Nam giới và phụ nữ bắt đầu hoặc đồng ý hoạt động tình dục vì nhiều lý do, bao gồm chia sẻ sự phấn khích về tình dục và hài lòng thể chất và trải nghiệm tình cảm, tình yêu, sự lãng mạn, hoặc tình thân mật. Tuy nhiên, phụ nữ thường thích ghi nhận tình dục như là động cơ tình cảm
Để trải nghiệm và khuyến khích sự thân mật của cảm xúc
Để tăng cảm giác hạnh phúc
Để xác nhận mong muốn của họ
Để làm hài lòng hoặc xoa dịu bạn tình
Đặc biệt là trong các mối quan hệ đã được thiết lập, phụ nữ thường có ít hoặc cảm giác ban đầu không phải là ham muốn tình dục, nhưng họ tăng ham muốn tình dục [dục vọng] khi kích thích tình dục gây kích thích sự phấn khích và hài lòng [kích động chủ quan] và sung huyết bộ phận sinh dục.[đánh thức sinh lý bộ phận sinh dục] Mong muốn thỏa mãn tình dục, có thể hoặc không bao gồm một hoặc nhiều cơn cực khoái, được xây dựng như hoạt động tình dục và sự thân mật tiếp tục, và một kinh nghiệm bổ ích trọn vẹn về thể chất và cảm xúc và củng cố động cơ ban đầu của người phụ nữ.
Chu kỳ đáp ứng tình dục của phụ nữ bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi sức khoẻ tâm thần và chất lượng mối quan hệ của cô ấy với người bạn đời. Mong muốn ban đầu thường giảm đi theo tuổi nhưng lại tăng lên với bạn tình mới ở bất cứ độ tuổi nào.
Sinh lý học
Phản ứng tình dục bao gồm:
Động lực [bao gồm mong muốn]
Kích động chủ quan
Sung huyết bộ phận sinh dục
Cực khoái
Về trạng thái bình thường
Sinh lý học của phản ứng tình dục nữ là chưa được hiểu đầy đủ nhưng liên quan đến các yếu tố nội tiết và hệ thần kinh trung ương.
Estrogens ảnh hưởng đến phản ứng tình dục. Nó bị nghi ngờ nhưng không chứng minh rằng androgens có liên quan và hành động thông qua các thụ thể androgen và thụ thể estrogen [sau khi chuyển đổi nội bào từ testosterone đến estradiol].
Sau khi mãn kinh, buồng trứng ngừng sản xuất estrogen, trong khi sản xuất androgen buồng trứng thay đổi. Tuy nhiên, tuyến thượng thận sản sinh prohormon ở thượng thận [ví dụ, dehydroepiandrosterone sulfate [DHEAS]] được chuyển đổi thành cả androgens và estrogen trong các tế bào ngoại vi giảm dần từ 30 tuổi của phụ nữ. Sản xuất prohormon của buồng trứng cũng giảm sau khi mãn kinh. Cho dù sự giảm này có bất kỳ vai trò nào trong việc làm giảm ham muốn tình dục, sự quan tâm hoặc kích thích chủ quan là không rõ ràng.
Não sản xuất ra các hormone giới tính [neurosteroid] từ cholesterol, và sản xuất có thể tăng lên sau khi mãn kinh. Những điều như việc tăng lên là phổ biến, việc dễ dàng tạo ra kích thích khi sự sản xuất ngoại vi giảm đi, và việc nó có bị ảnh hưởng bởi việc dùng thêm các hormone ngoại sinh hay không thì vẫn hưa được biết.
Động lực
Động cơ là mong muốn tham gia vào hoạt động tình dục. Có nhiều lý do để muốn hoạt động tình dục, kể cả ham muốn tình dục. Mong muốn có thể được kích hoạt bởi những suy nghĩ, lời nói, điểm, mùi hoặc động chạm. Mong muốn có thể thấy rõ ràng ngay từ đầu hoặc có thể được xây dựng khi người phụ nữ bị kích động.
Sự hưng phấn
Các vùng não liên quan đến nhận thức, cảm xúc, động lực và cấu tạo của bộ phận sinh dục bị xung huyết được kích hoạt. Hoạt động dẫn chuyển thần kinh trên các thụ thể đặc hiệu có liên quan. Dựa trên các hoạt động đã biết của thuốc và trên các nghiên cứu trên động vật, một số chất dẫn truyền thần kinh xuất hiện dưới dạng thiên về tình dục; Chúng bao gồm dopamine, norepinephrine, và melanocortin. Serotonin thường ức chế tình dục, cũng như prolactin và γ-aminobutyric axit [GABA].
Xung huyết bộ phận sinh dục
Sự đáp ứng có tính phản xạ tự động này xảy ra trong vòng vài giây của kích thích tình dục và gây phồng bộ phận sinh dục và tiết nhờn bôi trơn. Sự đánh giá của não về kích thích như tình dục sinh học, không nhất thiết là khiêu dâm hoặc kích thích chủ quan, gây nên phản ứng này. Các tế bào cơ trơn xung quanh các khoang chứa máu ở âm hộ, âm vật và âm đạo, các động mạch giãn ra, làm tăng lưu lượng máu [phồng lên] và chuyển tải dịch kẽ ngang qua biểu mô âm đạo [dịch bôi trơn]. Phụ nữ không phải luôn luôn ý thức được sự sung huyết; sự đau nhói sinh dục và rộn ràng thường được ghi nhận rõ hơn bởi những phụ nữ trẻ hơn. Khi phụ nữ càng lớn tuổi, lưu thông máu cơ quan sinh dục giảm, nhưng xung huyết bộ phận sinh dục để đáp ứng với kích thích tình dục [ví dụ như các video khiêu dâm] có thể không giảm
Cực khoái
Đỉnh điểm sự hưng phấn xảy ra; nó được đi kèm với sự co lại của cơ vùng chậu mỗi 0,8 giây và được theo sau bởi giãn ra chậm của xung huyết bộ phận sinh dục. Thở giãn ra thoải mái của đường hô hấp xuất hiện, nhưng cực khoái vẫn có thể xuất hiện cả sau khi cắt ngang cột xương sống hoàn toàn [khi máy rung được sử dụng để kích thích cổ tử cung]. Prolactin, ADH, và oxytocin được phóng thích khi cực khoái và có thể góp phần vào cảm giác thoải mái, thư giãn, hoặc mệt mỏi sau đó [nghỉ ngơi]. Tuy nhiên, nhiều phụ nữ trải nghiệm một cảm giác thoải mái và thư giãn mà không thấy bất kỳ sự cực khoái nào.
Nghỉ ngơi
Nghỉ ngơi là một cảm giác tthoải mái, các cơ giãn rộng , hoặc mệt mỏi xuất hiện sau cơn cực khoái điển hình. Tuy nhiên, sự nghỉ ngơi có thể xuất hiện chậm sau khi kích thích hoạt động tình dục cao mà không có cực khoái. Nhiều phụ nữ có thể đáp ứng với kích thích thêm ngay lập tức sau khi nghỉ ngơi .
Phân loại
Rối loạn chức năng tình dục của phụ nữ có thể liên quan với giảm hoặc tăng đáp ứng tình dục. Phân loại được xác định bởi các triệu chứng. Có 5 đặc điểm lớn của phản ứng giảm và một của đáp ứng tăng lên [rối loạn kích thích sinh dục dai dẳng].
Rối loạn mong muốn/ quan tâm tình dục là sự vắng mặt hoặc giảm sự quan tâm tình dục, ham muốn, suy nghĩ tình dục, và tưởng tượng và không có của mong muốn đáp ứng.
Rối loạn kích thích tình dục là thiếu chủ thể hoặc kích thích cơ quan sinh dục hoặc cả hai.
rối loạn cảm giác cực khoái bao gồm không xuất hiện cực khoái, giảm mạnh về cường độ, hoặc chậm trễ rõ rệt để đáp ứng sự kích thích mặc dù ở mức độ kích thích chủ quan cao.
Co thắt âm đạo là phản xạ co chặt quanh âm đạo khi đã xâm nhập âm đạo hoặc cố gắng hoặc hoàn thành bất chấp sự mong muốn của phụ nữ về sự thâm nhập và khi không có bất thường về cấu trúc hoặc bất thường về thể chất.
Chứng giao hợp đau là cơn đau trong quá trình thâm nhập hay đã hoàn thành việc thâm nhập âm đạo hoặc khi giao hợp Đau phần tiền đình khi bị kích thích [PVD, dạng được gọi là viêm tiền đình âm hộ ], loại thường gặp nhất của đau khi quan hệ trên bề mặt [lỗ âm hộ] là hội chứng đau mạn tính liên quan đến chức năng miễn dịch và sự nhạy cảm của hệ thần kinh bị thay đổi.
Rối loạn kích thích sinh dục dai dẳng i liên quan đến sự kích thích bộ phận sinh dục quá mức.
Một rối loạn được chẩn đoán khi triệu chứng gây ra khó chịu. Một số phụ nữ có thể không bị khó chịu hoặc bị làm phiền bởi giảm hoặc không có ham muốn tình dục, hứng thú, kích thích, hoặc cực khoái.
Hầu như tất cả phụ nữ có rối loạn chức năng tình dục đều có các biểu hiện của nhiều hơn một rối loạn Ví dụ, chứng quan hệ đau mãn tính của PVD thường dẫn đến rối loạn ham muốn / quan tâm tình dục và rối loạn kích thích; sự kích thích bất lực có thể khiến việc làm tình trở nên không hứng thú hoặc thậm chí đau đớn, làm giảm khả năng cực khoái và động lực tình dục tiếp theo. Tuy nhiên, quan hệ đau do bôi trơn bị suy giảm có thể xảy ra như là một triệu chứng độc lập ở phụ nữ có ham muốn tình dục cao, quan tâm và kích thích bản thân.
Rối loạn tình dục của phụ nữ có thể là loại thứ phát khi là suốt đời hoặc mắc phải; tình huống cụ thể hoặc chung; và nhẹ, trung bình hoặc nặng dựa trên mức độ khó chịu mà nó gây ra cho người phụ nữ.
Mặc dù nghiên cứu còn hạn chế, những rối loạn này có thể áp dụng chung cho phụ nữ trong các mối quan hệ tình dục khác giới và đồng tính.
Nguyên nhân
Sự tách biệt truyền thống về căn nguyên tâm lý và thể xác là nhân tạo; tâm lý căng thẳng gây ra sự thay đổi trong sinh lý học về hoocmon và thần kinh, và những thay đổi thể chất có thể gây ra những phản ứng tâm lý phức tạp gây rối loạn chức năng. Thường có một vài nguyên nhân gây ra các triệu chứng bên trong và giữa các loại rối loạn chức năng, và nguyên nhân thường không rõ ràng.
Các yếu tố tâm lý chủ yếu
Rối loạn tâm trạng có mối tương quan chặt chẽ với ham muốn và kích thích. Trong 80% phụ nữ bị trầm cảm và rối loạn chức năng tình dục, rối loạn chức năng tình dục sẽ trở nên ít trầm trọng khi thuốc chống trầm cảm có hiệu quả điều trị trầm cảm. Tuy nhiên, rối loạn chức năng tình dục vẫn tồn tại hoặc tồi tệ hơn khi thuốc chống trầm cảm không có hiệu quả. Phụ nữ có rối loạn lo âu cũng có nhiều khả năng bị rối loạn chức năng tình dục liên quan đến ham muốn, kích thích và / hoặc cực khoái và có PVD. Nhiều lo ngại - buông xuôi, dễ bị tổn thương, bị từ chối, hoặc mất kiểm soát - và lòng tự trọng thấp có thể đóng góp.
Những kinh nghiệm trước đây có thể ảnh hưởng đến sự phát triển tâm lý sinh dục của người phụ nữ, như sau:
Các trải nghiệm tình dục tiêu cực trong quá khứ hoặc các kinh nghiệm khác có thể dẫn đến lòng tự trọng bản thân thấp, xấu hổ hoặc tội lỗi.
Lạm dụng tình cảm, thể chất hoặc tình dục trong thời thơ ấu hoặc thanh thiếu niên có thể dạy cho trẻ kiểm soát và che giấu cảm xúc - một cơ chế phòng vệ hữu hiệu - nhưng sự ức chế đó có thể làm cho cảm xúc tình dục trở nên khó khăn sau này.
Chấn thương tinh thần sớm của việc mất cha mẹ hay người thân yêu khác có thể ức chế sự thân mật với bạn tình vì sợ mất mát tương tự.
Mối quan tâm về kết cục tiêu cực [ví dụ như mang thai ngoài ý muốn, bệnh lây truyền qua đường tình dục, không có khả năng đạt cực khoái, rối loạn chức năng tình dục của bạn tình] cũng có thể làm giảm đáp ứng tình dục.
Các nguyên nhân theo bối cảnh [những trường hợp cụ thể đối với hoàn cảnh hiện tại của người phụ nữ] bao gồm:
Bối cảnh bản thân: hình ảnh bản thân nhu cầu tình dục thấp [ví dụ do vô sinh, mãn kinh sớm, phẫu thuật cắt bỏ vú, tử cung, hoặc phần cơ thể khác liên quan đến tình dục]
Bối cảnh mối quan hệ: Thiếu lòng tin, những cảm xúc tiêu cực, hoặc giảm sự hấp dẫn đối với bạn tình [ví dụ như hành vi của bạn đời hoặc nhận thức về sự thay đổi khuynh hướng tình dục]
Bối cảnh tình dục: Ví dụ: môi trường xung quanh không đủ gợi tình, riêng tư hoặc an toàn
Bối cảnh văn hoá: Ví dụ, chặt chẽ về văn hoá đối với hoạt động tình dục
Sự phân tâm [ví dụ, từ gia đình, công việc, hoặc tài chánh] có thể gây trở ngại cho sự hưng phấn.
Các yếu tố thể chất chủ yếu
Các tổn thương bộ phận sinh dục khác nhau, các yếu tố hệ thống và nội tiết và thuốc có thể dẫn đến hoặc đóng góp vào rối loạn chức năng [xem Bảng: Một số yếu tố thể chất góp phần vào sự rối loạn tình dục nữ].
SSRIs là một loại thuốc gây nghiện thông thường.
Mặc dù trong tương lai, androgens có thể cho thấy ảnh hưởng đến phản ứng tình dục của phụ nữ, bằng chứng hiện tại là yếu. Một số bằng chứng cho thấy rằng bổ sung testosterone có thể có lợi vừa phải cho những phụ nữ có ham muốn thấp nhưng khả năng có kinh nghiệm tình dục thỏa đáng. Hoạt động androgen toàn bộ [được đo như chất chuyển hóa] thì cũng tương tự ở phụ nữ có hoặc không có mong muốn.
Sự nghiện rượu có thể gây rối loạn chức năng tình dục.
Chẩn đoán
Phỏng vấn cả hai đối tác, riêng biệt và cùng nhau
Khám vùng chậu, chủ yếu để xác định nguyên nhân gây chứng khó quan hệ
Chẩn đoán rối loạn chức năng tình dục và nguyên nhân của nó được dựa trên tiền sử và khám sức khoẻ. Lý tưởng nhất là tiền sử được lấy từ cả hai đối tác, được phỏng vấn riêng rẽ và cùng nhau; nó bắt đầu bằng cách hỏi người phụ nữ để mô tả vấn đề bằng lời của riêng mình và nên bao gồm các yếu tố cụ thể [xem Bảng: Các thành phần của tiền sử tình dục để đánh giá các rối loạn tình dục của phụ nữ]. Các khu vực có vấn đề [ví dụ như các trải nghiệm tình dục tiêu cực trong quá khứ, hình ảnh tình dục tiêu cực của bản thân] được xác định tại lần khám đầu tiên có thể được điều tra đầy đủ hơn tại một lần khám tiếp theo.
Khám sức khoẻ là điều quan trọng nhất để xác định nguyên nhân gây đau khi quan hệ, thăm khám này có thể hơi khác so với một cuộc khám phụ khoa thông thường. Giải thích điều gì sẽ xảy ra trong suốt cuộc kiểm tra giúp người phụ nữ thư giãn và nên được duy trì trong suốt cuộc kiểm tra. Người phụ nữ nên được hỏi liệu cô ấy có muốn ngồi dậy và xem bộ phận sinh dục của mình qua gương trong khi khám; làm như vậy có thể truyền đạt một cảm giác kiểm soát.
Xét nghiệm soi tươi dịch âm đạo và nhuộm Gram với nuôi cấy hoặc tìm DNA để phát hiện Neisseria gonorrhoeae và chlamydiae được chỉ định khi tiền sử hoặc thăm khám cho thấy viêm âm hộ, viêm âm đạo hoặc viêm vùng chậu.
Mặc dù hoạt động estrogen thấp có thể góp phần làm rối loạn chức năng tình dục, việc đo nồng độ hiếm khi được chỉ định. estrogen thấp được phát hiện lâm sàng. Chức năng tình dục không tương quan với nồng độ testosterone, bất kể chúng được đo như thế nào. Nếu nghi ngờ lâm sàng là tăng prolactin máu, nồng độ prolactin được đo. Nếu rối loạn tuyến giáp bị nghi ngờ về mặt lâm sàng thì phải làm xét nghiệm phù hợp; bao gồm xét nghiệm TSH nếu nghi ngờ suy tuyến giáp, thyroxine [T4] nếu nghi ngờ cường giáp, và đôi khi các xét nghiệm chức năng tuyến giáp khác.
Điều trị
Giải thích về đáp ứng tình dục của phụ nữ với vợ chồng
Điều chỉnh các yếu tố góp phần
Thay thế các thuốc chống trầm cảm trong điều trị SSRIs hoặc bổ sung bupropion
Trị liệu tâm lý
Điều trị khác nhau theo rối loạn và nguyên nhân; thường thì cần phải có hơn một lần điều trị vì các rối loạn sẽ chồng lấp. Thấu biết tình cảm của bệnh nhân và đánh giá cẩn thận có thể đã là điều trị. Các yếu tố đóng góp được điều chỉnh nếu có thể. Rối loạn tâm trạng được điều trị. Giải thích về những gì liên quan đến phản ứng tình dục của phụ nữ cũng có thể giúp ích.
Vì SSRI có thể góp phần vào một số loại rối loạn chức năng tình dục, nên chuyển sang dùng thuốc chống trầm cảm có ít tác dụng phụ về tình dục [ví dụ như bupropion, moclobemide, mirtazapine, duloxetine]. Ngoài ra, một số bằng chứng cho thấy thêm bupropion vào điều trị SSRI có thể giúp ích.
Trị liệu tâm lý là trọng tâm của điều trị. Liệu pháp nhận thức-hành vi nhắm vào các mục tiêu có tính tiêu cực và thường tự bản thân nhìn nhận các kết quả như là thảm hoạ từ các bệnh [bao gồm rối loạn phụ khoa] hoặc từ vô sinh.
Chánh niệm, một biện pháp ở phương đông có gốc rễ từ thiền Phật giáo có thể giúp ích. Nó tập trung vào nhận thức không phán xét về thời điểm hiện tại. Thực tiễn giúp phụ nữ giải phóng khỏi các phiền nhiễu gây cản trở đến sự chú ý cảm giác tình dục. Sự quan tâm [chánh niệm] làm giảm tình trạng rối loạn chức năng tình dục ở phụ nữ khỏe mạnh và ở những phụ nữ bị ung thư vùng chậu hoặc viêm âm hộ mạn tính do kích thích. Phụ nữ có thể được giới thiệu đến cộng đồng hoặc nguồn Internet để học cách làm thế nào để thực hành chánh niệm. Liệu pháp nhận thức dựa trên sự tập trung [mind-based therapy cognitive therapy - MBCT] kết hợp một hình thức điều trị bằng chánh niệm. Như trong liệu pháp nhận thức-hành vi, phụ nữ được khuyến khích nhận ra những ý nghĩ không phù hợp, nhưng sau đó đơn giản chỉ cần quan sát sự hiện diện của họ, nhận ra rằng đó chỉ là những sự kiện tinh thần và không phản ánh đúng thực tế. Cách tiếp cận này có thể làm cho những suy nghĩ như vậy ít bị phân tâm hơn. MBCT được sử dụng để ngăn ngừa trầm cảm tái phát và có thể được điều chỉnh để điều trị rối loạn kích thích tình dục và rối loạn ham muốn / quan tâm tình dục cũng như các cơn đau mãn tính của vùng âm hộ bị kích thích.
Những điểm chính
Các yếu tố tâm lý và thể chất thường góp phần làm rối loạn chức năng tình dục của phụ nữ; họ có thể tương tác, rối loạn chức năng tồi tệ hơn.
Các yếu tố tâm lý bao gồm rối loạn tâm trạng, ảnh hưởng của những trải nghiệm trong quá khứ, mối quan tâm về kết quả tiêu cực, hoàn cảnh cụ thể của người phụ nữ [ví dụ như hình ảnh tình dục bản thân thấp] và sự phân tâm.
Các yếu tố thể chất bao gồm tổn thương bộ phận sinh dục, các yếu tố hệ thống và hormon, và các loại thuốc [đặc biệt là SSRIs].
Phỏng vấn cả hai đối tác, riêng biệt và cùng nhau.
Thông thường, sử dụng các liệu pháp tâm lý [ví dụ, liệu pháp hành vi nhận thức, chánh niệm, sự kết hợp của hai [MBCT]].