Siêu âm là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh, nhằm dựng lại hình ảnh các cơ quan - bộ phận trong cơ thể bằng sóng siêu âm. Và siêu âm thai chính là dựng lại hình ảnh của thai nhi trong bụng mẹ, thông qua việc sử dụng sóng siêu âm với tần số mà tai bình thường không nghe được.
Có rất nhiều nghiên cứu cũng như nhiều tài liệu được thế giới công bố, chứng minh siêu âm thai hoàn toàn không có hại cho mẹ cũng như thai nhi. Bởi bản chất của sóng siêu âm chỉ là sóng âm ở tần số cao mà tai người không nghe thấy được, do đó không gây bức xạ, không ảnh hưởng đến thính giác, sinh học,...
Đặc biệt với những trường hợp thai chậm tăng trưởng, hoặc suy thai, hoặc cấp cứu sản khoa, việc siêu âm thai còn diễn ra với mật độ cao hơn bình thường: hàng ngày, hàng giờ, thậm chí nhiều lần cách nhau chỉ trong một thời gian ngắn. Do đó, mọi người có thể hoàn toàn yên tâm rằng siêu âm thai là kĩ thuật không hề gây hại cho mẹ và thai nhi, mà còn mang đến nhiều lợi ích trong thăm khám, chẩn đoán cũng như tiên lượng sức khỏe của mẹ và thai nhi.
Khi mang thai, thai phụ đi khám và siêu âm theo chỉ định của bác sĩ. Có một số mốc siêu âm thai phụ cần nhớ:
Siêu âm thai từ 4-8 tuần
Đây được xem là cột mốc siêu âm thai lần đầu tiên mà thai phụ cần thực hiện. Tại lần siêu âm này Siêu âm đầu dò âm đạo được khuyến cáo sử dụng nhằm mục đích:
- Xác định có thai, số lượng thai
- Kiểm tra vị trí làm tổ của thai, kiểm tra phôi và tim thai
- Ước tính tuổi thai và dự sinh
- Phát hiện các biến chứng sớm của thai kỳ
- Kiểm tra tử cung, buồng trứng phát hiện các bệnh lý và nguy cơ đi kèm.
Siêu âm hình thái thai nhi, đo độ mờ da gáy giai đoạn 11-14 tuần.
Thời điểm này thai nhi đã có đủ hình hài và các bộ phận, những bất thường lớn có thể nhìn thấy. Ở thời điểm này, mục đích của việc siêu âm là: chẩn đoán tuổi thai và dự kiến sinh cho thai phụ, đo độ mờ da gáy để sàng lọc nguy cơ mắc các bất thường nhiễm sắc thể như hội chứng Down, hội chứng Patau, hội chứng Edward, chẩn đoán số lượng thai, số lượng bánh rau và buồng ối đối với thai phụ mang đa thai, sàng lọc nguy cơ tiền sản giật.
Siêu âm hình thái thai nhi giai đoạn 18-22 tuần.
Vào lúc 18-22 tuần là lúc lượng nước ối có nhiều, thai đã khá lớn và di động rất tốt trong buồng tử cung, giúp cho việc quan sát thai khá tốt ở nhiều góc độ khác nhau, nên dễ dàng phát hiện các bất thường về hình thái thai nhi. Trên siêu âm 4-5D kiểm tra chi tiết các bộ phận trên cơ thể của thai nhi: - Kiểm tra tứ chi về độ dài và số lượng xem có gì bất thường, có đầy đủ hay thiếu ngón chân ngón tay nào không
- Khảo sát các dị tật về não bộ và cột sống.
- Tình trạng của các cơ quan nội tạng khác như tim, phổi, dạ dày… đánh giá dị tật tim thai, dịch bất thường trong khoang màng phổi, trong ổ bụng…
- Đánh giá dị tật về mặt mặt của thai nhi xem có bị sứt môi, hở hàm ếch, có đầy đủ hai tai hay không…
- Cuối cùng là xem có sự bất thường nào về bánh nhau, nước ối không, xem bánh nhau có bám chắc không, diện tích nhau bám có lớn không, nước ối có nhiều quá hay bị thiếu không.
Siêu âm thai nhi giai đoạn 30-32 tuần
Lần siêu âm thứ ba [30 - 32 tuần] nhằm: đánh giá sự phát triển thai, và phát hiện các dị tật xuất hiện muộn. Thai phát triển bình thường hay thai nhỏ hoặc lớn hơn bình thường được xác định ở lần siêu âm này. Bên cạnh việc siêu âm hình thái các cơ quan bộ phận như lần siêu âm mốc 18-22 tuần, lần siêu âm này còn phát hiện các dị tật xuất hiện muộn như nhẵn não, tắc ruột… Vị trí bánh nhau lúc này cũng sẽ được chẩn đoán chắc chắn hơn, xác định rau có bám thấp, che lấp đường ra của thai nhi hay không
Khi gần sinh cũng có thể có thêm một lần siêu âm để xác định kích thước thai, mức độ trưởng thành của bánh nhau và lượng nước ối. Ngoài ra, trong quá trình mang thai, nếu thai phụ thấy có gì bất thường có thể đi khám và siêu âm để bác sĩ phát hiện và xử trí kịp thời mang lại sự an toàn cho cả sản phụ và thai nhi.
Siêu âm thai là một trong những việc cần làm và quan trọng của các mẹ bầu. Việc siêu âm giúp ích cho mẹ bầu trong việc chẩn đoán và phát hiện những điểm bất thường trong quá trình mang thai. Nhờ vậy, bác sĩ có thể chẩn đoán và đưa ra lời khuyên để cải thiện tình trạng và giữ an toàn cho thai nhi. Hãy cùng MEDLATEC tìm hiểu về siêu âm thai và 3 mốc siêu âm quan trọng nhé!
I. Siêu âm thai là gì?
Siêu âm thai là kỹ thuật phổ biến và giúp mẹ bầu theo dõi tình trạng sức khỏe trong quá trình mang thai. Việc siêu âm này là vô cùng cần thiết để mẹ bầu có thể biết được thai nhi có đang phát triển bình thường hay không và thiếu những dưỡng chất gì trong quá trình mang thai. Phương pháp này sử dụng các sóng âm [có tần số cao, tai người không thể nghe được] để tạo ra hình ảnh của em bé ở trong tử cung; nhờ đó các bác sĩ dễ dàng theo dõi sự phát triển của thai vừa kịp thời phát hiện các bất thường, dị tật bẩm sinh [nếu có].
Siêu âm thai tại bệnh viện MEDLATEC
Hiện nay, ở các bệnh viện và phòng khám thường có hai phương pháp siêu âm phổ biến.
Phương pháp thứ nhất: siêu âm trên bụng. Phương pháp này sử dụng rộng rãi và chiếm phần lớn ở các bệnh viện và phòng khám thai. Siêu âm bụng sử dụng đầu dò siêu âm để di chuyển trên bụng của thai phụ. Trong quá trình siêu âm, bác sĩ sử dụng chất gel để bôi lên bụng của thai phụ để đầu máy có thể di chuyển dễ dàng và hình ảnh siêu âm được rõ ràng và sắc nét. Phương pháp rất an toàn và dễ thực hiện nên được nhiều thai phụ lựa chọn sử dụng.
Phương pháp thứ 2: siêu âm qua âm đạo. So với phương pháp trên thì đây là phương pháp ít phổ biến do có nhiều điểm bất lợi trong quá trình thực hiện và ảnh hưởng nhiều đến thai phụ. Thao tác của phương pháp này khá phức tạp, và gây khó chịu cho thai phụ thậm chí là gây ra tác dụng phụ. Với siêu âm qua âm đạo, đầu dò được đặt vào trong âm đạo của mẹ bầu. Phương pháp này chỉ được thực hiện khi có chỉ định của bác sĩ và những trường hợp đặc biệt cần thực hiện để chẩn đoán.
II. Lợi ích của siêu âm thai
Siêu âm thai mang lại rất nhiều lợi ích cho thai phụ trong thai kỳ. Vì vậy, khi mang thai, bác sĩ luôn khuyên các thai phụ nên đến các cơ sở y tế để tiến hành siêu âm và chẩn đoán. Nhờ vào những lần kiểm tra này, bác sĩ có thể phát hiện những điểm bất thường và thai nhi có phát triển bình thường hay không. Do đó, siêu âm thai mang lại nhiều lợi ích cho thai phụ và thai nhi
Thứ nhất, siêu âm thai giúp bác sĩ chẩn đoán được là thai phụ đang mang thai hay chưa, thai đã vào tử cung hay chưa? Đây là những mốc quan trọng để xác định những điểm bất thường và chẩn đoán rằng thai phụ đã mang thai hay chưa
Thứ hai, phương pháp này để xác định tuổi thai, số lượng thai nhi trong tử cung, lượng nước ối, Qua đó có thể dự đoán ngày sinh, các dấu mốc quan trọng trong suốt quá trình mang thai.
Hình ảnh thai trong buồng tử cung
Thứ ba, siêu âm thai giúp đánh giá quá trình tăng trưởng của thai và xác định thai nhi có bị dị tật bẩm sinh hay không. Thai phụ có thể theo dõi được chuyển động, nhịp thở và nhịp tim của thai nhi.
Thứ tư, thai phụ có thể phát hiện ra những điểm bất thường như ra máu. Phương pháp này sẽ giúp bác sĩ phát hiện nguyên nhân gây ra hiện tượng và đưa ra liệu trình điều trị hiệu quả.
Thứ năm, siêu ấm giúp xác định vị trí thai nhi khi sinh, ngôi thai thuận hay ngược để bác sĩ có thể đưa ra phương pháp sinh phù hợp, hạn chế tình trạng xấu xảy ra.
Nhờ những lợi ích của siêu âm đã giúp các thai phụ và thai nhi phát triển an toàn trong điều kiện có thể kiểm soát được và có thể điều trị khi xảy ra những tình huống xấu.
III. 3 mốc siêu âm quan trọng
Trong quá trình mang thai, thai phụ luôn được bác sĩ khuyến cáo nên đi khám thai định kỳ và theo dõi chế độ ăn, sinh hoạt phù hợp để bảo vệ sức khỏe cho thai phụ và thai nhi. Vì vậy, bác sĩ đã khuyến cáo là có 3 mốc siêu âm quan trọng mà thai phụ cần thực hiện:
- Từ 11 tuần đến 13 tuần 6 ngày
- Từ 18 tuần đến 22 tuần
- Từ 30 tuần đến 32 tuần
Từ 11 tuần đến 13 tuần 6 tháng
Với mỗi một mốc thời gian quan trọng, bác sĩ sẽ xác định được những đặc điểm cần thiết trong suốt quá trình mang thai. Đối với khoảng thời gian từ 11 tuần đến 13 tuần 6 tháng là thời gian siêu âm giúp tầm soát dị tật thai nhi. Đây là mốc quan trọng đầu tiên để biết được thai nhi có dị tật gì hay không
- Siêu âm sàng lọc nhiễm sắc thể có điểm gì bất thường hay không
- Xác định tuổi thai và dự kiến sinh theo chiều dài đầu mông [là thời điểm đánh giá theo siêu âm chính xác nhất]
- Sàng lọc nguy cơ nhiễm sắc thể bất thường
- Xác định số lượng thai và số lượng bánh nhau, số lượng buồng ối nếu thai của bạn là đa thai.
- Quan sát sớm các cấu trúc giải phẫu của thai như tay, chân, thành bụng, tim, hộp sọ, bánh rau... để phát hiện các bất thường lớn của thai
- Đánh giá độ mờ da gáy theo tiêu chuẩn FMF để có thể phát hiện sớm dị tật ống thần kinh.
- Sàng lọc nguy cơ tiền sản giật.
Độ mờ da gáy là chỉ số quan trọng
Từ 18 tuần đến 22 tuần
Đây là khoảng thời gian phát hiện những điểm bất thường của cấu trúc thai. 18 tuần để đánh giá chi tiết cấu trúc thai và 22 tuần là thời điểm đánh giá tốt nhất
- Giúp quan sát gương mặt của thai nhi; nhờ vậy xác định nhanh chóng bé có bị dị tật gì ở mặt không, chẳng hạn như hở hàm ếch, sứt môi,…
- Quan sát hình thái, cấu trúc của hộp sọ; đồng thời kiểm tra xem tứ chi có đầy đủ hay không, có bị thừa hoặc thiếu ngón chân, ngón tay nào không,…
- Bác sĩ sẽ quan sát một số cơ quan, bộ phận quan trọng của thai nhi như tim thai, hệ thống động tĩnh mạch, thành bụng, dạ dày, hệ xương, thận,…
- Siêu âm thai nhi ở tuần thứ 18 - 22 giúp đánh giá tình trạng dây rốn, bánh nhau, nước ối.
Hình ảnh khảo sát siêu âm tim thai và siêu âm 4D
Từ 30 tuần đến 32 tuần
Giai đoạn này giúp bác sĩ đánh giá thai nhi có tăng triển và phát triển bình thường hay không. Bên cạnh đó, bác sĩ có thể chẩn đoán thời gian sinh cho thai để gia đình và thai phụ có thể chuẩn bị sẵn sàng cho sự ra đời của em bé cũng như cảnh báo những trường hợp nguy hiểm xảy ra trong quá trình sinh.
- Siêu âm khi thai đạt 30 - 32 tuần tuổi giúp đánh giá khả năng tuần hoàn của con.
- Phát hiện kịp thời những dị tật thai nhi xuất hiện trong giai đoạn muộn, có thể kể đến như dị tật ở não, tim.
- Quan sát ngôi thai, kiểm tra xem thai nhi có gặp phải hiện tượng dây rốn quấn cổ hay không.
Ngôi thai sẽ thuận dần khi bước tới tuần thai thứ 32
MEDLATEC là cơ sở y tế đã đồng hành cùng nhiều thai phụ trong suốt quá trình mang thai và sinh con. Vì vậy, chúng tôi luôn tự hào về những gì đã làm được để giúp các thai phụ siêu âm và phát hiện những điểm bất thường. Trên đây là 3 mốc siêu âm quan trọng mà MEDLATEC muốn cung cấp cho các thai phụ giúp thi phụ thêm hiểu biết và sự cần thiết khi siêu âm thai trong những mốc quan trọng. Nếu có bất cứ thắc mắc gì, hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline: 1900 56 56 56 để được tư vấn và đặt lịch khám nhé!
Để được tư vấn trực tiếp bởi các chuyên gia, bác sĩ giàu kinh nghiệm cũng như tình trạng bệnh lý của mình, Quý khách hàng có thể đến trực tiếp các cơ sở hoặc liên hệ qua các hình thức dưới đây để được hỗ trợ: