Phong trào cách mạng 1930-1931 với đỉnh cao Xô viết Nghệ Tĩnh
Mục 1
1. Phong trào cách mạng 1930 - 1931
a] Phong trào trên toàn quốc
-Trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế - xã hội, phong trào cách mạng lên cao, Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời kịp thời lãnh đạo phong trào đấu tranh của công nông trong cả nước.
-Tháng 2 đến tháng 4/1930 nhiều cuộc đấu tranh của công nhân và nông dân nổ ra.
+ Mục tiêu: đòi cải thiện đời sống, công nhân đòi tăng lương, giảm giờ làm; nông dân đòi giảm sưu thuế.
+ Khẩu hiệu:“Đả đảo chủ nghĩa đế quốc! Đả đảo phong kiến”, “Thả tù chính trị”, …
-Nhân ngày Quốctế lao động 1/5, cả nước bùng nổ nhiều cuộc đấu tranh, đây là bước ngoặtcủa phong trào cách mạng. Lần đầu tiên công nhân Việt Nam biểu tình kỷ niệm ngày Quốc tế lao động, đấu tranh đòi quyền lợi cho nhân dân lao động trong nước,thể hiện tình đoàn kết cách mạng với nhân dân lao động thế giới.
-Tháng 6 đến tháng 8/1930, cuộc đấu tranh của công nhân, nông dân và các tầng lớp lao động khác trên cả nước.
b] Phong trào ở Nghệ - Tĩnh
-Tháng 9/1930, phong trào dâng cao ở Nghệ An và Hà Tĩnh.
- Nông dân biểu tình có vũ trang tự vệ với hàng nghìn người kéo đến huyện lị, tỉnh lị đòi giảm thuế ở các huyện Nam Đàn, Thanh Chương, Diễn Châu, Anh Sơn [Nghệ An], Kỳ Anh [Hà Tĩnh] …
+Phong trào được côngnhân Vinh - Bến Thủy hưởng ứng.
-Ngày12/ 9/1930biểu tình của 8000 nông dân HưngNguyên [Nghệ An]:
+Khẩu hiệu:“Đả đảo chủ nghĩa đế quốc!”. Đến gần Vinh, con số lên tới 3 vạn người, xếphàng dài 4 km.
+ Pháp đàn áp dã man: cho máy bay ném bom làm chết 217 người, bị thương 126 người.
- Hệ thống chính quyền thực dân, phong kiến bị tê liệt, tan rã ở nhiều thôn, xã.
- Nhiều cấp ủy Đảng ở thôn xã lãnh đạo nhân dân tự quản lý đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa xã hội ở địa phương, làm chức năng của chính quyền, gọi làXô viết.
Lược đồ phong trào Xô viết Nghệ - Tĩnh
Video tư liệu
Video tư liệu về phong trào cách mạng 1930-1931 với đỉnh cao là Xô Viết Nghê- Tĩnh
Mục 2
2. Xô viết Nghệ - Tĩnh
- Tháng 09/1930, chính quyền Xô Viết được thành lập ở một số huyện tại Nghệ An và Hà Tĩnh như: Thanh Chương, Nam Đàn, Hưng Nguyên, Can Lộc, Nghi Xuân, …
Đấu tranh trong phong trào Xô viết Nghệ - Tĩnh [tranh sơn dầu]
- Chính quyền Xô Viết đã thực hiện nhiều chính sách đảm bảo quyền làm chủ của nhân dân, điều hành mọi mặt đời sống xã hội.
+Chính trị:Quần chúng tự do tham gia các đoàn thể cách mạng. Các đội tự vệ đỏ và tòa án nhân dân thành lập.
+Kinh tế:Chia ruộng đất công cho dân cày nghèo; Bãi bỏ thuế thân, thuế chợ, thuế đò, thuế muối, xóa nợ cho người nghèo; Đắp đê, phòng lụt, sửa chữa cầu đường; Lậpcác tổ chức sản xuấtđể nông dân giúp đỡ nhau
+Văn hóa, xã hội:Xóa bỏ các tệ nạnmê tín, dị đoan, rượu chè, cờ bạc, trộm cắp. Trật tự trị an được giữ vững.
* Nhận xét:
- Xô viết Nghệ Tĩnhlà đỉnh cao của phong trào 1930 - 1931, là nguồn cổ vũ mạnh nẽ của nhân dân.
- Trước tác động của phong trào, thực dân Pháp khủng bố dã man.
=> Nhiều cơ quan lãnh đạo của Đảng, cơ sở quần chúng bị phá vỡ, cán bộ, đảngviên bị bắt ….
- Từ giữa năm 1931, phong trào cách mạng trong cả nước dần lắng xuống.
Video tư liệu
3. Hội nghị lần thứ nhất Ban chấp hành Trung ương lâm thời Đảng Cộng sản Việt Nam [10 - 1930]
a] Hoàn cảnh
- Giữa lúc phong trào của quần chúng đang diễn ra quyết liệt, tháng 10/1930Hội nghị lần thứ nhất Ban chấp hành Trung ương lâm thời Đảng Cộng sản Việt Nam họp tạiHương Cảng [Trung Quốc].
b] Nội dung
-Đổi tên Đảng Cộng sản Việt Nam thành Đảng Cộng sản Đông Dương.
-Cử raBan Chấp hành Trung ươngchính thức do Trần Phú làm Tổng bí thư
-Thông qua Luận cương chính trị của Đảng.
*Nội dung Luận cương chính trị tháng 10 - 1930
-Đường lốichiến lược và Sách lược:Cách mạng Đông Dương lúc đầu là cách mạng tư sản dân quyền, sau đó tiến thẳng lên xã hội chủ nghĩa, bỏqua thời kỳ tư bản chủ nghĩa.
-Nhiệm vụ chiến lược cách mạng:đánh phong kiến và đánh đế quốc là hai nhiệm vụ có quan hệ khăng khít.
-Động lực cách mạng:công nhân và nông dân.
-Lãnh đạo cách mạng:giai cấpcông nhân - Đội tiên phong là Đảng Cộng sản.
-Nêu rõ hình thức, biện pháp đấu tranh, quan hệ giữa cách mạng Việt Nam và cách mạng thế giới.
Mục 3
4. Ý nghĩa lịch sử và bài học kinh nghiệm của phong trào cách mạng 1930 - 1931
a] Ý nghĩa lịch sử
-Khẳng định đường lối đúng đắn của Đảng, quyền lãnh đạo của giai cấp công nhân đối với cách mạng các nước Đông Dương.
- Từ trong phong trào, khối liên minh công nông được hình thành.
- Là cuộc tập dượt đầu tiên cho Tổng khởi nghĩa tháng Tám sau này.
b] Bài học kinh nghiệm:Để lại bài học quý về công tác tư tưởng, xây dựng khối liên minh công nông, mặt trận dân tộc thống nhất, tổ chứclãnh đạo quần chúng đấu tranh …
Mục 4
5. Mở rộng: So sánh Luận cương chính trị [10/1930] với Cương lĩnh chính trị [2/1930]
*Hạn chế củaLuận cương chính trị [10/1930]
- Chưa nêu được mâu thuẫn chủ yếu của xã hội Đông Dương.
- Không đưa ngọn cờ dân tộc lên hàng đầu, nặng về đấu tranh giaicấp và cách mạng ruộng đất.
- Đánh giá không đúng khả năng cách mạng của tầng lớp tiểu tư sản, giai cấp tư sản dân tộc, khả năng lôi kéo bộ phận trung, tiểu địa chủ tham gia Mặt trận dân tộc thống nhất, chống đế quôc và phong kiến.
* Bảng so sánh:
Mục 5
|
- Phong trào cách mạng 1930 - 1931trên toàn quốctrên toàn quốc. - Những nét chính và nhận xét về Xô viết Nghệ - Tĩnh. - Hoàn cảnh, nội dung của Hội nghị lần thứ nhất Ban chấp hành Trung ương lâm thời Đảng Cộng sản Việt Nam [10 - 1930]. - Nội dung, hạn chế của Luận cương chính trị tháng 10 - 1930. - Ý nghĩa lịch sử và bài học kinh nghiệm của phong trào cách mạng 1930 - 1931. - So sánh Luận cương chính trị [10/1930] với Cương lĩnh chính trị [2/1930]. |
Sơ đồ tư duy
Sơ đồ tư duyPhong trào cách mạng 1930-1931 với đỉnh cao Xô viết Nghệ Tĩnh
Loigiaihay.com
-
Phong trào cách mạng trong những năm 1932-1935
Tóm tắt mục III. Phong trào cách mạng trong những năm 1932-1935
-
Lý thuyết Phong trào cách mạng 1930-1935
Lý thuyết Phong trào cách mạng 1930-1935
-
Hãy nêu thực trạng kinh tế - xã hội Việt Nam trong những năm khủng hoảng kinh tế thế giới [1929 - 1933]
Giải bài tập câu hỏi thảo luận trang 91 SGK Lịch sử 12
-
Trình bày diễn biến phong trào cách mạng 1930 - 1931
Giải bài tập câu hỏi thảo luận số 1 trang 96 SGK Lịch sử 12
-
Xô viết Nghệ - Tĩnh đã ra đời và hoạt động như thế nào?
Giải bài tập câu hỏi thảo luận số 2 trang 96 SGK Lịch sử 12
-
Hãy lập bảng tóm tắt về nguyên nhân, diễn biến, ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn, khởi nghĩa Nam Kì và binh biến Đô Lương
Giải bài tập câu hỏi thảo luận số 2 trang 112 SGK Lịch sử 12
-
Phong trào cách mạng 1930-1931 với đỉnh cao Xô viết Nghệ Tĩnh
Tóm tắt mục II. Phong trào cách mạng 1930-1931 với đỉnh cao Xô viết Nghệ Tĩnh
-
Miền Nam chiến đấu chống chiến lược "Chiến tranh đặc biệt" của đế quốc Mĩ [1961-1965]
Tóm tắt mục V. Miền Nam chiến đấu chống chiến lược "Chiến tranh đặc biệt" của đế quốc Mĩ [1961-1965]
Phong trào cách mạng 1930-1931 với đỉnh cao là Xô Viết Nghệ-Tĩnh.
- Cuộc khủng hoảng kinh tế 1929-1933 làm cho nền kinh tế nước ta tiêu điều, xơ xác đời sống nhân dân lao động hết sức cơ cực nhất là hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh.
- Đảng cộng sản Việt Nam ra đời 2/1930 với đường lối cách mạng đúng đắn đã kịp thời lãnh đạo phong trào.
Từ ba nguyên nhân trên dẫn tới sự bùng nổ của phong trào cách mạng 1930-1931ở nước ta. Trong ba nguyên nhân đó thì nguyên nhân Đảng ra đời và lãnh đạo là nguyên nhân cơ bản và quyết định nhất
2.Chủ trương của Đảng.
a.Nhận định kẻ thù: Đế quốc Pháp và địa chủ phong kiến.
b.Nhiệm vụ:Chống đế quốc giành độc lập dân tộc chống phong kiến giành ruộng đất cho dân cày.
c.Hình thức tập hợp lực lượng: Bước đầu thực hiện liên minh công nông.
d.Hình thức đấu tranh: Sử dụng hình thức đấu tranh chính trị của quần chúng là chủ yếu như mít tinh, biểu tình, bãi công, biểu tình có vũ trang, hoạt động bí mật.
3.Diễn biến của phong trào cách mạng 1930-1931.Chia làm hai thời kì
a.Thời kì từ tháng 2 đến tháng 5/1930. Phong trào diễn ra mạnh mẽtrên phạm vi toàn quốc.
- 2/1930:3000 công nhân đồn điền cao su Phú Riềng [Nam Bộ ] bãi công đòi tăng lương giảm giờ làm.
- 4/1930: Công nhân nhà máy sợi Nam Định, nhà máy diêm và nhà máy cưa Bến Thủy, nhà máy xi măng Hải Phòng bãi công.
- Trong nửa đầu năm 30 cùng với phong trào của công nhân thì phong trào của nông dân cũng diễn ra ở nhiều địa phương thuộc các tỉnhThái Bình, Hà Nam, Nghệ An, Hà Tĩnh.Điểm mới của phong trào trong thời kì này là xuất hiện nhiều truyền đơn, cờ đỏ búa liềm của Đảng xuất hiện ở nhiều địa phương.
- Đặc biệt trong ngày quốc tế lao động1/5/1930 lần đầu tiên công nông và quần chúng khắp từ Bắc chí Nam đã biểu dương lực lượng của mình thông qua các cuộc mít tinh, biểu tình. Sau ngày 1/5 phong trào tiếp tục dâng cao.
b.Thời kì từ tháng 5 đến tháng 10/ 1930.Phong trào tiếp tục phát triển trên qui mô cả nước nhưng đỉnh cao là hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh.
-Ngày 1/5/1930 [nhân ngày quóc tế lao động].Công nhân nhà máy diêm và nhà
máy cưa Bến Thủy[Nghệ An] cùng hàng vạn nông dân các vùng phụ cận thị xã Vinh biểu tình gương cao cờ đỏ búa liềm đòi tăng lương giảm giờ làm.
-Ngày 1/8/1930 [nhân ngày quốc tế chống chiến tranh] Phong trào phát triển lên
một bước mới: Công nhân khu công nghiệp Vinh-Bến thủy tổng bãi công, báo hiệu thời kì đấu tranh quyết liệt đã đến…..
- Đỉnh cao của phong trào cách mạng là cuộc biểu tình ngày 12/9/ 1930 của 2 vạn nông dân ở Hưng Nguyên [Nghệ An] biểu tình.Thực dân Pháp đàn áp làm 217 người chết;125 người bị thương làm cho nhân dân vô cùng căm phấn.
Trong suốt thang 9 và tháng 10 nông dân ở các huyện Thanh Chương, Diễn Châu [Nghệ An],Hương Sơn [Hà Tĩnh] đã khởi nghĩa vũ trang, công nhân khu công nghiệp Vinh-Bến thủy tiếp tục bãi công lần thứ hai làm cho phong trào trở nên hết sức quyết liệt.
Trước khí thế đấu tranh của quần chúng chính quyền địch ở nhiều địa phương bị tan rã. Ở đó các ban chấp hành nông hội đã đứng ra quản lý mọi mặt đời sống chính trị , xã hội theo kiểu các xô viết. Lần đầu tiên nhân dân ta thực sự nắm chính quyền ở địa phương.
4. Ý nghĩa lịch sử và bài học kinh nghiệm
a. Ý nghĩa lịch sử:
- Phong trào cách mạng 1930-1931 mà đỉnh cao là Xô Viết Nghệ Tĩnh là một sự kiện lịch sử trọng đại trong lịch sử cách mạng Việtt Nam, đã giáng một đòn quyết liệt đầu tiên vào bè lũ đế quốc và phong kiến tay sai.
- Qua thực tiển phong trào cho thấy dưới sự lãnh đạo của Đảng thì giai cấp công nhân, nông dân đoàn kết với các tầng lớp nhân dân khác có khả năng lật đổ nền thống trị của đế quốc và phong kiến tay sai.
- Đó là cuộc tổngtập dượt đầu tiên của nhân dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng, chuẩn bị cho sự thắng lợi của cách mạng tháng Tám sau này.
b. Bài học kinh nghiệm.Phong trào để lại nhiều bài học kinh nghiệm:
- Bài học về vai trò lãnh đạo của Đảng.
- Bài học về xây dựng khối liên minh công nông.
- Bài học về sử dụng bạo lực cách mang của quần chúng để giành chính quyền.
- Bài học về xây dựng chính quyền của dân, do dân, vì dân.
Chính vì những lẽ trên, phong trào cách mạng 1930-1931 mà đỉnh cao là Xô- Viết Nghệ-Tĩnh là cuộc diễn tập đầu tiên chuẩn bị cho cách mạng tháng tám 1945.
Tham khảo.
Xô Viết Nghệ Tỉnh là hình thức sơ khai của chính quyền công nông ở nước ta.Chính quyền của dân do dân vì dân
1. Xô Viết Nghệ Tĩnh là Chính quyền của dân do dân vì dân:Vì Xô Viết Nghệ Tĩnh đã đem lại nhiềi lợi ích căn bản cho nhân dân.
a.Về kinh tế: Chia lại ruộng đất cho nông dân, giảm tô, xóa nợ, bỏ các thứ thuế vô lý, tổ chức sản xuất.
b.Chính trị: Chính quyền do nhân dân quản lý, thực hiện các quyền tự do dân chủ tự do hội họp, tự do tham gia các hoạt động đoàn thể…
c.Xãhội: Phát động phong trào đời sống văn hóa mới, bài trừ mê tín dị đoan, xóa bỏ các tục lệ lạc hậu, dạy chử quốc ngữ….
d.Quân sự: Mỗi làng đều có đội tự vệ vũ trang
2.Xô Viết Nghệ Tỉnh là hình thức nhà nước sơ khai.Vì Xô Viết Nghệ Tĩnh chưa lập được bộ máy chính quyên hoàn chỉnh, chưa giải quyết triệt để vấn đề ruộng đất
Nhận xét:Tuy chỉ tồn tại trong thời gian ngắn [đến giữa năm 1931] nhưng chính quyền Xô Viết Nghệ Tĩnh đã tỏ rõ bản chất cách mạng và tính ưu việt của mình. Đó là
chính quyền công nông đầu tiên ở nước ta.Chính quyền của dân, do dân, vì dân.