Market Research được chia làm 2 dạng chính: Nghiên cứu định tính [Qualitative] và Nghiên cứu định lượng [Quantitative]. Sự khác biệt chính giữa nghiên cứu định lượng và định tính là loại dữ liệu họ thu thập và phân tích.
Định lượng [Quantitative Research]
Nghiên cứu định lượng là gì?
Nghiên cứu định lượng là phương pháp nghiên cứu sử dụng dữ liệu số liệu để thu thập thông tin và kiểm tra giả thuyết. Thay vì thăm dò ý nghĩa chủ quan bằng câu hỏi như “làm thế nào?” và "tại sao?" nghiên cứu định lượng cung cấp những giải thích nhân quả chính xác có thể đo lường và truyền đạt bằng toán học.
Nghiên cứu định lượng thường được tiến hành trong một môi trường được kiểm soát. Thay vì đạt được cái nhìn sâu sắc hoặc hiểu biết về một vấn đề chủ quan, phụ thuộc vào bối cảnh như trường hợp nghiên cứu định tính, mục tiêu của nghiên cứu định lượng là thu thập thông tin khách quan, khái quát hóa kết quả nghiên cứu, đưa ra kết luận chính xác và có thể kiểm chứng được.
Kỹ thuật phân tích dữ liệu định lượng
Thống kê mô tả
Thống kê mô tả là tập hợp các phương pháp được sử dụng để tóm tắt và mô tả các đặc điểm chính của một tập dữ liệu. Nó giúp chúng ta hiểu rõ hơn về dữ liệu, bao gồm:
- Dữ liệu tập trung như thế nào? [Trung bình, trung vị, mốt]
- Dữ liệu phân tán như thế nào? [Độ lệch chuẩn, phương sai]
- Dữ liệu có dạng hình gì? [Biểu đồ tần suất, biểu đồ hộp]
- Mối liên hệ giữa các biến là gì? [Hệ số tương quan]
Thống kê mô tả cung cấp cho chúng ta một bức tranh tổng quan về dữ liệu, giúp xác định các xu hướng, mẫu hình và điểm bất thường.
Thống kê suy luận
Thống kê suy luận là tập hợp các phương pháp được sử dụng để đưa ra kết luận về một tập dữ liệu lớn hơn dựa trên một mẫu nhỏ. Nó cho phép kiểm tra các giả thuyết, dự đoán xu hướng và đánh giá mức độ tin cậy của kết quả. Giúp đưa ra những kết luận chính xác và đáng tin cậy từ dữ liệu, hỗ trợ việc ra quyết định hiệu quả trong nhiều lĩnh vực khác nhau.
Ưu – nhược điểm của nghiên cứu định lượng
Ưu điểm của nghiên cứu định lượng:
- Độ chính xác đáng tin cậy: Sử dụng dữ liệu số liệu đo lường, giúp đạt được mức độ chính xác cao trong kết quả nghiên cứu. Phương pháp này thường sử dụng các công cụ, kỹ thuật và phương pháp thống kê để đảm bảo tính chính xác và đáng tin cậy của dữ liệu.
- Khả năng so sánh và tổng quát hóa: Kết quả của nghiên cứu định lượng thường có thể được so sánh và tổng quát hóa cho một quần thể lớn hơn. Bằng cách sử dụng các phương pháp thống kê, nghiên cứu định lượng có thể rút ra những kết luận chung cho một tập hợp lớn người dùng hoặc quần thể tương tự.
- Phân tích sâu, khảo sát chi tiết: Cho phép phân tích sâu và khám phá các mối quan hệ phức tạp giữa các biến số. Khi sử dụng các phương pháp thống kê và mô hình, nghiên cứu định lượng có thể xác định tác động và mức độ ảnh hưởng của các yếu tố khác nhau đối với hiện tượng nghiên cứu.
Nhược điểm của nghiên cứu định lượng:
- Thiếu chiều sâu: Không thể hiểu được động cơ và lý do đằng sau hành vi của con người.
- Tính gò bó: Người tham gia bị giới hạn bởi các câu hỏi và lựa chọn được cung cấp.
- Có thể bị sai lệch: Những mô hình định lượng thường tập trung vào việc thu thập dữ liệu số liệu, bỏ qua những khía cạnh phức tạp và sự phong phú của hiện thực.
- Chi phí và thời gian: Việc thu thập và phân tích dữ liệu định lượng tốn kém nhiều chi phí, nguồn lực. Song đó, việc thiết kế và thực hiện một nghiên cứu định lượng có thể mất nhiều thời gian.
- Giới hạn của mô hình và giả định: Nghiên cứu định lượng thường dựa trên các mô hình và giả định để phân tích dữ liệu. Tuy nhiên, các mô hình này có thể không thể hiện đầy đủ mọi khía cạnh của hiện tượng nghiên cứu và có thể gây ra sai lệch trong kết quả nghiên cứu nếu giả định không chính xác.
Định tính [Qualitative Research]
Nghiên cứu định tính là gì?
Nghiên cứu định tính là phương pháp nghiên cứu sử dụng dữ liệu phi số liệu để thu thập thông tin và hiểu rõ hơn về một vấn đề hoặc hiện tượng. Nghiên cứu định tính nhằm mục đích đạt được những hiểu biết sâu sắc về các hiện tượng, nhóm hoặc trải nghiệm không thể đo lường hoặc định lượng một cách khách quan bằng toán học.
Thay vì tìm cách khám phá các câu trả lời hoặc số liệu thống kê chính xác trong môi trường được kiểm soát như nghiên cứu định lượng, nghiên cứu định tính mang tính khám phá nhiều hơn, dựa trên các nguồn dữ liệu như ảnh, quan sát, phân tích văn bản, đoạn phim video và các cuộc phỏng vấn.
Một số ví dụ về các câu hỏi nghiên cứu định tính được cung cấp, chẳng hạn như cảm giác của một trải nghiệm như thế nào, mọi người nói về điều gì đó như thế nào, họ hiểu trải nghiệm đó như thế nào và các sự kiện diễn ra như thế nào đối với mọi người. Nghiên cứu theo cách tiếp cận định tính mang tính khám phá và tìm cách giải thích “làm thế nào” và “tại sao” một hiện tượng hoặc hành vi cụ thể lại hoạt động như vậy trong một bối cảnh cụ thể. Nó có thể được sử dụng để tạo ra các giả thuyết và lý thuyết từ dữ liệu.
Kỹ thuật phân tích dữ liệu định tính
Lý thuyết nội dung [Content theory – CT]
Đây là một phương pháp nghiên cứu nhằm hiểu và giải thích ý nghĩa của dữ liệu văn bản. CT tập trung vào việc xác định các chủ đề, khái niệm và mối quan hệ trong nội dung dữ liệu để từ đó xây dựng hoặc củng cố lý thuyết về chủ đề nghiên cứu.
Lý thuyết nền tảng [Grounded theory – GT]
Lý thuyết nền tảng [GT] là một phương pháp nghiên cứu quy nạp được sử dụng để xây dựng lý thuyết từ dữ liệu định tính. Nó tập trung vào việc khám phá và phát triển các khái niệm, mối liên hệ và mô hình từ dữ liệu thu thập được, thay vì áp dụng các lý thuyết hoặc khuôn khổ có sẵn.
Phân tích theo chủ đề [Thematic analysis – TA]
Phân tích theo chủ đề [TA] là một phương pháp phân tích dữ liệu định tính phổ biến, được sử dụng để xác định, phân tích và diễn giải các chủ đề, mô típ và ý nghĩa trong dữ liệu. TA có thể áp dụng cho nhiều loại dữ liệu khác nhau, bao gồm văn bản, phỏng vấn, ghi chép quan sát, hình ảnh và video.
Phân tích biện luận [Discourse analysis – DA]
DA là một phương pháp nghiên cứu nhằm hiểu và giải thích ý nghĩa của các văn bản, bao gồm cả lời nói, văn viết và hình ảnh. DA tập trung vào cách thức mà ngôn ngữ được sử dụng để thực hiện các hành động xã hội, thiết lập các mối quan hệ quyền lực và hình thành các ý thức hệ.
Ưu – nhược điểm của nghiên cứu định tính
Ưu điểm của nghiên cứu định tính
- Nhờ sự tham gia chặt chẽ của nhà nghiên cứu, nghiên cứu định tính giúp giúp có được cái nhìn sâu sắc hơn về lĩnh vực này. Nó cho phép nhà nghiên cứu tìm ra những vấn đề thường bị bỏ sót [chẳng hạn như sự tinh tế và phức tạp] bởi các câu hỏi mang tính khoa học, thực tế hơn.
- Những mô tả định tính có thể quan trọng trong việc gợi ý các mối quan hệ, nguyên nhân, tác động và các quá trình có thể có.
- Phân tích định tính cho phép phát hiện sự mơ hồ/mâu thuẫn trong dữ liệu, phản ánh thực tế.
- Nghiên cứu định tính sử dụng phong cách miêu tả, tường thuật; nghiên cứu này có thể mang lại lợi ích đặc biệt cho người thực hiện vì họ có thể chuyển sang các báo cáo định tính để kiểm tra các dạng kiến thức có thể không có sẵn, từ đó đạt được cái nhìn sâu sắc mới.
- Nghiên cứu định tính cho phép khám phá chi tiết các khía cạnh của một vấn đề, thu thập những quan điểm, trải nghiệm và ý kiến cá nhân của người tham gia. Nhờ vậy, nhà nghiên cứu có thể hiểu rõ hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi, thái độ và suy nghĩ của họ.
Nhược điểm của nghiên cứu định tính
- Do tốn thời gian và chi phí nên các thiết kế định tính thường không lấy mẫu từ các tập dữ liệu quy mô lớn.
- Vấn đề về tính giá trị hoặc độ tin cậy đầy đủ là một vấn đề bị chỉ trích lớn. Do tính chất chủ quan của dữ liệu định tính và nguồn gốc của nó trong các bối cảnh riêng lẻ nên rất khó áp dụng các tiêu chuẩn thông thường về độ tin cậy và giá trị.
- Thời gian cần thiết để thu thập, phân tích và giải thích dữ liệu rất dài. Phân tích dữ liệu định tính là khó khăn và cần có kiến thức chuyên môn về lĩnh vực đó để diễn giải dữ liệu định tính.
Quy trình nghiên cứu định lượng và định tính
Bước 1: Xác định vấn đề nghiên cứu
Bắt đầu bằng việc xác định vấn đề cần giải quyết hoặc câu hỏi nghiên cứu cần trả lời. Phân tích bối cảnh và tầm quan trọng của vấn đề, đồng thời xác định mục tiêu nghiên cứu cụ thể, rõ ràng ngay từ đầu. Việc này giúp định hướng cho toàn bộ quá trình nghiên cứu và đảm bảo kết quả thu được có giá trị thực tiễn.
Bước 2: Nghiên cứu tài liệu
Tìm kiếm và nghiên cứu các tài liệu liên quan đến chủ đề nghiên cứu, như sách, bài báo khoa học, báo cáo nghiên cứu,... Xác định các lý thuyết, mô hình và kiến thức nền tảng liên quan. Phân tích các nghiên cứu trước đây về chủ đề để hiểu rõ hơn cũng như tránh lặp lại những sai lầm đã có.
Bước 3: Lựa chọn phương pháp nghiên cứu
Lựa chọn phương pháp nghiên cứu phù hợp với mục tiêu, tính chất của vấn đề và dữ liệu cần thu thập. Có thể sử dụng một hoặc kết hợp nhiều phương pháp nghiên cứu để tăng cường độ tin cậy và hiệu quả của nghiên cứu. Ví dụ, nghiên cứu định tính có thể sử dụng phỏng vấn, quan sát tham gia, thảo luận nhóm tập trung,... trong khi nghiên cứu định lượng có thể sử dụng khảo sát, bảng câu hỏi, thí nghiệm,...
Bước 4: Thu thập dữ liệu
Thiết kế các công cụ thu thập dữ liệu phù hợp với phương pháp nghiên cứu đã chọn. Ví dụ, nếu sử dụng phỏng vấn, cần thiết kế bảng câu hỏi phỏng vấn phù hợp, đầy đủ. Thu thập dữ liệu từ đối tượng nghiên cứu một cách cẩn thận, đảm bảo dữ liệu thu thập được đầy đủ, trung thực và phù hợp với mục tiêu nghiên cứu.
Bước 5: Phân tích dữ liệu
Áp dụng các phương pháp phân tích dữ liệu phù hợp với phương pháp nghiên cứu và loại dữ liệu thu thập. Ví dụ, đối với dữ liệu định tính, có thể sử dụng phân tích nội dung, so sánh đối chiếu; đối với dữ liệu định lượng, có thể sử dụng các phương pháp thống kê. Giải thích ý nghĩa của dữ liệu và rút ra kết luận dựa trên dữ liệu đã phân tích.
Bước 6: Diễn đạt kết quả nghiên cứu
Viết báo cáo nghiên cứu trình bày rõ ràng các mục tiêu, phương pháp, kết quả và kết luận của nghiên cứu. Báo cáo cần có tính logic, khoa học và dễ hiểu, đồng thời đảm bảo tính chính xác và trung thực của thông tin.
Bước 7: Rút ra kết luận
Dựa trên kết quả thu thập được, nhà nghiên cứu cần đưa ra kết luận rõ ràng, súc tích và dễ hiểu, giải thích ý nghĩa của dữ liệu và trả lời các câu hỏi nghiên cứu ban đầu. Việc so sánh kết quả với các nghiên cứu trước đây và nêu ra những hạn chế của nghiên cứu cũng góp phần củng cố tính chính xác cũng như độ tin cậy của kết luận.
Phân biệt định lượng và định tính
Nghiên cứu định lượng và nghiên cứu định tính không đối lập mà thường được sử dụng kết hợp với nhau để có được bức tranh toàn diện hơn về vấn đề nghiên cứu. Việc lựa chọn phương pháp phù hợp phụ thuộc vào mục đích nghiên cứu, loại dữ liệu cần thu thập và khả năng thực hiện nghiên cứu của mỗi doanh nghiệp.
Trong khi phương pháp định lượng cho phép đo lường các biến số một cách có hệ thống và kiểm tra các giả thuyết. Thì p pháp định tính cho phép khám phá các khái niệm và kinh nghiệm chi tiết hơn.
Đặc điểm
Định lượng
Định tính
Loại dữ liệu
Số liệu, con số
Mô tả, văn bản, ý kiến
Mục đích
Thu thập dữ liệu số liệu để đo lường, kiểm tra mối quan hệ giữa các biến số, đưa ra kết luận khái quát hóa
Thu thập dữ liệu phi số liệu [như văn bản, hình ảnh] để hiểu sâu sắc trải nghiệm, hành vi, quan điểm của đối tượng nghiên cứu
Phương pháp thu thập dữ liệu
Khảo sát, thí nghiệm, quan sát có cấu trúc, đo lường kết quả lâm sàng
Phỏng vấn, phỏng vấn nhóm, khảo sát bằng câu hỏi, phỏng vấn phi cấu trúc
Phương pháp phân tích dữ liệu
Thống kê, mô hình toán học
Phân tích nội dung, phân tích chủ đề
Ưu điểm
Khả năng khái quát hóa cao, độ tin cậy cao, dễ dàng so sánh dữ liệu
Chi tiết, sâu sắc, hiểu được ý kiến cá nhân
Nhược điểm
Chi phí cao, thiếu tính linh hoạt, yêu cầu kiến thức chuyên môn
Khó khái quát hóa, mang tính chủ quan, khó khăn trong việc kiểm tra tính tin cậy
Ví dụ
Các nhà khoa học tiến hành thí nghiệm để kiểm tra hiệu quả của một loại thuốc mới trong điều trị bệnh tim mạch. Thí nghiệm được thực hiện trên hai nhóm bệnh nhân: nhóm sử dụng thuốc mới và nhóm sử dụng giả dược. Sau một thời gian theo dõi, các nhà khoa học so sánh kết quả điều trị giữa hai nhóm để đánh giá hiệu quả của thuốc.
Một công ty tổ chức nhóm thảo luận chuyên gia để thu thập ý kiến về chiến lược marketing mới của công ty.
Đối với hầu hết các chủ đề nghiên cứu, nhà nghiên cứu có thể chọn cách tiếp cận theo phương pháp định tính, định lượng hoặc hỗn hợp. Việc chọn loại nào phụ thuộc vào việc nhà nghiên cứu đang sử dụng phương pháp nghiên cứu quy nạp hay suy diễn, câu hỏi nghiên cứu, đang thực hiện nghiên cứu thử nghiệm, tương quan hay mô tả và những cân nhắc thực tế như thời gian, tiền bạc, tính sẵn có của dữ liệu và khả năng tiếp cận người trả lời.
Biện pháp hạn chế nhập khẩu là gì?
- Hạn chế nhập khẩu là biện pháp do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định áp dụng nhằm hạn chế số lượng, khối lượng, trị giá của hàng hóa nhập khẩu, cửa khẩu nhập khẩu hàng hóa, quyền nhập khẩu hàng hóa của thương nhân.
Hạn chế số lượng là gì?
Hạn ngạch thương mại hay hạn chế số lượng là quy định của một nước về số lượng cao nhất của một mặt hàng hay một nhóm hàng được phép xuất hoặc nhập từ một thị trường trong một thời gian nhất định thông qua hình thức cấp giấy phép [Quota xuất - nhập khẩu].
Các rào cản thương mại phi thuế quan là gì?
Hàng rào phi thuế quan là các cách thức ngăn chặn, gây trở ngại cho hàng hóa nhập khẩu nhưng không phải là đánh thuế nhập khẩu. Hàng rào phi thuế quan có 2 nhóm chính thống: hàng rào hành chính và rào cản kỹ thuật.
Hiệp định SG là gì?
Hiệp định về Tự vệ [tiếng Anh: Agreement on Safeguards], còn gọi là Hiệp định SG [SG Agreement] là một trong những hiệp định của Tổ chức Thương mại Thế giới [WTO], được ký kết tại Vòng đàm phán Uruguay.