Giống như tất cả các bệnh dị ứng, viêm kết mạc dị ứng xảy ra khi hệ thống miễn dịch xác định một chất vô hại như là một chất gây dị ứng. Điều này làm cho hệ thống miễn dịch phản ứng quá mức và sản xuất các kháng thể được gọi là globulin miễn dịch [IgE]. Những kháng thể này đi đến các tế bào và giải phóng các hóa chất trung gian gây ra phản ứng dị ứng.
Các phản ứng dị ứng bao gồm chảy nước mắt, ngứa, đau, đỏ hoặc sưng.
Các nguyên nhân phổ biến nhất của viêm kết mạc dị ứng là các dị ứng nguyên theo mùa như phấn hoa và bào tử nấm mốc. Những người bị viêm mũi dị ứng theo mùa [sốt cỏ khô, sốt mùa hè – Hay fever] thường nhận thấy các triệu chứng của họ trầm trọng hơn khi đi ngoài trời vào những ngày có lượng phấn hoa cao.
Các dị ứng nguyên trong nhà như mạt bụi và lông vật nuôi cũng có thể gây dị ứng mắt quanh năm. Người có dị ứng loại này có thể nhận thấy các triệu chứng xấu đi trong thời gian hoạt động nhất định, chẳng hạn như dọn dẹp nhà hay chải chuốt thú vật nuôi.
Triệu chứng dị ứng mắt có thể rất khó chịu, tuy nhiên, ít đe dọa đến thị lực trừ việc có thể tạm thời làm mờ mắt. Không giống như các bệnh như đau mắt đỏ, viêm kết mạc dị ứng không lây nhiễm.
Tuy nhiên, mắt đỏ, ngứa, rát và sưng húp có thể gây ra bởi nhiễm trùng và các bệnh lý khác có thể đe dọa thị lực.
Triệu chứng và chẩn đoán
Nếu các triệu chứng có liên quan đến dị ứng mắt, thường sẽ biểu hiện ở cả hai mắt.
Triệu chứng điển hình bao gồm:
• Chảy nước mắt
• Ngứa mắt
• Nhạy cảm với ánh sáng
• Đỏ
• Cảm giác rát.
• Sưng mí mắt
Những triệu chứng này có thể xảy ra một mình hoặc cùng với các triệu chứng viêm mũi dị ứng và thường xuất hiện một thời gian ngắn sau khi tiếp xúc với các chất gây dị ứng. Các triệu chứng do dị ứng theo mùa có xu hướng xấu hơn nếu do dị ứng với các chất gây dị ứng trong nhà như mạt bụi hoặc lông vật nuôi.
Các triệu chứng có thể giảm khi dùng thuốc chống dị ứng như thuốc kháng histamine, giúp ngăn chặn các phản ứng dị ứng.
Bước đầu tiên trong việc giảm khó chịu do viêm kết mạc dị ứng là có chẩn đoán đúng. Một nhà dị ứng/miễn dịch học được đào tạo và kinh nghiệm để xác định chính xác những gì đang gây ra các triệu chứng và xác định phương pháp điều trị tốt nhất.
Quản lý và điều trị
Nếu các dị ứng nguyên trong nhà gây ra các triệu chứng dị ứng mắt, tránh tiếp xúc là chìa khóa để điều trị. Sử dụng một máy hút với một bộ lọc HEPA để giảm bụi trong nhà hoặc cố gắng giữ thú nuôi không vào phòng ngủ để tránh tiếp xúc với lông của chúng.
Nếu dị ứng với phấn hoa và các chất gây dị ứng theo mùa khác, sau đây là một vài gợi ý hữu ích :
Đội một chiếc mũ rộng vành để giảm số lượng các chất gây dị ứng đó thổi vào mắt.
Kính mát có thể giúp giảm lượng chất gây dị ứng bay vào mắt.
Dùng nước muối nhỏ mắt sau khi ra ngoài để rửa sạch chất gây dị ứng.
Các thuốc kháng histamin không kê toa và thuốc nhỏ mắt thường được sử dụng để điều trị ngắn hạn các triệu chứng dị ứng mắt. Tuy nhiên, việc sử dụng kéo dài của một số thuốc nhỏ mắt thực sự có thể làm cho các triệu chứng tồi tệ hơn.
Bác sĩ có thể kê toa thuốc mạnh hơn nếu các triệu chứng kéo dài.
Thuốc nhỏ mắt chứa corticoid có hiệu quả, nhưng thường gây tác dụng phụ, ngay cả khi chỉ được sử dụng trong một thời gian ngắn. Việc sử dụng các thuốc này nên được quản lý bởi một bác sĩ nhãn khoa do các tác dụng phụ, như tăng nhãn áp, đục thủy tinh thể và nhiễm trùng.
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra triệu chứng dị ứng mắt, liệu pháp miễn dịch [tiêm dị ứng nguyên – allergy shots] có thể rất hiệu quả trong việc cung cấp sức đề kháng lâu dài với các dị ứng nguyên.
Một số người cũng có thể bị chứng bệnh này do mắt phản ứng với một số loại thuốc hoặc chất nào đó, chẳng hạn như dung dịch kính áp tròng hoặc thuốc nhỏ mắt.
Những ai có nguy cơ bị viêm kết mạc dị ứng?
Những người có cơ địa dị ứng có nhiều nguy cơ với chứng bệnh này. Theo Tổ chức Hen suyễn và Dị ứng Hoa Kỳ, tình trạng dị ứng ảnh hưởng đến 30% người lớn, 40% trẻ em và thường có gia đình. Do đó, có thể thấy rằng, tình trạng dị ứng ảnh hưởng đến mọi người ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên tình trạng này xảy ra phổ biến hơn ở trẻ nhỏ và thanh niên. Nếu bạn bị dị ứng và sống ở những nơi có lượng phấn hoa cao và bụi ô nhiễm cao, bạn dễ bị viêm kết mạc dị ứng.
Các triệu chứng và biến chứng
Triệu chứng
Bệnh viêm kết mạc dị ứng có thể diễn biến cấp tính hoặc mạn tính, đặc biệt với viêm kết mạc mạn tính đôi khi khó chẩn đoán phải dựa vào sự tự theo dõi của bệnh nhân.
Mắt sưng đỏ, ngứa, chảy nước mắt, tăng nhạy cảm với ánh sáng và cảm giác bỏng rát là những triệu chứng thường gặp khi bạn bị viêm kết mạc dị ứng. Ngoài ra, mắt bạn cũng có thể sưng húp khi bạn thức dậy vào buổi sáng nếu đang bị chứng dị ứng này làm phiền.
Biến chứng
Thông thường, người bị viêm kết mạc dị ứng gặp biến chứng là do việc tuân thủ điều trị kém hoặc kiểm soát bệnh không tốt khi bệnh đã bước vào giai đoạn nặng. Các biến chứng thường gặp bao gồm: khô mắt, nhiễm trùng và sẹo giác mạc. Người mắc bệnh mãn tính không được điều trị có thể dẫn đến các vấn đề như: dày sừng thứ phát do dụi mắt, đe dọa thị lực do thiếu tế bào gốc vùng rìa giác mạc…