Vi khuẩn Gram dương là vi khuẩn cho kết quả dương tính trong thử nghiệm nhuộm Gram, phương pháp truyền thống được sử dụng để nhanh chóng phân loại vi khuẩn thành hai loại rộng theo cấu trúc thành tế bào của chúng.
Vi khuẩn Gram dương sẽ giữ lại màu tím tinh thể được sử dụng trong thử nghiệm, vì vậy, khi nhìn qua kính hiển vi sau đó thì chúng sẽ có màu tím. Điều này là do lớp peptidoglycan dày trong thành tế bào vi khuẩn giữ lại màu nhuộm sau khi màu bị rửa sạch khỏi phần còn lại của mẫu, trong giai đoạn khử màu của thử nghiệm.
Vi khuẩn Gram âm không thể giữ lại màu nhuộm tím sau bước khử màu; cồn được sử dụng trong giai đoạn này làm phân hủy màng ngoài của tế bào Gram âm, làm cho thành tế bào xốp hơn và không có khả năng giữ lại màu tím tinh thể. Lớp peptidoglycan của chúng mỏng hơn và kẹp giữa màng tế bào bên trong và màng ngoài của vi khuẩn, làm cho chúng sẽ có màu của phản chất nhuộm [safranin hoặc fuchsine] nên khi nhìn qua kính sẽ có màu đỏ hoặc hồng.
Mặc dù lớp peptidoglycan dày hơn, vi khuẩn Gram dương lại mẫn cảm với kháng sinh hơn Gram âm, do thiếu lớp màng ngoài.
Đặc điểm[sửa | sửa mã nguồn]
Nhìn chung, các đặc điểm sau đây sẽ có mặt trong vi khuẩn Gram dương:
- Màng lipid bao lấy tế bào chất
- Lớp peptidoglycan dày
- Có sự có mặt của axit teichoic và lipoid, hình thành các axit lipoteichoic, đây là nhân tố chelate, và cũng cần cho một số loại bám dính nhất định.
- Chuỗi peptidoglycan được liên kết chéo với nhau tạo thành các thành tế bào vững chắc, điều này có được nhờ enzyme vi khuẩn là DD-transpeptidase.
- Có khoang chu chất nhỏ hơn nhiều so với ở vi khuẩn Gram âm.
Chỉ một số loài có lớp màng nhầy, thường chứa polysaccharide. Ngoài ra, chỉ có một số loài có roi hay tiên mao, và nếu chúng có roi, thì chỉ có hai đĩa gốc để nâng đỡ, trong khi Gram âm có đến bốn đĩa gốc. Cả hai vi khuẩn Gram dương và Gram âm thường có một lớp bề mặt được gọi là lớp S. Trong vi khuẩn Gram dương, lớp S được gắn vào lớp peptidoglycan. Lớp S của vi khuẩn Gram âm lại được gắn trực tiếp vào màng ngoài. Chỉ có vi khuẩn Gram dương mới có axit teichoic trong thành tế bào. Một số trong số đó là các axit lipoteichoic, có thành phần lipid trong màng tế bào để có thể hỗ trợ trong việc neo giữ peptidoglycan.
Vi khuẩn Gram âm là một nhóm các loại vi khuẩn không giữ được Tím tinh thể khi cho phản ứng với hoá chất thử nghiệm theo tiêu chuẩn nhuộm Gram. Tiêu chuẩn này được dùng để phân chia vi khuẩn làm hai loại Gram âm và Gram dương - dựa theo khác biệt của vỏ tế bào.
Trong khi vi khuẩn Gram dương giữ sắc xanh sau khi rửa qua rượu, vi khuẩn gram âm thì không - và hóa sắc đỏ hay hồng. Do vi khuẩn gram dương có vỏ ngoài [màng tế bào] dày hơn nên sau khi nhuộm Xanh Methylene và để trong 1 phút, xanh metylen sẽ ngấm vào sâu trong lớp màng tế bào do đó khi rửa qua rượu vẫn giữ được sắc xanh của xanh metylen. Đây là tiêu chuẩn để so sánh, đánh giá độ dày mỏng lớp vách tế bào của vi khuẩn.
[Tham khảo:
- Phân biệt gram âm và gram dương:
+//moingaymotthuoc.wordpress.com/2016/07/28/phan-biet-vi-khuan-gram-duong-va-vi-khuan-gram-am/
- Cơ chế Vancomycin:
+ //www.dieutri.vn/v/vancomycin + //pharmaxchange.info/…/mechanism-of-action-of-vancom…/ + //www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6440886 + //www.drugbank.ca/drugs/DB00512]
PHƯƠNG PHÁP NHUỘM GRAM GIÚP TA PHÂN BIỆT VI KHUẨN THÀNH 2 NHÓM LỚN:
- Vi khuẩn G+ [gram-positive] bắt màu tím
- Vi khuẩn G- [gram-negative] bắt màu hồng
SỰ KHÁC NHAU GIỮA VÁCH TẾ BÀO G+ VÀ G-
Vách tế bào G+ : rất dày gồm một lớp peptidoglycan và acid teichoic
Peptidoglycan [còn được gọi là murein chiếm 80%-90% thành phần vách tế bào] là loại polime xốp, không tan, khá cứng và bền vững bao quanh tế bào như một mạng lưới. Cấu trúc cơ bản của peptidoglycan gồm 3 thành phần: N-acetylglucosamine [NAG], acid N-acetylmuramic [NAM] và tetrapeptide gồm cả loại L và D acid amine. Ðể tạo thành mạng lưới cứng, tetrapeptide trên mỗi chuỗi peptidoglycan liên kết chéo với tetrapeptide trên chuỗi khác.
Bên trong lớp peptidoglycan là acid teichoic – hợp chất polymer của ribitol-phosphate và glycerol phosphate – một thành phần đặc trưng của tế bào vi khuẩn G+ vừa liên kết với peptydoglycan vừa liên kết với màng sinh chất. Phần liên kết với peptidoglycan gọi là acid lipoteichoic.Hiện nay đã biết được nhiều kiểu peptidoglycan ở các loài khác nhau gọi là cầu trung gian.
Vách tế bào G-: có cấu trúc phức tạp gồm 2 lớp màng ngoài và peptidoglycan mỏng
Trong cùng là một lớp peptidoglycan mỏng, cách một lớp không gian chu chất và tới lớp màng ngoài [outer membrane]