Geisha là ai

Khi nói đến người phụ nữ Nhật Bản thì người ta thường nghĩ đến các cô gái được trang điểm một lớp phấn trắng trên mặt, môi được tô đỏ tươi, mắt kẻ chì đen và đỏ, mặc trên người những bộ trang phục kimono đặc trưng. Những phụ nữ này được gọi là Geisha. Vậy Geisha là gì? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu một chút về truyền thống văn hóa của người Nhật về nghề Geisha này nhé.

Geisha là gì?

Geisha được biết đến là con người của nghệ thuật ở Nhật Bản, Geisha thường là nữ giới, những cô gái này sẽ được đào tạo khả năng ca múa, chơi các loại nhạc cụ truyền thống. Được dạy dỗ cách nói chuyện và dẫn dắt câu chuyện trong các buổi tiệc của giới thượng lưu. Geisha rất ít khi xuất hiện ngoài phố và họ không bao giờ sử dụng các phương tiện công cộng.

Geisha đã xuất hiện từ rất lâu vào thời kỳ Edo ở Nhật Bản, đây được xem là thời kỳ thịnh vượng nhất của nghề nghiệp này. Phong cách trang điểm của những cô gái Geisha có phần khác lạ so với những cô gái bình thường, trên mặt sẽ bôi một lớp phấn trắng dày, môi được đánh son đỏ tươi, mắt được kẻ bằng chì đen và đỏ.

Trang phục của Geisha là kimono, họ không lấy chồng và làm việc cho các người bảo trợ. Công việc của Geisha chính là mua vui cho khách bằng hoạt động ca múa, kể chuyện, nói chuyện, thậm chí là cả những hành động khiêu gợi nhưng đặc biệt là họ tuyệt đối không bán dâm.

Geisha có người đỡ đầu được gọi là Danna. Danna thường là một người đàn ông quyền lực, giàu có, chi trả tất cả các chi phí cho Geisha bởi vì để đào tạo được một Geisha phải tốn rất nhiều thời gian và tiền bạc. Các Danna sẽ trả tiền và chăm sóc Geisha của họ trong suốt cuộc đời của cô ấy. Vì thế, những người làm Danna thường có địa vị xã hội cao mới có thể trở thành người đỡ đầu cho các Geisha. Và mối quan hệ của họ không phải vì tình dục.

Những điều thú vị về nàng Geisha Nhật Bản

Geisha tồn tại như một truyền thống bất hữu của nền văn hóa Nhật Bản. Khi nói đến phụ nữ Nhật, ai cũng biết về Geisha, tuy nhiên có một số điều đặc biệt dưới đây mà không phải ai cũng biết.

1. Trưởng thành từ Maiko

Phụ nữ Nhật nếu muốn trở thành Geisha thì phải được đào tạo từ nhỏ, cho đến khi trưởng thành và mặc vừa kimono sẽ trở thành Geisha học việc, tức là Maiko. Phần cuối của bài chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn cách nhận diện Maiko và Geisha một cách chi tiết.

2. Không bán dâm

Công việc của Geisha chỉ là những người làm ca hát, múa, kể chuyện, rót rượu, bưng trà cho khách trong các bữa tiệc chứ họ tuyệt đối sẽ không bán thân. Nếu bạn có suy nghĩ nghề Geisha là một biến tướng của nghề mại dâm thì bạn đang làm tổn thương văn hóa truyền thống của Nhật Bản đấy.

3. Ngủ với gối riêng

Mái tóc búi chính là nét đặc trưng của một Geisha. Bộ tóc này được làm cầu kỳ và không được tắm gội trong thời gian dài cho nên khi ngủ các nàng sẽ có một chiếc gối khá đặc biệt để không làm hư bộ tóc cầu kỳ, tỉ mỉ này.

4. Không phục vụ tiệc trà

Nghề Geisha chỉ phục vụ trong tiệc rượu chứ họ sẽ không làm phục vụ trong bất kỳ buổi tiệc trà nào. Những người phục vụ tiệc trà chính là Maiko, đây được xem như quá trình học việc để trở thành Geisha qua các buổi tiệc trà của Maiko.

5. Học thêm tiếng Anh

Ngày nay, nhiều Geisha được đào tạo thêm ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh để phục vụ cho nhiều du khách nước ngoài sống tại Nhật Bản.

6. Quy định về độ tuổi

Các Geisha được đào tạo nghiêm khắc những kỹ năng nghệ thuật và vốn hiểu biết về văn hóa để có thể tiếp chuyện với giới thượng lưu. Ngày nay, luật pháp Nhật quy định, một cô gái 16 tuổi có thể trở thành Maiko nếu đã học ca hát, chơi nhạc cụ truyền thống, múa Nhật Bản cổ đại, cách cư xử lễ trà, cắm hoa và nghệ thuật mặc kimono. Trải qua quá trình học việc thêm một thời gian nữa thì Maiko trở thành một Geisha thực thụ ở tuổi 21.

7. Mặc những bộ kimono dệt tay truyền thống

Mặc dù ngày nay công nghệ dệt may phát triển máy móc hiện đại nhưng các Geisha chỉ được mặc những bộ kimono được dệt tay truyền thống. Giá của mỗi bộ kimono truyền thống vào khoảng 3 triệu yên [hơn 600 triệu đồng].

8. Không được kết hôn

Người phụ nữ Nhật khi đã làm nghề Geisha sẽ không được kết hôn, nhưng nếu từ bỏ nghề này thì họ vẫn có thể kết hôn và sống như bao nhiêu người phụ nữ khác.

9. Sống ở khu riêng biệt

Các Geisha thường sống trong khu phố riêng biệt để thuận tiện cho việc học hàng, thực tập và tiếp khách ở các tụ điểm quan trọng. Các khu sống của Geisha thường gọi là Hanamachi-khu phố hoa. Nếu bạn muốn chiêm ngưỡng vẻ đẹp của các Geisha ngoài phố hãy đến các khu phố nổi tiếng ở Kyoto là Gion và Pontocho.

10. Đội tóc giả

Việc nuôi dưỡng và để tóc đen sao cho dài, bóng là việc không hề dễ dàng với các Geisha cho nên đa phần họ đều đội tóc giả để tiện hơn trong các bước trang điểm.

Sự khác nhau giữa Geisha và Maiko

Như chúng tôi đã nói ở trên, Maiko chính là một Geisha đang học việc, bạn có thể phân biệt họ qua những yếu tố sau đây:

Trang điểm

Xét về cách trang điểm thì Geisha và Maiko cơ bản là giống nhau, họ đều trang điểm theo kiểu mặt trát phấn trắng, dày, mắt kẻ đen, môi màu đỏ tươi. Tuy nhiên, khác nhau ở chỗ Geisha thì tô toàn bộ môi còn Maiko chỉ tô một phần nhỏ của môi.

Búi tóc

Các Maiko thường búi tóc cao, trong khi các Geiko sẽ mang tóc giả.

Trang phục

Những bộ kimono mà Maiko mặc thường có độ dài đến mắt cá chân và có phần thắt lưng [Obi], có màu sắc tươi sáng, rực rỡ trong khi đó các Geisha chỉ mặc những bộ kimono có tông màu trầm hơn.

Guốc gỗ

Maiko mang chiếc guốc gỗ cao ngất, trong khi các Geisha mang những đôi guốc thấp và thoải mái hơn.

Độ tuổi

Các cô gái Nhật phải trải qua nhiều năm đào tạo mới có thể trở thành một Geisha cho nên họ thường lớn tuổi hơn so với các Maiko, những Maiko thường chỉ ở độ tuổi từ 15 – 20.

Qua đây bạn đã biết được Geisha là gì và những điều thú vị của một cô nàng Geisha Nhật Bản. Ngày nay, có nhiều lò đào tạo Geisha vẫn còn hoạt động tại Nhật Bản. Nghề này cũng được xem là nghề phức tạp và có nhiều tai tiếng, tuy nhiên người Nhật vẫn xem đây là một loại hình nghệ thuật cao quý. Thậm chí sau này còn xuất hiện một số ít Geisha nam làm công việc của một cô gái.

Nếu có dịp du lịch đến Nhật Bản, hãy chắc chắn rằng bạn không bỏ qua việc tìm hiểu về Geisha Nhật, một nét văn hóa độc đáo không nơi nào có ngoài xứ sở phù tang.

Geisha tồn tại như một truyền thống bất hữu của nền văn hóa Nhật Bản. Nhắc đến Geisha, người ta nghĩ ngay đến những người phụ nữ đẹp và khéo léo, trong khi truyền thống Võ Sỹ Đạo [Samurai] được ca tụng như những điều gì đó thiêng liêng và bất khuất của những người đàn ông nơi đây. Ai cũng biết về Geisha, thế nhưng có 6 điều đặc biệt mà không phải ai cũng có dịp biết đến:

1.       Từ năm 1185 đến 1867 [Thời kì Mạc Phủ], Geisha ban đầu chỉ là những người phụ nữ ca múa hát rong ngoài đường. Tuy nhiên đến giữa thế kỷ XVIII, Geisha được xem như một nghề nghiệp chính thức được nhà nước cho phép, với mục đích phục vụ văn nghệ cao cấp. Vẫn có nhiều nguồn tin cho rằng, Geisha là một loại hình mua bán dâm được hợp thức hóa, cũng có một số ít Geisha lợi dụng danh nghĩa để phục vụ tình dục. Điều này đã gây nên một hiện tượng bóp méo đi giá trị nguyên bản của một Geisha,bởi ý nghĩa của “Geisha” tức là “ Nghệ Giả” , họ chỉ phục vụ “mãi nghệ, không mại dâm”.

Ảnh:Geisha thời Mạc Phủ

2.       Thật ra ban đầu, Geisha được biết đến như những người đàn ông phục vụ nghệ thuật [Hokan- Geisha]. Từ những năm 1800, Onna Geisha [Geisha nữ] được yêu cầu nhiều hơn để phục vụ văn nghệ cho những người đàn ông có tiền, vì thế các Hokan ngày càng giảm sút.

Ảnh:Hokan Geisha và Onna Geisha

 3.       Geisha là một thế giới hoàn toàn riêng biệt, khi có những nguyên tắc, quy luật và cả trường học đào tạo riêng Geisha. Họ cũng trải qua kỳ thi tuyển và xét tuyển sau thời gian thử việc và học việc. Vì thế, không phải tất cả các phụ nữ Nhật đều có thể trở thành Geisha, khi sống trong môi trường đào thải gay gắt khi bất cứ một Geisha nào không đạt tiêu chuẩn trong thời gian huấn luyện.

Ảnh:Một lớp học của geisha

 4.       Geisha không được có tình cảm với đàn ông, nếu họ kết hôn, cũng đồng nghĩa với việc họ từ bỏ công việc geisha. Điều này cũng giải thích vì sao, những Geisha lớn tuổi hầu như đều sống độc thân khi về già.

5.       Geisha không được tự quyết định cuộc đời mình, mà phụ thuộc vào người bảo trợ [những ông chủ có tiền để chi trả chi phí cho một Geisha] và Mẹ [người chủ căn nhà mà các Geisha sống và làm việc]. Đời sống của họ gắn liền với những nguyên tắc và các luật lệ, họ phải học không chỉ từ việc ăn như thế nào, nói chuyện với khách phải ra sao, trang phục, cách đi đứng, mà còn học cách làm hài lòng những vị khách mà họ phục vụ.

Ảnh:Geisha thường có mặt ở những buổi tiệc chiêu đãi của giới thượng lưu

6.       Ngày nay, những Geisha vẫn còn tồn tại, tuy nhiên họ không thường được thấy một cách phổ biến như trước đây. Chủ yếu, họ chỉ còn tập trung tại Kyoto – khu phố Gion và Pontocho. Geisha ngày nay, cũng có một vài biến đổi qua thời gian lịch sử, tuy nhiên những nét cơ bản để trở thành Geisha vẫn còn nguyên vẹn từ xưa đến nay.

Ảnh: Okiya-nhà truyền thống mà các geisha sinh sống tại cố đô Kyoto

Những Geisha được xếp vào tầng lớp phụ nữ hấp dẫn tại Nhật Bản cùng với vẻ đẹp toàn diện cả về nghệ thuật ca, múa, làm thơ, và sử dụng thành thạo các loại nhạc cụ cổ truyền. Thế nhưng, ở thế giới Geisha, cũng có những điều huyền bí mà nhiều nhà nghiên cứu vẫn chưa lí giải được, cũng bởi môi trường làm việc khắc nghiệt, sự cạnh tranh quyền lực, các mối quan hệ phức tạp giữa đàn ông hay cuộc sống xung quanh họ luôn là một đề tài bí ẩn mỗi khi đề cập đến hình ảnh phụ nữ huyền thoại này . Chỉ có các Geisha sống trong thế giới đó mới thấu hiểu.

Ảnh :Một Geisha thực thụ

Hạ Vy

Samurai Tour hân hạnh mang đến những bài viết giá trị về cảnh đẹp và văn hoá Nhật Bản.

Sơ lược về Samurai Tour: