[PLO]- Từ ghép và từ láy có lẽ là khái niệm từ không thể thiếu khi học Tiếng Việt.
Trong quy tắc tiếng Việt có cách phân biệt từ ghép và từ láy riêng. Khái niệm về từ ghép được xem là kiến thức cơ bản để tìm hiểu về ngữ nghĩa của từ.
Vậy, làm thế nào để phân biệt được từ ghép và từ láy và khái niệm từ ghép là gì, từ láy là gì? Tham khảo những kiến thức tiếng Việt dưới đây nhé!
Từ ghép là gì?
Từ ghép là các từ có cấu trúc bằng phương pháp ghép 2 từ hoặc hơn hai từ lại với nhau. Các từ đó có quan hệ về nghĩa với nhau và trong từng ngữ cảnh có thể căn cứ vào quan hệ giữa các thành tố trong từ mà phân loại được từ ghép.
Từ ghép có từ ghép chính phụ và từ ghép đẳng lập.
Công dụng của từ ghép
Từ ghép được biết là thành phần của cấu trúc câu. Nó có công dụng giúp định nghĩa các từ trong văn nói và văn viết, giúp người nghe người đọc hiểu nghĩa của từ, khiến câu văn trở nên logic hơn về cả yếu tố nội dung và hình thức.
Phân biệt các loại từ ghép
| |
| Phân loại từ ghép thành 4 loại chính |
Từ ghép có các loại chính đó là:
Từ ghép chính phụ
Từ ghép chính phụ là từ có tiếng chính và tiếng phụ, từ phụ bổ nghĩa cho từ chính, tiếng đứng trước là tiếng chính, thể hiện ý chính và tiếng đứng sau là tiếng phụ, bổ trợ cho tiếng chính. Từ ghép chính phụ có ngữ nghĩa hạn chế. Ví dụ hoa hồng, hiền hoà, toả hương.
Từ ghép đẳng lập
Từ ghép đẳng lập là từ có hai từ cấu trúc, có ý nghĩa và vị trí ngang nhau, không phân biệt chính phụ.
Từ ghép tổng hợp
Từ ghép tổng hợp là từ cấu trúc thành mang nghĩa tổng quát hơn các từ cấu thành nó. Ví dụ như phương tiện, võ thuật,...
Từ ghép phân loại
Từ ghép phân loại là từ có cấu trúc thành một nghĩa nhất định, sự vật, hành vi đơn cử nào đó.
Từ láy là gì?
Từ láy là từ được tạo thành bằng phương pháp tái diễn - điệp lại 1 phần phụ âm, hoặc điệp lại cả nguyên âm hay hàng loạt tiếng bắt đầu. Ví dụ như: lung linh, thoang thoảng, ngào ngạt,... Từ láy không phải là từ chỉ sự vật, hiện tượng.
Cách phân biệt từ ghép và từ láy nhanh
Để phân biệt được từ ghép và từ láy, có thể thực hiện theo những phương pháp sau:
Đảo lộn các tiếng
Việc đơn giản nhất chính là đảo lộn các tiếng với nhau nếu như từ đó có thể đảo lộn lại mà vẫn có nghĩa thì đó là từ ghép. Và ngược lại là từ láy. Ví dụ loè loẹt là từ láy vì đảo ngược từ, nó trở thành từ không nghĩa.
Xem tiếng tạo thành có là tiếng Hán Việt không
Từ láy âm có 1 trong 2 âm tiết là từ Hán Việt thì chính là từ ghép. Ví dụ từ minh mẫn, cập kê.
Xem xét nghĩa 2 từ tạo thành
Những từ có cả 2 tiếng tạo thành đề có nghĩa, chúng giống nhau về phụ âm đầu hoặc vần thì là từ ghép. Từ có 1 tiếng có nghĩa thì là từ láy âm.
Để có thể phân biệt từ ghép và từ láy có khá nhiều cách tuy nhiên những phương pháp trên đây là phương pháp phân biệt vô cùng đơn giản và dễ thực hiện, đem lại kết quả chính xác.
Hy vọng những chia sẻ kiến thức liên quan đến từ ghép, từ láy, cách phân biệt từ ghép và từ láy trên sẽ hữu ích cho các em. Truy cập Hayhoc.net thường xuyên để biết thêm các kiến thức hữu ích, phục vụ học tập mỗi ngày nhé!
N.K
Từ ghép tổng hợpLà loại từ được ghép từ 2 hoặc nhiều từ đơn nhưng có nghĩa tổng quát, chung cho một danh từ, địa điểm hay hành động cụ thể nào. Ví dụ: Bánh trái là từ ghép tổng hợp nói chung cho nhiều loại bánh hoặc trái
Khi bạn gặp một từ ghép nào chỉ người [ hoặc vật ] nói chung, thì đó là từ ghép có nghĩa tổng hợp. ... * Khi gặp từ ghép nào không chỉ chung, mà lại có nghĩa như phân loại người [ hay vật ] thì đó là từ ghép phân loại. Ví dụ : - Hạt thóc [ hạt ghép với thóc tạo ra nghĩa phân loại so với : hạt ngô, hạt đỗ, hạt kê ... ]
Từ ghép là một phần ngữ pháp quan trọng của chương trình tiếng Việt lớp 4, lớp 6 và lớp 7. Tuy nhiên, vẫn còn khá nhiều bạn học sinh chưa nắm vững về phần từ vựng này cũng như không biết cách phân biệt giữa từ ghép với từ láy, từ ghép thuần Việt với từ ghép Hán Việt. Vì vậy, trong bài viết này, honamphoto.com sẽ cung cấp cho bạn những kiến thức tổng hợp về từ ghép nhé!
Tìm hiểu về từ ghép trong Tiếng Việt
Từ ghép là gì?
Từ ghép là một dạng từ phức, được cấu tạo bằng cách ghép hai hay nhiều từ đơn lại với nhau. Các từ này phải có nghĩa và có quan hệ với nhau về nghĩa.
Ví dụ về 5 từ ghép: khăng khít, mưa gió, hoa hồng, bàn ghế, buôn bán.
Hay ví dụ về các từ ghép chỉ quan hệ thân thuộc: cậu mợ, cha con, vợ chồng, anh em, chú cháu,…
Tác dụng của từ ghép là gì?
Từ ghép là một thành phần quan trọng cấu tạo nên cấu trúc câu. Từ ghép có tác dụng giúp người nói biểu đạt chính xác, rõ ràng thông tin muốn truyền đạt. Người đọc, người nghe là hiểu chính xác nghĩa của từ, của câu mà không cần phải suy nghĩ hay lắp ghép các ý lại với nhau.
Bên cạnh đó, từ ghép giúp câu văn trở nên logic hơn về hình thức và nội dung; giúp câu văn đọc lên nghe mạch lạc và rõ nghĩa hơn.
Tác dụng của từ ghép
Có mấy loại từ ghép?
Từ định nghĩ từ ghép là gì, chúng ta có thể chia từ ghép thành hai loại chính là từ ghép chính phụ và từ ghép đẳng lập. Cụ thể như sau:
Từ ghép chính phụ là gì?
Là từ ghép có tiếng chính và tiếng phụ bổ sung ý nghĩa cho nhau. Trong đó, tiếng chính thường mang ý nghĩa bao quát một sự vật, sự việc hay hiện tượng. Còn tiếng phụ thường đứng sau và có nhiệm vụ là bổ nghĩa cho tiếng chính. Loại từ ghép này có tính chất phân chia rõ ràng về nghĩa.
Ví dụ về từ ghép chính phụ bánh mì. Trong đó, “bánh” là tiếng chính, mang ý nghĩa bao hàm chỉ một món ăn thường được làm bằng bột gạo hoặc bột mì với nhiều hương vị khác nhau như: béo, ngọt, mặn. Còn “mì” là tiếng phụ, bổ sung nghĩa cho tiếng chính để chỉ rõ một loại bánh được làm từ bột mì, có vị ngọt.
Từ đó, ta có thêm các ví dụ về từ ghép chính phụ như: hoa hồng, thịt bò, hoa cúc, hoa lan, bút chì, bà ngoại,…
Từ ghép đẳng lập
Trong từ ghép đẳng lập, hai tiếng cấu tạo có vị trí và vai trò ngang hàng nhau, không phân biệt đâu là tiếng chính, đâu là tiếng phụ. Thông thường, từ ghép đẳng lập thường có ý nghĩa bao hàm và rộng hơn so với từ ghép chính phụ.
Ví dụ 10 từ ghép đẳng lập: hoa quả, sách vở, bàn ghế, ông bà, bạn hữu, xinh đẹp, yêu thương, phong cảnh, cây cỏ, vợ chồng.
Ngoài cách phân loại trên, người ta còn chia từ ghép thành hai loại khác là: từ ghép tổng hợp và từ ghép phân loại. Trong đó, từ ghép tổng hợp là từ được cấu tạo từ hai hay nhiều từ đơn và mang ý nghĩa tổng quát, chỉ chung cho một hành động, một sự vật hay một địa danh cụ thể. Ví dụ như: Sách vở, võ thuật, bánh trái,…
Còn từ ghép phân loại là từ ghép mang ý nghĩa cụ thể, xác định chính xác một hành động, sự việc hay một địa danh nào đó. Ví dụ như: bánh pizza, mỳ thịt bò,…
Xét về bản chất, từ ghép tổng hợp chính là từ ghép đẳng lập còn từ ghép phân loại chính là từ ghép chính phụ. Vì vậy mà khi nhắc đến các loại từ ghép, người ta chỉ quan tâm vào hai loại từ ghép chính là: chính phụ và đẳng lập.
Phân loại từ ghép
So sánh từ ghép thuần Việt và từ ghép Hán Việt
Các thông tin về từ ghép thuần Việt đã được chúng tôi chia sẻ ở trên. Vậy còn từ ghép Hán Việt là gì? Có mấy loại? Chúng có điểm gì khác biệt so với từ ghép thuần Việt. Để hiểu rõ hơn về sự khác nhau giữa từ ghép thuần Việt và Hán Việt, mời các bạn cùng tham khảo bảng so sánh sau:
| Từ ghép thuần Việt | Từ ghép Hán Việt | |
| Giống nhau | – Đều được cấu tạo từ ít nhất là hai tiếng trở lên. Các tiếng phải có nghĩa và có quan hệ với nhau về nghĩa. Bạn đang xem: Từ ghép tổng hợp là gì – Được chia thành hai loại từ ghép chính là: chính phụ và đẳng lập | |
| Khác nhau | Các từ cấu tạo đều là từ thuần Việt | Các từ cấu tạo thường chứa yếu tố Hán Việt |
| Yếu tố chính thường đứng trước, yếu tố phụ đứng sau. | Yếu tố phụ có thể đứng trước hoặc đứng sau yếu tố chính đều được. Xem thêm: Quy Trình Định Khoản Giảm Giá Hàng Bán Là Gì, Phương Pháp, Cách Hạch | |
| Được dùng nhiều trong văn viết và văn nói. | Đa số được dùng trong văn viết, đặc biệt là trong sách cổ. | |
| Ví dụ: Máu mủ, xinh đẹp, bàn ghế,… | Ví dụ: Tư duy, cốt nhục, thổ địa, ái quốc, giang sơn,… |
Phân biệt từ ghép và từ láy
Trong một số trường hợp, từ ghép chuyển hóa sang từ láy âm. Điều này đã gây khó khăn cho các bạn học sinh khi phân biệt hai loại từ này. Tuy nhiên, bạn có thể dễ dàng phân biệt từ láy và từ ghép theo các mẹo sau:
Nếu hai tiếng cấu tạo nên từ phức khi tác riêng ra đều có nghĩa thì đó là từ ghép. Bởi thông thường, từ láy âm chỉ có một tiếng có nghĩa hoặc cả hai tiếng đều không có nghĩa. Hai tiếng trong từ khi đảo trật tự mà vẫn có nghĩa thì đó là từ ghép. Bởi các tiếng trong từ láy khi đảo trật tự từ đều không có nghĩa. Từ có một trong hai tiếng là từ Hán Việt thì đó là từ ghép, cho dù nó có sự lặp lại về âm hay về vần đi chăng nữa.Một số dạng bài tập về từ ghép
Dạng 1: Phân biệt các loại từ ghép.
Ví dụ: Trong các từ ghép sau, đâu là từ ghép chính phụ, đâu là từ ghép đẳng lập: sách vở, bàn ghế, thịt bò, bánh mì, bánh bao, bánh trái.
Trả lời:
Từ ghép chính phụ: bánh mì, bánh bao, thịt bòTừ ghép đẳng lập: sách vở, bàn ghế, bánh trái.Dạng 2: Phân biệt từ láy và từ ghép
Ví dụ: Trong các từ sau, từ nào là từ láy, từ nào là từ ghép: minh mẫn, buôn bán, mê mẩn, mong mỏi, vương vấn, chậm chạp.
Trả lời:
Từ ghép: minh mẫn, buôn bán, mong mỏi, chậm chạp.Từ láy: mê mẩn, vương vấn, chậm chạp.Dạng 3: Phân biệt từ ghép thuần Việt và ghép Hán Việt.
Ví dụ: Trong các từ ghép sau, đâu là từ ghép thuần Việt: giang sơn, sơn hà, minh mẫn, thi nhân, thủ ôn, hữu ích, sách vở, bàn ghế, hoa quả.
Trả lời:
Các từ ghép thuần Việt là: sách vở, bàn ghế, hoa quả.
Các dạng bài tập về từ ghép
Trên đây là toàn bộ kiến thức tổng hợp về từ ghép; hy vọng qua những chia sẻ trên sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về từ ghép là gì và biết cách vận dụng khi làm bài tập. Nếu bạn có thắc mắc hay góp ý về bài viết, hãy để lại comment dưới bài viết cho chúng tôi biết nhé!