Mới đây, tỉnh Bắc Ninh đã khởi công xây dựng nhà máy đốt rác phát điện công nghệ cao đầu tiên của tỉnh Bắc Ninh, với tổng mức đầu tư khoảng trên 1,3 nghìn tỷ đồng.
Sau khi đi vào hoạt động, nhà máy sẽ tiếp nhận xử lý 500 tấn rác/ngày đêm với tổng công suất phát điện lên tới 11,7MW. Nhà máy đốt rác phát điện công nghệ cao Bắc Ninh được xây dựng trên khu đất có diện tích 4,834 ha thuộc khu Quy hoạch xử lý chất thải của tỉnh Bắc Ninh.
Phó Chủ tịch Thường trực UBND Nguyễn Tiến Nhường nhấn mạnh: Bắc Ninh được đánh giá là địa phương phát triển mạnh mẽ, một trung tâm phát triển công nghiệp với nhiều chỉ tiêu nằm trong tốp dẫn đầu cả nước. Bên cạnh sự phát triển kinh tế, Bắc Ninh cũng đối mặt với vấn đề ô nhiễm môi trường, nhất là ô nhiễm chất thải rắn sinh hoạt. Hiện nay, mỗi ngày trên địa bàn tỉnh phát sinh khoảng 870 tấn rác thải sinh hoạt; dự tính đến năm 2020, lượng rác thải sinh hoạt sẽ lên đến 1.000 tấn/ngày đêm.
Với tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân hơn 10%/năm, lượng rác phát sinh sẽ tăng trên 10% hàng năm. Điều này đặt ra những thách thức không nhỏ đối với địa phương trong việc đảm bảo vệ sinh môi trường.
Không phải chỉ ở Bắc Ninh, rác thải đang là vấn đề khiến nhiều địa phương đau đầu. Trong khi đó, việc xử lý chủ yếu lại bằng phương pháp chôn lấp, gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến đời sống dân sinh.
Chính vì vậy, việc phát triển điện rác được Chính phủ khuyến khích. Tại Thông tư 32/2015/TT-BCT của Bộ Công Thương ngày 8/10/2015 về phát triển dự án và Hợp đồng mua bán điện mẫu áp dụng cho các dự án phát điện sử dụng chất thải rắn, giá mua điện rác được quy định rõ ràng, cụ thể.
Theo đó, giá mua đối với các dự án phát điện đốt chất thải rắn trực tiếp lên đến 10,05 UScents/kWh [hơn 2.300 đồng/kWh].
Tháng 2/2018, Ngân hàng Phát triển châu Á [ADB] cũng đã thống nhất ký kết một hiệp định vay hỗ trợ phát triển các nhà máy năng lượng từ rác thải [WTE] tại các khu đô thị loại 1 và loại 2 ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long [Việt Nam]. Hiệp định có giá trị lên đến 100 triệu USD. Dự án được thực hiện theo hình thức đối tác công tư [PPP].
Nhiều nhà đầu tư trong nước cũng như nước ngoài cũng đang tìm kiếm các khả năng đầu tư vào điện rác.
Tuy nhiên, thách thức cho việc phát triển điện rác vẫn còn rất lớn. Một trong những lý do chính là Việt Nam vẫn chưa làm tốt công tác phân loại rác thải từ nguồn. Điều này khiến các nhà máy xử lý rác, nhà máy điện rác gặp nhiều khó khăn trong công tác phân loại rác.
Theo lãnh đạo Công ty CP Môi trường năng lượng Thăng Long, các nước làm rất tốt khâu phân loại rác tại nguồn, nhưng việc Việt Nam thiếu khả năng phân loại rác ảnh hưởng nhiều đến quá trình chọn lựa công nghệ để đầu tư nhà máy đốt rác phát điện..
Để dùng đươc loại rác ở Việt Nam, DN phải đầu tư thêm công nghệ phân loại rác với giá trị đầu tư khoảng hơn 10 triệu USD để phân loại rác trước khi đốt rác phát điện. Bằng công nghệ này, các loại rác nguy hiểm như vỏ lựu đạn, bình gas,... sẽ được phân loại trước khi bước vào quy trình đốt rác.
Nhiều hộ dân sống quanh các bãi rác ở TP Cần Thơ vô cùng phấn khởi khi Nhà máy đốt rác sinh hoạt phát điện đi vào hoạt động.
Toàn cảnh Nhà máy đốt rác sinh hoạt phát điện Cần Thơ.
Hiện thành phố tập trung xử lý, phân loại rác thải cho nhà máy đốt phát điện; hướng đến mục tiêu bảo vệ môi trường, đóng góp vào lưới điện quốc gia…
Thu 60 triệu kWh/năm từ rác
Nhiều năm qua, các hộ dân sống quanh các bãi rác lớn của TP Cần Thơ như bãi rác Ô Môn [quận Ô Môn], bãi rác Đông Thắng [huyện Cờ Đỏ] phải khổ sở vì mùi hôi, ô nhiễm đất, nguồn nước… Nhiều bãi rác lộ thiên dù được quan tâm đầu tư xử lý nhưng ít nhiều gây ảnh hưởng đến đời sống, môi trường khu vực dân cư lân cận.
Để giải quyết vấn đề này, tháng 6/2017, thành phố cho khởi công xây dựng Nhà máy đốt rác sinh hoạt phát điện Cần Thơ. Nhà máy do Tập đoàn China Everbright Quốc tế làm chủ đầu tư. Pháp nhân tại Việt Nam quản lý vận hành nhà máy là Công ty TNHH Năng lượng môi trường EB Cần Thơ. Nhà máy được đặt ở xã Trường Xuân [huyện Thới Lai], đi vào hoạt động từ tháng 12/2018.
Với diện tích 5,3 ha, tổng mức đầu tư 1.050 tỷ đồng, sử dụng công nghệ đốt rác để phát điện. Mỗi ngày, nhà máy có thể xử lý 400 tấn rác thải sinh hoạt và phát điện khoảng 150.000 kWh [tương đương 60 triệu kWh/năm]. Thời gian hoạt động của nhà máy là 20 năm.
Theo thông tin từ nhà máy, số lượng tro xỉ sau khi đốt phát điện còn lại khoảng 5% được sử dụng làm nguyên liệu sản xuất vật liệu xây dựng; các chất thải dạng rắn, lỏng, khí thông qua các thiết bị chuyên dụng xử lý đạt tiêu chuẩn và thải ra ngoài.
Bộ TN&MT đã có ủy quyền cho Tổng cục Môi trường cùng Sở TN&MT TP Cần Thơ thực hiện giám sát các chỉ tiêu liên quan đến môi trường. Tất cả chỉ tiêu về không khí, khói bụi, môi trường đều được cập nhật online và gửi về các đơn vị chủ quản theo dõi, tần suất là 15 phút/lần.
Theo con số thống kê của Sở Xây dựng TP Cần Thơ, trung bình mỗi ngày thành phố có khoảng 600 - 650 tấn rác cần xử lý. Trước khi có nhà máy xử lý rác này, rác thải sinh hoạt được xử lý chủ yếu bằng công nghệ chôn lấp và đốt không thu hồi năng lượng tại các bãi rác Ô Môn, Thốt Nốt và Cờ Đỏ…
Để tạo thuận lợi cho nhà máy hoạt động, TP Cần Thơ đã ban hành Kế hoạch về việc thực hiện thu gom và phân loại chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn. Rác sinh hoạt sẽ được phân loại theo tiêu chí công nghệ của nhà máy, như: Chất thải rắn sinh hoạt không đốt được [kim loại, rác xây dựng, thủy tinh, gốm sứ...]; chất thải rắn nguy hại [pin, thiết bị điện tử, bóng đèn, bình ga, bình ắc quy...]; chất thải rắn sinh hoạt đốt được [loại trừ thành phần rác không đốt được và chất thải rắn nguy hại nêu trên].
Giảm tải cho bãi rác lộ thiên
Đầu tháng 8/2019, UBND TP Cần Thơ đồng ý cho Công ty TNHH Năng lượng Môi trường EB Cần Thơ [đơn vị quản lý, vận hành Nhà máy đốt rác sinh hoạt phát điện Cần Thơ] đốt thử nghiệm 2.500 tấn rác tại bãi rác Đông Thắng [huyện Cờ Đỏ]. Đây là bãi rác lớn, quá tải của thành phố. Từ nhiều năm qua các hộ dân sống xung quanh bãi rác này khổ sở vì mùi hôi, ô nhiễm không khí và nguồn nước.
Kể từ đầu tháng 10 đến nay, mỗi ngày Nhà máy đốt rác sinh hoạt phát điện Cần Thơ tiếp nhận 50 - 100 tấn rác đã qua chôn lấp tại bãi rác Đông Thắng. Dự kiến, thời gian vận chuyển hết số rác chôn lấp tại bãi rác này khoảng 2 tháng.
Đến nay, đã vận chuyển, đốt thí điểm được hơn 500 tấn rác thải chôn lấp để phát điện. Số rác chôn lấp sau khi được đưa vào nhà máy sẽ trộn với rác thải mới phát sinh và được đốt. Sau khi đốt thí điểm 2.500 tấn rác theo kế hoạch tại Nhà máy đốt rác phát điện Cần Thơ. Thành phố sẽ xây dựng phương án để tiếp tục đốt khối lượng rác thải còn lại của bãi rác Đông Thắng.
Theo ông Nguyễn Chí Kiên - Phó Giám đốc Sở TN&MT TP Cần Thơ: “Sau khi Nhà máy xử lý rác thải phát điện Cần Thơ đi vào hoạt động, UBND thành phố có chủ trương sẽ đóng cửa 2 bãi rác Ô Môn và Cờ Đỏ. Hiện nay, Sở đang hoàn thiện kế hoạch đóng cửa 2 bãi rác này. Khi đóng cửa 2 bãi rác nêu trên phải xử lý triệt để rác thải chôn lấp và nước thải”.
Thông tin từ bộ phận kỹ thuật Nhà máy đốt rác sinh hoạt phát điện Cần Thơ: Với nhiệt độ trên 1.000 độ C thì rác cháy hoàn toàn và nhiệt lượng tận dụng làm quay tua bin phát điện. Hệ thống xử lý khói thải được xử lý triệt để do quy trình khép kín hoàn toàn.
Tro phát thải được khép kín đưa vào nhà máy xử lý tro sỉ lò, tiến hành sàng lọc tách kim loại và một số chất khác; phần còn lại sàng lọc làm vật liệu xây dựng, ép làm gạch không nung. Nước rỉ từ rác được xử lý hoàn toàn và đưa trở lại làm mát hệ thống lò đốt. Ưu điểm của Nhà máy đốt rác sinh hoạt phát điện là nguồn nguyên liệu được sử dụng từ rác thải sinh hoạt hằng ngày và rác thải đang chôn lấp ở các bãi rác lộ thiên. Do đó đã giải quyết được vấn đề “nan giải” mà các nhà máy xử lý rác lộ thiên đang gặp phải…
1 ngày Hà Nội thai ra bao nhiêu tấn rác?
Hà Nội là đô thị lớn trên cả nước, với quy mô dân số ước tính khoảng hơn 9 triệu người, với lượng chất thải rắn sinh hoạt vào khoảng 7.000 tấn/ngày.
Việt Nam có bao nhiêu nhà máy đốt rác?
Theo báo cáo về tình hình thu gom, xử lý chất thải rắn sinh hoạt [CTRSH] của Cục kiểm soát ô nhiễm môi trường tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2023 và phương hướng, nhiệm vụ năm 2024 ngành Tài nguyên và Môi trường, Việt Nam hiện có 15 nhà máy đốt rác phát điện đang được triển khai xây dựng, trong đó đã có 3 nhà máy ...
Việt Nam tái chế được bao nhiêu rác thải nhựa?
Theo thống kê từ Bộ Tài nguyên và Môi trường, mỗi năm tại Việt Nam có khoảng 1,8 triệu tấn rác thải nhựa thải ra môi trường, trong đó 0,28- 0,73 triệu tấn bị thải ra biển nhưng chỉ 27% trong số này được tái chế, tận dụng bởi các cơ sở, doanh nghiệp.
Khu vực đô thị VN tạo ra bao nhiêu rác thải sinh hoạt số với cả nước?
Hiện nay, Việt Nam đang thải ra môi trường khoảng 60.000 tấn rác sinh hoạt một ngày, trong đó khoảng 60% là rác thải sinh hoạt đô thị. Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, trên 70% lượng rác này được xử lý bằng phương pháp chôn lấp, trong đó chỉ có khoảng dưới 20% là được chôn lấp hợp vệ sinh.