng bao gồm:
- Đối với phụ nữ mang thai trong thời gian 3 tháng đầu và chu kỳ kinh nguyệt bình thường, kết quả nồng độ CA 125 có thể tăng nhẹ.
- Trường hợp bệnh nhân bị viêm màng dạ con, xơ gan [bệnh lý màng bụng lành tính] thì nồng độ CA 125 sẽ tăng nhẹ.
- Bệnh nhân thường xuyên hút thuốc lá, đặc biệt là hút thuốc trước khi tiến hành xét nghiệm sẽ làm tăng nồng độ CA 125.
- Bệnh nhân đã phẫu thuật bụng trong thời gian gần khoảng 3 tuần trở lại đây thì mức CA 125 cũng tăng cao.
Có một số trường hợp dù bệnh nhân mắc bệnh ung thư buồng trứng nhưng CA 125 vẫn ở mức bình thường.
Nếu như các bác sĩ nghi ngờ bệnh nhân mắc ung thư buồng trứng hoặc các loại ung thư khác thì sau xét nghiệm CA 125, bệnh nhân sẽ được yêu cầu thực hiện thêm các loại chẩn đoán khác và sinh thiết để kiểm tra chuyên sâu.
Như vậy kết quả xét nghiệm CA 125 đôi khi cũng bị ảnh hưởng bởi những yếu tố khác nhau, trước khi làm xét nghiệm bạn nên lưu ý và nhờ sự tư vấn của bác sĩ chuyên khoa để được hướng dẫn một cách cụ thể nhất.
Kết Quả Chỉ Số CA 125
Kết quả xét nghiệm CA 125 bình thường khi chỉ số nằm trong khoảng: 0—35 đơn vị/ml hay < 35kU/l [đơn vị SI].
Chỉ số CA 125 tăng khi nào? Chỉ số CA 125 tăng cao có thể phản ánh những dấu hiệu bất thường của cơ thể, có thể xuất phát từ các bệnh lý hoặc sức khỏe có vấn đề.
Chỉ số CA 125 có thể liên quan đến kích thước khối u trong cơ thể người bệnh:
- Đối với khối u có kích thước < 1cm: Chỉ số CA 125 có thể vẫn nằm ở mức bình thường.
- Đối với khối u có kích thước > 2cm: Chỉ số CA 125 tăng > 65U / mL.
Chỉ số CA 125 dùng đánh giá kết quả theo dõi điều trị ung thư buồng trứng:
- Mức độ CA 125 sẽ trở về mức bình thường nếu bệnh nhân được loại bỏ hoàn toàn khối u sau phẫu thuật khoảng từ 2 đến 3 tuần.
- Nếu mức độ CA 125 vẫn ở mức cao có nghĩa là ung thư không đáp ứng với điều trị, lúc này các bác sĩ sẽ đưa ra các phác đồ điều trị mới phù hợp với tình trạng bệnh nhân.
Chỉ số CA 125 giúp theo dõi tái phát ung thư: Sau khi điều trị ung thư, bệnh nhân sẽ được tiến hành xét nghiệm CA 125 theo định kỳ, nếu chỉ số CA 125 ở mức cao thì có khả năng tái phát ung thư trở lại.
Chỉ số CA 125 giúp tiên lượng ung thư buồng trứng:
- Nếu chỉ số CA 125 của bệnh nhân trước khi tiến hành phẫu thuật nằm ở mức > 65 U/mL, điều này cho thấy tiên lượng rất xấu.
- Sau khi hoá trị mức độ CA 125 vẫn nằm ở mức cao không có dấu hiệu hạ xuống cho thấy tiên lượng xấu.
- Sau 3 đợt điều trị, xét nghiệm CA 125 cho kết quả chỉ số ở mức ≤10 U/mL thì thời gian sống sót trung bình của bệnh nhân là 5 năm, nếu ở mức CA 125 ≥100 U/mL thì thời gian sống sót trung bình của bệnh nhân ở mức rất thấp chỉ khoảng 7 tháng.
Không chỉ liên quan đến ung thư buồng trứng, mà chỉ số CA 125 còn tăng cao khi bệnh nhân mắc các bệnh ung thư khác như ung thư phổi, ung thư vú, ung thư do lạc nội mạc tử cung, ung thư đại trực tràng…
Hy vọng, thông qua bài viết này bạn sẽ hiểu rõ về dấu ấn ung thư buồng trứng có ý nghĩa như thế nào trong việc chẩn đoán và theo dõi điều trị bệnh, cũng như kết quả chỉ số CA 125 tăng cao phản ánh điều gì.
Khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào liên quan đến ung thư buồng trứng bạn cần đến ngay các cơ sở y tế để được thăm khám chẩn đoán để phát hiện bệnh và điều trị sớm.
Hãy chọn chi nhánh gần bạn để thăm khám và nhận kết quả trực tuyến nhanh chóng. Để tham khảo về các nhóm xét nghiệm và bảng giá, quý khách vui lòng truy cập Tại Đây.
Trang này không thể và không chứa đựng thông tin tư vấn y khoa. Các nội dung này được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin và tuyên truyền, không thay thế cho bất kỳ tư vấn y khoa nào. Theo đó, trước khi tiến hành bất kỳ hành động nào dựa trên thông tin này, vui lòng gặp nhân viên y tế phù hợp để được tư vấn.
Chỉ số CA 125 bao nhiêu là nguy hiểm?
Cụ thể, chỉ số Ca 125 sẽ tăng cao trong các trường hợp bệnh nhân mắc bệnh ung thư buồng trứng, ung thư tử cung và ung thư phổi. Nếu chỉ số CA 125 tăng tới trên 65 UI/ml thì tiên lượng lên tới 90% là u ác tính. Ngoài ra, có một số trường hợp cá biệt cũng khiến nồng độ CA125 trong cơ thể phụ nữ tăng cao.
Chỉ số CA 125 trong xét nghiệm máu là gì?
CA 125 là một loại glycoprotein mucin, được phát hiện lần đầu vào năm 1981. Xét nghiệm CA 125 kiểm tra nồng độ protein này trong máu. CA 125 là một chất chỉ điểm khối u [tumor marker] hữu ích trong chẩn đoán và theo dõi điều trị ung thư buồng trứng.
Xét nghiệm máu CA 125 bao nhiêu tiền?
Xét nghiệm CA 125 giá 199,000đ: Xét nghiệm sử dụng trong chẩn đoán ung thư buồng trứng, ung thư cổ tử cung và theo dõi điều trị Xét nghiệm SCC giá 249,000đ: Sàng lọc ung thư tế bào vảy, có ở phổi, vòm họng, tử cung, buồng trứng.
Chỉ số CA 72
Ở người trưởng thành khỏe mạnh, nồng độ CA 72-4 trong máu thường dưới 6,9 UI/ml. Mức độ CA 72-4 cao gợi ý sự hiện diện, di căn hoặc tái phát của ung thư dạ dày. Giá trị CA 72-4 càng cao thì tỷ lệ mắc ung thư dạ dày càng lớn.