Đề bài
Về đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia trích Số đỏ của Vũ Trọng Phụng - Ngữ Văn 12
Lời giải chi tiết
DÀN BÀI
1. Mở bài
Hạnh phúc của một tang gia - chương thứ 15 của cuốn tiểu thuyết Số đỏ, là một màn kịch đặc sắc. Người đọc được chứng kiến niềm căm ghét sâu sắc của Vũ Trọng Phụng đối với lũ người bịp bợm, giả dối. Người đọc cũng được tiếp xúc với một ngòi bút trào phúng bậc thầy.
Vũ Trọng Phụng đã khai thác tài tình một tình huống trào phúng: cái chết của cụ tổ - người cao tuổi nhất trong cái gia đình danh giá của cụ cố Hồng. Cách đặt tên chương của nhà văn đã toát lên mâu thuẫn trào phúng: sự đối chọi giữa hai chữ “hạnh phúc”và “tang gia”. Từ tình huống này, Vũ Trọng Phụng lần lượt miêu tả các bước diễn biến trong tang gia.
2. Thân bài
1] Cảnh chuẩn bị đám tang
“Cái chết kia đã làm cho nhiều người sung sướng lắm”. Người ta coi đây là cơ hội để khoe với thiên hạ sự giàu sang, hiếu thảo của con cháu. Ai cũng tưng bừng, vui vẻ. Mỗi người trong tang gia theo đuổi một dự định, một niềm vui của riêng mình [cố Hồng, bà Văn Minh, cô Tuyết, cậu Tú Tân, ông Phán “mọc sừng”...}.
Trong tang gia lúc này cũng cô một mối lo, một sự bối rối nhưng lại chẳng phải dành cho người chết. Ông bà cố Hồng cứ sợ nhân dịp này Xuân Tóc Đỏ sẽ “hối hôn” [từ chối lấy Tuyêt] và thế là Tuyết khó kiếm tâm chồng, danh giá gia đình bi xúc phạm [vì thế mãi không chịu phát tang, tính đến chuyện cưới chạy tang].
2] Cảnh đám tang đi
Vũ Trọng Phụng lả lướt toàn cảnh đám tang, sau đó dừng lại miêu tả cận cảnh một vài nhóm nhân vật, chân dung tiêu biểu.
a. Nhìn toàn cảnh quả là một đám ma to tát và sang trọng.
b. Đặc tả đặc sắc từng nhóm nhân vật một số chân dung.
- Hai viên cảnh sát Min Đơn, Min Toa.
- Cô Tuyết “với vẻ mặt buồn lãng mạn rất đúng mốt một nhà có đám”, với bộ y phục “Ngây Thơ"...
- Các vị quan khách tai to mặt lớn bạn thân của cụ cố Hồng.
- Đám trai thanh gái lịch của đất Hà thành với những câu thì thào bàn tán, bình phẩm...
Vũ Trọng Phụng rất thành công khi kết hợp tả đám đông với khắc hoạ một số chân dung nổi bật, khi tận dụng mọi tình huống để đả kích, trào phúng [có cả chân dung lẫn hành vi, lời nói lẫn giọng điệu - tất cả thoát lên ý nghĩa trào phúng thú vị].
3] Cảnh hạ huyệt
Như màn hài kịch cuối cùng khép lại trọn vẹn Hạnh phúc của một tang gia . Làm nên cảnh này là hai nhân vật hài kịch có hạng, đại tài: cậu Tú Tân và ông: Phán “mọc sừng"...
Hạnh phúc của một tang gia là tiếng cười sắc sảo, giòn giã mà Vũ Trong Phụng ném vào cái bộ mặt xấu xa, giả dối, xảo trá của xã hội thành thị thực dân nửa phong kiến lúc bây giờ.
Loigiaihay.com
Số đỏ là một tiểu thuyết văn học của nhà văn Vũ Trọng Phụng, đăng ở Hà Nội báo từ số 40 ngày 7 tháng 10 năm 1936 và được in thành sách lần đầu vào năm 1938. Nhiều nhân vật và câu nói trong tác phẩm đã đi vào cuộc sống đời thường và tác phẩm đã được dựng thành kịch, phim. Nhân vật chính của Số đỏ là Xuân - biệt danh là Xuân Tóc đỏ, từ chỗ là một kẻ bị coi là hạ lưu, bỗng nhảy lên tầng lớp danh giá của xã hội nhờ trào lưu Âu hóa của giới tiểu tư sản Hà Nội khi đó. Tác phẩm Số đỏ, cũng như các tác phẩm khác của Vũ Trọng Phụng đã từng bị cấm lưu hành tại Việt Nam Dân chủ Cộng hòa trước năm 1975 cũng như tại Việt Nam thống nhất từ năm 1975 cho đến năm 1986.[1]
Bản in đầu tiên của Số đỏ, 1936
Thông tin sáchTác giảVũ Trọng PhụngQuốc giaCho đến nay, tác phẩm Số đỏ đã được tái xuất bản và được phê duyệt ở Việt Nam. Đồng thời đoạn trích của tác phẩm này cũng được đưa vào chương trình học ở trong nước [Sách giáo khoa Ngữ văn 11, tập 1 với tên gọi: Hạnh phúc của một tang gia].
Truyện dài 20 chương và được bắt đầu khi bà Phó Đoan đến chơi ở sân quần vợt nơi Xuân tóc đỏ làm việc. Vô tình Xuân tóc đỏ vì xem trộm 1 cô đầm thay đồ nên bị cảnh sát bắt giam và được bà Phó Đoan bảo lãnh. Sau đó, bà Phó Đoan giới thiệu Xuân đến làm việc ở tiệm may Âu Hóa, từ đó Xuân bắt đầu tham gia vào việc cải cách xã hội. Nhờ thuộc lòng những bài quảng cáo thuốc lậu, hắn được vợ chồng Văn Minh gọi là "sinh viên trường thuốc", "đốc tờ Xuân". Hắn gia nhập xã hội thượng lưu, quen với những người giàu và có thế lực, quyến rũ được cô Tuyết và phát hiện cô Hoàng Hôn ngoại tình. Xuân còn được bà Phó Đoan nhờ dạy dỗ cậu Phước, được nhà sư Tăng Phú mời làm cố vấn cho báo Gõ Mõ. Vì vô tình, hắn gây ra cái chết cho cụ cố tổ nên được mọi người mang ơn. Văn Minh vì nghĩ ơn của Xuân nên dẫn Xuân đi xóa bỏ lý lịch trước kia rồi đăng ký đi tranh giải quần vợt nhân dịp vua Xiêm đến Bắc Kì. Bằng thủ đoạn xảo trá, hắn làm 2 vận động viên quán quân bị bắt ngay trước hôm thi đấu nên Xuân được dịp thi tài với quán quân Xiêm. Vì để giữ tình giao hảo, hắn được lệnh phải thua. Kết thúc trận đấu, khi bị đám đông phản đối, Xuân hùng hồn diễn thuyết cho đám đông dân chúng hiểu hành động "hy sinh vì tổ quốc của mình", được mời vào hội Khai trí tiến đức, được nhận huân chương Bắc Đẩu bội tinh và cuối cùng trở thành con rể cụ cố Hồng.
- Xuân Tóc Đỏ: nhân vật chính của truyện, 1 đứa bé mồ côi cha mẹ từ nhỏ, phải kiếm sống bằng đủ thứ nghề như trèo me, trèo sấu, thổi kèn, quảng cáo thuốc lậu, nhặt banh ở sân quần vợt.
- Cụ cố tổ: Một ông lão 80 tuổi, có gia sản lớn nên con cháu ai cũng muốn ông chết để chiếm gia tài.
- Cụ cố Hồng: Một ông lão gần 60 tuổi, nghiện thuốc phiện nặng và lúc nào cũng tỏ ra là mình già. Ông có câu nói nổi tiếng đã đi vào đời sống: "Biết rồi, khổ lắm, nói mãi!".
- Bà Phó Đoan: Một người đàn bà lấy chồng Tây, đã 2 đời chồng và cực kì dâm đãng nhưng lúc nào cũng tỏ ra là 1 quả phụ gương mẫu.
- Cậu Phước: Con cầu, con khẩn của bà Phó Đoan, lúc nào cũng chỉ biết nói: "Em chã, em chã".
- Văn Minh: Con trai cụ cố Hồng, chủ tiệm may Âu Hóa, ỷ mình đi du học Pháp nên lúc nào cũng muốn cải cách xã hội mặc dù không có bằng cấp gì cả.
- Cô Hoàng Hôn: Con gái cụ cố Hồng, đã có chồng nhưng vẫn thường xuyên ngoại tình.
- Ông Phán mọc sừng: Chồng cô Hoàng Hôn, một người đàn ông có vợ ngoại tình nhưng bất lực.
- Cô Tuyết: Con gái út cụ cố Hồng, mới 18 tuổi và có nhan sắc, muốn hư hỏng một cách có khoa học và tự hào chưa đánh mất cả chữ trinh.
- Cậu Tú Tân: con trai cụ Cố Hồng, [tú tân tham danh, ý muốn nói là đỗ tú tài nhưng thực chất thi mãi vẫn không đỗ].
- Ông Tuýp-phờ-nờ [TYPN - Tôi Yêu Phụ Nữ] người thiết kế thời trang của tiệm Âu Hóa, đưa ra những mẫu quần áo tân thời
- Đốc tờ Trực Ngôn
- Joseph Thiết
- Bà Văn Minh
- Cụ bà vợ cố Hồng
- Số đỏ [phim, 1990]
- Trò đời [phim truyền hình], 2013, có kết hợp với 02 tác phẩm phóng sự khác của Vũ Trọng Phụng: Cơm thầy cơm cô, Kỹ nghệ lấy Tây]
- Số đỏ [phim điện ảnh, 2021][2]
Theo quan điểm mácxít trên Từ điển văn học:
| “ | Bằng ngòi bút trào phúng độc đáo, Số đỏ lên án gay gắt cái xã hội tư sản thành thị Việt nam đang chạy theo lối sống văn minh rởm hết sức lố lăng đồi bại đương thời. Tác giả đã đả kích cay độc các phong trào "Âu hóa", "thể thao", "giải phóng nữ quyền" đang phát triển rầm rộ khi ấy, nhân danh "văn minh", "tiến bộ", "cải cách xã hội" mà thực chất chỉ là ăn chơi trụy lạc, làm tiền, chà đạp trắng trợn lên mọi nền nếp đạo đức truyền thống...Số đỏ tuy chỉ tập trung phê phán xã hội tư sản về phương diện đạo đức, sinh hoạt-đây là một hạn chế - song tác phẩm vẫn có màu sắc chính trị thời sự và có tính chiến đấu rõ rệt...Tuy nhiên, sự phản ánh hiện thực của Số đỏ có rộng song chưa thật sâu. Trong khi lật mặt bọn bịp bợm giả danh "bình dân", ít nhiều nhà văn vẫn để lộ cái nhìn miệt thị đối với quần chúng lao động. Quan điểm sinh lý thô bạo - ảnh hưởng của học thuyết Phrơt- khi giải thích "cái dâm của loài người" và sự miêu tả có phần sống sượng đây đó, cũng hạn chế chiều sâu nhận thức và sức tố cáo của tác phẩm.[3] | ” |
- ^ Zinoman, Peter. "Vũ Trọng Phụng's Dumb Luck and the nature of Vietnamese modernism." Introduction to Dumb Luck. Vũ Trọng Phụng. Translated by Nguyen Nguyet Cam and Peter Zinoman. Ann Arbor: University of Michigan Press, 2002. ISBN 0472068040.
- ^ Mi Ly [ngày 25 tháng 3 năm 2020]. “Phan Gia Nhật Linh đưa 'Số đỏ' lên màn ảnh rộng”. Tuổi Trẻ Online. Truy cập ngày 25 tháng 3 năm 2020.
- ^ Từ điển văn học, Nhà xuất bản Khoa Học Xã Hội, tập II, 1984, trang 307
- When tradition and modernity knock heads, bài bình "Dumb Luck" tại báo Los Angeles Times
- Vietnamese literature praised in US
Lấy từ “//vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Số_đỏ&oldid=68280472”