Trí tuệ cảm xúc quản lý cảm xúc của chính bạn theo những cách tích cực để giảm bớt căng thẳng, giao tiếp hiệu quả, đồng cảm với người khác... Trí tuệ cảm xúc giúp bạn xây dựng các mối quan hệ bền chặt và thành công hơn, đạt được các mục tiêu công việc.
Trí tuệ cảm xúc [EQ] đề cập đến khả năng nhận thức, kiểm soát và đánh giá cảm xúc. Một số nhà nghiên cứu cho rằng trí thông minh cảm xúc có thể được học hỏi và củng cố, trong khi những người khác cho rằng trí tuệ cảm xúc EQ là một đặc điểm của khả năng bẩm sinh. Khả năng thể hiện và kiểm soát cảm xúc là điều cần thiết, nhưng khả năng hiểu, diễn giải và phản ứng với cảm xúc của người khác cũng vậy. Bạn có thể tưởng tượng bạn không thể hiểu được khi nào một người bạn cảm thấy buồn hoặc khi đồng nghiệp tức giận. Các nhà tâm lý học gọi khả năng này là trí thông minh cảm xúc và một số chuyên gia thậm chí còn cho rằng nó có thể quan trọng hơn chỉ số IQ trong thành công chung của bạn.
Một số đánh giá khác nhau đã xuất hiện để đo lường mức độ trí tuệ cảm xúc. Các bài kiểm tra như vậy thường thuộc một trong hai loại: Bài kiểm tra tự báo cáo và bài kiểm tra khả năng.
Các bài kiểm tra tự báo cáo là phổ biến nhất vì chúng dễ quản lý và cho điểm nhất. Trong các bài kiểm tra như vậy, người được hỏi trả lời các câu hỏi hoặc tuyên bố bằng cách đánh giá các hành vi của chính họ. Ví dụ: đối với một tuyên bố như "Tôi thường cảm thấy rằng tôi hiểu người khác đang cảm thấy thế nào", người dự thi có thể mô tả câu đó là không đồng ý, hơi không đồng ý, đồng ý hoặc hoàn toàn đồng ý.
Mặt khác, các bài kiểm tra khả năng liên quan đến việc mọi người phản ứng với các tình huống và sau đó đánh giá kỹ năng của họ. Những bài kiểm tra như vậy thường yêu cầu mọi người chứng minh khả năng của họ, sau đó sẽ được đánh giá bởi một bên thứ ba để xem chỉ số EQ cao hay không.
Nếu bạn đang làm bài kiểm tra trí thông minh cảm xúc do chuyên gia sức khỏe tâm thần thực hiện, đây là hai biện pháp có thể được sử dụng:
- Bài kiểm tra trí tuệ cảm xúc Mayer-Salovey-Caruso [MSCEIT]: Là một bài kiểm tra dựa trên khả năng đo lường 4 nhánh của mô hình EI của Mayer và Salovey. Người dự thi thực hiện các nhiệm vụ được thiết kế để đánh giá khả năng nhận thức, xác định, hiểu và quản lý cảm xúc của họ.
- Bảng kiểm kê năng lực xã hội và cảm xúc [ESCI] dựa trên một công cụ cũ hơn được gọi là Bảng câu hỏi tự đánh giá và liên quan đến việc yêu cầu những người biết cá nhân đưa ra xếp hạng về khả năng của người đó trong một số năng lực cảm xúc khác nhau. Bài kiểm tra được thiết kế để đánh giá khả năng xã hội và cảm xúc giúp phân biệt những người là nhà lãnh đạo mạnh mẽ.
Ngoài ra còn có rất nhiều tài nguyên trực tuyến không chính thức, nhiều tài nguyên miễn phí để điều tra trí thông minh cảm xúc của bạn.
Có một số bài kiểm tra trí tuệ cảm xúc có thể đo lường EQ của bạn
Các nhà nghiên cứu gợi ý rằng có 4 cấp độ khác nhau của trí tuệ cảm xúc, bao gồm nhận thức cảm xúc, khả năng lý luận bằng cách sử dụng cảm xúc, khả năng hiểu cảm xúc và khả năng quản lý cảm xúc.
- Nhận thức cảm xúc: Bước đầu tiên để hiểu cảm xúc thì bạn cần nhận thức chúng một cách chính xác. Trong nhiều trường hợp, nhận thức cảm xúc có thể liên quan đến việc hiểu các tín hiệu phi ngôn ngữ như ngôn ngữ cơ thể và nét mặt, đây cũng là yếu tố giúp phát triển trí tuệ cảm xúc.
- Lý luận bằng cảm xúc: Bước tiếp theo là liên quan đến việc sử dụng cảm xúc để thúc đẩy hoạt động tư duy và nhận thức tạo sức mạnh trí tuệ cảm xúc. Cảm xúc giúp xác định được quyền ưu tiên cho chúng ta chú ý và phản ứng; chúng ta phản ứng một cách cảm xúc với những thứ thu hút sự chú ý của chúng ta.
- Hiểu về cảm xúc: Những cảm xúc mà chúng ta nhận thức có thể có nhiều ý nghĩa khác nhau. Nếu ai đó đang biểu lộ cảm xúc tức giận, người quan sát phải giải thích nguyên nhân gây ra sự tức giận của người đó và ý nghĩa của nó.
- Quản lý cảm xúc: Khả năng quản lý cảm xúc hiệu quả đóng vai trò quan trọng của trí thông minh cảm xúc và mức độ cao nhất. Khi bạn thực hiện điều tiết cảm xúc và phản ứng một cách thích hợp cũng như đáp lại cảm xúc của người khác thì bạn đã quản lý cảm xúc tốt hơn.
4 nhánh của mô hình này được sắp xếp theo độ phức tạp với các quy trình cơ bản hơn ở cấp thấp hơn và quy trình nâng cao hơn ở cấp cao hơn. Ví dụ, các cấp độ thấp nhất liên quan đến nhận thức và thể hiện cảm xúc, trong khi các cấp độ cao hơn đòi hỏi sự tham gia có ý thức nhiều hơn và liên quan đến việc điều chỉnh cảm xúc.
Sự quan tâm đến việc dạy và học trí tuệ xã hội, cảm xúc đã tăng lên trong những năm gần đây. Các chương trình học tập xã hội và cảm xúc [SEL] đã trở thành một phần tiêu chuẩn trong chương trình giảng dạy của nhiều trường học.
Mục tiêu của những sáng kiến này không chỉ là cải thiện sức khỏe và hạnh phúc mà còn giúp học sinh thành công trong học tập và ngăn ngừa bạo lực học đường.
Tác động của trí tuệ cảm xúc đối với con người bao gồm:
- Suy nghĩ trước khi phản ứng: Những người thông minh về cảm xúc biết rằng cảm xúc có thể mạnh mẽ nhưng cũng có thể tạm thời. Khi một sự kiện xúc động mạnh xảy ra, chẳng hạn như trở nên tức giận với đồng nghiệp, phản ứng thông minh về mặt cảm xúc sẽ là mất một thời gian trước khi phản ứng. Điều này cho phép mọi người xoa dịu cảm xúc và suy nghĩ lý trí hơn về tất cả các yếu tố xung quanh cuộc tranh cãi.
- Nhận thức về bản thân tốt hơn: Những người thông minh về mặt cảm xúc không chỉ giỏi suy nghĩ về cảm giác của người khác mà họ còn rất giỏi trong việc hiểu cảm xúc của chính mình. Tự nhận thức cho phép mọi người xem xét nhiều yếu tố khác nhau góp phần vào cảm xúc của họ.
- Đồng cảm với người khác: Một phần lớn trí tuệ cảm xúc là có thể suy nghĩ và đồng cảm với cảm giác của người khác. Điều này thường liên quan đến việc cân nhắc xem bạn sẽ phản ứng như thế nào nếu bạn ở trong tình huống tương tự.
Những người có trí tuệ cảm xúc mạnh mẽ có thể xem xét quan điểm, kinh nghiệm, cảm xúc của người khác và sử dụng thông tin này để giải thích tại sao mọi người lại cư xử theo cách họ làm.
Đồng cảm với người khác là một trong các tác động của trí tuệ cảm xúc
Trí tuệ cảm xúc có thể được sử dụng theo nhiều cách khác nhau trong cuộc sống hàng ngày của bạn. Một số cách khác nhau để rèn luyện trí thông minh cảm xúc bao gồm:
- Có thể chấp nhận những lời chỉ trích và chịu trách nhiệm;
- Có thể tiếp tục sau khi mắc lỗi;
- Có thể nói không khi bạn cần;
- Có thể chia sẻ cảm xúc của bạn với người khác;
- Có thể giải quyết vấn đề theo những cách phù hợp với mọi người;
- Có sự đồng cảm với người khác;
- Có kỹ năng lắng nghe tuyệt vời;
- Biết tại sao bạn làm những việc bạn làm;
- Không phán xét người khác.
Trí tuệ cảm xúc là điều cần thiết để giao tiếp tốt giữa các cá nhân. Một số chuyên gia tin rằng khả năng này quan trọng trong việc xác định thành công trong cuộc sống hơn chỉ số IQ.
Thông minh về mặt cảm xúc là điều quan trọng, nhưng bạn có thể thực hiện những bước sau đây để cải thiện các kỹ năng xã hội và cảm xúc của chính mình:
- Nghe: Nếu bạn muốn hiểu những gì người khác đang cảm thấy, bước đầu tiên là phải chú ý. Hãy dành thời gian để lắng nghe những gì mọi người đang cố gắng nói với bạn, cả bằng lời nói và không bằng lời nói.
- Đồng cảm: Tiếp thu cảm xúc là điều tối quan trọng, nhưng bạn cũng cần đặt mình vào vị trí của người khác để thực sự hiểu quan điểm của họ. Những hoạt động như vậy có thể giúp bạn xây dựng sự hiểu biết về cảm xúc về một tình huống cụ thể cũng như phát triển các kỹ năng cảm xúc mạnh mẽ hơn về lâu dài.
- Phản ánh: Khả năng lý luận bằng cảm xúc là một phần quan trọng của trí tuệ cảm xúc. Xem xét cách cảm xúc của chính bạn ảnh hưởng đến quyết định và hành vi của bạn. Khi bạn đang suy nghĩ về cách người khác phản ứng, hãy đánh giá vai trò của cảm xúc của họ.
Tóm lại, trí tuệ cảm xúc giúp bạn xây dựng các mối quan hệ bền chặt và thành công hơn, đồng thời đạt được các mục tiêu công việc. Trí tuệ cảm xúc cũng có thể giúp bạn kết nối với cảm xúc của mình, biến ý định thành hành động và đưa ra quyết định sáng suốt.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 [phím 0 để gọi Vinmec] hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn
Nguồn tham khảo: healthline.com, verywellmind.com, helpguide.org
XEM THÊM:
Hướng dẫn tự đánh giá và rèn trí thông minh cảm xúc của bạn , Trí thông minh cảm xúc PDF, Làm cách nào để phát triển trí thông minh cảm xúc, Sách trí thông minh cảm xúc, Trí thông minh cảm xúc For Dummies PDF, 8 tuần đánh thức trí thông minh cảm xúc, Tư duy tích cực và thông minh cảm xúc, Thông minh cảm xúc mang lại lợi ích gì, Lợi ích của thông minh cảm xúc,Chúng ta đã chia sẻ với nhau nhiều thông tin về Emotional Intelligence – EQ – trí tuệ cảm xúc. Chúng ta đều biết trí tuệ cảm xúc hiện là một trong những tài sản quý giá nhất cho bất kỳ ai có mong muốn trở thành lãnh đạo và thành công trên trường quốc tế. Để rèn luyện EQ, trước hết các bạn có thể tự mình đánh giá mức độ EQ cao hay thấp của mình bằng cách theo dõi những triệu chứng EQ thấp sau đây, và sử dụng biện pháp loại bỏ dần những thói quen xấu đó.
Với khoa học và công nghệ ngày càng phát triển như hiện nay thì tâm lý học ngày càng có vai trò quan trọng, đặc biệt là phát triển trí thông minh cảm xúc đối với thành công của mỗi người. Vậy trí thông minh cảm xúc là gì và tại sao trí thông minh cảm xúc lại có vai trò quan trọng như thế?
Thông minh cảm xúc [EQ] là khả năng theo dõi cảm xúc của mình cũng như của người khác, nhận biết và phân biệt chúng, sử dụng thông tin này để dẫn dắt tư duy và hành động của mình
I. Những lợi ích của trí thông minh cảm xúc
1. Trí thông minh cảm xúc giúp tăng hiệu suất làm việc
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng trí thông minh cảm xúc quan trọng gấp đôi chuyên môn và kiến thức thuần túy trong việc tạo ra sự hoàn hảo.
2. Trí thông minh cảm xúc giúp tăng năng lực lãnh đạo
Nhiều nghiên cứu phát hiện ra rằng chỉ 25% các nhà lãnh đạo thành công có chỉ số IQ cao hơn trung bình, 75% số người còn lại chính là nhờ chỉ số EQ cao hơn người bình thường.
3. Thông minh cảm xúc hạnh phúc hơn
Nghiên cứu của 2 nhà tâm lý học Moïra Mikolajczak và Dorota Szczygieł cho thấy rằng người có trí thông minh cảm xúc cao thì cũng có chỉ số hạnh phúc cao hơn những người bình thường.
Vậy làm thế nào để nhận biết bản thân có trí thông minh cảm xúc hay chưa? Bạn có thể dựa vào những biểu hiện sau để tự đánh giá bản thân mình.
II.5 phần của trí thông minh cảm xúc
- Khả năng nhận thức bản thân: Tức là khả năng hiểu rõ về nguyên nhân và mục đích của những cảm xúc, suy nghĩ của bản thân. Đồng thời cũng là khả năng hiểu rõ những cảm xúc, hành động của bản thân sẽ ảnh hưởng tới người xung quanh như thế nào.
- Khả năng kiểm soát bản thân:Khả năng kiểm soát suy nghĩ, lời nói, hành động của bản thân dựa trên khả năng nhận thức bản thân. Người có khả năng kiểm soát bản thân tốt hiếm khi nào chửi mắng, nói nặng lời với người khác vì tức giận, hiếm khi nào đưa ra những quyết định cảm tính vội vàng, không giữ thành kiến hoặc cố tình làm tổn thương người khác.
- Khả năng tự tạo động lực:Biết cách suy nghĩ tích cực để tạo ra động lực làm việc nhằm đạt được mục tiêu.
- Khả năng cảm thông:Khả năng thấu hiểu cảm xúc, nhu cầu, ý muốn của người khác.
- Kỹ năng xã hội:Khả năng hỗ trợ, tạo ra động lực làm việc cho người khác, hợp tác với người khác và làm cầu nối cho nhiều người làm việc với nhau.
III.Làm sao để tăng cường trí thông minh cảm xúc?
Trong khi chỉ số IQ ít thay đổi theo thời gian nhưng EQ thì ngược lại. Chỉ số EQ hoàn toàn có thể học được và tăng lên theo thời gian nếu chúng ta biết luyện tập đúng cách.
Để tăng được chỉ số EQ, chúng ta cần rèn luyện những điều sau:
1. Tập đặt mình vào vị trí của người khác để cư xử thích hợp.
Trong đời sống hằng ngày, chúng ta nên thường xuyên đặt bản thân vào vị trí của người khác để hiểu cảm xúc, suy nghĩ của người khác từ đó có suy nghĩ, lời nói, hành động thích hợp trong mọi trường hợp sảy ra.
Vd:
Một tình huống mình được nghe Thầy mình giảng như thế này: Nếu chúng ta là người con, thấy bố mẹ đi làm về, hãy quan sát xem cảm xúc của bố mẹ như thế nào? Mệt mỏi cau có hay là khỏe khoắn vui vẻ. Nếu mệt mỏi cau có chúng ta hãy khoang hỏi thăm bố mẹ có chuyện gì mà trước tiên hãy làm nước chanh cho bố mẹ uống, khi bố mẹ khá hơn rồi hãy hỏi thăm chuyện gì. Còn nếu thấy bố mẹ khỏe khoắn vui vẻ hãy hỏi bố mẹ hôm nay có chuyện gì vui thế?…
Hoặc là nếu chúng ta là một nhân viên trong công ty, khi gặp đồng nghiệp hãy quan sát xem họ đang có cảm xúc như thế nào. Sau đó tùy tình huống mà chúng ta xem thử nên có 1 lời hỏi thăm, an ủi, 1 lời động viên, 1 ánh mắt nhìn cảm thông nếu họ đang buồn; 1 lời khen ngợi nếu họ đang vui; 1 câu nói xã giao nếu họ đang lúng túng, ngại ngùng với môi trường mới…
2. Tập kiểm soát cảm xúc từ gốc.
Đạo Phật chỉ rõ nguyên nhân gần của sự nóng giận, nôn nóng, vội vàng, hấp tấp là lòng tham như sau: Tham – Sân – Si nghĩa là Tham sẽ dẫn đến Sân, Sân sẽ dẫn đến Si. Bất kì khi nào chúng ta nóng giận, nôn nóng, vội vàng, hấp tấp nghĩa chúng ta đang tham một điều gì đó. Chúng ta hãy truy tìm nguồn gốc của cái tham đó thì sẽ kiểm soát được cảm xúc nóng giận, nôn nóng, vội vàng, hấp tấp.
Vd1:
Khi bị chửi chúng ta tức giận vì chúng ta muốn có [tham] sự tôn trọng, tiếng tăm, lời khen.
Chứng minh cho điều này đó là biểu hiện của lòng tham: khi có được điều chúng ta tham, chúng ta sẽ vui mừng. Người tham tiền thì có tiền dù là đồng tiền chân chính hay bất chính vẫn vui mừng. Người tham lời khen dù được khen chân thành hay khen kiểu nịnh bợ vẫn vui mừng. Vui mừng khi có được lời khen, có tiền nghĩa là chúng ta đã tham lời khen, tham tiền.
Chừng nào chúng ta rèn luyện được điều này thì mới có thể bình thản hơn khi bị chửi: rất trân trọng người khen chúng ta, nhưng không vui mừng vì lời khen đó vì biết rằng những gì được khen cũng là vô thường, nay thế này, mai thế khác. Làm được như thế thì khi bị chửi chúng ta mới bình thản hơn được. Đây là điều mình học được từ Thầy của mình, và mình thấy nó rất đúng.
Nếu chúng ta vẫn rất trân trọng người khen, vẫn cảm ơn họ nhưng không vui mừng trước lời khen nghĩa chúng ta đã bớt một phần lòng tham sự tôn trọng, lời khen. Từ đó chúng ta cũng sẽ bình thản hơn trước lời chửi mắng.
Vd2:
Khi có người rủ chúng ta hợp tác làm ăn mà họ hứa hẹn là làm giàu rất nhanh kèm theo lời nói: quyết định nhanh lên, kẻo hết cơ hội bây giờ. Tự nhiên lúc đó chúng ta cảm thấy nôn nóng muốn đồng ý liền thì nghĩa là chúng ta đã bị lòng tham chi phối. Lúc này chúng ta phải rất cẩn thận vì lòng tham sẽ tạo ra hàng loạt lý luận để chúng ta đồng ý. Chúng ta phải nghĩ rằng mọi thứ đều vô thường, tiền mấy chục tỷ đô như Steve Job rồi bị ung thư cũng xong. Khi nào suy nghiệm vô thường đến khi thấy lòng bình thản, trầm tĩnh trở lại thì mới quyết định vì làm giàu nhanh chỉ có 3 dạng: 1 là phi pháp, 2 là bị lừa đảo, 3 là trúng số Việt Lot hoặc trúng đất.
Nói chung, để đối trị với cảm xúc nóng giận, nôn nóng, vội vàng, hấp tấp, chúng ta hãy truy tìm nguồn gốc của lòng tham, vì tham cái gì mà chúng ta nổi nóng và suy nghiệm rằng cái đó là vô thường, sẽ thay đổi, biến mất theo thời gian.
Tuy nhiên, đây chỉ là 1 cách tạm thời, còn cách lâu dài là chúng ta hãy phải tập thiền đến giai đoạn chánh niệm tỉnh giác thì mới không bao giờ nóng giận, nôn nóng, vội vàng, hấp tấp nữa mà thôi.
Chúng ta cũng không nên sợ mất thời gian khi tập thiền, vì thành tựu đời người dù có lớn bao nhiêu chỉ cần 1 phút nóng giận, hấp tấp chúng ta có thể tự tay phá hủy tất cả. Củi kiếm 3 năm nhưng đốt trong 1 giờ là hết sạch. Cũng vậy, thành tựu nhiều năm liền làm việc có thể tan tành chỉ trong 1 cơn nóng giận, 1 quyết định vội vàng hấp tấp.
Vì thế, khi thực tập thiền, suy nghiệm về sự vô thường là đang bảo vệ tương lai của chính chúng ta chứ không hề vô ích.
3. Viết nhật kí giải pháp cảm xúc
Đây cũng là một cách để tăng trí thông minh cảm xúc. Mỗi ngày chúng ta hãy dành ra khoảng 5-10 phút viết ra giấy những cảm xúc của chúng ta và suy ngẫm về nguồn gốc của những cảm xúc đó. Việc này giúp chúng ta tăng khả năng tự nhận biết cảm xúc của chính mình, lâu dần chúng ta sẽ có khả năng nhận biết được cảm xúc của bản thân ngay khi nó vừa khởi lên.
4. Thiền định
Như ở phần kiểm soát cảm xúc từ gốc đã đề cập, thiền định không chỉ giúp gia tăng khả năng kiểm soát cảm xúc mà còn giúp tăng trí thông minh cảm xúc nói chung, đồng thời đem lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe và trí tuệ nói chung.
Một nghiên cứu của ĐH Harvard tại Bệnh viện tổng hợp Massachusetts đã cho ra kết quả đáng kinh ngạc về hiệu quả hữu hình của thiền định lên cấu trúc não người. Chỉ sau 8 tuần tập luyện thiền định, kết quả chụp MRI cho thấy chất xám trong não những tình nguyện viên đã tăng lên rõ rệt.
Nhiều công ty lớn của châu Âu cũng dành ra 1 khoảng thời gian cho nhân viên thực tập thiền định trước khi bắt đầu làm việc. Trong đó có Google, HBO, Yahoo, Facebook, Apple … Ở Việt Nam thì có tập đoàn FPT cũng đang đưa thiền định vào áp dụng cho nhân viên của mình.
Một điều cần lưu ý là hiện nay có rất nhiều trường phái thiền. Nhưng chỉ có thiền của Đức Phật Thích Ca có thật trong lịch sử là đầy đủ và hoàn thiện nhất vì: các vị khác tuy cũng là thiền định nhưng chưa đạt tới mức độ cao nhất, hoàn hảo nhất như Đức Phật và mãi mãi về sau cũng không có ai hơn Đức Phật được. Vì vậy, chúng ta nên tìm học phương pháp thiền gốc của Đức Phật Thích Ca thì mới đạt được nhiều lợi ích nhất và ít bị sai lầm nhất.
Nguồn: hatbuinho.com
Hướng dẫn tự đánh giá và rèn trí thông minh cảm xúc của bạn
1. You get stressed easily – Dễ bị stress: người có EQ gặp vấn đề thì giải quyết ngay, không cho phép vấn đề lớn lên và vượt ra khỏi tầm kiểm soát. Vì vậy họ chẳng mấy khi bị stress. Nếu bạn hay bị stress, bạn cần xem lại cách giải quyết vấn đề của chính bản thân mình.
2. You have difficulty asserting yourself – Bạn không tự bảo vệ được mình: người có EQ rất cân bằng, họ có phong thái an nhiên, dễ thông cảm, tử tế, và tạo ra được những giới hạn về hành vi của người khác đối với bản thân. Do đó, họ rất giỏi giải quyết mâu thuẫn. Họ luôn tỏ ra cân bằng, chẳng bao giờ giận dữ hay quá khích, chẳng bao giờ phản ứng nhất thời. Họ có khả năng vô hiệu hoá những kẻ khó chịu và gây hại mà không gây ra chút phản cảm nào.
3. You have a limited emotional vocabulary – Vốn từ cảm xúc hạn chế: ai trong chúng ta cũng bị cảm xúc xâm chiếm nhưng không phải ai cũng diễn tả được cảm xúc của chính mình. Theo nhiên cứu khoa học chỉ có khoảng 36% con người có khả năng diễn đạt cảm xúc. Người có EQ kiểm soát được cảm xúc của bản thân vì họ biết cảm xúc đó là gì, tại sao nảy sinh một cách cụ thể. Cũng vì vậy họ biết cách kiểm soát cảm xúc của mình một cách hiệu quả.
4. You make assumptions quickly and defend them vehemently – Đưa ra giả định quá nhanh và kịch liệt bảo vệ giả định của mình: người không có EQ đưa ra ý kiến quá nhanh, rồi bám lấy thành kiến đó mà hành xử. Chính vì vậy họ chỉ lo tìm thông tin để hỗ trợ thành kiến của mình mà thiếu đi khả năng phản biện, tìm ra các luồng thông tin trái chiều, phân tích các quan điểm khác nhau, hay tìm ra nguồn thông tin khả tin. Ngược lại, người có EQ luôn bình tĩnh. Họ cho phép dòng suy nghĩ được nuôi dưỡng và lớn dần lên. Họ chẳng bao giờ phản ứng nhanh, tức thời vì họ biết rằng phản ứng tức thời là do bị cảm xúc tức thời chi phối. Người có EQ biết phát triển ý kiến của mình dựa trên sự phân tích, đánh giá thông tin, và dựa vào nhu cầu và ý kiến của đối tượng cần nghe ý kiến.
5. You hold grudges – Hay hằn thù, ác cảm: người hay bị cảm xúc tiêu cực chi phối, hay thù hằn, ác cảm người khác thường là cách phản ứng với stress. Đó thật ra là phản ứng hết sức bình thường của con người từ thời ăn lông ở lỗ để sinh tồn. Biết vậy, nên người có EQ luôn tránh né những cảm xúc tiêu cực này, tránh để cho bản thân mình stress vì ý kiến hay cảm xúc của người khác.
6. You don’t let go of mistakes – Cứ khư khư ôm lấy lỗi lầm: người có EQ bỏ qua lỗi lầm rất nhanh. Bỏ nhưng họ không quên. Lỗi lầm trở thành thứ để nhắc nhở họ làm tốt hơn, cải tiến hay hơn cho thành công tương lai. Ngược lại, người không có EQ cứ nằm đó ôm chặt lấy lỗi lầm trong quá khứ, khóc than, đau khổ vì nó và chính vì vậy mà chẳng còn năng lượng để tiếp tục bước đi.
7. You often feel misunderstood – Luôn cho rằng mình bị hiểu lầm: khi không có EQ, lúc nào bạn cũng sợ không biết nghĩ gì về mình. Bạn luôn có cảm giác là người khác ai cũng hiểu lầm bạn. Cũng phải thôi. Cảm giác đó là do chính bạn cũng không biết phải giao tiếp và gởi thông điệp mong muốn cho người khác như thế nào. Người có EQ học cách giao tiếp tốt, giúp người khác hiểu rõ ý kiến của mình, và họ luôn học cách cải tiến để giao tiếp ngày càng tốt hơn, đơn giản hơn, dễ hiểu hơn, thân thiện hơn để người khác hiểu mình tốt nhất.
8. You don’t know your triggers – Không biết nút kích hoạt cảm xúc của bản thân: ai trong chúng ta cũng có những cái nút kích hoạt cảm xúc, từ tiêu cực đến tích cực. Chỉ cần người khác biết cái nút ấy là gì và bấm nó, lập tức bạn sẽ phản ứng. Người có EQ biết rõ những cái nút cảm xúc ấy của mình là gì và vì vậy kiềm chế cảm xúc rất tốt khi có ai vô tình hay cố tình bấm nút.
9. You don’t get angry – Không bày tỏ cảm xúc như tức giận: người có EQ không phải là người lúc nào cũng “nice”, cũng hiền hoà. Họ biết cách sử dụng cảm xúc để đạt được hiệu quả tốt nhất. Do đó, đôi khi họ cũng tỏ ra bực mình, giận, hay khó chịu. Tuy nhiên, những cảm xúc đó là cảm xúc có chủ đích để họ giải quyết vấn đề.
10. You blame other people for how they make you feel – Đổ lỗi cho người khác vì cảm xúc của mình: cảm xúc đến từ bên trong con người bạn. Khi có cảm xúc tiêu cực, con người hay có khuynh hướng đổ lỗi cho người khác. Tại ai đó mà bạn khó chịu. tại ai đó mà bạn giận dữ, vv và vv. Thật ra trên đời này chẳng ai có tài đến nỗi có thể làm bạn chuyển từ trạng thái vui vẻ sang giận dữ cả. Và cũng chẳng ai có phép để làm bạn phải có cảm xúc tiêu cực mà bạn không mong muốn cả. Tự mình chịu trách nhiệm cho cảm xúc của mình mới đúng. Cảm xúc đến từ bên trong con người bạn.
11. You’re easily offended – Dễ bị xúc phạm: nếu bạn biết rõ mình là ai và mình sống vì mục đích gì, khó có ai có thể xúc phạm bạn. Người có EQ luôn tự tin, mở lòng, luôn tiếp thu ý kiến người xung quanh nhưng chẳng bao giờ bị ảnh hưởng. Ai nói gì thì nói, họ hiểu rõ mình cần làm gì và phản ứng ra sao.
Tác giả: Nguyễn Phi Vân.