Cách mạng Tháng Mười Nga: Ý nghĩa thời đại và vận dụng vào thực tiễn cách mạng Việt Nam
[ĐCSVN] - Cuộc Cách mạng Tháng Mười có ý nghĩa rất quan trọng đối với Việt Nam, đã khích lệ các tầng lớp nhân dân đứng lên tiếp tục công cuộc đấu tranh giành độc lập, ảnh hưởng mạnh mẽ tới sự ra đời của phong trào cách mạng giải phóng ở Việt Nam. Hơn thế nữa, không chỉ là nguồn cổ vũ to lớn đối với cách mạng Việt Nam, Cách mạng Tháng Mười Nga đã để lại cho chúng ta nhiều bài học kinh nghiệm quý giá.
| Hình ảnh tại Hội thảo. [Ảnh: Đặng Hiếu] |
Nhân kỷ niệm 105 năm Cách mạng Tháng Mười Nga vĩ đại [7/11/1917 - 7/11/2022], ngày 7/11 tại Hà Nội, Hội đồng Khoa học các cơ quan Đảng Trung ương, Tạp chí Cộng sản phối hợp tổ chức Hội thảo khoa học “Cách mạng Tháng Mười Nga, tư tưởng của Lênin về vấn đề dân tộc: Ý nghĩa thời đại và vận dụng vào thực tiễn cách mạng Việt Nam".
Tham dự Hội thảo có: GS.TS Phùng Hữu Phú, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội đồng khoa học các cơ quan Đảng Trung ương; PGS.TS Đoàn Minh Huấn, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản; đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành cùng đông đảo các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu.
GS.TS Phùng Hữu Phú và PGS.TS Đoàn Minh Huấn đồng chủ trì Hội thảo.
Phát biểu Đề dẫn Hội thảo, PGS.TS Vũ Trọng Lâm, Phó Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản cho biết, ngày 7/11/1917, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản [Bolshevik] Nga, đứng đầu là V.I.Lênin, giai cấp công nhân và nhân dân lao động Nga đã nhất loạt khởi nghĩa, lật đổ chính quyền của giai cấp tư sản và phản cách mạng, lập nên Nhà nước Xô-viết. Cách mạng Tháng Mười đã thức tỉnh các dân tộc bị áp bức, soi sáng con đường phát triển, xây dựng CNXH. Thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười khẳng định bản chất khoa học và cách mạng của chủ nghĩa Mác - Lênin, cung cấp những bài học lịch sử vô giá cho các cuộc cách mạng vì độc lập dân tộc và CNXH.
Trải qua 105 năm với vô vàn biến thiên lịch sử, Cách mạng Tháng Mười Nga vẫn là “tiếng thét” giữa đêm dài của chủ nghĩa đế quốc, là ngọn đuốc cho những người bị áp bức trên toàn thế giới noi theo. Cuộc cách mạng vĩ đại là sự chuyển hóa thành công trên thực tế lý luận của chủ nghĩa Mác vào hoàn cảnh thực tế của nước Nga, với lãnh tụ thiên tài V.I.Lênin. Đó cũng là sự mở đầu cho phong trào cách mạng trên toàn thế giới, đặt nền móng cho sự hình thành của hệ thống các nước XHCN. Sự ra đời của nhà nước công nông đầu tiên đã đặt nền móng cho chiến thắng chủ nghĩa phát xít trong những thập niên 30 - 40 của thế kỷ 20.
Biến động những năm 1990 của thế kỷ trước đã làm cho Liên Xô sụp đổ, các nước XHCN không còn tồn tại với tư cách là một hệ thống. Nhưng không thể phủ nhận, Cách mạng Tháng Mười Nga là cuộc cách mạng mang sứ mệnh khai sinh ra CNXH hiện thực - một kiểu phát triển xã hội mới, công bằng và dân chủ hơn trên thế giới. Một thế kỷ quá độ đi lên CNXH đã diễn ra với rất nhiều thăng trầm, có cả những thành tựu và cả những đổ vỡ, thất bại. Nhưng cũng từ thực tiễn đó, mỗi nước trên con đường xây dựng CNXH hiện thực đã đúc rút được nhiều bài học kinh nghiệm quý báu và bước đầu xác định trên thực tế một số quy luật của quá trình xây dựng CNXH.
105 năm đã qua theo dòng chảy của lịch sử, nhưng một điều chắc chắn là các bài học của Cách mạng Tháng Mười vẫn còn nguyên giá trị và ý nghĩa thời đại. Những bài học đó đã và đang thôi thúc giai cấp công nhân và những người tiến bộ tiếp tục cống hiến, hy sinh không mệt mỏi trong cuộc đấu tranh để xây dựng một thế giới hòa bình, dân chủ, công bằng, văn minh, bình đẳng, bác ái, không còn áp bức, bóc lột, không còn những nguyên nhân, điều kiện dẫn đến xung đột, chiến tranh - đó là xã hội XHCN.
Đối với Việt Nam, cuộc Cách mạng Tháng Mười có ý nghĩa quan trọng, khích lệ các tầng lớp nhân dân đứng lên tiếp tục công cuộc đấu tranh giành độc lập, ảnh hưởng mạnh mẽ tới sự ra đời của phong trào cách mạng giải phóng ở Việt Nam. Hơn thế nữa, không chỉ là nguồn cổ vũ to lớn đối với cách mạng Việt Nam, Cách mạng Tháng Mười Nga đã để lại cho chúng ta nhiều bài học kinh nghiệm quý giá.
Tại Hội thảo, các nhà khoa học, các diễn giả đã tập trung thảo luận 3 nội dung chính, đó là:
Thứ nhất, giá trị lý luận và thực tiễn của Cách mạng Tháng Mười Nga. Trong nội dung này, các nhà khoa học tập trung vào phân tích chân lý của Cách mạng Tháng Mười Nga; ý nghĩa thời đại, bài học từ Cách mạng Tháng Mười Nga và những quan điểm, tư tưởng, giá trị cốt lõi của Lênin về vấn đề dân tộc, vấn đề thuộc địa; bài học về công tác tư tưởng nhìn từ sự thay đổi chế độ chính trị xã hội ở Liên Xô và các nước XHCN Đông Âu; Cách mạng Tháng Mười Nga và bài học tự bảo vệ…
Thứ hai, Cách mạng Tháng Mười Nga với Cách mạng Việt Nam. Đối với nội dung này, các nhà khoa học tập trung làm rõ hơn các vấn đề: Cách mạng Tháng Mười Nga và ảnh hưởng đối với Việt Nam; sự giúp đỡ to lớn của Liên Xô đối với Việt Nam trong hai cuộc kháng chiến chống xâm lược; sự vận dụng, phát triển sáng tạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta đối với những bài học từ Cách mạng Tháng Mười Nga và những quan điểm, tư tưởng, giá trị cốt lõi của Lênin về vấn đề dân tộc, vấn đề thuộc địa vào thực tiễn cách mạng Việt Nam…
Thứ ba, Cách mạng Tháng Mười Nga và thời đại ngày nay. Để làm rõ hơn nội dung này, các nhà khoa học tập trung phân tích những vấn đề như: Những nhận thức mới về thời đại ngày nay, nhất là trước tác động của đại dịch COVID-19 và cuộc xung đột quân sự Nga - Ukraine, những vấn đề đặt ra đối với nước ta; từ giá trị của Cách mạng Tháng Mười Nga và Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đến gợi mở đối với Việt Nam; những yêu cầu mới đặt ra đối với việc nhận thức, giải quyết vấn đề dân tộc, vấn đề thuộc địa; những bổ sung, phát triển nhận thức lý luận mới và giá trị tham khảo về vấn đề dân tộc, vấn đề thuộc địa vào thực tiễn cách mạng Việt Nam trong bối cảnh mới...
Hội thảo cũng chỉ ra rằng, trong thời gian tồn tại trên thực tế từ năm 1917 đến năm 1991, Cách mạng Tháng Mười và sự ra đời của Liên bang Xô viết đã có những đóng góp không thể phủ nhận đối với nhân loại. Từ sự tồn tại và phát triển của Liên bang Xô viết, chúng ta có "mảnh đất hiện thực" để từ đó nhận thức được những giá trị cơ bản của Cách mạng Tháng Mười - những giá trị không chỉ biểu hiện tính ưu việt của Cách mạng Tháng Mười mà còn là những động lực cho sự tồn tại và phát triển của nhân loại. Đảng Cộng sản Việt Nam luôn luôn nhận thức sâu sắc rằng, thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười là niềm vinh hạnh và tự hào của chính mình. Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu của cách mạng Việt Nam từng nói: "Giống như mặt trời chói lọi, Cách mạng Tháng Mười chiếu sáng khắp năm châu, thức tỉnh hàng triệu, hàng triệu người bị áp bức, bóc lột trên trái đất. Trong lịch sử loài người chưa từng có cuộc cách mạng nào có ý nghĩa to lớn và sâu xa như thế”.
Hơn một thế kỷ đã trôi qua, nhưng tinh hoa, giá trị thời đại của cuộc Cách mạng Tháng Mười Nga vẫn tỏa sáng, là nguồn động lực lớn thôi thúc và khơi dậy tinh thần cách mạng của nhân dân tiến bộ toàn thế giới, trong đó có nhân dân Việt Nam, Đảng Cộng sản Việt Nam trên con đường đổi mới để bảo vệ và phát triển đất nước, đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước và hội nhập quốc tế./.
Đặng Hiếu
CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM
- Kiên quyết xử lý hành vi lợi dụng Thực hành Tín ngưỡng Thờ Mẫu để trục lợi
- 38 tác phẩm nhận Giải thưởng báo chí tuyên truyền sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả
- Bản hùng ca về chủ nghĩa anh hùng cách mạng trong thời đại mới
- Để phim cổ trang Việt thực sự hấp dẫn
- Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa Champa trên đất Thừa Thiên Huế
- Thành lập Hội đồng cấp Nhà nước xét tặng danh hiệu “Nghệ sĩ Nhân dân”, “Nghệ sĩ ưu tú”
- Nâng cao trình độ chuyên môn cho giáo viên tiếng Nga đến từ các nước châu Á
1. Hoàn cảnh và diễn biếnĐầu năm 1917, nước Nga lâm vào khủng hoảng trầm trọng. Quần chúng nhân dân tin rằng lúc này chỉ có một lối thoát là lật đổ chế độ Nga hoàng phản động.Tình thế cách mạng đã chín muồi, ngày 26-2-1917, theo lịch cũ nước Nga [tức ngày 11-3-1917], dưới sự lãnh đạo của Đảng Bolshevik, công nhân tiến hành khởi nghĩa vũ trang. Cuộc khởi nghĩa do Xô viết đại biểu công nhân và binh lính Petrograd [nay là thành phố Saint Petersburg] lãnh đạo giành thắng lợi, chế độ quân chủ chuyên chế Nga hoàng hoàn toàn sụp đổ.Sau cách mạng dân chủ tư sản tháng 2-1917, ở Nga tồn tại tình trạng hai chính quyền song song, một bên là Chính phủ lâm thời tư sản và một bên là Xô viết các đại biểu công nhân và binh sĩ, đứng đầu là Xô viết Petrograd. Trước tình hình đó, V.I.Lenin và Đảng Bolshevik đã xác định cách mạng Nga là chuyển từ cách mạng dân chủ tư sản sang cách mạng xã hội chủ nghĩa.Tối ngày 3-4-1917, theo lịch cũ nước Nga [tức 16-4-1917], Lenin về nước để trực tiếp lãnh đạo cách mạng Nga. Đêm 24-10-1917 [tức đêm 6-11-1917], khởi nghĩa vũ trang nổ ra ở thủ đô Petrograd. Ngày 25-10-1917 [tức ngày 7-11-1917], các lực lượng khởi nghĩa đã làm chủ tình hình ở Petrograd, trừ Cung điện Mùa Đông và một vài nơi. Tới 2 giờ 10 phút, rạng sáng 26-10-1917, Cung điện Mùa Đông được giải phóng, các bộ trưởng trong Chính phủ lâm thời bị bắt giữ. Cuộc khởi nghĩa vũ trang tại Petrograd kết thúc thắng lợi.Ngày 25-10-1917, theo lịch cũ nước Nga [tức ngày 7-11-1917] đã được ghi vào lịch sử là ngày thắng lợi của Cách mạng xã hội chủ nghĩa tháng Mười vĩ đại.2. Ý nghĩa lịch sử và thời đạiCách mạng tháng Mười Nga là một trong những sự kiện vĩ đại nhất của thế kỷ XX, đánh dấu một mốc mới trong lịch sử phát triển của nhân loại. Nó đã xóa bỏ các giai cấp bóc lột, tư sản, địa chủ và chế độ người bóc lột người, đưa giai cấp vô sản bị áp bức, bóc lột nặng nề thành giai cấp đứng đầu và làm chủ xã hội; giải phóng nhân dân lao động, đưa người lao động từ thân phận nô lệ trở thành chủ nhân của đất nước; ra đời nhà nước xã hội chủ nghĩa - nhà nước chuyên chính vô sản đầu tiên trong lịch sử loài người và làm cho chủ nghĩa xã hội từ lý luận trở thành hiện thực trong đời sống chính trị thế giới. Cách mạng tháng Mười Nga đã mở ra một bước ngoặt căn bản trong lịch sử loài người, từ thế giới tư bản chủ nghĩa sang thế giới xã hội chủ nghĩa, mở ra một thời đại mới - thời đại quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội trên phạm vi toàn thế giới.Cách mạng tháng Mười Nga đánh đổ chủ nghĩa đế quốc ở ngay “chính quốc”, đồng thời đánh vào hậu phương của nó là các nước thuộc địa của Nga hoàng; cổ vũ, lôi cuốn mạnh mẽ phong trào cách mạng giải phóng dân tộc của những nước thuộc địa ở châu Á, châu Phi, châu Mỹ Latin. Cách mạng tháng Mười Nga có ý nghĩa lịch sử và tính chất quốc tế vô cùng sâu rộng; không một cuộc cách mạng nào trong thờiđại ngày nay lại không chịu ảnh hưởng sâu xa của Cách mạng tháng Mười. Nó cho thấy: trong thời đại ngày nay, sự kết hợp tất yếu và tự nhiên giữa cuộc đấu tranh vì dân chủ và cuộc đấu tranh vì chủ nghĩa xã hội, giữa dân chủ và chủ nghĩa xã hội chẳng những là mục tiêu mà còn là động lực mạnh mẽ thúc đẩy tiến bộ xã hội, đưa xã hội loài người vươn tới tự do, công bằng, bình đẳng và văn minh.3. Ảnh hưởng của Cách mạng tháng Mười Nga và cách mạng Việt NamCách mạng tháng Mười Nga đã chỉ ra con đường giải phóng dân tộc Việt NamĐầu thế kỷ XX, các phong trào yêu nước cách mạng Việt Nam đều bị thất bại vì không có đường lối cứu nước đúng đắn. Giữa lúc đó, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh, sau gần 10 năm bôn ba tìm con đường cứu nước đã tiếp thu được ánh sáng của Cách mạng tháng Mười. Tháng 7-1920, khi đọc Sơ thảo lần thứ nhất những luận cương về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa của Lenin, Nguyễn Ái Quốc sớm nắm bắt được cốt lõi trong tư tưởng của Lênin: vô sản tất cả các nước và các dân tộc bị áp bức đoàn kết lại. Người khẳng định rằng, muốn cứu nước và giải phóng dân tộc không có con đường nào khác con đường cách mạng vô sản. Đó là con đường gắn mục tiêu độc lập dân tộc với mục tiêu chủ nghĩa xã hội, gắn cách mạng Việt Nam với xu thế thời đại.Ngay từ khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời [1930], Đảng đã khẳng định đường lối giương cao ngọn cờ độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, coi đó là sợi chỉ đỏ xuyên suốt quá trình cách mạng Việt Nam. Dưới ánh sáng soi đường của Cách mạng tháng Mười Nga, với đường lối đúng đắn, Đảng Cộng sản Việt Nam đã lãnh đạo nhân dân ta tiến hành cuộc đấu tranh cách mạng lâu dài, gian khổ, vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách và giành được những thắng lợi vĩ đại: Thắng lợi của Cách mạng tháng Tám năm 1945, đập tan ách thống trị của thực dân, phong kiến, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, đưa dân tộc ta tiến vào kỷ nguyên độc lập, tự do; thắng lợi của các cuộc kháng chiến chống xâm lược mà đỉnh cao là chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954, đại thắng mùa Xuân năm 1975, giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước; thắng lợi trong cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới Tây Nam và biên giới phía Bắc của Tổ quốc; làm tròn nghĩa vụ quốc tế cao cả; tiến hành công cuộc đổi mới đất nước đạt được những thành tựu to lớn và có ý nghĩa lịch sử.Cách mạng tháng Mười Nga khởi đầu sự ủng hộ, giúp đỡ to lớn và toàn diện của Đảng, Nhà nước và nhân dân Liên Xô đối với cách mạng Việt NamCách mạng tháng Mười Nga đã cổ vũ nhân dân ta đứng lên đấu tranh giải phóng dân tộc, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa [nay là nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam]. Cũng từ đó, tình đoàn kết hữu nghị đặc biệt Việt Nam - Liên Xô không ngừng củng cố và phát triển.Trong hai cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, nhân dân Việt Nam đã nhận được sự giúp đỡ, ủng hộ to lớn, hiệu quả về nhiều mặt, nhất là trong lĩnh vực củng cố quốc phòng - an ninh của Đảng, Chính phủ và nhân dân Liên Xô, đó là một nhân tố quốc tế không thể thiếu trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất và xây dựng đất nước.Những bài học kinh nghiệm chủ yếu của Cách mạng tháng Mười Nga về vai trò lãnh đạo của giai cấp vô sản; về xây dựng đảng kiểu mới của giai cấp công nhân; về thiết lập và củng cố khối liên minh công nông; về phương pháp bạo lực cách mạng; về xây dựng Nhà nước chuyên chính vô sản…đã được Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam vận dụng một cách sáng tạo trong thực tiễn cách mạng Việt Nam, đưa lại những thành công lớn trong quá trình bảo vệ, xây dựng đất nước.4. Cách mạng Việt Nam kế thừa và phát huy những giá trị của Cách mạng tháng Mười NgaTrong giai đoạn hiện nay, cuộc đấu tranh giai cấp và dân tộc của nhân dân các nước vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội diễn ra rất phức tạp. Chủ nghĩa xã hội đứng trước nhiều khó khăn, thử thách. Nhận thức sâu sắc những nguyên nhân và bài học sau các sự kiện chính trị xảy ra ở Liên Xô và các nước Đông Âu, Đảng Cộng sản Việt Nam đã kiên quyết khắc phục những sai lầm, thiếu sót trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.Đi theo con đường Cách mạng tháng Mười Nga, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và lãnh tụ Hồ Chí Minh, sự nghiệp cách mạng Việt Nam gần 90 năm qua đã giành được những thắng lợi to lớn mang tính bước ngoặt lịch sử. Nhân dân ta kiên định sự nghiệp đổi mới, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, tiếp tục con đường đi lên chủ nghĩa xã hội; Xã hội xã hội chủ nghĩa mà chúng ta xây dựng và hướng tới là một xã hội: Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
[Nguồn: Trính từ Thông tin tuyên truyền tháng 10/2017 của Ban Tuyên giáo Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh]
Lượt xem: 240374