Khi mới ngủ dậy, đa số chúng ta đều thấy miệng có mùi hôi và vị khó chịu. Nguyên nhân chủ yếu là do mất nước sau một giấc ngủ dài, vi khuẩn trong khoang miệng sinh sôi nhanh gây ra mùi hôi và vị đắng.
Tuy nhiên, nếu bạn gặp phải hiện tượng đắng miệng vào mỗi buổi sáng sau khi thức dậy, ngay cả khi đã đánh răng vẫn không hết và tình trạng này xảy ra thường xuyên, rất có thể đó là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý nguy hiểm.
Khoang miệng
Khi thấy miệng đắng sau khi ngủ dậy, nguyên nhân đầu tiên có thể nghĩ đến là do vấn đề khoang miệng. Vệ sinh khoang miệng không sạch sẽ sau bữa ăn có thể khiến vi khuẩn sinh sôi, gây ra các bệnh răng miệng như sâu răng, viêm nướu, viêm nha chu...
Bên cạnh đó việc bị khô miệng [khoang miệng không tiết đủ nước bọt] cũng khiến vi khuẩn sinh sôi nhanh hơn và có thể tạo ra vị đắng.
Ảnh minh họa
Vấn đề về đường tiêu hóa
Những người gặp vấn đềtrào ngược dạ dày thực quảnthường có cảm giác đắng miệng. Việc axit trào ngược không chỉ kích thích thực quản, tạo cảm giác khó chịu mà còn sinh ra mùi hôi và vị đắng trong miệng. Khi gặp hiện tượng này, tốt nhất bạn nên đến gặp bác sĩ để được điều trị sớm.
Đối với những người bị trào ngược dạ dày thực quản, hãy tránh ăn những món dễ gây đầy bụng, khó tiêu như đồ lạnh, đồ cay nóng, nhiều gia vị mạnh; nên đi ngủ trước 23h vì thức khuya sẽ làm ảnh hưởng đến gan và dạ dày.
Bệnh gan mật
Chức năng chính của gan và túi mật là tiết là dịch mất và phân hủy chất béo. Gan và túi mật không hoạt động đúng cách, lượng dịch mật tiết ra bất thường có thể dẫn đến các triệu chứng như đắng miệng. Nếu gặp hiện tượng đắng miệng kéo dài kèm theo các biểu hiện khác như chóng mặt... hãy nghĩ đến bệnh lý về gan, túi mật và nhanh chóng đi khám để được điều trị kịp thời.
Bệnh thận
Chức năng thận suy giảm cũng có thể gây ra đắng miệng. Sau khi ngủ dậy, bạn cảm thấy miệng có vị đắng kèm theo các triệu chứng khác như đau thắt lưng, sưng eo, phù nề toàn thân thì đó có thể là do thận đang không được khỏe. Tất nhiên, cần phải trải qua các kiểm tra, xét nghiệm cần thiết mới có thể đưa ra kết luận chính xác. Nhưng khi gặp vấn đề này, bạn không nên chủ quan và nên đến các cơ sở y tế càng sớm càng tốt.
Thần kinh đang bị tổn thương
Trong một số trường hợp, đắng miệng là dấu hiệu cảnh báo hệ thần kinh đang gặp vấn đề. Các dây thần kinh vị giác không hoạt động bình thường có thể dẫn tới tình trạng đắng miệng kéo dài. Có nhiều nguyên nhân dẫn tới hiện tượng này như động kinh, u não hay sa sút trí tuệ.
Nếu thấy đắng miệng sau khi ngủ dậy, bạn hay thử thay đổi thói quen sinh hoạt và chế độ ăn uống để cải thiện tình trạng này.
- Hãy vệ sinh răng miệng sạch sẽ bằng cách đánh răng, súc miệng thường xuyên.
- Thường xuyên uống nước để khoang miệng không bị khô.
- Nghỉ ngơi đầy đủ, nên đi ngủ sớm.
- Điều chỉnh chế độ ăn, giảm những món ăn quá mặn hoặc quá cay.
Trong trường hợp đã cố gắng thay đổi thói quen sinh hoạt nhưng tình trạng không thuyên giảm, bạn nên đến gặp bác sĩ để tìm hiểu nguyên nhân chính xác và có phương hướng điều trị khi cần thiết, tuyệt đối không được tự ý mua thuốc uống.
Nhiều người cũng có chung một trải nghiệm như vậy, đó là buổi sáng thức dậy luôn cảm thấy miệng có mùi hôi. Đa số cho rằng nguyên nhân là do thiếu nước hoặc không đánh răng...
Trên thực tế, buổi sáng thức dậy với mùi hôi trong miệng có thể cho thấy cơ thể đã mắc một số bệnh. Một số vị khác như chua, đắng, ngọt, mặn cũng có những thông điệp về sức khoẻ mà bạn cần đặc biệt lưu ý.
1. Miệng chua
Một số người thức dậy vào buổi sáng cảm thấy chua trong miệng, giống như uống giấm hoặc ăn táo gai. Y học cổ truyền Trung Quốc cho rằng chua miệng chủ yếu liên quan đến nhiệt gan, và nó cũng sẽ đi kèm với vết loét trên lưỡi, khó chịu, phân khô, nước tiểu vàng, chóng mặt và các cảm giác khó chịu khác.
Axit trong miệng cũng có thể là dấu hiệu của các bệnh về đường tiêu hóa, chẳng hạn như viêm dạ dày, loét dạ dày, trào ngược dạ dày,… Lúc này, bạn có thể chọn uống một số loại thuốc có tác dụng giảm khí, tăng cường dạ dày và tiêu hóa. Ngoài ra, người bị đau miệng không nên ăn quá nhiều đồ cay, rán trong bữa ăn hàng ngày. Nên ăn nhiều thức ăn có cùng nguồn gốc thảo dược, thức ăn có tác dụng bổ tỳ vị gan, thanh nhiệt, giải độc như cây sói rừng, câu kỷ tử, khoai mỡ...
Quả câu kỷ tử
2. Miệng đắng
Nhiều người thức dậy thấy có vị đắng trong miệng giống như ăn mướp đắng. Hầu hết vị đắng trong miệng là do mất cân bằng chuyển hóa ở gan, thường gặp ở một số bệnh viêm gan cấp tính. Theo Đông y, hỏa trong gan quá mạnh, theo thời gian, mật sẽ trào ngược lên miệng dưới tác dụng của hỏa.
Những người thường xuyên bị đắng miệng có thể ăn nhiều thực phẩm giàu vitamin C để thúc đẩy tuần hoàn máu và tiết nước bọt ở lưỡi, cải thiện tình trạng đắng miệng. Tuy nhiên, đây là cách chữa triệu chứng chứ không chữa được tận gốc.
Chìa khóa để bạn tạm biệt vị đắng ở miệng, bạn có thể lựa chọn một số loại thuốc bổ gan, giảm trầm cảm. Ngoài ra, bạn có thể ăn thêm trong đời những thực phẩm có tác dụng thanh nhiệt, giải độc như trà hoa cúc, canh đậu xanh,… Nên bổ sung chế độ sinh hoạt, nghỉ ngơi điều độ và duy trì tâm trạng vui vẻ cũng rất quan trọng.
Trà hoa cúc
3. Hôi miệng
Người bị hôi miệng phần lớn là do dạ dày bị hỏa vượng, sinh hơi, bụng đầy trướng, chất lưỡi dày và nhờn. Tuy nhiên, muốn tạm biệt hoàn toàn bệnh hôi miệng thì thói quen sinh hoạt và ăn uống điều độ là quan trọng nhất, ăn ít đồ cay, lạnh và kích thích, uống ít rượu, ít hút thuốc, uống nhiều trà lài, trà bạc hà..., điều này cũng sẽ giúp chứng hôi miệng có sự cải thiện đáng kể.
Lá bạc hà
4. Ngọt miệng
Trong miệng có vị ngọt như ăn đường, bạn đừng nghĩ rằng đây là điều tốt. Nguyên nhân phần lớn là do tỳ vị tích nhiệt hoặc tỳ vị hư nhược dẫn đến hệ tiêu hóa của con người bị hư hỏng.
Trong nước bọt tiết quá nhiều amylase, tạo ra vị ngọt. Lúc này bạn có thể lựa chọn uống một số vị thuốc bắc có tác dụng dưỡng khí, bổ tỳ, thông tỳ vị. Ngoài ra bạn có thể ăn thêm các món ăn bổ tỳ vị, bổ tỳ dưỡng vị như khoai mỡ, lúa mạch,… Bạn cũng có thể dùng cây đinh lăng đắng pha trà để uống, có tác dụng bổ phổi, kiện tỳ.
Cây đinh lăng
5. Miệng có vị mặn
Miệng có vị mặn như vừa uống nước muối, đây đa phần là biểu hiện của thận thiếu, thường gặp ở bệnh viêm thận mãn tính, viêm họng mãn tính và các chứng khó chịu khác.
Lúc này, bạn có thể lựa chọn một số loại thuốc bắc bổ thận tráng dương. Ngoài ra bạn có thể uống thêm chanh và trà quất, vì chanh chứa nhiều vitamin C có tác dụng làm sạch miệng, kháng khuẩn và tiêu viêm. Bạn cũng có thể dùng quả sói rừng có tác dụng bổ gan, cải thiện thị lực. bổ thận và tăng cường sinh lực khí. Theo Đông y, cây sói rừng có vị đắng cay, tính hơi ấm; có tác dụng hoạt huyết giảm đau, khư phong trừ thấp, tiêu viêm giải độc.