Bột hùng hoàng mua ở đâu

Hùng Hoàng [ Realgar] còn gọi là Minh hùng hoàng, Hùng tinh, Yêu hoàng dùng làm thuốc được ghi đầu tiên trong sách Bản kinh là Khoáng thạch có sulfur asen thiên nhiên có tên là Realgar.

Hiện nay ta còn phải nhập Hùng hoàng của Trung quốc, Hùng hoàng được bán với dạng to nhỏ không đều, màu vàng cam hoặc hơi hồng.

Tính vị qui kinh:

Hùng Hoàng vị cay đắng, tính ôn, có độc qui kinh Tâm Can Thận.

Theo các sách thuốc cổ:

• Sách Bản kinh: vi đắng bình.
• Sách Danh y biệt lục: ngọt đại ôn có độc.
• Sách Bản thảo cương mục: nhập phần khí kinh Can.
• Sách Bản thảo kinh sơ: nhập túc dương minh can.
• Sách Bản thảo tái tân: nhập 2 kinh Tâm Can.

Thành phần chủ yếu:

Sufur Thạch tín [ Arsenic sufide] [AsS hay As2S2] ngoài ra có các muối kim loại nặng.

Tác dụng dược lý:

A.Theo Y học cổ truyền:

Hùng Hoàng có tác dụng: giải độc sát trùng, hóa ứ tiêu thủng, táo thấp khu đàm, triệt ngược định kinh. Chủ trị các chứng:  đinh nhọt ghẻ lở, trùng độc rắn cắn, giang mai [ mai độc], phong hủi, trùng tích bụng, bụng đau, hen suyễn, sốt rét, động kinh, uốn ván [ phá thương phong].

B.Kết quả nghiên cứu dược lý hiện đại:

1. In vitro, thuốc có tác dụng ức chế nhiều loại nấm ngoài da với mức độ khác nhau, có tác dụng ức chế sự sinh trưởng của vi trùng lao. Dùng bài thuốc có Ngãi diệp, Xương bồ, Hùng hoàng đốt xông khói trong 2 - 4 giờ có tác dụng giết các loại tụ cầu vàng, trực khuẩn biến dạng, trực khuẩn mủ xanh.
2. Thuốc có tác dụng kháng hấp huyết trùng [ schistosoma] và nguyên trùng sốt rét.

Ứng dụng lâm sàng:

1.Trị loét của bệnh k hắc sắc tố [ melanoblastoma]:

• Hùng Hoàng, Phàn thạch, Phục linh lượng bằng nhau tán bột đắp ngoài, ngày 1 - 2 lần phối hợp với uống nước sắc Kim ngân hoa, Liên kiều mỗi thứ 50g, ngày 1 thang thay nước chè. Đã trị 10 ca, khống chế được loét, giảm bớt chất xuất tiết có máu rõ [ Trương vĩnh Tường, Tạp chí Trung tây y kết hợp 1986,11:697].

Người dân miền Trung đang đổ xô mua sả, củ nén, thậm chí cả bột hùng hoàng... để ứng phó với rắn độc nhiều bất thường. Tuy nhiên, không phải kinh nghiệm nào cũng đúng.

Lo lắng vì thông tin rắn lục đuôi đỏ liên tục xuất hiện và cắn người, chị Nguyễn Kim Chi [quận Sơn Trà, Đà Nẵng] cho biết, gia đình chị mấy ngày nay lo lắng, tìm mua sả về trồng xung quanh nhà. Ra chợ, chị thấy mọi người cũng thi nhau mua củ nén và tỏi về giã ra, rắc xung quanh nhà. 

Theo lý giải của mọi người thì củ nén, sả và tỏi có chứa nhiều tinh dầu, tiết ra loại mùi cay nên khi ngửi thấy mùi, rắn sẽ tìm cách lẩn tránh ra xa. Tại các chợ ở Đà Nẵng, Quảng Ngãi... giá các mặt hàng này đã tăng giá, có nơi đắt gấp rưỡi gấp đôi so với trước đây song luôn ở tình trạng "cháy hàng".

Không chỉ các loại củ nhiều tinh dầu được tìm kiếm, bột hùng hoàng cũng đang được cộng đồng truyền tai nhau với khả năng “sát thủ kị rắn”. Chia sẻ trên một diễn đàn, nickname Hoatim79 cho hay, mọi người có thể đến các nhà thuốc Bắc, hỏi mua bột hùng hoàng, tên hóa học là arsenic sulfide.

Đây là loại bột màu vàng cam hoặc lẫn lộn giữa bột màu vàng và màu đỏ. Loại hóa chất này được cho là thuốc kị [đuổi] rắn rất công hiệu. Bột mua về rắc chung quanh nhà, sát vách tường. Khi rắn đánh hơi được mùi hùng hoàng thì chúng sẽ bỏ đi ngay lập tức vì đây là chất độc rất mạnh đối với chúng.

Trao đổi với Zing.vn, giáo sư Đặng Huy Huỳnh [Chủ tịch Hội Động vật học] xác nhận, củ nén, sả là một trong các biện pháp để phòng tránh rắn. Trong các loại củ này chứa nhiều tinh dầu, tính phong tỏa mùi có khoảng cách 20-30 m. Với mùi lạ, nồng nặc, rắn không đánh được hơi, sợ mà lùi xa.

Vẫn theo tiến sĩ Huỳnh, không chỉ có củ nén, sả mà củ tỏi, trầm thơm hay dầu hỏa… cũng có thể dùng rắc quanh nhà để đề phòng rắn. Đây là các biện pháp rẻ tiền mà hiệu quả. "Quá lo lắng mà mua củ nén với giá nửa triệu đồng/kg là không cần thiết", tiến sĩ Huỳnh cho hay.

Trong khi đó, với bột hùng hoàng, nhà khoa học này khuyến cáo đây là chất hóa học rất độc. Người dân tốt nhất không nên dùng vì sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe. 

"Tôi chưa thấy ai nói dùng arsenic sulfide để đuổi rắn cả", Chủ tịch Hội Động vật học nhấn mạnh.

Chia sẻ thêm về công dụng của bột hùng hoàng, tiến sĩ Trần Hồng Côn [Khoa Hóa, ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐHQG HN] cho biết, đây là một loại quặng trong tự nhiên, gần như ít tan trong nước. Con người nếu ăn phải hay hít phải sẽ ảnh hưởng tới dạ dày, tới các men tiêu hóa. Đặc biệt, người hít phải với số lượng lớn bị ngộ độc.

Vẫn theo tiến sĩ Côn, bột hùng hoàng trước đây thường được các phù thủy thời trung cổ dùng để kị tà như một biện pháp truyền miệng. Để dùng loại bột này phải giã nhỏ, sử dụng bao tay cao su dầy và khẩu trang che mũi, đặc biệt phải tránh gió vì dễ hít phải.

“Tốt nhất là không nên sử dụng loại bột này, không biết có đuổi được rắn không nhưng không cẩn thận sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe”, tiến sĩ Côn khẳng định.

Về các biện pháp ứng phó khác, giáo sư Đặng Huy Huỳnh cho rằng, trong hoàn cảnh rắn lục đuôi đỏ xuất hiện nhiều bất thường, các gia đình cần chú ý dọn dẹp cây cối, phát quang bụi rậm; chú ý tới các khu vực nhà kho, gầm ban, tủ, không nên để những đống rơm rạ sát nhà. 

Ngoài ra, do rắn có thói quen hay đi tìm thức ăn về đêm nên người dân không nên ngủ dưới nền đất ẩm, buổi tối nên hạn chế ra ngoài, thường xuyên chú ý tới những khu vực xung quanh bể nước, bồn tắm, máy giặt vì đây cũng là những khu vực mát, rắn thích trú ẩn. Nếu buộc phải đi trong đêm, người dân cố gắng đi ủng, giày cao cổ và quần dài, nên đội thêm mũ rộng vành nếu đi trong rừng hoặc đi ở khu vực nhiều cây cỏ. 

Rắn sẽ không cắn nếu con người không tác động đến nó. Khi đối diện với rắn người dân cần hết sức bình tĩnh, nên tìm dụng cụ để xua đuổi. 

"Không cần phun thuốc hay hóa chất để diệt. Rắn thường sợ chó vì loài này hay bắt rắn, người dân có thể nuôi thêm chó trong nhà để đề phòng", giáo sư Huỳnh chia sẻ.

Bột hùng hoàng [màu đỏ] được cho vào thuốc bắc xông nhà - Ảnh: BVCC

Một vị thuốc dễ gây nguy hiểm cho người sử dụng, được sử dụng hạn chế tại các bệnh viện nhưng lại được bán tràn lan trên mạng.

Mới đây, anh N.V.T. [39 tuổi, ngụ ở Lâm Đồng] bị ngộ độc thạch tín. Anh được đưa đến cấp cứu tại Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM trong tình trạng sốt, đau bụng, nôn ói liên tục, yếu liệt tứ chi, suy kiệt... Các bác sĩ xác định anh T. bị ngộ độc thạch tín từ thuốc bắc xông nhà, nếu không được điều trị kịp thời, bệnh nhân sẽ tử vong.

Muốn mua bao nhiêu cũng có!

Theo TS Cao Thanh Ngọc - trưởng khoa nội cơ xương khớp Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM, trong gói thuốc xông nhà mà bệnh nhân thường mua về xông có hơn 10 vị thuốc, trong đó có hùng hoàng [có chứa thạch tín]... và bệnh nhân đã bị ngộ độc thạch tín từ vị thuốc này.

Vị thuốc hùng hoàng có chứa thạch tín, dễ gây ngộ độc. Tuy nhiên, hiện nay điều mà nhiều bác sĩ lo lắng là vị thuốc này không chỉ có trong thuốc bắc xông nhà mà còn được bán tràn lan trên mạng với quảng cáo chữa được rất nhiều bệnh. Chỉ cần gọi điện hoặc nhắn tin đặt mua trên những trang mạng này là có người giao vị thuốc đến tận nhà trên toàn quốc.

Hiện trên thị trường có ba loại hùng hoàng gồm loại đỏ như mồng gà lóng lánh trong suốt không hôi, loại màu vàng chất nhẹ hơn, trong suốt, loại có màu tương đối đen sẫm. Hùng hoàng chưa thấy khai thác ở Việt Nam mà thường nhập từ Trung Quốc.

Vị thuốc này được quảng cáo để trị: "mơ quỷ đánh mà sinh bệnh, trong bụng bức tức, xót xa, khao khát muốn chết". Để chữa cần dùng bột hùng hoàng uống với rượu 3g, ngày ba lần. Ngoài ra, đột nhiên trúng phải ác khí, những chứng tà ma, quỷ mụ, dùng bột hùng hoàng thổi vào trong mũi. Bên cạnh đó, vị thuốc này được quảng cáo chữa trị rất nhiều bệnh khác như động kinh ở trẻ em, hen suyễn, bị thương hàn sinh ho, lở ngứa dưới hạ bộ, đau ngứa không rứt...

Trong vai một người cần mua hùng hoàng về để điều trị bệnh hen suyễn cho trẻ, tôi gọi theo số điện thoại trên mạng thì gặp một nam thanh niên cho biết bán hùng hoàng với giá 350.000 đồng/ký và chuyển hàng theo giá bưu điện, muốn mua bao nhiêu cũng có.

Tự ý mua và dùng sẽ rất nguy hiểm

Theo ThS.DS Huỳnh Trần Quốc Dũng - khoa dược Bệnh viện Y học cổ truyền, hùng hoàng là một dược liệu độc, nếu sử dụng phải có tiêu chuẩn, liều lượng rất khắt khe và cần sự theo dõi điều trị của thầy thuốc. 

Do đó, việc tự ý mua và sử dụng hùng hoàng là rất nguy hiểm vì có nhiều yếu tố nguy cơ như dược liệu không đạt chất lượng, dùng lượng không phù hợp gây độc, đang mang thai sử dụng vị thuốc này sẽ gây nguy hiểm, không nhận ra các triệu chứng nếu bị nhiễm độc từ arsen...

Hiện nay, ngay tại các cơ sở khám chữa bệnh lớn như Bệnh viện Y học cổ truyền cũng rất hạn chế sử dụng hùng hoàng, chỉ dùng trong một số trường hợp đặc biệt sau khi đã được các y bác sĩ cân nhắc kỹ lưỡng.

DS Quốc Dũng cũng nhấn mạnh hiện nay các thông tin, quảng cáo trên mạng, báo đài cũng như các phương tiện truyền thông rất nhiều. Tuy nhiên, rất nhiều thông tin chưa được chính xác hoặc chưa đầy đủ. Đặc biệt đối với các dược liệu hay thuốc cổ truyền, người nghe nên hết sức sáng suốt trước những thông tin này. 

Nếu có ý định sử dụng, tốt nhất nên tìm đến các cơ sở khám chữa bệnh uy tín để được tư vấn và hướng dẫn cho đúng.

Hùng hoàng là một dược liệu độc

Việc sử dụng hùng hoàng nếu không được kiểm soát chặt chẽ từ nguồn nguyên liệu, đến chỉ định cũng như theo dõi điều trị thì rất nguy hiểm. Và hiện nay đã có nhiều loại thuốc cũng như phương pháp điều trị khác an toàn và hiệu quả có thể thay thế loại dược liệu này.

Do đó, trước khi có ý định sử dụng dược liệu này cần tham khảo thật kỹ ý kiến tư vấn của các y bác sĩ.

Tuyệt đối không nên mua về tự ý sử dụng, đặc biệt là qua đường uống vì rất nguy hiểm.

THÙY DƯƠNG