Cách chụp ảnh gửi bài trên olm bằng máy tính

Phó giáo sư, Tiến sĩ Phạm Thọ Hoàn, Phó Giám đốc Trung tâm Phát triển Giáo dục và Công nghệ số - Trường Đại học Sư phạm Hà Nội chia sẻ về việc tổ chức thi online hiệu quả trong bối cảnh Covid-19.

- Theo ông, để tổ chức thi trực tuyến có chất lượng cần lưu tâm điều gì?

- Theo tôi, trường học muốn tổ chức thi trực tuyến cần lựa chọn hệ thống đáp ứng các yêu cầu thi cả trắc nghiệm và tự luận, đa số website hiện chỉ cho phép thi trắc nghiệm, trong khi đó môn Ngữ Văn rất khó đánh giá trình độ của học sinh với chỉ các câu hỏi trắc nghiệm.

Với phần thi trắc nghiệm, hệ thống có khả năng hoán vị các câu hỏi ở cùng mức độ, các phương án trả lời cũng sẽ được hoán đổi để sinh ra các mã đề khác nhau, tránh trường hợp học sinh chuyền đáp án cho nhau trong quá trình làm bài. Phần thi trắc nghiệm sẽ do máy chấm tự động, biết điểm số ngay, tuy nhiên đáp án đúng chỉ được công khai sau thời gian làm bài.

Phần thi tự luận, học sinh có thể làm bài bằng cách gõ trực tiếp trên máy tính, cũng có thể trình bày ra giấy rồi chụp ảnh gửi lên hệ thống, cách trình bày ra giấy sẽ được sử dụng phổ biến do nhiều học sinh chưa thạo gõ máy tính. Nếu phần tự luận liên quan đến hình vẽ, công thức thì các bạn học sinh vẫn quen trình bày trên giấy, chứ vẽ hình và gõ công thức trên máy tính không thạo sẽ mất nhiều thời gian.

Đối với khâu chấm phần thi tự luận, quản lý trường phân công giáo viên chấm, hệ thống sẽ phân ngẫu nhiên bài thi của học sinh cho giáo viên, và khi chấm, giáo viên không nhìn thấy thông tin thí sinh, giống như chấm thi trên bài thi đã rọc phách để đảm bảo khách quan.

- Làm thế nào để đánh giá đúng năng lực học sinh khi thi trực tuyến?

- Thi trực tuyến là một giải pháp tình thế, bất khả kháng. Khi người coi thi chỉ kiểm soát thí sinh thông qua máy tính từ xa, webcam, mic của học sinh thì không thể bằng việc giám sát các em trong phòng thi trực tiếp.

Vì vậy, để đánh giá đúng năng lực học sinh theo hình thức thi trực tuyến, theo tôi, có hai cách. Cách thứ nhất là tổ chức thi vấn đáp trực tuyến. Với cách này, chúng ta tin tưởng vào đội ngũ giáo viên làm việc khách quan, công bằng.

Cách thứ hai là tổ chức kỳ thi trực tuyến giống cách thi truyền thống, chỉ khác là học sinh thay vì đến phòng thi thì ngồi nhà làm bài, nộp bài trên hệ thống phần mềm, có thể có giám sát của giáo viên thông qua webcam và mic. Với cách này, chúng ta cần tin tưởng vào sự trung thực của học sinh. Các biện pháp kỹ thuật để phát hiện gian lận cũng có nhưng không thể triệt để.

- Cụ thể, nhà trường và giáo viên cần lưu ý những gì đối với một kỳ thi online?

- Nhà trường và thầy cô cần lưu ý khâu ra đề thi và khâu coi thi. Ở khâu ra đề thi, với các đề trắc nghiệm, nội dung thi phải rộng, phủ hết chương trình, và chủ yếu là các câu hỏi ở mức độ nhận biết, thông hiểu. Thời gian làm bài trắc nghiệm cần tính toán chặt chẽ để học sinh không đủ thời gian trao đổi.

Với đề tự luận, các câu hỏi phải mới chứ không nên lấy nguyên từ nguồn có sẵn như sách giáo khoa, sách bài tập... bởi vì trên mạng đã có sẵn lời giải của các bài này, học sinh có thể sử dụng một thiết bị khác với thiết bị đang làm bài để tra cứu.

Mặt khác, bài thi hỗn hợp thì nên tách thành hai phần, phần trắc nghiệm nên thi trong khung thời gian riêng, bởi khi ghép chung hai phần thì tổng thời gian của hai phần thi rất lớn, học sinh có đủ thời gian để trao đổi bài và dễ dàng thay đổi phương án trả lời phần thi trắc nghiệm để lấy điểm cao hơn.

Trong quá trình thi trắc nghiệm, trường nên sử dụng các phần mềm có thể nhận biết và ghi lại được các hành vi có liên quan đến vấn đề không trung thực, như trong quá trình làm bài học sinh mở tab trình duyệt khác với màn hình đề thi hoặc mở một ứng dụng khác để tra cứu bài làm trên mạng.

Với phần thi tự luận, nhà trường có thể phân công giáo viên giám sát các phòng thi trực tuyến một cách hợp lý, vừa để hỗ trợ học sinh về mặt kỹ thuật, vừa giám sát quá trình làm bài của các em qua hệ thống phòng học thời gian thực.

Một điểm nữa cần lưu ý là các trường nên tổ chức một kỳ thi thử trực tuyến trước để học sinh và giáo viên làm quen với cách thi mới này, đến lúc thi thật sẽ không bỡ ngỡ.

Hiện có nhiều hệ thống phục vụ thi cử online mà các trường có thể tham khảo. Đơn cử như OLM [Olm.vn], đây là một trang web có công cụ quản lý trường, lớp; quản lý từ việc dạy, học đến việc thi trực tuyến của giáo viên, học sinh. Trang web do Trung tâm Khoa học tính toán của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội phát triển.

- Ưu điểm lớn nhất của OLM là gì?

- OLM có nguồn học liệu [gồm video tương tác và các bài luyện tập] chất lượng, tính tương tác cao, bám sát chương trình của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Trên OLM, các trường có thể tổ chức và quản lý việc dạy và học online, mỗi giáo viên có một tài khoản, để vào dạy các lớp được phân công. Mỗi học sinh được cấp một tài khoản để tham gia học tất cả các bộ môn. Giáo viên có thể sử dụng nguồn học liệu sẵn có trên trang web, hoặc tự tạo học liệu của riêng mình để giao bài cho học sinh. Học sinh có thể học mọi lúc, mọi nơi.

Ngoài ra, website này có chức năng Đề thi thông minh, giúp giáo viên và nhà trường tổ chức kỳ thi trực tuyến khách quan. Giáo viên có thể tự tạo ngân hàng câu hỏi với bốn mức độ [nhận biết, thông hiểu, vận dụng, vận dụng cao] hoặc có thể import [tải lên] từ một đề dạng word thông thường, website sẽ tự sinh các mã đề khác nhau theo một ma trận đề mà thầy cô mong muốn. Các mã đề có thứ tự câu câu hỏi khác nhau, và ở mỗi câu hỏi, các phương án trả lời được hoán chuyển để hạn chế việc trao đổi bài của học sinh. Giáo viên có thể chia sẻ học liệu với đồng nghiệp, hay sử dụng học liệu có sẵn trên trang web.

Nếu giáo viên đã tạo được kho học liệu, sau này khi học trực tiếp trở lại vẫn có thể sử dụng giao bài, kiểm tra trên Olm.vn. Học sinh có thể làm bài kiểm tra trên điện thoại thông minh tại lớp học trực tiếp được giáo viên coi và giám sát để tiết kiệm thời gian trộn đề, không phải chấm bài, tiết kiệm kinh phí photo đề.

Một số cơ sở giáo dục đã sử dùng OLM là công cụ dạy và học trực tuyến từ nhiều năm nay, như Vinshool khối THCS và THPT, Trường Victory Buôn Ma Thuột.

- Chức năng thi trực tuyến trên OLM đã được các trường đưa vào sử dụng như thế nào?

- Ngay khi OLM bổ sung chức năng thi trực tuyến, nhiều thầy cô và nhà trường đã, đang sử dụng cho đợt thi kỳ hai năm học 2020-2021. Hiện Phòng Giáo dục và Đào tạo Đông Hưng lên kế hoạch cho các trường trong phạm vị quản lý của phòng tổ chức thi học kỳ hai trực tuyến trên trang web này.

Có rất nhiều trường học và các thầy cô đã chủ động tổ chức thi kỳ hai hoặc thi hết môn học trên Olm.vn một cách nhẹ nhàng, không áp lực, như Trường THCS Hương Sơn [Vĩnh Phúc], Trường THCS Kế Thiện [Vĩnh Phúc], Trường THPT Phú Xuyên A [Hà Nội]... Trường THPT Hoàng Long [Hà Nội] cũng đã hoàn thành tổng kết năm học đúng kế hoạch nhờ tổ chức thi trực tuyến trên OLM. Khối lớp 12 của trường này còn thường xuyên sử dụng công cụ thi trực tuyến của trang web để ôn luyện thi tốt nghiệp.

Trang web này cũng được Bộ Giáo dục và Đào tạo giới thiệu đến các cơ sở giáo dục sử dụng để giảng dạy và học tập trực tuyến trong thời gian nghỉ vì Covid-19. Hiện trang web miễn phí cho các nhà trường tổ chức dạy học, thi trực tuyến để kết thúc năm học 2020-2021.

Thế Đan