Mót tiểu là gì

Bệnh sử trước tiên nên hỏi về lượng dịch tiêu thụ và lượng nước tiểu hằng ngày để phân biệt giữa tiểu nhiều lần và đa niệu Đa niệu . Nếu có tiểu nhiều lần, bệnh nhân cần được hỏi về mức độ khi khởi phát, sự hiện diện hoặc vắng mặt các triệu chứng kích thích [như tiểu gấp, tiểu buốt Tiểu buốt ], các triệu chứng tắc nghẽn [ví dụ, tiểu ngập ngừng, dòng tiểu yếu, cảm giác tiểu không hết bãi, tiểu đêm] và hoạt động tình dục gần đây.

Khám toàn diện chú ý các triệu chứng gợi ý nguyên nhân, bao gồm sốt, đau hông lưng hoặc đau háng, và tiểu máu [nhiễm trùng]; chậm kinh, sưng vú, và mệt vào buổi sáng [mang thai]; và viêm khớp và viêm kết mạc [ viêm khớp phản ứng Viêm khớp phản ứng ].

Tiền sử y khoa nên hỏi về các nguyên nhân đã biết, bao gồm bệnh tuyến tiền liệt và liệu pháp chiếu xạ vùng chậu hay phẫu thuật. Tiền sử dùng thuốc và chế độ ăn uống được xem xét để phát hiện các chất làm tăng lượng nước tiểu [ví dụ thuốc lợi tiểu, rượu, đồ uống chứa caffein].

Đi tiểu nhiều không phải là bệnh mà là triệu chứng của thường gặp của nhiều loại bệnh lý. Bên cạnh đó, chế độ sinh hoạt hàng ngày chưa hợp lý cũng có thể gây ra tình trạng này. Vậy tiểu nhiều lần có đáng lo ngại không và cách điều trị như thế nào? Mời bạn cùng theo dõi thông tin trong bài viết dưới đây.

1. Khi nào được gọi là đi tiểu nhiều lần?

Một người trưởng thành có thể đi tiểu khoảng 6 đến 8 lần/ngày. Những người có xu hướng đi tiểu nhiều hơn 8 lần trong ngày được gọi là tiểu nhiều lần. Tuy nhiên, bạn cũng cần phải phân biệt tiểu nhiều lần và tiểu rắt. Tiểu rắt là đi tiểu nhiều lần nhưng lượng tiểu mỗi lần thường ít và đôi khi rất khó đi. Tiểu nhiều lần thì số lần đi nhiều và lượng tiểu cũng nhiều và rất dễ tiểu.

Tiểu nhiều lần gây ảnh hưởng đến sinh hoạt và sức khỏe của người bệnh

Tuy nhiên, mỗi người lại có một thể trạng khác nhau, nên số lần tiểu từ 6 đến 8 lần chỉ là con số ước tính trung bình và không thể đưa ra một con số chính xác tuyệt đối.

Bên cạnh đó, rất nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến số lần đi tiểu, đặc biệt là thói quen ăn uống của mỗi người. Những người uống nhiều rượu, bia, cà phê thì số lần đi tiểu của họ sẽ nhiều hơn so với người không uống những chất kích thích này.

Một yếu tố ảnh khác cũng ảnh hưởng đến tần suất đi tiểu là độ nhạy cảm của bàng quang. Rất nhiều người chỉ cần uống một chút nước cũng có thể có nhu cầu đi tiểu ngay nhưng người khác uống nhiều hơn mà lại chưa có nhu cầu.

2. Khi nào cần cảnh giác với đi tiểu nhiều lần trong ngày?

Nếu đi tiểu nhiều và số lượng tiểu có thể trên 2,5 lít trong ngày và kèm theo một số dấu hiệu sau, bạn cần phải đi khám để khắc phục sớm:

• Tình trạng tiểu ngắt quãng, cảm giác còn nước tiểu nhưng không tiểu được, đôi khi dòng tiểu ngưng đột ngột.

• Tiểu gấp: Người bệnh cảm thấy khó chịu trong bàng quang và muốn đi tiểu ngay.

• Tiểu không tự chủ: Một số trường hợp bị tiểu rò rỉ từng lúc hoặc liên tục, hiện tượng này còn có thể gọi là tiểu mất kiểm soát.

• Mỗi lần đi tiểu người bệnh có cảm giác đau buốt hoặc nóng bừng.

• Tiểu ra máu: Khi tiểu, bạn phát hiện có nhiều máu hoặc máu cục lẫn trong nước tiểu.

• Tiểu không tự chủ về đêm, nguyên nhân gây ra hiện tượng đái dầm ở người trưởng thành.

3. Đi tiểu nhiều là dấu hiệu cảnh báo bệnh gì?

Tình trạng tiểu nhiều lần nếu kéo dài sẽ là vấn đề không nhỏ với người bệnh. Khi không được khắc phục sớm, người bệnh sẽ cảm thấy mệt mỏi, suy nhược, ảnh hưởng đến năng suất làm việc và họ còn luôn cảm thấy xấu hổ vì thường xuyên phải “làm bạn với nhà vệ sinh”, rất ngại khi phải đi xa. Bên cạnh đó, những trường hợp này sẽ có nguy cơ cao về các bệnh liên quan đến tiết niệu, huyết áp, tim mạch,...

Dưới đây là những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến đi tiểu nhiều lần:

Do bệnh lý:

Nhiễm trùng đường tiết niệu: Qua niệu đạo, vi khuẩn xâm nhập bàng quang gây nhiễm trùng đường tiết niệu và gây ra tiểu nhiều và một số triệu chứng khác.

Suy thận mạn tính: Đối với những bệnh nhân suy thận mạn tính giai đoạn đầu, tình trạng giảm chức năng cô đặc nước tiểu có thể gây ra chứng tiểu đêm và đi tiểu nhiều lần trong ngày. Ngoài ra, còn có một số hiện tượng khác như nước tiểu nhiều bọt, tiểu ít, hiện tượng phù, da xanh, người bệnh chán ăn, cơ thể mệt mỏi, suy nhược.

Sỏi thận là một trong những nguyên nhân dẫn đến tiểu nhiều lần

Bệnh sỏi thận và các dị vật đường tiết niệu: Khi sỏi hoặc một số dị vật cọ xát làm cổ bàng quang bị kích thích có thể dẫn đến tình trạng tiểu nhiều lần. Nhưng bạn cần biết rằng, sỏi thận có nhiều triệu chứng đa dạng như là tiểu khó, tiểu buốt kèm theo đau lưng,... Nếu không được điều trị sớm rất dễ dẫn đến Suy thận.

Đái tháo đường type 1 và type 2 cũng có dấu hiệu sớm là tiểu nhiều. Nhưng bên cạnh đó, những bệnh nhân đái tháo đường có biến chứng trên dây thần kinh kiểm soát bàng quang cũng có biểu hiện tiểu nhiều.

Đột quỵ và bệnh thần kinh: Khi dây thần kinh chi phối bàng quang bị tổn thương dẫn đến rối loạn chức năng bàng quang và gây ra hiện tượng tiểu nhiều lần và đôi khi là tiểu đột ngột.

Ung thư bàng quang: Bệnh nhân có khối u trong bàng quan gây chèn ép bàng quang, vì thế thường xuyên phải đi tiểu trong ngày.

Những bệnh nhân bị huyết áp cao, viêm bàng quang kẽ, phì đại tuyến tiền liệt,… cũng có triệu chứng tiểu nhiều lần.

Nguyên nhân khác: Ngoài những bệnh lý kể trên, một số yếu tố sau cũng được cho là nguyên nhân gây ra tình trạng tiểu nhiều.

Bàng quang tăng hoạt: Đây là tình trạng cơ bàng quang hoạt động quá mức khiến bệnh nhân thường xuyên muốn đi tiểu, dù lượng tiểu trong bàng quang chứa nhiều. Những trường hợp sinh con nhiều lần bị yếu cơ sàn chậu hoặc những phụ nữ ở độ tuổi mãn kinh do thay đổi nội tiết tố,… rất dễ mắc chứng bàng quang tăng hoạt.

Phụ nữ mang thai: Khi thai nhi lớn lên và tử cung bắt buộc phải to dần lên sẽ chèn ép lên bàng quang nên mẹ bầu thường có xu hướng đi tiểu nhiều.

Độ tuổi: Tuổi càng cao, chức năng thận càng bị suy yếu.

Hạn chế uống rượu bia, để giảm nguy cơ tiểu nhiều lần

Chế độ ăn: Uống nhiều nước hoặc ăn nhiều canh, sử dụng chất kích thích là những lý do khiến chúng ta đi tiểu nhiều lần.

Dùng thuốc lợi tiểu: Để điều trị một số bệnh như bệnh phù thũng, bệnh suy thận, xơ gan,… bệnh nhân có thể phải sử dụng thuốc lợi tiểu và đó cũng chính là lý do gây tiểu nhiều lần.

Do tâm lý: Bạn quá căng thẳng, mất ngủ,… cũng chính là nguyên nhân khiến bạn thường xuyên phải đi tiểu.

Mẹ bầu cũng phải đối mặt với tình trạng tiểu nhiều lần

Như vậy, bạn đã hiểu rõ hơn về nguyên nhân gây ra triệu chứng đi tiểu nhiều lần. Cần phải tìm ra nguyên nhân để kịp thời khắc phục. Nếu tiểu nhiều lần do bệnh lý mà không được phát hiện sớm có thể gây nguy hiểm, vì thế bạn cần đi khám và tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ.

Mọi thắc mắc hoặc muốn đặt lịch khám sớm, bạn có thể liên hệ tới Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC theo đường dây nóng 1900 56 56 56 để được chuyên gia tư vấn.

Tiểu tiện là một trong những hoạt động sinh lý của cơ thể để loại thải những chất cặn bã ra ngoài. Vì thế, nhiều người đã nghĩ rằng đi tiểu nhiều là thận đang làm việc hiệu quả, quá trình lọc nhanh. Tuy nhiên, quan điểm này có thật sự đúng hay không? Đi tiểu nhiều lần là chuyện bình thường hay là dấu hiệu của bệnh lý tiềm ẩn? Bài viết dưới đây, MEDLATEC sẽ giải đáp cặn kẽ về chứng tiểu nhiều để bạn có thể tham khảo.

1. Sinh lý tiểu tiện ở người bình thường như thế nào?

Lượng nước tiểu vào và ra ở cơ thể bình thường

Với một người bình thường, một ngày khi được cung cấp đủ 2 lít nước thì sẽ đi tiểu khoảng 5 đến 10 lần và không đi tiểu vào ban đêm. Nếu cơ thể bạn bình thường, không mắc các bệnh lý liên quan đến hệ tiết niệu, không mang thai, chế độ sinh hoạt đều đặn, không mất quá nhiều nước qua mồ hôi, chế độ dinh dưỡng cân đối và không sử dụng các chất kích thích thì một ngày, lượng nước tiểu thải ra sẽ tương ứng với lượng nước uống vào trong ngày

Khi bàng quang được dung nạp khoảng từ 250 - 350ml nước tiểu sẽ kích thích cơ thể gây nên cảm giác muốn đi tiểu, người bình thường sẽ đi tiểu chủ yếu vào ban ngày, ban đêm thường tiểu rất ít hoặc không mắc tiểu.

Lượng nước tiểu thải ra còn phụ thuộc vào lượng nước mà bạn cung cấp cho cơ thể mỗi ngày

Quá trình tạo ra nước tiểu

Nước tiểu được tạo ra ở thận qua 2 giai đoạn:

Đầu tiên là quá trình lọc ở cầu thận là quá trình dịch đi từ lòng mạch để vào bọc Bowman thông qua ba lớp tế bào từ tế bào biểu mô mao mạch đến màng đáy. Nước tiểu vào được trong bọc Bowman gọi là nước tiểu đầu có chứa thành phần các chất hòa tan giống huyết tương có kích thước nhỏ. Quá trình lọc diễn ra nhờ vào sự chênh lệch áp suất giữa các lớp màng.

Tiếp theo là quá trình lọc là sự tái hấp thu nước, các chất dinh dưỡng cần thiết và bài tiết các chất diễn ra ở hệ thống ống thận. Nước và các chất dinh dưỡng sau quá trình lọc vẫn còn tồn tại rất nhiều trong nước tiểu đầu, do đó cần phải có quá trình tái hấp thu để các chất dinh dưỡng đi ngược lại vào và cô đặc nước tiểu, chỉ có những chất cặn bã mà cơ thể không dung nạp được mới được đẩy ra ngoài. Trong hệ thống ống thận, quá trình tái hấp thu và bài tiết của nước tiểu sẽ diễn ra ở ống lượn gần, quai Henle, ống lượn xa và ống góp. Nhờ vậy mà các chất dinh dưỡng sẽ được hấp thu lại một cách tối đa.

Nước tiểu còn lại sau quá trình tái hấp thu, cô đặc và bài tiết rồi đổ vào bể thận, theo niệu quản xuống bàng quang và cuối cùng được thải ra ngoài.

2. Điều gì khiến một người đi tiểu nhiều lần trong ngày?

Trường hợp nếu bạn đi tiểu quá 10 lần trong một ngày sẽ được gọi là tiểu nhiều. Nếu bạn dung nạp nước vào cơ thể nhiều thì có thể xem đây là biểu hiện bình thường. Tuy nhiên, nếu bạn cung cấp nước ít, không dùng các thuốc lợi tiểu, ăn bình thường nhưng vẫn đi tiểu liên tục thì cần chú ý vì có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý trong cơ thể.

Đi tiểu liên tục quá nhiều lần trong một ngày có thể là biểu hiện của bệnh lý

Đi tiểu nhiều do mắc các bệnh liên quan đến hệ tiết niệu

Hệ tiết niệu là cơ quan sản xuất và đào thải nước tiểu, do đó xảy ra bất thường nào đều có thể làm rối loạn quá trình tiểu tiện khiến cơ thể liên tục muốn bài trừ nước tiểu. Người đi tiểu nhiều lần trong một ngày có thể là do mắc các bệnh như: nhiễm khuẩn hoặc có dị vật, sỏi ở đường tiết niệu, viêm đường tiết niệu, viêm bàng quang kẽ, hội chứng bàng quang kích thích, ung thư bàng quang, suy tuyến thượng thận, hội chứng thận hư, hoặc bị hẹp niệu đạo.

Đi tiểu liên tục do các bệnh về tiền liệt tuyến

Tiền liệt tuyến là bộ phận nằm dưới bàng quang, bao quanh đầu niệu đạo. Tiền liệt tuyến chỉ có ở nam giới đảm nhận 2 chức năng quan trọng là tiết và dự trữ tinh dịch, co bóp đồng thời kiểm soát nước tiểu, không để nước tiểu và tinh dịch ra ngoài cùng một lúc.

Bên cạnh đó sự co thắt sẽ làm đáy bàng quang đóng lại, ngăn không để tinh dịch chảy ngược vào bàng quang khi phóng tinh. Chính vì vậy mà các bệnh lý về tiền liệt tuyến sẽ có thể gây ra kích ứng bàng quang dẫn đến Đi tiểu nhiều lần. Các bệnh lý mà nam giới cần chú ý khi mắc chứng đi tiểu liên tục như viêm hoặc u xơ tuyến tiền liệt.

Các nguyên nhân khác

Một số nguyên nhân khác khiến bạn đi tiểu thường xuyên trong một ngày như:

• Mắc bệnh đái tháo đường đi kèm với biểu hiện khô da, sụt cân,...

• Stress quá độ cũng có thể là nguyên nhân mà ít người để ý. Tình trạng lo lắng, mệt mỏi thường xuyên có thể gây ra bệnh trầm cảm, mất ngủ khiến đi tiểu nhiều lần, nhất là vào ban đêm.

• Hệ thần kinh bị tổn thương hoặc đang mắc các bệnh lý như tai biến mạch máu não, chấn thương tủy sống,... cũng có thể khiến cho quá trình kiểm soát tại bàng quang gặp sự cố, khiến cơ thể liên tục kích thích, tạo cảm giác buồn tiểu và phải đi tiểu nhiều lần.

• Tiểu nhiều sinh lý.

• Uống nhiều nước làm tăng lưu lượng máu đến thận, khiến thận làm việc nhiều hơn.

• Uống nhiều cafe, chè, thuốc lợi tiểu.

• Đang dùng các thuốc trợ tim như: digitalin, ubain, long não.

• Đang trong giai đoạn ủ bệnh với các nhóm bệnh: thương hàn, viêm phổi, viêm gan virus, cúm,…

• Do tiết trời quá lạnh, việc thoát nước qua da kém đi, đồng nghĩa với việc thận phải bài tiết nhiều hơn.

Người thường xuyên bị stress hoặc gặp các vấn đề thần kinh cũng có thể dẫn đến việc đi tiểu nhiều lần

3. Những lời khuyên về chế độ ăn uống nhằm hạn chế tình trạng đi tiểu nhiều lần?

Ngoài việc có thể mắc các bệnh lý nói trên thì đi tiểu nhiều lần trong một ngày khiến người bị bệnh cảm thấy bất tiện trong sinh hoạt cũng như ảnh hưởng đến chất lượng công việc. Do đó, nhằm giúp người bệnh hạn chế được tình trạng đi tiểu liên tục, MEDLATEC tư vấn cho các độc giả chế độ ăn dành cho người mắc phải triệu chứng này như sau:

• Cung cấp đủ lượng nước cho cơ thể, tốt nhất là 2 lít mỗi ngày ở người bình thường. Uống nước quá ít hay quá nhiều cũng đều không phải là phương pháp khoa học cho cơ thể bạn.

• Hạn chế các thức uống có gas, cồn, nước ngọt vì nó có thể làm tăng lượng nước tiểu.

• Cafein là một chất có tác dụng lợi tiểu do đó, hạn chế các chất chứa cafein như cafe, không hút thuốc lá sẽ giúp bạn hạn chế việc đi tiểu liên tục.

• Các loại thực phẩm như cam, quýt, chanh,... có chứa axit đều dễ dàng gây kích ứng bàng quang khiến bạn nhanh chóng buồn tiểu.

• Ăn nhiều loại thực phẩm giàu chất xơ để giúp cơ thể duy trì nồng độ kiềm ổn định, giảm các áp lực lên thận.

• Bổ sung các loại thực phẩm giàu protein thực vật, động vật, các chế phẩm từ đậu, ngô, thịt nạc, cá, gà,... đều có lợi với người đi tiểu nhiều.

• Hạn chế đồ cay, nóng cũng là cách để bảo vệ bàng quang của bạn.

Cung cấp vừa đủ lượng nước cho cơ thể mỗi ngày

Đừng chủ quan nếu bạn đang mắc chứng đi tiểu nhiều. Nếu bạn hoặc người thân của bạn luôn phải liên tục vào nhà vệ sinh để “xả” nước tiểu thì hãy nhanh chóng đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được kiểm tra kỹ hơn. Bạn cũng có thể liên hệ với các bác sĩ chuyên khoa Nội tiết của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC thông qua hotline: 1900 56 56 56, chúng tôi sẽ nhanh chóng giúp đỡ bạn.