Viên chức tư pháp thực hiện một số chức năng của một thẩm phán. Nó cũng đề cập đến một cách chung chung cho một thẩm phán.
Nhục nhã
Làm ác, hành hung; hoa hồng của một số hành động bị luật pháp nghiêm cấm.
Truy tố độc hại
Hành động thiết lập với ý định làm bị thương và không có lý do chính đáng, và chấm dứt với lợi ích của người bị khởi tố.
Mandamus
Một văn bản do tòa án ra lệnh cho một viên chức chính phủ thực hiện một hành động.
Tội ngộ sát
Việc giết người khác mà không có ý định tiêu diệt; hoặc là tự nguyện [theo một xung đột ngột]; hoặc không tự nguyện [trong quá trình thực hiện hành động bất hợp pháp mà thường không gây ra tổn hại về cơ thể]. Xem thêm murder.
Hòa giải
Một hình thức giải quyết tranh chấp thay thế trong đó các bên đưa tranh chấp của họ đến một bên thứ ba trung lập, người giúp họ đồng ý giải quyết.
Mens Rea
Cái "tội lỗi" cần thiết để thiết lập trách nhiệm hình sự.
Cảnh báo Miranda
Học thuyết yêu cầu các nhân viên cảnh sát phải nói với người bị tình nghi quyền cai trị các quyền hiến pháp của họ trước khi hỏi người đó. Học thuyết được đặt tên theo sau vụ kiện Tối cao Hoa Kỳ có tên là "Miranda v. Arizona".
Tội ác
Một hành vi phạm tội hình sự được xem là ít nghiêm trọng hơn tội trọng. Các tội phạm thường có thể bị phạt tiền hoặc một thời hạn tù địa phương hạn chế, nhưng không phải bởi hình phạt tù trong một nhà tù của nhà nước.
Sự ngộ phán
Một thử nghiệm không hợp lệ, gây ra bởi lỗi cơ bản. Khi một tuyên bố mistrial được tuyên bố, phiên tòa phải bắt đầu lại từ sự lựa chọn của ban giám khảo.
Giảm nhẹ các tình huống
Một thực tế hoặc tình huống không phải là một sự biện minh hay lý do cho một hành vi phạm tội mà có thể coi như là một lý do để giảm bớt trách nhiệm.
Mittimus
Tên của một lệnh bằng văn bản, phát hành từ tòa án và chỉ đạo cảnh sát trưởng hoặc sĩ quan khác đưa người vào nhà tù, tị nạn hoặc cải huấn, và chỉ đạo người quản lý hoặc người giám hộ thích hợp tiếp nhận và giữ an toàn cho người đó cho tới khi số phận của nó sẽ được xác định theo đúng luật pháp.
Moot
Một trường hợp hoặc điểm không phải là một quyết định của toà án vì nó bao gồm một câu hỏi trừu tượng hoặc tranh cãi giả dối chưa thực sự phát sinh hoặc đã qua. Tuyệt vời thường đề cập đến việc toà án từ chối xem xét vụ việc vì vấn đề liên quan đã được giải quyết trước khi có quyết định của tòa án, không để lại bất cứ điều gì có thể bị ảnh hưởng bởi quyết định của tòa án.
Chuyển động
Yêu cầu miệng hoặc bằng văn bản do một bên đưa ra trước khi, trong khi, hoặc sau phiên tòa, theo đó tòa ra một phán quyết hoặc lệnh.
Tội giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh được quy định tại Điều 125 Bộ luật Hình sự 2015 [sửa đổi 2017] với mức hình phạt như sau:
- Khung 1: Người nào giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh do hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân đối với người đó hoặc đối với người thân thích của người đó, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
- Khung 2: Phạm tội đối với 02 người trở lên, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm.
1.2. Cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh
Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh được quy định tại Điều 135 Bộ luật Hình sự 2015 [sửa đổi 2017] với mức hình phạt như sau:
- Khung 1:
Người nào cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60% trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh do hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân đối với người đó hoặc đối với người thân thích của người đó, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.
- Khung 2: Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
+ Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người 31% trở lên;
+ Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên hoặc dẫn đến chết người.
Như vậy, phạm tội trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự, tuy nhiên mức hình phạt sẽ nhẹ hơn khi phạm tội trong trạng thái tinh thần bình thường.
2. Thế nào là trạng thái tinh thần bị kích động mạnh?
Hiện nay, không có văn bản nào hướng dẫn về “trạng thái tinh thần bị kích động mạnh” tại Bộ luật Hình sự 2015 [sửa đổi 2017], tuy nhiên có thể kham thảo tinh thần của Nghị quyết 04-HĐTPTANDTC/NQ ngày 29/11/1986 hướng dẫn “tình trạng tinh thần bị kích động mạnh” tại Bộ luật Hình sự 1985 như sau:
- Tình trạng tinh thần bị kích động là tình trạng người phạm tội không hoàn toàn tự chủ, tự kiềm chế được hành vi phạm tội của mình. Nói chung, sự kích động mạnh đó phải là tức thời do hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân gây nên sự phản ứng dẫn tới hành vi giết người. Nhưng cá biệt có trường hợp do hành vi trái pháp luật của nạn nhân có tính chất đè nén, áp bức tương đối nặng nề, lặp đi lặp lại, sự kích động đó đã âm ỷ, kéo dài, đến thời điểm nào đó hành vi trái pháp luật của nạn nhân lại tiếp diễn làm cho người bị kích động không tự kiềm chế được; nếu tách riêng sự kích động mới này thì không coi là kích động mạnh, nhưng nếu xét cả quá trình phát triển của sự việc, thì lại được coi là mạnh hoặc rất mạnh.
Hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân đối với người phạm tội hoặc đối với người thân thích của người đó tuy làm cho người phạm tội bị kích động mạnh, nhưng nói chung chưa đến mức là phạm tội. Nếu hành vi trái pháp luật đó trực tiếp xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc lợi ích hợp pháp của người phạm tội hoặc người thân thích của người phạm tội hoặc của xã hội, đã cấu thành tội phạm, thì hành vi chống trả lại gây chết người có thể được xem là trường hợp phòng vệ chính đáng [theo Điều 13] hoặc do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng [theo Điều 102].
Trong trường hợp cá biệt hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân cấu thành tội phạm nhưng là tội phạm ít nghiêm trọng [như tội làm nhục người khác, tội vu khống] thì cũng được coi là giết người trong tình trạng tinh thần bị kích động mạnh và được xử lý theo Điều 101, khoản 3. Thí dụ: hai anh em đồng hao ở chung nhà bố mẹ vợ, người anh thường xuyên làm nhục thô bạo và trắng trợn vu khống người em, đến thời điểm nào đó lại lăng nhục người em nên người anh bị em giết.
Đối với trường hợp người dùng chất say [uống rượu] hoặc chất kích thích mạnh khác mà bị say, nhân có hành vi trái pháp luật không nghiêm trọng của nạn nhân mà thực hiện hành vi giết người, thì không coi là trường hợp phạm tội do bị kích động mạnh. Phải tùy theo hoàn cảnh, tính chất và mức độ sai trái của hành vi do nạn nhân thực hiện cũng như các tình tiết khác của vụ án, mà xử lý theo điều 101 về tội giết người.
- Để có thể xác định tinh thần của người phạm tội có bị kích động mạnh hay không và để phân biệt giữa “kích động” với “kích động mạnh”, cần xem xét một cách khác quan, toàn diện các mặt: thời gian, hoàn cảnh, địa điểm, diễn biến, nguyên nhân sâu xa và trực tiếp của sự việc; mối quan hệ giữa nạn nhân với người phạm tội, trình độ văn hóa, chính trị, tính tình, cá tính của mỗi bên: mức độ nghiêm trọng của hành vi trái pháp luật của nạn nhân, mối quan hệ nhân quả giữa hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân với tình trạng tinh thần bị kích động mạnh của người phạm tội.
Diễm My
Nội dung nêu trên là phần giải đáp, tư vấn của chúng tôi dành cho khách hàng của THƯ VIỆN PHÁP LUẬT. Nếu quý khách còn vướng mắc, vui lòng gửi về Email info@thuvienphapluat.vn.