Chuột rút là tình trạng co thắt cơ không tự chủ do tích tụ axit. Chúng thường kéo dài từ 30 đến 60 giây. Hơn một nửa số phụ nữ mang thai bị chuột rút ở chân. Một số phụ nữ cũng bị chuột rút ở mông và đùi. Những cơn co thắt cơ này thường xảy ra vào ban đêm, đặc biệt là trong tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba. Chuột rút gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống của phụ nữ mang thai, vì chúng có thể làm gián đoạn giấc ngủ, gây đau đớn, khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.
1. Nguyên nhân nào gây ra chuột rút khi mang thai?
Mặc dù không rõ chính xác nguyên nhân gây ra những cơn co thắt cơ này, nhưng chuột rút ở chân có thể do tăng cân khi mang thai và những thay đổi trong hệ tuần hoàn của bạn. Áp lực từ em bé đang lớn có thể chèn ép các dây thần kinh và mạch máu đi đến chân của bạn.
- Trọng lượng tử cung tăng lên, gây áp lực lớn hơn lên các dây thần kinh và mạch máu ở bụng.
- Mệt mỏi.
- Mất cân bằng khoáng chất trong máu hoặc thiếu vitamin [ví dụ: thiếu canxi, phốt pho, vitamin D hoặc vitamin E].
- Mất nước.
- Tập thể dục quá ít hoặc quá nhiều.
- Lưu thông máu kém do tăng lượng máu và áp lực của tử cung lên các mạch máu.
- Căng cơ ở ngón chân.
Có nhiều nguyên nhân gây chuột rút ở phụ nữ mang thai.
2. Một số biện pháp giảm đau tức thời khi bị chuột rút
Nếu bạn bị chuột rút ở chân, có một số điều bạn có thể làm để giảm bớt sự khó chịu:- Mở rộng chân của bạn.
- Kéo căng cơ bắp chân của bạn bằng cách gập bàn chân lên để tránh các ngón chân hướng vào nhau.
- Bạn cũng có thể thử đứng lên, đảm bảo giữ chân bằng phẳng hoặc đứng trên bề mặt lạnh. Xoa bóp và chườm nóng vùng cơ bị đau.
- Tắm vòi sen hoặc bồn tắm nước nóng.
- Đi bộ xung quanh hoặc nâng cao chân của bạn để ngăn chuột rút quay trở lại.
Nếu bạn bị chuột rút nặng, bắp chân của bạn có thể bị mềm vào sáng hôm sau. Nếu cơn đau kéo dài trong vài giờ, chườm nóng có thể hữu ích, đặc biệt là trước khi tập thể dục. Cơn đau sẽ giảm dần theo thời gian, giống như cơn đau cơ do tập luyện nặng.
3. Phương pháp phòng ngừa chuột rút khi mang thai
Mặc dù nguyên nhân chính xác của chuột rút ở chân khi mang thai không rõ ràng, nhưng bạn có thể thực hiện các bước để ngăn ngừa chúng.
Phụ nữ mang thai nên ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, nhất là các chất khoáng như canxi, magie,...
Dưới đây là một số mẹo giúp bạn ngăn ngừa chuột rút:
- Duy trì một chế độ ăn uống cân bằng. Ví dụ, ăn thực phẩm giàu canxi [sữa, pho mát, sữa chua] và magiê [các loại đậu, các loại hạt, rau bina, củ cải Thụy Sĩ, hạt giống, sô cô la đen]. Tăng canxi và magiê trong chế độ ăn uống của bạn bằng cách ăn thực phẩm như ngũ cốc nguyên hạt, đậu, trái cây khô, quả hạch và hạt. Cân nhắc sử dụng thực phẩm bổ sung các khoáng chất cần thiết như canxi, kali và magiê.
- Uống nhiều nước để giữ đủ nước [tức là 1,5–2 lít mỗi ngày]. Tăng lượng chất lỏng tiêu thụ mỗi ngày.
- Nghỉ ngơi bất cứ khi nào bạn có cơ hội và không làm việc gắng sức.
- Đi giày có gót bằng.
- Mang vớ nén để cải thiện lưu thông.
- Đặt bàn chân và chân của bạn ở vị trí cao vài lần trong ngày.
- Tập thể dục mỗi ngày, chẳng hạn như đi bộ, bơi lội, tập yoga...
Bổ sung nhiệt: Có thể áp dụng nhiệt lên vùng cơ bị chuột rút của bạn bằng cách sử dụng miếng đệm làm nóng, túi vải đun nóng bằng lò vi sóng hoặc một số miếng đệm làm nóng kích hoạt bằng không khí không kê đơn.
Xoa bóp: Đây thường là phương pháp được sử dụng nhiều nhất để giảm bớt chuột rút và giảm cơn đau liên quan đến nó. Xoa bóp cơ bị chuột rút và đôi khi xoa bóp các cơ lân cận giúp loại bỏ chuột rút.
- Thực hiện một trong các động tác kéo giãn bắp chân sau đây trước khi đi ngủ:- Ngồi vắt chéo chân. Nâng chân phải của bạn, uốn cong đầu gối của bạn một góc 90 độ và kéo các ngón chân về phía bạn đồng thời uốn cong gót chân về phía trước. Lặp lại với chân trái.- Đứng quay mặt vào tường. Đặt hai tay lên tường và đặt chân phải sau chân trái. Nhẹ nhàng uốn cong chân trái của bạn về phía trước, giữ cho chân phải của bạn mở rộng và gót chân phải của bạn trên sàn. Giữ tư thế này trong khoảng 30 giây. Lặp lại với chân trái sau chân phải.- Thực hiện một vài lần lặp lại các bài tập này.
- Chườm nóng bắp chân hoặc tắm nước ấm trước khi đi ngủ.
Bà bầu cần vận động nhẹ nhàng thường xuyên để lưu thông khí huyết, giảm nguy cơ chuột rút.
4. Khi nào bạn nên gặp bác sĩ?
Trong một số trường hợp hiếm hoi, huyết khối có thể xảy ra nếu cục máu đông hình thành trong các tĩnh mạch sâu của chân. Tình trạng này cần được điều trị kịp thời. Bạn nên đến gặp chuyên gia chăm sóc sức khỏe càng sớm càng tốt trong những trường hợp sau:
- Bạn bị đau chân dữ dội mà không phải là chuột rút.
- Chân hoặc bàn chân của bạn bị sưng.
- Da của bạn chuyển sang rất nhợt nhạt hoặc hơi xanh.
Bạn cũng nên đến gặp bác sĩ nếu tình trạng đau chân kéo dài, nếu bạn nhận thấy bất kỳ vết đỏ hoặc sưng nào hoặc nếu bạn cảm thấy tê ở chân.
Nếu tình trạng chuột rút cơ bắp của bạn vẫn thường xuyên và không đáp ứng với phương pháp điều trị trên, bạn nên liên hệ với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của mình. Có thể bạn đang gặp một tình trạng bệnh riêng biệt cần được chăm sóc y tế khác nhau.
Bổ sung khoáng chất có hiệu quả không?
Một số chuyên gia chăm sóc sức khỏe khuyên bạn nên bổ sung magiê, canxi, vitamin B hoặc vitamin C, vitamin tổng hợp trước khi sinh vì chúng chứa các khoáng chất và vitamin mà phụ nữ mang thai cần cho một thai kỳ khỏe mạnh. Tuy nhiên, chỉ bổ sung các vitamin khi có tư vấn của bác sĩ.
Xem thêm video đang được quan tâm
13 triệu chứng COVID-19 ở người nhiễm biến thể Omicron.
Thiên Châu
Bà bầu bị chuột rút là triệu chứng phổ biến trong thời kỳ mang thai. Chuột rút không những khiến bà bầu mệt mỏi khó chịu mà còn ảnh hưởng tới giấc ngủ, tới sức khỏe của cả mẹ và bé. Thế nhưng, có rất nhiều biện pháp giảm chuột rút hiệu quả mà bà bầu vẫn chưa hay biết.
Chuột rút là một triệu chứng liên quan đến bệnh lý về cơ, có thể gặp ở người bình thường, còn ở phụ nữ mang thai, nguy cơ chuột rút tăng lên nhiều lần. Chuột rút ở bà bầu có thể do nhiều nguyên nhân, dưới đây là một số nguyên nhân chính:
- Trọng lượng cơ thể tăng lên làm tăng áp lực đến các cơ ở chân gây nên hiện tượng chuột rút. Các bác sĩ đã chứng minh nguy cơ bà bầu bị chuột rút tăng lên vào ban đêm, mùa lạnh và đặc biệt vào giai đoạn cuối thai kì.
- Trong giai đoạn đầu thai kì, bà bầu hay bị mệt mỏi, ốm nghén, buồn nôn và nôn khiến cơ thể bị thiếu dinh dưỡng, thiếu các nguyên tố vi lượng cần thiết, mất nước,… gây nên chuột rút.
- Khi bé lớn dần lên, cơ trơn tử cung của mẹ phải giãn rộng ra do đó mà các cơ, dây chằng xung quanh tử cung bị kéo căng sinh ra các cơn co rút ở vùng bụng,…
- Trong thời kỳ mang thai, bà bầu rất dễ bị thiếu hụt canxi. Đặc biệt trong những thai kì cuối thai kỳ, nhu cầu canxi của cơ thể mẹ tăng cao cho sự phát triển của bé. Nếu không được bổ sung đầy đủ, canxi từ trong các cơ quan trong cơ thể có thể bị rút ra để dành cho bé. Do thiếu canxi nên các cơ bắp của mẹ thường xuyên đau nhức.
Để ngăn chặn chuột rút, bà bầu nên áp dụng các bí kíp dưới đây. Rất đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả các mẹ nhé.
Bà bầu nên bổ sung thực phẩm giàu canxi trong thực đơn hàng ngày như: sữa, các loại hải sản [ngao, sò, tôm cua…], nấm hương, rau cải chíp, rau chân vịt…
Dù chế độ ăn giàu canxi nhưng cơ thể mẹ vẫn không đủ đáp ứng nhu cầu canxi cho bé phát triển. Chính vì thế, bà bầu nên sử dụng thêm các thực phẩm bổ sung có chứa canxi để đảm bảo bé phát triển hoàn toàn bình thường.
Bà bầu cực kỳ lưu ý không nên ngồi hoặc đứng một chỗ quá lâu vì như thế sẽ khiến bà bầu tăng nguy cơ chuột rút. Thay vào đó, bà bầu nên vận động nhẹ nhàng 10 – 20 phút giữa giờ làm việc, đi dạo quanh nhà vào sáng sớm và buổi tối. Luyện tập không chỉ giúp bà bầu thư giãn, thoải mái, giảm căng thẳng, đau đầu mà còn giúp cải thiện tình trạng chuột rút rõ rệt.
Mang vác đồ quá nặng, đặc biệt vào những tháng cuối khi trọng lượng cơ thể tăng lên sẽ làm tăng áp lực xuống đôi chân. Và đó là lý do khiến bà bầu rất dễ bị chuột rút. Vì thế, bà bầu nên tránh làm những việc quá sức hay công việc nặng nhọc bởi vì chuột rút khi đang làm việc có thể dẫn đến những nguy hiểm không thể lường trước được.
Tham khảo: Bà bầu bị đau lưng phải làm sao?
Sau cả ngày làm việc, bà bầu hãy dành thời gian thư giãn cho bản thân, đôi khi chỉ là 20 phút mát – xa cho đôi chân cũng làm cơ thể nhẹ nhàng hơn rất nhiều. Còn gì tuyệt vời hơn nếu việc này được ông xã đảm nhận. Mát-xa từ đùi đến bắp chân, rồi đến mắt cá chân, ngón chân không những giúp máu lưu thông tốt hơn mà còn giúp bà bầu giảm chuột rút ở chân hiệu quả.
Để một chiếc ghế nhỏ dưới chân khi làm việc cũng như kê chân lên gối khi ngủ cũng là giải pháp rất tốt cho bà bầu bị chuột rút. Kê chân giúp máu lưu thông tốt hơn, không những giảm phù mà còn giảm được cả chuột rút.
Bà bầu bị chuột rút hoàn toàn có thể yên tâm về hiệu quả của các bí kíp này. Tuy nhiên, bà bầu cũng cần lưu ý những thay đổi của bản thân như chuột rút kèm theo các dấu hiệu khác như đau bụng dữ dội hoặc chảy máu âm đạo…Khi đó, bà bầu cần đến cơ sở khám chữa bệnh để được tư vấn và điều trị.
Tham khảo: Bà bầu bị sốt có phải dấu hiệu nguy hiểm không?
Hy vọng bài viết này đã giải đáp được những thắc mắc liên quan đến chuột rút và đau chân trong thai kỳ của bạn, đồng thời có thể giúp bạn tận hưởng một thai kỳ hạnh phúc và an toàn hơn! Để bài viết thêm phần hữu ích hơn, hãy chia sẻ kinh nghiệm và quan điểm của bạn về vấn đề này trong phần bình luận phía dưới bài viết nhé!