Ma túy là một hiểm họa đối với bất kỳ quốc gia, dân tộc nào. Từ những loại ma túy phổ biến ban đầu như heroin, cần sa… ngày nay, những loại ma túy tổng hợp xuất hiện ngày càng nhiều và gây ra tác hạiMa túy là một hiểm họa đối với bất kỳ quốc gia, dân tộc nào. Từ những loại ma túy phổ biến ban đầu như heroin, cần sa… ngày nay, những loại ma túy tổng hợp xuất hiện ngày càng nhiều và gây ra tác hại to lớn đối với sức khỏe, tinh thần, thể chất và cuộc sống của người sử dụng chúng. to lớn đối với sức khỏe, tinh thần, thể chất và cuộc sống của người sử dụng chúng.
Nhận thức chung về ma tuý
Ma túy là những chất có tính gây nghiện, có nguồn gốc tự nhiên hoặc nhân tạo. Khi đưa vào cơ thể người dưới bất kỳ hình thức nào, ma túy làm thay đổi tâm trạng, ý thức và hành vi của người sử dụng nó. Nếu lạm dụng ma túy con người sẽ lệ thuộc vào nó, khi đó gây tổn thương, nguy hại cho người sử ụng và cộng đồng.
Nghiện ma túy là khi một người bị lệ thuộc vào ma túy cả về mặt thể chất lẫn tinh thần. Khi đã nghiện thì luôn có biểu hiện bức xúc về tâm lý, muốn sử dụng lại chất ma túy.
Khi cơ thể bị lệ thuộc vào ma túy, thì ma túy sẽ điều khiển toàn bộ suy nghĩ, tình cảm và hành động của người nghiện. Khi ngừng sử dụng người nghiện sẽ cảm thấy thèm nhớ ma túy, đau đầu vật vã, khó chịu.
Sau một thời gian nghiện, cơ thể đòi hỏi liều lượng ma túy tăng dần lên. Khi đã nghiện thì tìm kiếm và sử dụng ma túy để thoát khỏi cơn vật vã là vấn đề mà người nghiện ma túy quan tâm nhất, hơn cả gia đình, bạn bè, học hành, công việc và sức khỏe. Họ không còn khả năng kiểm soát bản thân đối với việc sử dụng ma túy.
Theo Nghị định 73/2018/NĐ-CP ngày 15/5/2018 quy định hiện có 515 loại ma tuý và 44 tiền chất dùng để sản xuất ma tuý, chia làm 4 nhóm sau:
Nhóm các chất ma tuý an thần: Thuốc phiện, Morphine, Heroine, Các chất ma tuý tổng hợp toàn phần trong nhóm có thể thay thế Morphine, Heroine và các opiat khác [methadon, pethidine, phenazocine, diazepam, dolagan...]
Nhóm các chất ma tuý gây kích thích: Methamphetamin, ecstacy, amphetamin.
Nhóm các chất ma tuý gây ảo giác: Cần sa và các sản phẩm của nó: thảo mộc cần sa, nhựa cần tinh dầu cần sa lysergide [LSD]
Các chất ma tuý có thuộc tính gây nghiện: Các loại thuốc tân dược có thành phần là chất gây nghiện: thuốc giảm đau, thuốc an thần, một số loại thuốc ho,thuốc cảm cúm,…
Một số loại ma tuý thường gặp
Cần sa
Cần sa là loại ma túy được chế từ hoa và lá khô của cây cần sa tên latin là Cannabis Sativa. Loại ma túy này còn được biết đến với những tên khác như "cỏ", bồ đà, tài mà, vv… Cần sa nhìn giống như thảo cỏ, lá chè khô và có thể còn hạt hoặc còn các cành nhỏ.
Cần sa có thể màu xám, xanh lá cây hoặc mầu nâu. Cần sa thường được lăn bằng tay thành thuốc cuốn để hút, hoặc được hút bằng ống điếu. Một số người còn trộn cần sa với thức ăn như bánh ngọt hoặc bánh qui để ăn. Cần sa cũng có thể được trộn lẫn để hút cùng thuốc lá.
Trong cần sa có chất THC là yếu tố làm cho người sử dụng "phê", nghĩa là làm biến đổi tâm trạng của người sử dụng, khiến họ có cảm giác khác biệt. Một số thành phần của cây chứa hàm lượng THC cao hơn. Ví dụ, hoa và nhụy chứa nhiều THC hơn so với thân và lá. Người sử dụng cần sa trong một thời gian sẽ dẫn đến tình trạng lệ thuộc cần sa, nghĩa là cần sa luôn xuất hiện trong suy nghĩ, tình cảm của họ. Người lệ thuộc sẽ luôn tìm cần sa để sử dụng.
Khi hút cần sa, THC nhanh chóng qua phổi vào máu. Sau đó nó sẽ theo đường máu đi lên não và gây cảm giác "phê". Cảm giác này diễn ra sau vài phút và có thể kéo dài đến 5 giờ đồng hồ. Khi cần sa được trộn vào thức ăn, chất THC được hấp thu chậm hơn vào máu, qua dạ dày và ruột. Do đó, có thể mất đến một giờ để đạt được cảm giác "phê" và cảm giác này có thể kéo dài đến 12 giờ. Chất THC được hấp thu rất nhanh vào mô mỡ trong cơ thể, sau đó mới từ từ giải phóng vào máu. Có thể mất đến 1 tháng để đào thải hết một liều THC ra khỏi cơ thể.
Tác động của cần sa: Tác động của cần sa đối với người sử dụng phụ thuộc vào: Liều dùng bao nhiêu. Độ mạnh và tinh chất THC trong cần sa. Cách sử dụng [hút, hút tẩu, ăn]. Chiều cao, cân nặng của người sử dụng. Tâm trạng khi sử dụng. Trải nghiệm sử dụng cần sa. Chỉ sử dụng riêng cần sa, hay sử dụng đồng thời với các loại ma túy khác.Sử dụng một mình hay với người khác, tại nhà hay tại nơi tiệc tùng.
Khi dùng liều nhỏ: Với liều dùng nhỏ, ảnh hưởng của cần sa có thể kéo dài trong vòng 5 giờ đồng hồ và người sử dụng có thể: Cảm thấy khỏe khoắn và sảng khoái một cách lạ thường. Có những hành động khác thường. Giữ thăng bằng và kiểm soát cơ thể kém. Cười nói nhiều hơn. Khó tập trung. Cảm giác đói. Nhịp tim nhanh hơn. Mắt ngầu đỏ. Chỉ tập trung vào một việc nhất định và thờ ơ với mọi việc khác. Những ảnh hưởng này thường làm cho người sử dụng cảm thấy mọi thứ đều chậm chạp và có cảm giác buồn ngủ.
Khi dùng liều lớn: Liều dùng lớn sẽ làm cho người sử dụng: Lẫn lộn, Bồn chồn, Phấn chấn, Nghe hoặc nhìn thấy những sự việc không có thực [ảo giác], Lo lắng, sợ hãi, Cảm thấy xa rời hoặc tách biệt khỏi thực tại
Cần sa còn có thể gây nên các vấn đề: Khó nhớ các sự việc; Suy nghĩ không mạch lạc; Khó phối hợp động tác, giữ thăng bằng; Ảnh hưởng tới khả năng lái xe, hay vận hành máy móc; Những biểu hiện này thường biến mất khi tác dụng của cần sa không còn.
Hậu quả lâu dài: Nếu sử dụng cần sa thường xuyên và trong một thời gian dài, người sử dụng sẽ gặp phải những vấn đề sức khỏe sau: Tăng nguy cơ mắc viêm phế quản, ung thư phổi và các bệnh lí khác về đường hô hấp. Giảm động cơ làm việc; Giảm khả năng tập trung, trí nhớ và khả năng học hỏi những điều mới; Giảm ham muốn tình dục; Giảm lượng tinh trùng ở nam giới; Rối loạn chu kỳ kinh nguyệt ở nữ giới; Một số người còn gặp phải các ảnh hưởng về tâm lí, đặc biệt ở những người đã có tiền sử bệnh tâm thần phân liệt. Tuy nhiên, cho đến nay chưa có trường hợp nào được báo cáo là tử vong do sử dụng cần sa.
Sử dụng cần sa với các loại chất gây nghiện khác: Sử dụng pha trộn giữa cần sa, rượu và các loại ma túy khác là một việc nguy hiểm vì nó sẽ làm cho tác động của cần sa mạnh hơn. Chưa có bằng chứng cho thấy sử dụng cần sa dẫn đến việc sử dụng các loại ma túy khác.
Cần sa và phụ nữ mang thai: Không nên sử dụng bất cứ loại ma túy nào trong quá trình mang thai. Chất THC trong cần sa truyền từ mẹ sang con qua nhau thai. Đã có bằng chứng cho thấy nếu phụ nữ hút cần sa sẽ sinh con nhẹ cân. Một vài nghiên cứu khác cũng cho kết quả trẻ sinh ra từ mẹ có hút cần sa có vấn đề khó ngủ.
Sử dụng cần sa và luật pháp: Ở Việt Nam, cũng như nhiều loại ma túy khác, việc sản xuất, buôn bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng và tổ chức cho người khác sử dụng cần sa là hành vi vi phạm pháp luật. Nếu bị phát hiện, người vi phạm có thể bị bắt giữ và xử lí theo pháp luật hiện hành. Sử dụng cần sa và điều khiển phương tiện giao thong. Sử dụng cần sa sẽ làm cho người sử dụng khó điều khiển an toàn các phương tiện giao thông như xe máy, ô tô, đặc biệt khi cần sa được sử dụng kèm với rượu. Có thể xác định một người có sử dụng cần sa hay không bằng xét nghiệm máu hoặc nước tiểu. Kiểm tra nồng độ trong hơi thở không thể xác định được người đó có sử dụng cần sa hay không.
Thuốc phiện [Anh túc ]
Cây thuốc phiện [cây Anh túc] là loại cây thân cỏ, thân thẳng đứng, cao từ 1 - 1,5m, mọc ở nơi khí hậu mát, thích hợp với đất sét vôi. Nó có từ 8 - 12 nhánh phụ, mỗi nhánh có 1 bông hoa nhiều màu sắc, từ hoa sinh ra quả. Nhựa từ quả gọi là thuốc phiện sống.
Nhựa thuốn phiện thường dùng để hút. Lúc đầu hút vào thấy có sự khoái lạc, tạo cảm giác hưng phấn, làm giảm đau nhức, mệt mỏi. Nhưng càng hút thì càng ngày càng phải tăng liều mới đạt được cảm giác như lần trước. Dần dần người hút bị suy sụp, mất hết nghị lực, ý chí và cả cảm giác không còn. Hơn thế, ở người sử dụng ma tuý hút thuốc phiện còn xuất hiện các biến chứng như: viêm dạ dày, viêm ruột mãn tính, táo bón dai dẳng, phát ban ngoài da, tiểu tiện ra abumin, thường hay bị sưng phổi, mạch đập chậm và không đều. Nguy hiểm hơn là khi không có thuốc, người sử dụng ma tuý phải nạo xái trong ống thuốc ra để hút, hút xái độc hơn vì nó có khoảng 80 - 90% chất morphin.
Mooc phin [Morphin]
Là chất được dùng làm chất giảm đau và nguyên liệu bán tổng hợp để sản xuất thuốc trị ho, giảm đau, ỉa chảy... trong y học. Morphin có tác dụng chọn lọc và trực tiếp tới tế bào thần kinh trung ương, nhất là vỏ não làm cho thần kinh trung ương bị ức chế [như trung tâm đau, trung tâm hô hấp, trung tam gây ho] và mốt số trung tâm bị kích thích gây nôn, co đồng tử, chậm nhịp tim...
Với liều điều trị Morphin làm tăng trí tưởng tượng, mất buồn rầu, mất sợ hãi, tạo trạng thái lạc quan, nhìn màu sác thấy đẹp, nghe tiếng động thấy dễ chịu, mất cảm giác đói. Liều cao Morphin làm hạ huyết áp, làm giảm dịch tiết, lại ra mồ hôi nhiều.
Phụ nữ có thai dùng Morphin rất nguy hiểm, gây tác hại lâu dài đến sự trưởng thành của trẻ như đẻ non, suy dinh dưỡng, rối loạn hành vi, nôn, mất ngủ, đi lỏng... Morphin rất nguy hiểm với trẻ em dưới 5 tuổi. Nó có thể dẫn đến trẻ bị gù, vẹo, thương tổn đầu sọ, hen phế quản, bệnh và thận mãn tính...
Người sử dụng Morphin có mắt bị phù, móng tay và môi thâm tím; bị rối loạn tâm lý, nói không thật, lười biếng, ít chú ý đến vệ sinh thân thể, thường hay ngáp vặt, co đồng tử, thiếu máu, chán ăn nên sút cân, mất ngủ, già trước tuổi, nôn, vã mồ hôi, chảy nước mắt, đau thắt ngực, trầm cảm, thầm kinh bị kích thích. Sau khi tiêm vào cơ thể khoảng 24 giờ thì 85 - 90% lượng Mor phin được thải ra từ cơ thể theo nước tiểu.
[còn nữa]
BBT tổng hợp